Το σχέδιο έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με την Amnesty International να το χαρακτηρίζει «σκληρό πείραμα» που αμαυρώνει την εικόνα της ιταλικής κυβέρνησης
Το ιταλικό πολεμικό πλοίο Libra αναχώρησε με τους πρώτους υποψήφιους αιτούντες άσυλο, εγκαινιάζοντας το αμφιλεγόμενο σχέδιο της κυβέρνησης της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, για μεταφορά και επεξεργασία αιτήσεων στην Αλβανία. Οι πρώτοι επιβάτες, σύμφωνα με δημοσιεύματα, προέρχονται από την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές.
Το σχέδιο, που υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 2023 με τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα, προβλέπει τη μεταφορά ανδρών μεταναστών που αναχαιτίζονται στα ιταλικά ύδατα σε κέντρα επεξεργασίας αιτήσεων στην Αλβανία. Το πενταετές συμβόλαιο κοστίζει στην Ιταλία περίπου 160 εκατομμύρια ευρώ ετησίως και αφορά κυρίως άνδρες που θεωρούνται “λιγότερο ευάλωτοι” βάσει ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Μετά τη μεταφορά τους, οι μετανάστες καταγράφονται και υποβάλλονται σε υγειονομικούς ελέγχους στο λιμάνι του Shengjin. Στη συνέχεια, οδηγούνται σε κέντρο στην κοντινή περιοχή Gjader, όπου θα αναμένουν την επεξεργασία των αιτήσεών τους. Το κέντρο αυτό διαθέτει και χώρο κράτησης για εκείνους των οποίων οι αιτήσεις απορρίπτονται, ενώ οι διαδικασίες διεξάγονται υπό την ιταλική νομοθεσία.
Questa è l’opera.
La firma è del governo italiano.
Centro di trattenimento per migranti.
Gjadër, Albania. pic.twitter.com/EcLw5rcTt0— Niccolò Zancan (@NiccoloZancan) October 12, 2024
Αντιδράσεις και ανησυχίες
Το σχέδιο έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με την Amnesty International να το χαρακτηρίζει «σκληρό πείραμα» που αμαυρώνει την εικόνα της ιταλικής κυβέρνησης. Η Sea Watch, μία από τις ΜΚΟ που διασώζουν μετανάστες στη Μεσόγειο, το αποκάλεσε «σκοτεινό κεφάλαιο» για την Ιταλία, ενώ πολιτικοί αντίπαλοι, όπως η Elly Schlein του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος, κατακρίνουν την κυβέρνηση ότι σπαταλά χρήματα των φορολογουμένων εις βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Παρά την αύξηση των αφίξεων τα προηγούμενα χρόνια, το 2024 σημειώθηκε απότομη μείωση, με περίπου 53.300 αφίξεις μέχρι στιγμής, σε σχέση με σχεδόν 140.000 την ίδια περίοδο το 2023. Η κυβέρνηση της Μελόνι έχει επενδύσει σε συνεργασίες με χώρες όπως η Τυνησία και η Λιβύη, για να σταματήσει τα μεταναστευτικά ρεύματα, ενισχύοντας τις τοπικές δυνάμεις ασφαλείας με εκπαίδευση και χρηματοδότηση.
Το νέο αυτό σύστημα παρακολουθείται στενά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς αναζητούν τρόπους να διαχειριστούν την άνοδο της παράτυπης μετανάστευσης.
