Τα εγκλήματα μίας «ανθρωπιστικής» κατά τα άλλα κολεκτίβας από τη Δανία που λειτουργούσε δεκάδες σχολεία για μη προνομιούχα παιδιά φέρνει στο φως ρεπορτάζ του Sky News. Ανάμεσά τους το «Κόκκινο Σπίτι» στο Νόρφολκ Πρώην μαθητές καταγγέλλουν μία τοξική κουλτούρα δημόσιας ντροπής και σεξουαλικής κακοποίησης που στιγμάτιζε νέους επί δεκαετίες. Ο αρχηγός της οργάνωσης φέρεται να έχει καταφύγει στο Μεξικό
«Ήταν σέχτα. Δεν θύμιζε σε τίποτα σχολείο» Ο Kάιλ (δεν είναι το πραγματικό του όνομα), ένας υπάλληλος ασφαλείας γύρω στα σαράντα, μίλησε στο Sky News για το «Κόκκινο Σπίτι», ένα σπίτι για παιδιά που τώρα δεν λειτουργεί στο απομακρυσμένο Νόρφολκ. Ο ίδιος ζούσε στο κτήριο με τα κόκκινα τούβλα που ήταν χτισμένο βαθιά στην ύπαιθρο και εντελώς απομονωμένο από την ηλικία των 14 ετών.
Πρώην φοιτητές αναφέρουν μια τοξική κουλτούρα δημόσιας ντροπής και σεξουαλικής κακοποίησης, με τους υπευθύνους να ενεργού ως βίαιοι αρχηγοί. Στο επίκεντρο αυτών των καταγγελιών βρίσκεται ένας δαν’εζικος συνεταιρισμός που διοικούσε περισσότερα από 25 παρόμοια ιδρύματα και ενεπλάκη σε ένα οικονομικό σκάνδαλο.
Το Tvind είναι το άτυπο όνομα μιας συνομοσπονδίας ιδιωτικών σχολείων, ανθρωπιστικών οργανώσεων και επιχειρήσεων, που ιδρύθηκε ως σχολείο εναλλακτικής εκπαίδευσης στη Δανία περίπου το 1970
«Μου έδωσαν το ξύλο της ζωής μου», λέει ο Κάιλ, θυμούμενος μια βάναυση επίθεση από συμμαθητές του, με εντολή του δασκάλου. «Μπήκε με δύο τρεις μαθητές και είπε: «Πηγαίνετε να τον πάρετε». Είχα σπασμένα πλευρά, ραγισμένο σαγόνι και μαύρα μάτια». Καθώς έφευγε από το δωμάτιο, ο δάσκαλος γύρισε στον Κάιλ και του είπε: «Το άξιζες αυτό».
Γεννημένος σε μια οικογένεια με προβλήματα εθισμού, ο Kάιλ έφτασε στο «Κόκκινο Σπίτι» στα 14 του. Ένα φυλλάδιο που του έδειξε ο κοινωνικός λειτουργός του υποσχόταν στα παιδιά που είχαν υποστεί «κακοποίηση και παραμέληση» να «ξεκινήσουν από την αρχή» με την ιστιοπλοΐα και την ιππασία, καθώς και να «χτίσουν φιλίες με δασκάλους». Αλλά αμέσως μετά την άφιξή του, ισχυρίζεται ότι η πραγματικότητα του νέου του σπιτιού έγινε ξεκάθαρη.
«Οι δάσκαλοι έβαζαν μια καρέκλα στη μέση της μαρμάρινης αίθουσας και κάθονταν εκεί μπροστά σε όλους. Επέτρεπαν στους μαθητές να σε χτυπήσουν στο πρόσωπο. Οι δάσκαλοι σε τινάζονταν, σε χαστούκιζαν και σε χτυπούσαν για να υποταχθείς.”
«Παιδιά σκλάβοι»
Εκτός από ένα σπίτι, το «ίδρυμα» έπρεπε να προσφέρει στα παιδιά μια εκπαίδευση επικεντρωμένη στη χειρωνακτική εργασία. Το παιδικό όνειρο του Κάιλ να γίνει αρχιτέκτονας διαλύθηκε γρήγορα. Θυμάται ότι τα παιδιά χρησιμοποιούνταν ως «σκλάβοι» για τη συντήρηση των εγκαταστάσεων του σχολείου, την κατασκευή μπάνιων, την τοιχοποιία και τη ζωγραφική. Ο Κάιλ έφυγε από το σπίτι χωρίς να ξέρει να διαβάζει και να γράφει.
Εκατοντάδες παιδιά από όλο το Ηνωμένο Βασίλειο στάλθηκαν στο Κόκκινο Σπίτι μεταξύ 1984 και 1998. Ο Κάιλ είναι ένας από τους 43 πρώην μαθητές που βρίσκονται τώρα στη διαδικασία νομικής αγωγής για τη σωματική, σεξουαλική και ψυχολογική κακοποίηση που φέρεται να υπέστησαν εκεί. Λέει ότι είναι σε επαφή με περισσότερα από 60 ακόμη θύματα από το «Κόκκινο Σπίτι» που δεν είναι έτοιμα να εμφανιστούν.
Το σπίτι διοικούνταν από τον Σχολικό Συνεταιρισμό Tvind της Δανίας, μια αμφιλεγόμενη ομάδα που ιδρύθηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1960 από έναν αριστερό δάσκαλο ονόματι Mόγκενς Άμντι Πέτερσεν. Ένας χίπι γκουρού με μακριά μαλλιά και μάλλινα ρούχα, προσέλκυσε τους οπαδούς του με το όραμά του για το πώς θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο.
Η Tvind άνοιξε περίπου 30 ριζοσπαστικά σχολεία στη Δανία, τα περισσότερα για μειονεκτούντα παιδιά, και δύο στην Αγγλία: Το Κόκκινο Σπίτι στο Nόρφολκ και το Μικρό Σχολείο στο ανατολικό Γιορκσάιρ. Οι τοπικές αρχές θα μπορούσαν να πληρώνουν στον Tvind έως και 4.000 λίρες το μήνα για την εκπαίδευση, τη φροντίδα και την ευημερία κάθε παιδιού. Οι εκπαιδευτικοί έπρεπε επίσης να δωρίζουν τον μισθό τους στον οργανισμό και να ζουν κοινοτικά.
«Διαφωνούσαν με τη μάθηση από τα βιβλία», λέει ο Ζες Φάμπρικους Μέλερ, αναπληρωτής καθηγητής από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, ο οποίος έχει γράψει ένα βιβλίο για τον οργανισμό. «Μια διάσημη φράση τους ήταν: «Δεν μπορείς να δεις τον κόσμο αν κοιτάξεις σε ένα βιβλίο» – αυτό ήταν εν μέρει αντιεκπαιδευτικό, αλλά ήταν επίσης η ιδέα ότι το να μαθαίνεις κάνοντας κάτι είναι πολύ καλύτερο».
Τα σχολεία του Tvind έχουν κλείσει ως επί το πλείστον στη Δανία και πολλοί πρώην μαθητές έχουν μιλήσει θετικά για την αντισυμβατική εκπαίδευση που έλαβαν. Τα σχολεία δεν συνδέονται ευρέως με την κακοποίηση παιδιών, υποστηρίζεται ότι το «Κόκκινο Σπίτι» ήταν η εξαίρεση.
«Ξύπνησα βιασμένη»
Η Χέιλι ήταν 13 ετών όταν την έστειλαν στο «Κόκκινο Σπίτι». Τώρα στα 44 της φαίνεται σκληρή, ντυμένη στα μαύρα με τα χέρια της καλυμμένα με μικρά, μαύρα τατουάζ. Περιγράφει τον τρόπο που το προσωπικό συνήθιζε να περιορίζει βίαια τους μαθητές, με πολλούς ανθρώπους να την καρφώνουν στο πάτωμα. «Νόμιζα ότι θα πεθάνω γιατί δεν μπορούσα να αναπνεύσω», λέει δακρυσμένη.
Το ήθος του Tvind βασιζόταν στη βοήθεια των αναπτυσσόμενων χωρών, μερικές φορές μέσω της συγκέντρωσης κεφαλαίων ή της χειρωνακτικής εργασίας. Οι μαθητές στο «Κόκκινο Σπίτι» περνούσαν μήνες στο εξωτερικό, συχνά ταξιδεύοντας με παλιά λεωφορεία. Η Χέιλι ήταν σε ένα τέτοιο ταξίδι στην Ινδία όταν ισχυρίστηκε ότι δέχθηκε σεξουαλική επίθεση.
«Θυμάμαι ότι με ξύπνησαν για να με βιάσουν. Προσπάθησα να βρω έναν δάσκαλο, αλλά μου είπαν να επιστρέψω στο κρεβάτι και μου είπαν ότι έλεγα ψέματα». Η ίδια ισχυρίζεται ότι έχει βιαστεί πολλές φορές ενώ ήταν στο «Κόκκινο Σπίτι»
Ο Στίβεν, 50 ετών, από το Νιούκαστλ, ισχυρίζεται επίσης ότι έχει υποστεί σωματική και σεξουαλική κακοποίηση ενώ ήταν στο σπίτι. Ορφανός σε νεαρή ηλικία, τοποθετήθηκε σε πολλά σπίτια φροντίδας, πριν φτάσει στο Νόρφολκ σε ηλικία 12 ετών. Λέει ότι κακοποιήθηκε και τώρα δεν μπορεί να εργαστεί λόγω περίπλοκης διαταραχής μετατραυματικού στρες, που πηγάζει από το χρόνο που πέρασε στο σπίτι.
«Δεν θα βγάλω ποτέ από το μυαλό μου τις κραυγές των παιδιών που βιάζονται» λέει.Ο Στίβεν ισχυρίζεται επίσης ότι δεχόταν τακτικά χτυπήματα από τον διευθυντή. Αν τα παιδιά έβρεχαν το κρεβάτι, λέει, αναγκάζονταν να φορούν πάνα και να τρέχουν με ένα κάθισμα τουαλέτας πάνω από το κεφάλι τους, μπροστά σε όλους.
Εξέγερση στο σχολείο
Το 1989, παιδιά προσπάθησαν να ειδοποιήσουν τις αρχές για το τι συνέβαινε στο σχολείο οργανώνοντας ταραχές και επεισοδια. Έσπασαν τα παράθυρα και τα κτήρια υπέστησαν ζημιές. Ο Στίβεν σκέφτηκε ότι η βοήθεια είχε φτάσει όταν εμφανίστηκαν αστυνομικοί, αλλά αντ’ αυτού συνέλαβαν τον ίδιο και άλλους 17 μαθητές, κατηγορώντας τους για βίαιη αναταραχή και εγκληματική ζημία.
Οι επιθεωρήσεις από ρυθμιστικούς φορείς αποκάλυψαν αυξανόμενη ανησυχία από τις αρχές για το «Κόκκινο Σπίτι» Το 1990, η Επιθεώρηση Κοινωνικών Υπηρεσιών έγραψε στους διευθυντές των τοπικών αρχών προειδοποιώντας τους να μην στέλνουν παιδιά στο ίδρυμα.
Απαριθμούσε καταγγελίες όπως σεξουαλική επίθεση από δάσκαλο από τη Δανία, σωματική κακοποίηση από δασκάλους και ομαδικό βιασμό από τρεις μαθητές. Μια έκθεση που έγινε από το συμβούλιο της κομητείας Nόρφολκ το 1994 δείχνει ότι γνώριζαν αναφορές για 20 θύματα κακοποίησης παιδιών. Παρά το γεγονός ότι οι ισχυρισμοί για κακοποίηση τεκμηριώθηκαν σαφώς, το σπίτι συνέχισε να λειτουργεί.
Δύο χρόνια αργότερα, η Επιτροπή Φιλανθρωπίας ξεκίνησε έρευνα στο σπίτι λόγω ανησυχιών ότι κεφάλαια, τα οποία προορίζονταν για τη φιλανθρωπική οργάνωση, διοχετεύονταν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και τους ηγέτες του Tvind.
Οικονομικό σκάνδαλο
Εκτός από το εισόδημα από τα σχολεία του, το Tvind διηύθυνε την οργάνωση βοήθειας Humana People to People, με έργα σε 26 χώρες. Συχνά συγκεντρώνονταν χρήματα από τη συλλογή μεταχειρισμένων ρούχων, τα οποία ανακυκλώνονταν και πωλούνταν στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά η διαμάχη αργότερα ενισχύθηκε σχετικά με τα οικονομικά του Tvind.
Στη δεκαετία του 1990, οι δανέζικες αρχές και το FBI ισχυρίστηκαν ότι τα κεφάλαια που προορίζονταν για το φιλανθρωπικό σκέλος της οργάνωσης χρησιμοποιούνταν ως μέρος ενός δικτύου ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, με τα χρήματα να πηγαίνουν στους λογαριασμούς του στενού κύκλου του Tvind – The Teachers’ Group – που αποτελείται από περίπου 600 «πιστά μέλη».
Το 2003, ο Πέτερσεν και επτά άλλοι από την ομάδα δικάστηκαν στη Δανία για υπόθεση απάτης και υπεξαίρεσης 15 εκατομμυρίων λιρών. Αθωώθηκε, αλλά μέχρι τη στιγμή που η εισαγγελία άσκησε έφεση κατά αυτής της απόφασης, είχε καταφύγει στο Μεξικό, όπου φαίνεται ότι παραμένει. Οι ανώτεροι ηγέτες της ομάδας – καταζητούνται από την Ιντερπόλ – πιστεύεται ότι βρίσκονται κρυμμένοι σε ένα πολυτελές παραθαλάσσιο συγκρότημα στο Μεξικό
Το 1998, το «Κόκκινο Σπίτι» και το Winestead Hall έκλεισαν από την Επιτροπή Φιλανθρωπίας. Ο Στιν Τόμσεν, πρώην διευθυντής στο Winestead Hall, είναι ένα από τα λίγα πρώην μέλη του στενού κύκλου που έχει ασκήσει δημόσια κριτική στον Tvind. Εντάχθηκε σε ηλικία 24 ετών, ενθουσιασμένος από την προοπτική να γίνει μέλος μιας «σοσιαλιστικής» ομάδας. «Θέλαμε ισότητα, έναν καλύτερο κόσμο και να σκεφτούμε πώς μπορούμε να γίνουμε δύναμη αλλαγής».
Στα 76 του σήμερα, έχει γίνει κάτι σαν «παρίας» και έγραψε στο Υπουργείο Παιδείας της Δανίας καταγγέλλοντας το Tvind ως σέχτα – κάτι που εξακολουθεί να πιστεύει ότι είναι αληθινό.
Τι έχει απογίνει η Tvind;
Με τον αρχηγό του Tvind να θεωρείται ότι βρίσκεται στο Μεξικό, δεν είναι σαφές τι έχει γίνει με αυτή τη μυστηριώδη ομάδα. Το Tvind International School Centre λειτουργεί κυρίως ως κολέγιο κατάρτισης δασκάλων στη δυτική Δανία, στον χώρο όπου ξεκίνησε η ομάδα. Ο ιστότοπός του περιγράφει το Tvind ως «εκπαιδευτική και πολιτιστική συνεργασία ορισμένων ανεξάρτητων δανικών ιδρυμάτων» και λέει ότι δεν συνδέονται πλέον με το Tvind που λειτουργούσε το «Κόκκινο Σπίτι»
Η πανεπιστημιούπολη είναι απομονωμένη, περιτριγυρισμένη από ψηλά πεύκα, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Από πάνω του φαίνεται μια τεράστια ανεμογεννήτρια. Κατασκευάστηκε το 1978 από φοιτητές και έχει γίνει η μακροβιότερη ανεμογεννήτρια στον κόσμο.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αστυνομία του Νόρφολκ διεξήγαγε δύο «εκτεταμένες» έρευνες, μεταξύ 1984 και 1998, για καταγγελίες για κακοποίηση στο «Κόκκινο Σπίτι» Οι αστυνομικοί ταξίδεψαν στη Δανία το 2017 για να κάνουν συνεντεύξεις, μεταξύ άλλων με τον πρώην διευθυντή, αλλά κανείς δεν έχει κατηγορηθεί.
Σε ανακοίνωσή της, η αστυνομία του Νόρφολκ είπε ότι λόγω «αποδεικτικών δυσκολιών» και «νομοθετικών προθεσμιών», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «δεν υπήρχε ρεαλιστική προοπτική να καταδικαστεί κάποιος υπόπτος». «Επικοινωνήσαμε προσωπικά με όλα τα θύματα και επισκεφτήκαμε όσους συμφώνησαν να συναντηθούν μαζί μας για να εξηγήσουμε το αποτέλεσμα αυτής της τελευταίας έρευνας», πρόσθεσε.
Τα 43 θύματα φερόμενης κακοποίησης στο Κόκκινο Σπίτι βρίσκονται στη διαδικασία μήνυσης του συμβουλίου της κομητείας του Νόρφολκ και των τοπικών αρχών που τα έστειλαν στο σπίτι. Υποστηρίζονται από την Ένωση Επιζώντων της Σίρλεϊ Όουκς, η οποία διεξάγει εκστρατείες για την ιστορική κακοποίηση σε σπίτια παιδιών στο νότιο Λονδίνο. Ο συνιδρυτής του, Δρ Ρέιμοντ Στίβενσον είπε ότι τα θύματα θέλουν απαντήσεις.
«Η οργάνωση που διηύθυνε το Κόκκινο Σπίτι ήταν μια διεθνής εταιρεία. Ποιος είναι λοιπόν υπεύθυνος; Το τοπικό συμβούλιο που τους έστειλε εκεί ή η κυβέρνηση; Προτείνω όλοι» Το συμβούλιο της κομητείας του Νόρφολκ περιέγραψε τους ισχυρισμούς ως «βαθιά ανησυχητικούς», προσθέτοντας ότι «συνεργάστηκαν πλήρως με έρευνες, οι οποίες σχετίζονται με παιδιά που τοποθετήθηκαν εκεί από άλλες τοπικές αρχές».
Ο Kάιλ προσπαθεί να διασφαλίσει ότι όσοι επέτρεψαν την κακοποίηση ευάλωτων παιδιών υπό τη φροντίδα τους θα λογοδοτήσουν. «Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι από αυτόν τον οργανισμό που βρίσκονται εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο και εξαπλώνονται σε όλη την Ευρώπη, που πρέπει να προσαχθούν στη δικαιοσύνη».
Τα σκάνδαλα που αφορούν την ιστορική κακοποίηση σε σπίτια παιδιών στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι δυστυχώς νέα. Αλλά το «Κόκκινο Σπίτι» είναι μοναδικό για το πώς μια διεθνής ομάδα, που θεωρείται από πολλούς ως λατρεία, μπόρεσε να πάρει τον έλεγχο δύο σπιτιών παιδιών στην Αγγλία, ενώ κακοποιούσε και κερδοσκοπούσε από ευάλωτα παιδιά που φρόντιζε προβάλλοντας ταυτόχρονα μια εικόνα γενναιόδωρης φιλανθρωπίας στον υπόλοιπο κόσμο.
