Μια πρακτική ξεριζωμένη από τις πνευματικές παραδόσεις των μοναχών του Θιβέτ και την ευρηματικότητα των αρχαίων Αιγυπτίων, που υπόσχεται κάθαρση ή μια ακόμα ακραία τάση που προωθούν τα social media, ικανή να απορρυθμίσει τις σωματικές μας λειτουργίες; Όλοι χρειαζόμαστε να περνάμε χρόνο μόνοι μας μια στο τόσο. Η Beatriz Flamini βέβαια πήγε τα πράγματα σε ένα εντελώς νέο επίπεδο.
Η Ισπανίδα ορειβάτισσα πέρασε 500 ημέρες μόνη της σε μια σπηλιά 70 μέτρα κάτω από τη γη. Η Flamini ήταν 48 ετών όταν μπήκε στην απομόνωση και 50 ετών όταν βγήκε από το σπήλαιο στις 14 Απριλίου 2023. Σας φαίνεται ακραίο; Και όμως το feed του Instagram έχει αρχίσει να πλημμυρίζει τους τελευταίους μήνες, με ιστορίες ανθρώπων που ταξιδεύουν σε απομονωμένους προορισμούς και συμμετέχουν σε μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία, όπως οι ίδιοι αναφέρουν, που τους αλλάζει τη ζωή. Τι μπορεί άραγε να ανακαλύπτει κανείς για τον εαυτό του στο απόλυτο σκοτάδι;
Arigalan Hridaya Yoga Center στην πόλη Oαχάκα του Μεξικό
Η αρχαία πρακτική της απομόνωσης
«Όταν μπαίνεις στο σκοτάδι και αυτό γίνεται ολοκληρωτικό, το σκοτάδι σύντομα μετατρέπεται σε φως», υποστηρίζει το Tao, η φιλοσοφία των θρησκειών της Ανατολικής Ασίας που στοχεύουν στην ατομική σοφία. Τα darkness retreats φαίνεται να ενσαρκώνουν αυτή την ιδεολογία, σκοπός της οποίας είναι η στέρηση των αισθήσεων, που μας επιτρέπει να αυξήσουμε τη διαύγεια, τη διορατικότητα και την ενσυνείδησή μας.
Πολλές πνευματικές παραδόσεις έχουν χρησιμοποιήσει τεχνικές σκοταδιού στην αναζήτηση της φώτισης. Στην Ευρώπη, το σκοτεινό δωμάτιο εμφανιζόταν συχνά σε υπόγεια μορφή ως δίκτυο σηράγγων, στην Αίγυπτο ως πυραμίδες, στη Ρώμη ως κατακόμβες και από τους Εσσαίους, κοντά στη Νεκρά Θάλασσα στο Ισραήλ, ως σπήλαια. Στην ταοϊστική παράδοση οι σπηλιές χρησιμοποιήθηκαν ανά τους αιώνες για πρακτικές υψηλότερου επιπέδου. Ο διαλογισμός και η νηστεία στη σπηλιά αποτελεί το τελικό ταξίδι της πνευματικής εργασίας. Στο Σκοτάδι, ο νους και η ψυχή αρχίζουν να περιπλανώνται ελεύθερα στα απέραντα πεδία της ψυχικής και πνευματικής εμπειρίας, αναφέρουν στην ιστοσελίδα του το DarknessRetreats.com. «Όταν εισέρχεστε σε αυτή την αρχέγονη κατάσταση επανενώνεστε με τον αληθινό Εαυτό και τη Θεότητα μέσα σας.» καταλήγει.
The Hermitage, ένα καταφύγιο διαλογισμού στις όχθες της λίμνης Ατιτλάν στα υψίπεδα της Γουατεμάλας
Sky cave retreat στο Ορεγκον των ΗΠΑ
Τα καταφύγια του σκότους έχουν ως στόχο να κάνουν τα άτομα να αντιμετωπίσουν δυσάρεστες σκέψεις. Όχι να τις αποφύγουμε, όπως συνήθως κάνουμε στην καθημερινότητά μας, τρώγοντας, καπνίζοντας, βλέποντας αέναα Netflix, ή σκρολάροντας χωρίς σταματημό. Υποστηρίζουν ότι όταν αναγκαζόμαστε να κάτσουμε στο απόλυτο σκοτάδι, με τίποτα άλλο εκτός από ένα στρώμα γιόγκα, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να αντικρίσουμε αυτές τις σκέψεις, με αποτέλεσμα να πάρουμε τον δρόμο προς την αυτοανάπτυξη. Πολλοί που ήδη το έχουν προσπαθήσει, υποστηρίζουν ότι μόλις τέσσερις ημέρες σε ένα θάλαμο σκοταδιού ήταν αρκετές για να βοηθήσουν στην αύξηση της ενσυνειδητότητας και της αυτοεκτίμησης, και στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους.
Ένα τέτοιο retreat κοστίζει περίπου 200 με 300 δολάρια τη βραδιά και κατά τη διάρκεια αυτής της αρχαίας θεραπευτικής πρακτικής μπορεί κανείς να τρώει κανονικά, να ξεκουράζεται όσο θέλει και να εξασκείται στο σκοτάδι σιωπηλά για όσο χρόνο επιθυμεί. Υπάρχουν δυο γεύματα την ημέρα και παραδίδονται στον θάλαμο του καθενός, μέσα από μια μικρή πόρτα, έτσι ώστε να μην εισχωρήσει το φως. Η χρονική περίοδος που αφιερώνεται σε αυτή την πρακτική ποικίλλει, ανάλογα με τον καθένα, και διαρκεί από λίγες ώρες έως δεκαετίες.
Τα οφέλη του σκοταδιού
Αρκετές επιστημονικές έρευνες δείχνουν πώς το σκοτάδι ενεργοποιεί ορισμένους αδένες στον εγκέφαλό μας με αναπαραγώγιμο τρόπο. Από τη γιόγκικη (και ταοϊστική) άποψη, η επίφυση μας συνδέει με την πηγή της ύπαρξης, την απόλυτη ένωση του μικρόκοσμου και του μακρόκοσμου. Το πλήρες σκοτάδι αλλάζει βαθιά τις αισθητηριακές ευαισθησίες του σώματος/εγκεφάλου. Στερούμαστε κάθε οπτικής αναφοράς. Οι ήχοι αρχίζουν να υποχωρούν καθώς χάνουμε την επαφή με τον εξωτερικό κόσμο και στρέφουμε τις αισθήσεις προς τα μέσα. Το αποτέλεσμα του σκοταδιού είναι να κλείσουν σημαντικά φλοιώδη κέντρα του εγκεφάλου, καταθλίβοντας τις νοητικές και γνωστικές λειτουργίες στα ανώτερα εγκεφαλικά κέντρα. Οι συναισθηματικές και αισθητήριες καταστάσεις ενισχύονται, ιδιαίτερα η αίσθηση της όσφρησης, όπως και οι λεπτότερες αισθήσεις της ψυχικής αντίληψης, ενώ τα όνειρα γίνονται πιο διαυγή.
Αν και η επιστημονική έρευνα σχετικά με τις επιδράσεις των καταφυγίων στο σκοτάδι βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο, τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτές οι πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους, της κατάθλιψης και του στρες. Έχει επίσης υποστηριχθεί ότι η παρατεταμένη έκθεση στο σκοτάδι αυξάνει την παραγωγή μελατονίνης, προωθώντας τον βαθύ και αναζωογονητικό ύπνο. Πιστεύεται επίσης ότι μετά από περίπου 6 ημέρες, η παρατεταμένη έκθεση στο σκοτάδι διεγείρει τη σύνθεση της DMT στον εγκέφαλο, οδηγώντας τον βιωτή σε ένα ψυχεδελικό ταξίδι ενόρασης. Ένα σκοτεινό δωμάτιο μπορεί για πολλούς να γίνει ένα μέρος για εσωτερική ανακάλυψη. Μερικοί άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τους φόβους και τις προκλητικές σκέψεις. Στην πραγματικότητα, αυτή η πρακτική είναι τόσο θεραπευτική εν μέρει επειδή μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τους φόβους σας και να περιηγηθούμε μέσα σε αυτούς, καταλήγοντας με μια βαθιά αίσθηση γαλήνης.
Παραμένοντας στο φως
Τι συμβαίνει αν καθόμαστε στο σκοτάδι για πολύ ώρα; Μια επίπτωση της παραμονής στο απόλυτο σκοτάδι είναι ότι μπορεί να καταστρέψει τον κύκλο του ύπνου μας. Δύο από τους βασικούς μηχανισμούς για τη ρύθμιση του κύκλου του ύπνου, η ορμόνη μελατονίνη και ο υπερκειμενικός πυρήνας του εγκεφάλου, βασίζονται και οι δύο στο φως για να λειτουργήσουν. Το φως της ημέρας μειώνει τα επίπεδα της μελατονίνης, βοηθώντας μας να νιώθουμε ξύπνιοι.
Επίσης αν και δεν υπάρχουν σοβαρές αντενδείξεις για την παρατεταμένη έκθεση στο σκοτάδι, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μια εύκολη εμπειρία. Μπορεί να είναι πολύ προκλητικό για κάποιον, όταν προκύπτουν δύσκολα συναισθήματα, σκέψεις ή δυσάρεστες αναμνήσεις, καθώς δεν υπάρχει διαφυγή. Στην κανονική ζωή αναπτύσσουμε τόσους πολλούς συνηθισμένους τρόπους για να αποσπάσουμε την προσοχή μας από την επεξεργασία του πόνου και του τραύματος, αλλά στο σκοτάδι υπάρχει πραγματικά μόνο η επιλογή να αντιμετωπίσουμε τα πάντα κατάματα. Φυσικά, η πόρτα είναι κλειδωμένη μόνο από μέσα, οπότε τεχνικά είμαστε ελεύθεροι να δραπετεύσουμε ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο, αυτό που οι άνθρωποι συχνά δεν συνειδητοποιούν είναι ότι το να βγούμε κατευθείαν έξω δεν είναι η καλύτερη επιλογή, καθώς τα μάτια μας γίνονται εξαιρετικά ευαίσθητα από το σκοτάδι, οπότε η μετάβαση πίσω στην κανονική ζωή πρέπει να είναι μια σταδιακή διαδικασία. Το χειρότερο σενάριο είναι ότι μπορεί να πάθετε συναισθηματικό κλονισμό, και αυτό μπορεί να γίνει ψυχοπιεστικό, αν δεν είστε σε θέση να συγκρατηθείτε, να επικεντρωθείτε και να επιστρέψετε στο τώρα σας. Εσείς θα το δοκιμάζατε;
Εισαγωγική φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image
