Δημοσιογραφική έρευνα 17 διεθνών μέσων, μεταξύ αυτών Le Monde και Guardian, έριξε φως στις εγκαταστάσεις που έχουν μολυνθεί από τους λεγόμενους «αιώνιους ρυπαντές» (PFAS).
Με τίτλο «Forever Pollution Project», που παραπέμπει σε αυτές τις χημικές ενώσεις που έχουν αναπτυχθεί από τη δεκαετία του 1940 με σχεδόν άφθαρτη σύνθεση ώστε να ανθίστανται στο νερό και στη θερμότητα, η έρευνα στηρίζεται σε μεθοδολογίες ειδικών, δεδομένα και «χιλιάδες περιβαλλοντικά δείγματα» που επέτρεψαν να πραγματοποιηθεί, όπως υποστηρίζουν, η πρώτη ευρωπαϊκή χαρτογράφηση μολυσμένων ή φερόμενων ως τέτοιων εγκαταστάσεων.
Μια νορβηγική λίμνη, ο γαλάζιος Δούναβης, ένας τσεχικός ποταμός και τεράστιες ζώνες που περιβάλλουν στην πλειονότητά τους τις λεκάνες της χημικής βιομηχανίας, είναι μεταξύ των μολυσμένων περιοχών, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλλεξε η συλλογικότητα των δημοσιογράφων.
«Σύμφωνα με τη συντηρητική εκτίμησή μας, η Ευρώπη αριθμεί περισσότερες από 17.000 μολυσμένες εγκαταστάσεις σε επίπεδα που απαιτούν την προσοχή των δημόσιωνΑρχών (πέρα από 10 νανογραμμάρια το λίτρο). Η μόλυνση φθάνει επίπεδα που κρίνονται επικίνδυνα για την υγεία από τους ειδικούς τους οποίους ρωτήσαμε (περισσότερα από 100 νανογραμμάρια το λίτρο) σε περισσότερα από 2.100 κέντρα» αναφέρει η γαλλική εφημερίδα.
Οι δημοσιογράφοι εντόπισαν, επίσης, 20 εργοστάσια παραγωγής υπερφθοριωμένων αλκυλιωμένων ουσιών PFAS, εκ των οποίων πέντε στη Γαλλία, και 230 εργοστάσια που ταυτοποιήθηκαν ότι χρησιμοποιούν χημικές ουσίες με αντικολλητικές και αδιαπερατές ικανότητες για την κατασκευή καθημερινών αντικειμένων: προϊόντα τεφλόν, συσκευασίες τροφίμων, υφάσματα, αυτοκίνητα.
Τα εργοστάσια παραγωγής βρίσκονται κυρίως στη Γερμανία, λίκνο της χημικής βιομηχανίας με την εγκατάσταση κυρίως των επιχειρήσεων Archroma και των αμερικανικών 3M Dyneon και W.L. Gore, και στη Γαλλία με την Arkema και την Daikin νότια της Λιόν αλλά και τις Chemours και Solvay. «Ακολουθούν το Ηνωμένο Βασίλειο με τρεις εγκαταστάσεις, η Ιταλία (δύο), η Πολωνία, η Ισπανία, η Ολλανδία και το Βέλγιο (μία)» προσθέτει η Monde.
Εκτός από τον εντοπισμό αλλά και την ταυτοποίηση των παροντικών ή παρελθουσών βιομηχανικών δραστηριοτήτων, οι δημοσιογράφοι εντόπισαν 21.500 εγκαταστάσεις «που φέρεται να έχουν μολυνθεί» στην Ευρώπη, κυρίως σε ζώνες γύρω από αεροδρόμια, που χρησιμοποιούν αντιπυρικούς αφρούς που περιλαμβάνουν PFAS.
«Δεκάδες χιλιάδες δεδομένα που συγκέντρωσαν επιστημονικές ομάδες και περιβαλλοντικές υπηρεσίες από το 2003 έως το 2023 το δείχνουν: ελάχιστοι, στο εξής, είναι οι τόποι που έχουν γλιτώσει από αυτή την πανταχού παρούσα μόλυνση εν πολλοίς άγνωστη ακόμη στο κοινό, περιλαμβανομένων των πιο προσωπικών όπως τα ίδια τα σώματά μας» προσθέτει η εφημερίδα.
Οι γερμανικές, δανικές, ολλανδικές, νορβηγικές και σουηδικές υγειονομικές Αρχές κατέθεσαν στα μέσα Ιανουαρίου στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) ένα σχέδιο που προβλέπει την απαγόρευση αυτών των συστατικών, το οποίο στηρίζεται και από άλλες χώρες μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η οποία παρουσίασε πρόσφατα το δικό της «σχέδιο δράσης».
