Στην τελευταία του κατοικία, στη Βασιλική της Santa Maria Maggiore, στη συνοικία Esquilino της Ρώμης, έφτασε το φέρετρο του Πάπα Φραγκίσκου, σύμφωνα με την επιθυμία του.
Ο ίδιος διευκρίνισε ότι επιθυμεί να ταφεί «στο έδαφος, χωρίς ιδιαίτερη διακόσμηση», αλλά με την επιγραφή του παπικού του ονόματος στα λατινικά: Franciscus.
Ο πάπας Φραγκίσκος θα είναι ο πρώτος πάπας εδώ και πάνω από έναν αιώνα που θα ταφεί εκτός Βατικανού.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ο πάπας Φραγκίσκος έλεγε ότι εμπιστευόταν πάντα τον εαυτό του στην Παναγία. «Για το λόγο αυτό, ζητώ να αναπαυθεί το θνητό μου λείψανο – αναμένοντας την ημέρα της Ανάστασης – στην παπική βασιλική της Αγίας Μαρίας του Μεγάλου», ανέφερε χαρακτηριστικά στη διαθήκη του.
Οι 40 «φίλοι του Φραγκίσκου»
Η πομπή κάλυψε απόσταση έξι χιλιομέτρων στο ιστορικό κέντρο της ιταλικής πρωτεύουσας, έξω από τα τείχη του Βατικανού. Στην άλλη πλευρά του ποταμού Τίβερη της Ρώμης, περίμεναν των «πάπα των φτωχών» οι 40 «φίλοι του Φραγκίσκου».
Πρόκειται για μετανάστες, φυλακισμένους, τρανσέξουαλ, άστεγους, τους οποίους ο Πάπας είχε γνωρίσει προσωπικά και που είχε προσπαθήσει να κατανοήσει και να βοηθήσει με τον δικό του τρόπο.
Κάθε ένας από αυτούς άφησε πάνω στον τάφο ένα άσπρο τριαντάφυλλο, το λουλούδι που αγαπούσε περισσότερο από κάθε άλλο ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Σάντα Μαρία Ματζιόρε θα ξανανοίξει τη Δευτέρα, όταν είναι βέβαιο ότι θα ξαναρχίσει ένα νέο λαϊκό προσκύνημα, στο λιτό, μαρμάρινο μνήμα του λατινοαμερικανού Πάπα.
Το κόστος της ταφής του θα καλυφθεί από ποσό που παραχώρησε δωρητής, το οποίο ο Φραγκίσκος μετέφερε στη βασιλική, όπως ανέφερε στη διαθήκη του.
Πένθιμα ηχούν οι καμπάνες στο Βατικανό
Κατά μήκος της διαδρομής, που διέσχισε το όχημα που μετέφερε το φέρετρο του Πάπα Φραγκίσκου, βρίσκεται μεγάλος αριθμός πιστών, ενώ οι καμπάνες ηχούσαν πένθιμα.
Σύμφωνα με την αίθουσα Τύπου του Βατικανού, στην κηδεία του Φραγκίσκου συμμετείχαν, συνολικά, πάνω από 250.000 άνθρωποι. Αρχηγοί κρατών, ανώτατοι κληρικοί, εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου από όλο τον πλανήτη και χιλιάδες πιστοί, πρόσφυγες, φυλακισμένοι, τρανσέξουαλ και άστεγοι, είπαν το «ύστατο χαίρε» στον «πάπα των φτωχών».
Η νεκρώσιμη τελετή του «ποιμένα» της Καθολικής Εκκλησίας, που έφυγε από τη ζωή τη Δευτέρα του Πάσχα σε ηλικία 88 ετών, διήρκεσε δύο ώρες και ένα τέταρτο.
Η εξόδιος ακολουθία ξεκίνησε στις 11 (ώρα Ελλάδος) και τελέστηκε από τον Καρδινάλιο Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε, τον κοσμήτορα του Κολεγίου των Καρδιναλίων, σε μια ιδιαίτερα κατανυκτική τελετή.
«Ο Φραγκίσκος Θέλησε να σταθεί στο πλευρό όλων, ιδίως όσων βρίσκονται σε δυσκολία»
«Ευχαριστώ όλους τους διεθνείς ηγέτες που δείχνουν την αγάπη τους στον Πάπα», υπογράμμισε ο καρδινάλιος Τζοβάνι Μπατίστα Ρε, στην πλατεία του Αγίου Πέτρου.
«Το έργο του εκλιπόντα ποντίφικα άγγιξε καρδιές και τις σκέψεις μας. Η τελευταία εικόνα που θα μείνει στην καρδιά μας είναι αυτή του Πάσχα, όταν ευλόγησε τους πιστούς και χαιρέτησε το πλήθος από το τζιπ πάπα μομπάιλ, παρά τα προβλήματα υγείας του. Ακολούθησε το παράδειγμα του Καλού Ποιμένα, ο οποίος αγάπησε τόσο το ποίμνιό του, που του αφιέρωσε την ζωή του», πρόσθεσε.
Όπως τόνισε ο Τζοβάνι Μπατίστα Ρε, «ο Φραγκίσκος Θέλησε να σταθεί στο πλευρό όλων, ιδίως όσων βρίσκονται σε δυσκολία, ξοδεύοντας όλη του την ενέργεια στους φτωχούς και ξεχασμένους. Ήταν γεμάτος ανθρωπιά και απευθύνθηκε και σε όσους είναι μακριά από την Εκκλησία”. Διότι “για τον εκλιπόντα ποντίφικα, η Εκκλησία πρέπει να διατηρεί διαρκώς τις πύλες της ανοικτές προς όλους».
Ο μεγαλύτερος σε ηλικία καρδινάλιος αναφέρθηκε με έμφαση στο πρώτο ταξίδι του πάπα, μετά την εκλογή του, στο νησί της Λαμπεντούζα «και στη συνέχεια στην επίσκεψή του στην Λέσβο, μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο».
Με γνώμονα, πάντα, την αλληλεγγύη και τη βοήθεια προς μετανάστες και πρόσφυγες, διότι, όπως έλεγε ο Φραγκίσκος, «ανήκουμε όλοι στην ίδια ανθρώπινη οικογένεια και κανείς δεν σώζεται μόνος του».
«Ο Φραγκίσκος ζητούσε πάντα ειρήνη, καλώντας σε μια έντιμη διαπραγμάτευση, διότι ο πόλεμος αποτελεί μόνο θάνατο και καταστροφή, αποτελεί πάντα μια ήττα», τόνισε τέλος ο ιταλός γηραιός καρδινάλιος.
Εκτός από τον επικήδειο, που εκφώνησε ο καρδινάλιος Τζοβάνι Μπατίστα Ρε, προσευχές και στοχασμοί εκφωνήθηκαν στα γαλλικά, αραβικά, γερμανικά, πολωνικά και κινέζικα.
Εψάλη το «Χριστός Ανέστη» – Η δέηση στα ελληνικά
Αναγνώσθηκαν, επίσης αποσπάσματά από τις Πράξεις των Αποστόλων και από το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, ενώ εψάλη το “Χριστός Ανέστη” στα ελληνικά.
Η απλότητα και η λιτότητα χαρακτηρίζουν όλα τα τελετουργικά, που σπάνε το πρωτόκολλο και αντικατροπτίζουν τον τρόπο με το οποίο ο Πάπας Φραγκίσκος υπηρέτησε την Καθολική Εκκλησία 12 χρόνια.
Η ακολουθία της τελετής, γραμμένη στα Αγγλικά, στα Ιταλικά και στα Λατινικά, δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του Βατικανού πριν από την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου.
Γιατί δεν υπήρχαν ύμνοι στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου;
Στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, δεν υπήρχαν ύμνοι, καθώς η μουσική της τελετής ήταν σε καθαρεύουσα και βασιζόταν σε απλές μουσικές γραμμές που ψάλλονταν από τους ιερείς και τη Χορωδία της Καπέλα Σιξτίνα.
Αυτή η μουσική παραδοσιακή μέθοδος, γνωστή και ως γρηγοριανή ψαλμωδία, αναπτύχθηκε στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού και χρησιμοποιεί πιο απλές, μονοφωνικές μελωδίες.
Αν και ορισμένα τμήματα της λειτουργίας ήταν πιο πολυφωνικά, η μουσική παρέμεινε λιτή, σε αντίθεση με τις πιο περίτεχνες μελοποιήσεις ύμνων που συναντώνται σε άλλες θρησκευτικές παραδόσεις.
Ηγέτες από όλο τον πλανήτη
Στην τελετή έδωσαν το παρών περίπου 50 αρχηγοί κρατών και 10 μονάρχες, καθώς και 130 ξένες αντιπροσωπείες.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έφθασε αργά το βράδυ της Παρασκευής στη Ρώμη για να παραστεί στην κηδεία του πάπα Φραγκίσκου. Είναι το πρώτο ταξίδι του Τραμπ στο εξωτερικό μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο.
Ο αμερικανός πρόεδρος και η πρώτη κυρία των ΗΠΑ, Μελάνια Τραμπ, έφθασαν στο αεροδρόμιο Λεονάρντο ντα Βίντσι (Φιουμιτσίνο) της Ρώμης, ανέφερε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP) που ταξίδεψε με το Air Force One.
Στη Ρώμη και ο Ζελένσκι
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι παρέστη στην κηδεία παρά το αρχικό κώλυμα που είχε επικαλεστεί.
Στους ηγέτες που θέλησαν να πουν το στερνό αντίο στον Αργεντινό ποντίφικα, συμπεριλαμβάνονται ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, ο απερχόμενος Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα Ντα Σίλβα. Παρών και ο Αργεντινός πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, παρά την έντονη κριτική που είχε ασκήσει σε πολλές θέσεις και δηλώσεις του Αγίου Πατέρα των Ρωμαιοκαθολικών.
Οι αρχηγοί κρατών που παρέστησαν στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου είναι: Ο πρόεδρος της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ και ο απερχόμενος καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο πρόεδρος της Πολωνίας Άντρζεϊ Ντούντα, ο πρόεδρος της Αργεντινής -πατρίδα του Πάπα Φραγκίσκου- Χαβιέρ Μιλέι, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι και ο πρόεδρος της χώρας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο πρόεδρος της Δομινικανής Δημοκρατίας Λουίς Αμπιναδέρ, ο βασιλιάς Φίλιππος και η βασίλισσα Ματθίλδη του Βελγίου, ο πρίγκιπας Αλβέρτος του Μονακό και η σύζυγός του Σάρλιν, ο μέγας δούκας Ανρί και η Μαρία Τερέζα του Λουξεμβούργου, η βασίλισσα Μαίρη της Δανίας, ο πρίγκιπας Άλους και η πριγκίπισσα Σόφι του Λίχτενσταϊν, ο πρόεδρος της Κροατίας Ζόραν Μιλάνοβιτς, ο πρόεδρος του Ισημερινού Ντανιέλ Νομπόα, ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μιχόλ Μάρτιν, η πρόεδρος της Μολδαβίας Μάια Σάντου, ο πρίγκιπας Χάακον και η πριγκίπισσα Μέτε-Μάριτ της Νορβηγίας, ο πρόεδρος της Λετονίας Έντγκαρς Ρινκέβιτς, ο πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Κρίστοφερ Λάξον, ο βασιλιάς Καρλ Γκουστάβ και η βασίλισσα Σίλβια της Σουηδίας, ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, ο έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Πετρ Φιάλα, ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, ο πρόεδρος της Εσθονίας Αλάρ Κάρις, η πρόεδρος της Ονδούρας Σιομάρα Κάστρο, ο πρόεδρος της Ουγγαρίας Τάμας Σούλιοκ, ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Ντικ Σόοφ, ο πρόεδρος των Φιλιππίνων Μπονγκμπόνγκ Μάρκος, ο πρόεδρος της Πορτογαλίας Μαρσέλου Ρεμπέλου ντε Σόουζα και ο πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο, ο προσωρινός πρόεδρος της Ρουμανίας Ιλίε Μπολογιάν, η πρόεδρος της Ελβετίας Κάριν Κέλερ-Σούτερ.
Τουλάχιστον 250.000 άνθρωποι βρίσκονται ήδη στην πλατεία του Αγίου Πέτρου – Πρόσφυγες ανάμεσα στους προσκεκλημένους
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Βατικανού, οι πιστοί από όλο τον κόσμο που παρακολουθούν την κηδεία του πάπα Φραγκίσκου ξεπέρασαν τις 250.000.
Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε επιλέξει το όνομά του προς τιμήν του Φραγκίσκου της Ασίζης, του Ιταλού αγίου που απαρνήθηκε μια πολυτελή ζωή για να βοηθήσει τους φτωχούς, απλοποίησε πέρσι τις τελετές για τις παπικές κηδείες και ήταν πολύ συγκεκριμένος σχετικά με τις απαιτήσεις για τη δική του, συμπεριλαμβανομένων των προσκεκλημένων του.
Στη νεκρώσιμη λειτουργία έχουν προσκληθεί αντιπροσωπείες από τη Mediterranea Saving Humans, μια ιταλική ΜΚΟ που εργάζεται για την προστασία των προσφύγων που διασχίζουν τη Μεσόγειο, καθώς και τη Refugees in Libya, μια ΜΚΟ που διεξάγει εκστρατείες για λογαριασμό των μεταναστών και των προσφύγων που κρατούνται σε στρατόπεδα κράτησης στη βορειοαφρικανική χώρα.
Επισημαίνεται ότι ο Πάπας Φραγκίσκος δημιούργησε στενές φιλίες και με τις δύο οργανώσεις. «Ήταν ένας πραγματικός μαθητής του Ιησού – μιλούσε σε όλους», δήλωσε ο Λούκα Κασαρίνι, ιδρυτής της Mediterranea Saving Humans, προσθέτοντας: «Υπάρχουν εκείνοι που τον άκουγαν, όπως εμείς. Μας ενθάρρυνε πάντα να σώζουμε ανθρώπους στη θάλασσα, να τους βοηθάμε να διαφύγουν από τη Λιβύη ή την Τυνησία και να τους υποδεχόμαστε. Έπειτα υπάρχουν εκείνοι, για παράδειγμα οι ισχυροί άνθρωποι, που έκαναν το αντίθετο από αυτό που τους είπε».
Ο Μαχαμάτ Νταούντ, ο οποίος κρατούνταν σε στρατόπεδο κράτησης στη Λιβύη, όπου βίωσε βασανιστήρια και άλλες κακοποιήσεις, προτού επιβιώσει από ένα ταξίδι στη Μεσόγειο προς την Ιταλία το 2023, είναι ανάμεσα στην αντιπροσωπεία της οργάνωσης Refugees in Libya. Ο Μαχαμάτ Νταούντ συνάντησε τον Πάπα Φραγκίσκο στο σπίτι του, στο Βατικανό, στα τέλη του 2023.
Δρακόντεια τα μέτρα ασφαλείας
Το πλήθος πιστών και η παρουσία παγκόσμιων ηγετών έχουν θέσει σε συναγερμό τις Αρχές. Στους δρόμους θα βρίσκονται χιλιάδες αστυνομικοί, με τα μέτρα να είναι δρακόντεια. Σύμφωνα με το Reuters, περίπου 2.000 αστυνομικοί μαζί με χιλιάδες ακόμη αξιωματικούς εθνικών δυνάμεων ασφαλείας θα είναι σε υπηρεσία. Τα μέτρα μέτρα ασφαλείας θα περιλαμβάνουν περιπολίες στον Τίβερη, drones, στρατιωτική συσκευή για την εξουδετέρωση εχθρικών ιπτάμενων αντικειμένων και ελεύθερους σκοπευτές, δήλωσε αστυνομική πηγή στο Reuters.
«Η πιο περίπλοκη πτυχή είναι η άφιξη πολλών αξιωματούχων απ’ όλο τον κόσμο, οι οποίοι θα βρεθούν στη Ρώμη για να πάνε σε ένα μόνο σημείο», δήλωσε ο αρχηγός της αστυνομίας της Ρώμης, Ρομπέρτο Μασούκι, στο ραδιόφωνο RTL 102.5 την περασμένη Πέμπτη.
Φόρο τιμής στον Πάπα
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παρατάχθηκαν για να αποτίσουν φόρο τιμής στον Πάπα, καθώς η σορός του βρισκόταν σε ανοιχτό ξύλινο φέρετρο στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου από το πρωί της Τετάρτης. Περισσότεροι από 250.000 πιστοί προσκύνησαν τη σορό του Πάπα Φραγκίσκου από την Τετάρτη που εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα μέχρι χθες το βράδυ.
Τι θα γίνει μετά την κηδεία;
Η κηδεία του Πάπα σηματοδοτεί την πρώτη από τις εννέα ημέρες πένθους για τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Άλλη μια πένθιμη λειτουργία θα πραγματοποιηθεί στην πλατεία του Αγίου Πέτρου την Κυριακή. Αυτή θα γίνει υπό τον Ιταλό καρδινάλιο Πιέτρο Παρολίν, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους επικρατέστερους υποψήφιους για την παπική θέση.
Τις επόμενες ημέρες, το Βατικανό θα ανακοινώσει την ημερομηνία έναρξης του κονκλάβιου που θα επιλέξει τον διάδοχο του Φραγκίσκου. Αυτή η μυστική συνάντηση των καρδιναλίων είναι απίθανο να πραγματοποιηθεί πριν από τις 6 Μαΐου.
