Η αναπάντεχη ευτυχία της ζωής μετά τα 50: Το τέλος των ψευδαισθήσεων είναι ό,τι πιο απελευθερωτικό μάς επιφυλάσσει
Δεν είναι η δόξα δεν είναι τα λεφτά, είναι του δρόμου η χαρά», τραγούδησε ο Πορτοκάλογλου σε στίχους δικούς του, εκλαϊκεύοντας με αυτόν τον τρόπο τη λόγια «Ιθάκη» του Καβάφη, όπου μας προτρέπει σαν βγούμε στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να ευχόμαστε να είναι μακρύς ο δρόμος. Το θέμα είναι ότι, όσο μακρύς και αν είναι, κάποια στιγμή φτάνουμε στο μέσο (και λίγο παραπάνω) του δρόμου χωρίς να το καταλάβουμε. Κοινώς, πενηνταρίζουμε. Που σημαίνει, εφόσον είμαστε γυναίκες, ότι γινόμαστε εμμηνοπαυσιακές. Λέξη που εκτοξεύεται ενίοτε και σαν βρισιά, ρατσιστικής αίγλης. Το ρατσιστικό στοιχείο εδώ αφορά την ηλικία, η οποία εκλαμβάνεται αυτομάτως από τον επιτιθέμενο ως στοιχείο ευαλωτότητας. Δεν πάνε άλλωστε πολλά χρόνια από τότε που ενοχικές περσόνες παραποιούσαν τα στοιχεία της αστυνομικής τους ταυτότητας αλλάζοντας την ημερομηνία γέννησης.
Σήμερα έχει αποδειχθεί ότι δεν χρειάζεται παρά μια επίσκεψη στο δερματολόγο και ένα στενό τζιν (και δεν χρειάζεται καν να είμαστε αδύνατες – think positivity). Μόνο που το τζιν έχει αυτή την κακή συνήθεια, από τότε που γεννήθηκε: θέλει το δρόμο. Με τα χρόνια, είναι αλήθεια, μας προέκυψαν τζιν που νοικοκυρεύτηκαν και έζησαν σε νοικοκυρεμένες ντουλάπες, αλλά το τζιν το έχει στο νήμα του να αναζητά το δρόμο. Ποιο δρόμο, θα μου πεις, στα πενήντα; Τον καλύτερο! Αν σκεφτούμε ότι επαγγελματικά ό,τι ήταν να γίνει έχει γίνει, ότι οικογενειακά σιγά-σιγά βγαίνει το κεφάλι έξω από τις υποχρεώσεις, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, ότι σεξουαλικά οι ορμές είναι λιγότερο επιτακτικές (που σημαίνει λιγότερα λάθη, λιγότερες σκοτούρες, περισσότερος χρόνος!), τι απομένει; Η γιορτή. Ναι, η γιορτή εφόσον υπάρχει καλή υγεία και δεν μας έχει χτυπήσει καμιά τρομερή συμφορά.
Επαγγελματικά ό,τι ήταν να γίνει έχει γίνει, οικογενειακά σιγά-σιγά βγαίνει το κεφάλι έξω από τις υποχρεώσεις, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, σεξουαλικά οι ορμές είναι λιγότερο επιτακτικές (που σημαίνει λιγότερα λάθη, λιγότερες σκοτούρες, περισσότερος χρόνος!), τι απομένει; Η γιορτή.
Στη γιορτή των 50 ξαναβρίσκουμε ασχολίες που είχαμε χάσει μαζί με την εφηβεία. Βρίσκουμε ελεύθερο χρόνο, φιλίες που είχαμε συντονίσει στην αναμονή, αλλά και κατεστραμμένες σχέσεις, γάμους πιθανόν που βάλτωσαν και μοναχικούς βίους που δεν βρήκαν συμπόρευση. Ό,τι είχαμε και στην εφηβεία δηλαδή, μείον τους κατεστραμμένους γάμους. Πιθανόν τότε να είχαμε μόνο κατεστραμμένες οικογένειες και πολλά ελαφρυντικά για τους εαυτούς μας. Τώρα, αν υπάρχουν κατεστραμμένες οικογένειες, αυτές είναι δικό μας έργο, και τα ελαφρυντικά ανήκουν στους απογόνους μας.
Ισότητα στην εκκίνηση δηλαδή. Και αν αυτή η εκκίνηση στην εφηβεία σήμαινε σκληρότητα, στην επαναφορά της εμμηνόπαυσης γίνεται ανοχή και επιείκεια. Που σημαίνει καλοσύνη. Κι αν στην εκκίνηση, μετά την εφηβεία, μετά τις σπουδές, το θέμα ήταν στόχοι κι άλλοι στόχοι και υποχρεώσεις και ανέλιξη και κοινωνική καταξίωση και σπίτια και λεφτά και αυτοκίνητα, ήρθαν δεκαετίες κακορίζικες που τα ματαίωσαν, οικονομικές κρίσεις και πανδημίες που τα θάμπωσαν. Αναγκαστήκαμε να μικρύνουμε τον ίσκιο μας, κι είδαμε το αληθινό μας μπόι, δεν είναι λίγο αυτό. Είναι ακριβώς το μπόι που χωράει στο νοικοκυρεμένο τζιν μας, που ήρθε η ώρα του να αλητέψει. Που σημαίνει τώρα περισσότερο από ποτέ να αποδεχτεί τη ρευστότητα της ζωής, όπως τότε στην εφηβεία, και να πάψει να περιφρουρεί τα κεκτημένα του, όπως ο σκύλος το κόκαλο. Να λύσει γόρδιους δεσμούς παίρνοντας το ψαλίδι, να σηκώσει τις ευθύνες που του αναλογούν, να κάνει απολογισμούς και επιδιορθώσεις, όπου είναι εφικτό. Και κυρίως να πάρει τους δρόμους. Θάλασσες, βουνά και κάμποι μάς περιμένουν – και όχι ένας ζουληγμένος (από το καθισιό) καναπές και μεσημεριανάδικα. Και δεν χρειάζεται καν ένα κομπόδεμα γι’ αυτό.
Θάλασσες, βουνά και κάμποι μάς περιμένουν – και όχι ένας ζουληγμένος (από το καθισιό) καναπές και μεσημεριανάδικα. Και δεν χρειάζεται καν ένα κομπόδεμα γι’ αυτό.
Οι δρόμοι είναι εντελώς δωρεάν, τα πόδια μας ακόμα δυνατά, και οι θάλασσες, οι κάμποι και τα βουνά είναι εντελώς κοντά μας. Ήρθε η ώρα της ελαφρότητας, όσο και αν σε κάποιους αυτό ακούγεται παράλογο, καθώς αυτή η ηλικιακή ομάδα έχει ταυτιστεί κυρίως με το τέλος των ψευδαισθήσεων. Ναι, ήρθε η ώρα της ελαφρότητας, καθώς το τέλος των ψευδαισθήσεων και οι ματαιώσεις μόνο με το χιούμορ, ακόμα και αν είναι μαύρο, ξορκίζονται. Τα πόδια μάς δόθηκαν για να μας παίρνουν μακριά, σε αντίθεση με το μυαλό που κολλάει. Τα πόδια, ο δρόμος και η κουβέντα (με εκείνες τις φίλες που είχαμε στην αναμονή) κάνουν τη μαυρίλα να ξεθωριάζει, τα μεγάλη λάθη να παίρνουν τις σωστές τους διαστάσεις, ενίοτε να μικραίνουν τόσο ώστε να χωράνε στην παλάμη μας. Τα λάθη με τον τρόπο αυτό γίνονται διαχειρίσιμα, όσο διαχειρίσιμες γίναμε κι εμείς, καθώς έχουμε λειάνει τις γωνίες μας, δεν έχουμε την αιχμηρότητα της νιότης, που σημαίνει ότι είμαστε λιγότερο επικίνδυνες για τον εαυτό μας και τους άλλους. Γίναμε δηλαδή τα πιο κατάλληλα πλάσματα για αγκαλιά. Λίγο είναι αυτό σε έναν κόσμο που τρελαίνεται; Είμαστε το φρένο και η λογική του.
Ας αφήσουμε λοιπόν τους απογόνους μας να κάνουν τσουλήθρα στα δικά τους λάθη -βέβαιες ότι δεν θα τα αποφύγουν- κι ας είμαστε εκεί με ανοιχτή αγκαλιά αντί για κραυγές και άγχη – οι συμβουλές δεκτές, με μέτρο τη συμπεριφορά μας. Κυρίως, όμως, ας αφεθούμε, τώρα που έχουμε ελεύθερο χρόνο, να απολαύσουμε τα ωραιότερα πράγματα στον κόσμο τα οποία πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι πάντα δωρεάν. Η φύση και η αγάπη. Αυτοφυή και παραγνωρισμένα.
