Γράφει Νάνσυ Κουλούρα
Την ιστορία ενός νεαρού άνδρα που απέδειξε με τις επιλογές του ότι το έγκλημα δεν είναι μονόδρομος για τα παιδιά που τυχαίνει να γεννηθούν μέσα στον σκοτεινό κόσμο του οργανωμένου εγκλήματος στην Ιταλία μοιράζεται σε δημοσιεύμά της η El Pais. Σε συνέντευξή του στην ισπανική εφημερίδα ο Αντόνιο Πικαρίλο, γιος ενός «κάπο» της Καμόρα θυμάται τα γεγονότα που τον έκαναν να αποκηρύξει δημόσια την οικογένειά του αλλά και όσα ακολούθησαν στη ζωή του.
Πριν από μερικά χρόνια, στο κέντρο της Νάπολης, μια αδέσποτη σφαίρα κατά τη διάρκεια ανταλλαγής πυρών ανάμεσα σε αντίπαλες φατρίες χτύπησε ένα τετράχρονο κορίτσι. Η μικρούλα καθόταν σε μια βεράντα μαζί με τη γιαγιά της. Η ιστορία της Νόεμι, του κοριτσιού που κατέληξε σε κώμα εξαιτίας του σοβαρού τραυματισμού της στον πνεύμονα, έκανε τον γύρο του πλανήτη.
Ο Αντόνιο Πικαρίλο διάβασε την είδηση και αισθάνθηκε για μία ακόμη φορά ανήμπορος να εκφράσει τα αρνητικά συναισθήματα που συσσωρεύονταν μέσα του από την προηγούμενη ζωή του που έφερε τη σφραγίδα της «ομερτά», όπως ονομάζεται ο κώδικας σιωπής στον ιταλικό κόσμο του οργανωμένου εγκλήματος. Την επόμενη μέρα όμως, στις 5 Μαΐου του 2019, αποφάσισε να παραστεί με τρεις φίλους του σε μια συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στην «Καμόρα», το συνδικάτο εγκλήματος της ιταλικής μαφίας που εδρεύει στην Καμπανία και τη Νάπολη. Δεν είχε κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο στο μυαλό του: ήθελε απλώς να δείξει αλληλεγγύη στον κόσμο που εξέφραζε δυναμικά την οργή του.
Κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης, άκουσε έναν από τους ομιλητές να λέει ότι οι γιοι των γκάνγκστερ είναι ίδιοι με τους πατεράδες τους. Τότε ζήτησε το μεγάφωνο και πήρε τον λόγο: «Το όνομά μου είναι Αντόνιο Πικιρίλο. Είμαι ο γιος του Ροζάριο Πικιρίλο, ο οποίος έκανε πολλά λάθη στη ζωή του και υπήρξε μέλος της Καμόρα. Συνεχίστε να αγαπάτε τους γονείς σας, όμως κόψτε όλους τους δεσμούς με τον (εγκληματικό) τρόπο ζωής τους, επειδή δεν οδηγεί πουθενά και προκαλεί μόνο πόνο. Η ζωή στο έγκλημα ήταν πάντα φρικτή. Τόσο σήμερα όσο και πριν από 150 χρόνια».
Antonio Piccirillo, figlio di un boss di camorra, dopo il ferimento a Napoli della piccola Noemi, scese in piazza con tanti napoletani contro la violenza dei clan. pic.twitter.com/zqqPm91gJ7
— Tg3 (@Tg3web) January 1, 2020
Το κοινό «πάγωσε». Ο Ροζάριο Πικιρίλο, «κάπο» της φατρίας που κυριαρχούσε στη συνοικία Τορέτα στη Νάπολη για δεκαετίες, υπήρξε μια θρυλική φιγούρα στον κόσμο του οργανωμένου εγκλήματος. Μία από τις κύριες δραστηριότητες της φατρίας τη δεκαετία του ’60 ήταν το λαθρεμπόριο καπνού. Για πολλά χρόνια δεν υπήρχαν μεγάλες συγκρούσεις στην περιοχή. Όλα άλλαξαν όμως όταν ο Ραφαέλε Κουτόλο, ο ιστορικός ηγέτης της Καμόρα, δημιούργησε τη Nuova Camorra Organizzata στα τέλη της δεκαετίας του 70. Αυτό το σύστημα επέβαλε την εφαρμογή μιας μεθοδικής και αυστηρής ιεραρχικής δομής σε όλη την περιφέρεια, με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας απέναντι στην πανίσχυρη Κόζα Νόστρα της Σικελίας.
Ο Κουτόλο ήθελε ποσοστό από το κάθε τι. Μετρούσε κάθε κούτα τσιγάρων που διακινούνταν παράνομα στη Νάπολη και ήθελε να έχει γνώση για όλους και για όλα. Αυτό ήταν λάθος, αφού οι λαθρέμποροι είχαν τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας. Ο Πικιρίλο και πολλοί άλλοι αρνήθηκαν να δεχτούν τους νέους κανόνες. Συνεργάστηκαν με τις φατρίες του Σεκοντιλιάνο (της βορειοανατολικής γειτονιάς) και μαζί ξεκίνησαν έναν ανηλεή πόλεμο εντός της Καμόρα.
Ο πατέρας του Αντόνιο, με το παρατσούκλι «Ο’μπιόντο» (ο Ξανθός) βρίσκεται σήμερα στη φυλακή. Παρέλαβε την ηγεσία της φατρίας από μια γενιά μαφιόζων που πλέον τείνουν να εκλείψει. Κομψός, γοητευτικός, πάντα καλοντυμένος, είναι η προσωποποίηση του μαφιόζου παλαιάς κοπής. Μπαινοβγαίνει χρόνια στις φυλακές, χωρίς ποτέ να προδώσει κανέναν, και διατηρώντας τον σεβασμό στον πρόσωπό του στους κύκλους του οργανωμένου εγκλήματος.
Το τελευταίο πράγμα που θα περίμενε κανείς από την οικογένεια ενός μαφιόζου σαν τον Πικιρίλο – όπου η σιωπή είναι νόμος – είναι να αποκηρύξει ένα παιδί δημόσια τον συγκεκριμένο τρόπο ζωής και μάλιστα με…ντουντούκα.
Ο Αντόνιο είναι 27 χρονών. Έχει ξανθά μαλλιά, σαν τον πατέρα του, και πράσινα μάτια. Σε πρόσφατη συνέντευξή του με την El Pais μίλησε για τις αναμνήσεις από την ανατροφή του σε μια οικογένεια της Καμόρα.
«Ο πατέρας μου πέρασε πολλά χρόνια μπαινοβγαίνοντας στις φυλακές. Βλεπόμασταν μόνο κατά σύντομες περιόδους. Δεν έχω σχεδόν καμία φωτογραφία του. Τα παιδικά μου χρόνια είχαν έντονο το στοιχείο της απουσίας. Όμως όλα μου φαίνονταν φυσιολογικά. Δεν ήμασταν η συνηθισμένη φασαριόζικη οικογένεια και στο σπίτι παριστάναμε τους κανονικούς. Μας έλεγαν όλη μέρα ψέματα για να μας κρύβουν όσα συνέβαιναν. Οι “ψεύτρες μητέρες” όπως τις αποκαλώ. Η πρόθεση τους ήταν καλή φυσικά, ώστε να μην υποφέρουμε. Εμένα μου είχαν πει ότι ο πατέρας μου ήταν αρχιτέκτονας, δικηγόρος… Αργότερα επαναλάμβανες αυτά τα ψέματα σε φίλους και γνωστούς».
Η ιστορία είναι παρόμοια με πολλές άλλες που έχουν μοιραστεί παιδιά μαφιόζων. Αρκετές φορές τους έλεγαν ότι ο πατέρας τους ήταν οικοδόμος και ότι η φυλακή – όπου πήγαιναν να τον επισκεφθούν – το κτίριο «υπό κατασκευή» που απορροφούσε όλο του τον χρόνο. Ο Αντόνιο πίστευε όλα τα ψέματα που του έλεγαν μέχρι που, μια μέρα, η καλύτερη του φίλη του άνοιξε τα μάτια. Το κορίτσι αυτό, κόρη μιας οικογένειας που ανταγωνιζόταν με τη δική του για τον έλεγχο της περιοχής, του έδειξε μια φωτογραφία. Στο πρωτοσέλιδο ήταν ο πατέρας του και ο τίτλος περιλάμβανε τις λέξεις «τοκογλυφία», «εκβιασμός» και «φυλακή».
«Αυτά κάνει ο πατέρας σου», του είπε.
Αρχικά, του ήταν δύσκολο να καταλάβει. Έκλαιγε και αισθανόταν μπερδεμένος. Αργότερα όμως είδε πως, με αυτήν την εξήγηση, όλα έβγαζαν νόημα.
“Me llamo Antonio Piccirillo. Soy hijo de Rosario Piccirillo, que en su vida cometió muchos errores y fue un camorrista. Amad siempre a vuestros padres, pero disociaos de su estilo de vida” https://t.co/F5EVOtXFIA
— EL PAÍS México (@elpaismexico) March 12, 2023
«Πάντα είχαμε κόσμο που πηγαινορερχόταν στο σπίτι. Όταν χτυπούσαν το κουδούνι αστυνομικοί έτρεχαν να κρυφτούν, επειδή ο πατέρας ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό και απαγορευόταν να έχει επισκέψεις».
Σιγά-σιγά, άρχισε να συνηθίζει τη νέα πραγματικότητα που του είχε αποκαλυφθεί. Μάλιστα, άρχισε και να του αρέσει. «Οι μαφιόζοι παλαιάς κοπής, όπως ο πατέρας μου, ασκούσαν γοητεία στον κόσμο. Ήταν απειλητικοί, αλλά και σαγηνευτικοί. Ήξερα να μιλούν, να περπατάνε… ήταν πολύ περιποιητικοί. Αυτή ήταν η εικόνα που είχα για τον πατέρα μου μεγαλώνοντας. Επίσης, μερικές φορές που προκαλούσε απορία γιατί ο κόσμος μου φερόταν τόσο καλά εδώ. Είμαι ευγενικός και δείχνω σεβασμό, όπως πάντα μου φέρονταν σαν να ήμουν καλύτερος από τους φίλους μου. Αν χτυπούσε με τη μπάλα μου ένα παράθυρο ενός μαγαζιού, ο ιδιοκτήτης δεν μάλωνε εμένα, αλλά μάλωνε τους φίλους μου. Αυτό τους εντυπωσίαζε. Το να τριγυρνάνε στη γειτονιά με τον γιο του κάπο είχε σίγουρα τα πλεονεκτήματά του».
Αυτού του είδους τα πλεονεκτήματα, σε συνδυασμό με τον πλούτο που απολαμβάνουν από μικρή ηλικία οι απόγονοι των αρχιμαφιόζων, δρουν ως δέλεαρ σε πολλές περιπτώσεις. Σχεδόν όλοι απολαμβάνουν αυτόν τον τρόπο ζωής αρχικά. Όμως η απόφαση του Αντόνιο να αποστασιοποιηθεί από το lifestyle της μαφίας έδειξε και σε άλλους ότι υπάρχουν εναλλακτικές. Ο Γκιοσουέ, ο μεγαλύτερος γιος μιας από τις φατρίες της Ντραγκέτα στο Ροζάνο της Καλαβρίας, αποκήρυξε την οικογένειά του μετά από ένα χρονικό διάστημα που πέρασε ως συνεργός στις δραστηριότητές της.
Πριν από μερικά χρόνια, ένας δικαστής αποφάσισε να εφαρμόσει ένα αμφιλεγόμενο μέτρο για να κρατήσει τα παιδιά των γκάνγκστερ μακριά από τους γονείς τους. Το πρότζεκτ «Ελευθερία επιλογής» αποσκοπούσε στην αφαίρεση της κηδεμονίας αυτών των παιδιών από πολλές οικογένειες που είχαν εμπλοκή στις δραστηριότητες της Ντραγκέτα. Ήταν ένα σκληρό μέτρο που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, αλλά και αποτελέσματα.
Ο Αντόνιο δεν χρειάστηκε πάντως κανέναν για να τον βοηθήσει να απομακρυνθεί από την οικογένειά του. Απλώς τον κούρασαν όλα αυτά. Στράφηκε στο θέατρο, τη μουσική, τη θάλασσα, τη λογοτεχνία. Όμως, την ημέρα που τελικά ύψωσε τη φωνή του στην πλατεία με το μεγάφωνο, αμέσως έπεσε σιωπή γύρω του. Στη γειτονιά του, άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα. Στραβές ματιές, απειλές, κόσμος που τον έφτυνε. Σύντομα άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα.
Ένα μήνα μετά τη διαδήλωση, πήγε να δει τον πατέρα του στη φυλακή υψίστης ασφαλείας όπου βρισκόταν.
«Μου είπε: “αν νομίζεις ότι με πρόδωσες ή με πλήγωσες, κάνεις λάθος. Νιώθω άσχημα για εσένα. Φοβάμαι ότι δεν θα μπορέσεις να αντέξεις αυτήν την πίεση”. Πολλοί πίστευαν ότι κι εγώ άνηκα στην Καμόρα αλλά μετά το μετάνιωσα και συνεργάστηκα με το νομικό σύστημα. Έβαλαν τη φωτογραφία μου στην εφημερίδα δίπλα στον Τζιουζέπε Μίσο, έναν τύπο που σκότωσε πολλούς ανθρώπους και τελικα το μετάνιωσε. Εγώ δεν έχω κάτι που μετανιώνω, μόνο που δεν μίλησα νωρίτερα».
Πηγή: El Pais