Στην μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων μετά τον Ψυχρό Πόλεμο αφέθηκαν ελεύθερα 26 άτομα εκ των οποίων τέσσερις επέστρεψαν στις ΗΠΑ και οκτώ στην Ρωσία.
Στις πατρίδες του βρίσκονται πλέον οι 26 συνολικά κρατούμενοι σε φυλακές της Δύσης και της Ρωσίας μετά την ιστορική ανταλλαγή, που είναι και η μεγαλύτερη που έχει γίνε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Κρατούνταν για διαφορετικά χρονικά διαστήματα σε φυλακές των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Πολωνίας, της Σλοβενίας, της Νορβηγίας και της Λευκορωσίας. Εξ αυτών οι 16 μεταφέρθηκαν ασφαλώς σε χώρες της Δύσης οκτώ στην Ρωσία.
Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Μπάιντεν και η αντιπρόεδρος, Καμάλα Χάρις υποδέχθηκαν στη στρατιωτική βάση Άντριους στο Μέριλαντ τους τέσσερις αμερικανούς που κρατούνταν στην Ρωσία.
-Τον 32χρονο Αμερικανό Έβαν Γκέρσκοβιτς, δημοσιογράφο της εφημερίδας Wall Street Journal, που ήταν ο πρώτος Δυτικός δημοσιογράφος που κατηγορήθηκε στη Ρωσία για κατασκοπεία, μετά τη σοβιετική εποχή. Καταδικάστηκε στις 19 Ιουλίου σε κάθειρξη 16 ετών, έπειτα από μια δίκη κεκλεισμένων των θυρών και με ταχείες διαδικασίες, αφού κρίθηκε ένοχος ότι συνέλεγε πληροφορίες για ένα εργοστάσιο ρωσικών αρμάτων μάχης, για λογαριασμό της CIA, κάτι που ο ίδιος και οι ΗΠΑ διέψευδαν κατηγορηματικά. Ο Γκέρσκοβιτς, που μεγάλωσε στο Νιου Τζέρσεϊ, κατάγεται από μια οικογένεια Εβραίων που έφυγαν από την ΕΣΣΔ στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους Αμερικανούς συναδέλφους του που έφυγαν από τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, επέλεξε να συνεχίσει να εργάζεται στη χώρα.
-Τον πρώην πεζοναύτης Πολ Γουίλαν, 54 ετών, (έχει τέσσερις υπηκοότητες, ΗΠΑ, Βρετανίας, Ιρλανδίας και Καναδά), που ήταν κρατούμενος στη Ρωσία από τον Δεκέμβριο του 2018, κατηγορούμενος για κατασκοπεία. Τον Ιούνιο του 2020 καταδικάστηκε σε κάθειρξη 16 ετών. Συνελήφθη από τη ρωσική υπηρεσία ασφαλείας (FSB) σε ένα ξενοδοχείο στο κέντρο της Μόσχας, την εποχή που ήταν διευθυντής ασφαλείας του αμερικανικού ομίλου BorgWarner, που δραστηριοποιείται στην κατασκευή ανταλλακτικών αυτοκινήτων.
BREAKING: Three Americans have arrived in the US following a prisoner swap with Russia.
Evan Gershkovich, Alsu Kurmasheva and Paul Whelan were greeted by President Joe Biden and Vice President Kamala Harris.
Read more: https://t.co/9MlTroPATF
📺 Sky 501 and YouTube pic.twitter.com/31fo3oSz4B
— Sky News (@SkyNews) August 2, 2024
-Την Ρωσοαμερικανίδα δημοσιογράφος του Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL) Αλσού Κουρμάσεβα που καταδικάστηκε στις 19 Ιουλίου σε κάθειρξη 6,5 ετών για τα άρθρα της γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η 47χρονη, που κατοικούσε μόνιμα στην Πράγα, συνελήφθη τον Οκτώβριο του 2023, όταν επισκέφθηκε τη Ρωσία για προσωπικούς της λόγους.
-Τον Βλαντίμιρ Καρά- Μουρζά, δημοσιογράφο από τους πιο σφοδρούς επικριτές του Κρεμλίνου, ο οποίος έχει ρωσική και βρετανική υπηκοότητα και είχε καταδικασθεί για προδοσία σε 25 χρόνια φυλάκιση.
After enduring unimaginable suffering and uncertainty, the Americans detained in Russia are safe, free, and have begun their journeys back into the arms of their families. pic.twitter.com/1rYNBTt9tJ
— President Biden (@POTUS) August 1, 2024
Υποδοχή και στην Μόσχα
Αντίστοιχα περίπου την ίδια ώρα ο ρώσος Πρόεδρος, Βλάντιμιρ Πούτιν υποδεχόταν στην Μόσχα οκτώ πρώην πλέον κρατούμενους και τα δύο παιδιά ενός ζευγαριού που είχε φυλακιστεί.
Συγκεκιμένα στη Ρωσία αφίχθησαν οι:
-Βαντίμ Κράσικοφ, που φέρεται ότι στρατολογήθηκε από τη ρωσική FSB, καταδικάστηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2021 στο Βερολίνο σε ισόβια κάθειρξη για τον φόνο ενός Γεωργιανού τσετσενικής καταγωγής που είχε πολεμήσει εναντίον των ρωσικών δυνάμεων μεταξύ 2000-2004.
-Λούντβιγκ Γκις και Μαρία Ρόζα Μάγιερ Μούνιος, περίπου 40 ετών και οι δύο, συνελήφθησαν στα τέλη του 2022 στη Σλοβενία και χθες καταδικάστηκαν σε φυλάκιση 1,5 έτους για «κατασκοπεία και πλαστογραφία», ποινή ίση με το χρονικό διάστημα που παρέμειναν προφυλακισμένοι. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στη Σλοβενία το 2017 και είχε στην κατοχή του διαβατήρια Αργεντινής. Ζούσαν στη Λιουμπλιάνα μέχρι τη σύλληψή τους, μαζί με τα δύο ανήλικα παιδιά τους.
-Πάβελ Ρουμπτσόφ συνελήφθη από τις υπηρεσίες πληροφοριών της Πολωνίας κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και κατηγορήθηκε ότι είναι κατάσκοπος της Μόσχας. Έχει επίσης ισπανική υπηκοότητα –με το όνομα Πάμπλο Γκονθάλεθ– και εργαζόταν ως δημοσιογράφος για το διαδικτυακό μέσο Público και το κανάλι La Sexta.
-Μιχαήλ Μικούσιν, γεννημένος το 1978, συνελήφθη από τη νορβηγική αστυνομία το 2022. Δήλωνε Βραζιλιάνος και χρησιμοποιούσε το όνομα Ζοσέ Ασίς Τζιαμαρία, μολονότι δεν μιλάει πορτογαλικά. Πέρυσι έγινε δεκτός ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Τρόμσο, όπου εργαζόταν με αντικείμενο την πολιτική της Νορβηγίας στον Μεγάλο Βορρά και τις υβριδικές απειλές. Σύμφωνα με έναν ερευνητή του Bellingcat, στην πραγματικότητα ήταν αξιωματικός της ρωσικής υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών (GRU).
-Ρομάν Σελεζνιόφ, χάκερ που συνελήφθη το 2014 στις Μαλδίβες και εκδόθηκε στις ΗΠΑ. Καταδικάστηκε το 2017 σε κάθειρξη 27 ετών για τραπεζικές απάτες που εκτιμάται ότι έφτασαν σε ύψος τα 169 εκατομμύρια δολάρια.
-Βλαντισλάβ Κλιούσιν , επιχειρηματίας που συνελήφθη στην Ελβετία το 2021 και εκδόθηκε στις ΗΠΑ. Καταδικάστηκε το 2023 από δικαστήριο της Βοστόνης σε κάθειρξη 9 ετών για τη συμμετοχή του σε μαζικές κλοπές απόρρητων δεδομένων από αμερικανικές εταιρείες.
-Βαντίμ Κονετσένοκ συνελήφθη στην Εσθονία και εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2023 στις ΗΠΑ. Οι αμερικανικές αρχές πιστεύουν ότι έχει διασυνδέσεις με την FSB και ότι παρέδωσε στη ρωσική αμυντική βιομηχανία τεχνολογίες και πυρομαχικά προερχόμενα από αμερικανικές επιχειρήσεις.
