Ήρθε λοιπόν η στιγμή αυτή που η επιστήμη θα μας κάνει μια ακόμη έκπληξη, από τις πολλές που μας προσφέρει απλόχερα μέσα στον 21o αιώνα: μια νέα ποικιλία καφέ που δεν φύεται στη Φύση ή σε κάποιο καφεόδεντρο, αλλά δημιουργείται εκ του μηδενός μέσα σε ένα εργαστήριο.
Ερευνητές στη Φινλανδία δημιούργησαν στο εργαστήριο κόκκους του πιο δημοφιλούς ροφήματος στον κόσμο. Όπως παραδέχονται και οι ίδιοι ασφαλώς, «το τελικό προϊόν υστερεί σε μυρωδιά και γεύση», ωστόσο υποστηρίζουν ότι αυτό είναι ένα πολύ σπουδαίο βήμα προς τα μπροστά και πως πολύ σύντομα θα είναι πλήρως ανταγωνιστικό, σε μυρωδιά και γεύση, ως προς τον φυτικό καφέ που γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες.
«Ερευνητές του Κέντρου VTT στη Φινλανδία κατάφεραν να φτιάξουν καφέ στο εργαστήριο», ανέφερε το πρακτορείο Reuters, προσθέτοντας ότι οι κόκκοι αυτοί φτιάχτηκαν με κυτταρική καλλιέργεια σε βιοαντιδραστήρες, που πρόκειται για μια τεχνική παρόμοια με εκείνη της δημιουργίας τεχνητού κρέατος.
Όπως αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα, o καφές που δημιούργησαν οι επιστήμονες κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έπαιρνε άδεια διάθεσής του στην αγορά καθώς υπολείπεται του φυσικού προϊόντος σε άρωμα και γεύση, όμως οι ιθύνοντες της όλης διαδικασίας αισιοδοξούν ότι είναι θέμα χρόνων μέχρι να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα: να φτιάξουν έναν τεχνητό καφέ, εφάμιλλο των όσων κυκλοφορούν ευρέως στα ράφια των σούπερμάρκετ.
«Εννοείται ότι ακόμη δεν βρισκόμαστε στο 100% του σημείου που επιθυμούμε να φτάσουμε. Βασικά, ο καφές που δημιουργήσαμε μοιάζει με έναν συνδυασμό γεύσεων από διάφορες ποικιλίες καφέ. Ωστόσο, αυτό που φτιάξαμε μοιάζει πολύ με καφέ, αν και παραδέχομαι ότι δεν είμαστε ακόμη κοντά σε αυτό που προσφέρουν οι διάφορες ποικιλίες καφέ που πωλούνται στο εμπόριο» δηλώνει εμφατικά η Χέικι Ασάλα, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, η δημιουργία τεχνητού καφέ στο εργαστήριο έχει πάμπολλα θετικά σημεία: «Το εργαστήριό μας προσφέρει έναν πιο βιώσιμο τρόπο να φτιάχνεις καφέ, αφού η ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση οδηγεί σε ολοένα και μεγαλύτερη αποψίλωση δασών για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων παραγωγής καφέ. Ο τεχνητός καφές επίσης περιορίζει τη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων. Επιπλέον, περιορίζει τη μεταφορά του καφέ με πλοία στις αγορές και ό,τι αρνητικό αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον» καταλήγει με νόημα ο Χέικο Ρίσκερ, επικεφαλής του τομέα έρευνας.
Τα νέα τρία είδη καφέ
Και φυσικά, ταυτόχρονα σχεδόν με τις ανακοινώσεις των φινλανδών ερευνητών, συνέπεσαν και εκείνες των ειδικών περί του καφέ για το μέλλον του δημοφιλούς ροφήματος στις δεκαετίες που έρχονται.
Οι «καφελόγοι» συνεδρίασαν πρόσφατα στο Μονπελιέ, σε μια δοκιμή έγινε που υπό την ηγεσία του γαλλικού οργανισμού γεωργικής έρευνας CIRAD, με σκοπό να δοκιμαστούν για πρώτη φορά τρία νέα είδη καφέ που δεν καλλιεργούνται επί του παρόντος για εμπορικούς σκοπούς: Πρόκειται για τα Coffea stenophylla, Coffea brevipes και Coffea congensis.
Κατά την δοκιμή εξετάστηκαν οι γευστικές ιδιότητες καθενός από τα τρία είδη καφέ έπειτα από εργαστηριακό roasting, προκειμένου να προσδιοριστεί αν κάποια μέρα μπορεί τα τρία αυτά νέα είδη να ενταχθούν στο εμπορικό οπλοστάσιο των υπολοίπων τριών ειδών που κυκλοφορούν ευρέως στα ράφια των σούπερμάρκετ.
«Η είσοδος νέων ειδών καφέ για γενική κατανάλωση δεν αποτελεί μια ασήμαντη υπόθεση», δήλωσε ο επικεφαλής της CIRAD Μπενουά Μπερτράντ μετά τη δοκιμή. «Πρώτα απ’ όλα, η επιστήμη πρέπει να αποδείξει τα πλεονεκτήματά της όσον αφορά την παραγωγικότητα και την ποιότητα, ενώ κατόπιν πρέπει να διασφαλιστεί ότι η βιομηχανία και οι καταναλωτές θα εκτιμήσουν αυτά τα αποτελέσματα».
Στη δοκιμή συμμετείχαν επίσης και ειδικοί γευσιγνώστες που έφτασαν στο Μονπελιέ ως εκπρόσωποι ορισμένων εκ των σημαντικότερων εταιρειών καφέ παγκοσμίως, όπως της Jacobs Douwe Egberts, της Nespresso, των Starbucks κ.α.
Αυτή τη στιγμή στο εμπόριο κυκλοφορούν τρία διαφορετικά είδη καφέ: το Arabica, το οποίο είναι το πιο ευρέως καλλιεργημένο σε παγκόσμιο επίπεδο, το Robusta, το οποίο διακρίνεται για την ανθεκτικότητά του σε ασθένειες και τέλος το Liberica, το οποίο αποτελεί το πιο μικρό (και σχετικά άγνωστο) κομμάτι την παγκόσμια «πίτας» της αγοράς καφέ.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, η ποικιλία Stenophylla φαίνεται να είναι πιο προσαρμόσιμη σε υψηλότερες θερμοκρασίες, διατηρώντας ταυτόχρονα τις γευστικές της ιδιότητες, ενώ οι ποικιλίες Brevipes και Congensis θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν, τρόπον τινά, το είδος robusta ως προς τη γεύση.
Το γένος Coffea περιλαμβάνει περίπου 124 διαφορετικά είδη, σύμφωνα με τη CIRAD, εκ των οποίων μόλις ένα μικρό κομμάτι έχει διερευνηθεί εργαστηριακά σχετικά με το κατά πόσο μπορεί να ενταχθεί στην καθημερινή μας διατροφή.
