Ταφικό μνημείο 2.000 ετών αποκαλύπτει το φόβο των ζωντανών για τους νεκρούς

Ο τάφος ήταν σφραγισμένος με καρφιά, τούβλα και γύψο

Ένα ιδιότυπο ταφικό μνημείο ηλικίας περίπου 2.000 ετών που εντοπίστηκε στη Σαγαλασσό της νοτιοδυτικής Τουρκίας, φανερώνει το φόβο που έτρεφαν οι άνθρωποι στην αρχαία ρωμαϊκή εποχή για τους «ανήσυχους νεκρούς».

Κι αυτό διότι το ταφικό μνημείο μέσα στο οποίο υπήρχε η στάχτη ενός αποτεφρωμένου, ήταν σφραγισμένο με 41 καρφιά, ενώ 24 τούβλα είχαν τοποθετηθεί σχολαστικά από πάνω, τα οποία ήταν πασπαλισμένα με γύψο.

Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity στις 21 Φεβρουαρίου, το ταφικό μνημείο περιείχε τη στάχτη ενός ενήλικου άνδρα.

«Το ταφικό μνημείο έκλεισε με όχι έναν, ούτε δύο, αλλά τρεις διαφορετικούς τρόπους που μπορούν να κατανοηθούν ως προσπάθειες να προστατευτούν οι ζωντανοί από τους νεκρούς – ή το αντίστροφο», δήλωσε στο Live Science ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Johan Claeys, αρχαιολόγος στο Καθολικό Πανεπιστήμιο Leuven στο Βέλγιο.

Όπως είπε, ο συνδυασμός καρφιών, τούβλων και γύψου φανερώνει φόβο για τους «ανήσυχους νεκρούς».

Ο αρχαιολογικός χώρος της Σαγαλασσού καταλήφθηκε από τον πέμπτο αιώνα π.Χ. έως τον 13ο αιώνα μ.Χ. και διαθέτει πολυάριθμα δείγματα αρχιτεκτονικής της ρωμαϊκής εποχής, όπως ένα θέατρο και ένα συγκρότημα λουτρών.

Στο πλαίσιο της αρχαιολογικής έρευνας Σαγαλασσού, ανασκάφηκαν και μελετήθηκαν ταφές στα περίχωρα της πόλης.

Συνήθως, οι αποτεφρώσεις κατά την ρωμαϊκή εποχή ξεκινούσαν με  την καύση του νεκρού, την τοποθέτηση της στάχτης σε τεφροδόχο και εν συνεχεία την ταφή τους ή τοποθέτησή τους σε μαυσωλείο.

Στην περίπτωση ωστόσο της Σαγαλασσού, σύμφωνα με τους ειδικούς, η αποτέφρωση του νεκρού φαίνεται να έγινε επί τόπου.

Εντύπωση προκάλεσαν επίσης στους αρχαιολόγους, τα κεραμικά και γυάλινα αντικείμενα που βρέθηκαν στο σημείο, μαζί με κομμάτια καλαθιού, υπολείμματα φαγητού και ένα νόμισμα.

«Είναι ξεκάθαρο ότι ο νεκρός θάφτηκε με τιμές», είπε ο Κλέις. «Πιθανότατα αυτός ήταν ο κατάλληλος τρόπος για να χωρίσεις με ένα αγαπημένο πρόσωπο εκείνη την εποχή».

Παράλληλα, ο Κλέις πιστεύει ότι ο άνδρας σε αυτόν τον περίεργο τάφο πιθανότατα θάφτηκε από τους πλησιέστερους συγγενείς του σε μια τελετή που απαιτούσε κάποιες ημέρες προετοιμασίας.

«Ανεξάρτητα από το αν ο άνθρωπος αυτός πέθανε λόγω τραύματος ή μεταδοτικής ο ασθένειας», κατέληξαν οι ερευνητές στη μελέτη, «φαίνεται ότι ο θάνατος αυτός άφησε τους ζωντανούς να φοβούνται την επιστροφή του αποθανόντος».