Η φωνή της είχε την ικανότητα να μαγεύει. Η ερμηνεία της να καθηλώνει. Η σκηνική της παρουσία να σαγηνεύει. Αυτό είναι το επιμύθιο που συγκρατώ από τη σημερινή μου επίσκεψη στο Μουσείο Μαρία Κάλλας, αφιερωμένο στην Ελληνίδα σοπράνο που άφησε το δικό της αποτύπωμα στον χώρο της όπερας και της εποχής στην οποία έζησε και μεγαλούργησε.
Ανεξίτηλη στον χώρο και τον χρόνο, η φωνή της La Divina ήταν ο τρόπος που συστηνόταν – επιβλητικά – στην αίθουσα. Το κράμα της γοητείας συνόδευε ο εκρηκτικός χαρακτήρας, το πολυσχιδές ταμπεραμέντο, οι κινήσεις, ο τρόπος που επέλεγε να δράσει πάνω και κάτω από τη σκηνή. Σήμερα, η πορεία της από τη στιγμή που η μητέρα της διέκρινε ότι κάτι σπουδαίο μπορεί να συμβεί με τις φωνητικές χορδές της κόρης της έως την απόλυτη αποθέωση σε κατάμεστα θέατρα Ελλάδας και εξωτερικού βρίσκει το δικό της σπίτι.
Μία κατοικία αρχοντική, αυστηρά διαμορφωμένη – όπως η προσωπικότητα της, επιβλητικά ξεδιπλωμένη – όπως η ερμηνευτική της δεινότητα, μίνιμαλ παρουσιασμένη – όπως η μουσική της παιδεία, η οποία ξεχωρίζει για το βάθος και τον πλούτο της. Άλλωστε, η ίδια υποστήριζε με σθένος ότι η τεχνική είναι μία ικανότητα που πρέπει να μαθαίνεται όταν είναι κανείς πάρα πολύ νέος, σαν ένα άλλο πολύτιμο εφόδιο για την μετέπειτα εξέλιξή του.
Στην Οδό Μητροπόλεως στον αριθμό 44 – στο κέντρο της Αθήνας -, (κατα)δικά της αντικείμενα, σπάνια κειμήλια, δυσεύρετα ενδύματα από την προσωπική της συλλογή, αναμνήσεις από τις σπουδαιότερες στιγμές της καριέρας της, στιγμιότυπα δόξας και αστείρευτου ταλέντου σε συνδυασμό με immersive εμπειρίες οπτικοακουστικού χαρακτήρα συνθέτουν τη νέα κοιτίδα πολιτισμού της πόλης. Μία κοιτίδα σύγχρονη, δυναμική προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις του σήμερα σεβόμενη συνάμα την ιστορία πίσω από τη γυναίκα που κατάφερε να διαμοιράσει από την αρχή την ακμή της όπερας. Μία κοιτίδα αρχιτεκτονικά ελκυστική και μουσειολογικά σημαντική. Μία κοιτίδα, η οποία φέρει την υπογραφή του Δήμου Αθηναίων και της Τεχνόπολης.
Η συλλογή
Η δημιουργία συλλογής του Δήμου Αθηναίων με αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας ξεκίνησε το 2000, όταν ο Δήμος απέκτησε τα πρώτα αντικείμενα συμμετέχοντας σε διεθνή πλειστηριασμό στο Παρίσι. Έκτοτε η συλλογή έχει εμπλουτιστεί με δωρεές αντικειμένων από αρκετούς φορείς και ιδιώτες, όπως ο Ελληνικός Σύλλογος Μαρία Κάλλας και το ζεύγος Κωνσταντίνου και Βικτωρίας Πυλαρινού, με κειμήλια που ανήκαν ή αναφέρονται στη Μαρία Κάλλας, αλλά και με αντικείμενα που προέκυψαν από χρησιδανεισμό, με αποτέλεσμα να αριθμεί σήμερα περί τα 1000 τεκμήρια.
Τον Οκτώβριο του 2022 στη Μουσική Βιβλιοθήκη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, το ζεύγος Κωνσταντίνου και Βικτωρίας Πυλαρινού (Προέδρου και Μέλους αντίστοιχα του Σωματείου Υποτροφιών Μαρία Κάλλας) είχε τιμήσει τον Δήμο Αθηναίων με την εμπιστοσύνη του, δωρίζοντας 50 μοναδικά αντικείμενα της Μαρίας Κάλλας από την προσωπική τους συλλογή.
Τον Σεπτέμβριο του 2023 ο Ελληνικός Σύλλογος Μαρία Κάλλας έδειξε την στήριξή του στο Μουσείο δωρίζοντας στο Δήμο Αθηναίων σημαντικά κειμήλια που είχε στη κατοχή του. Η σύμβαση δωρεάς υπογράφηκε από την πρόεδρο του Ελληνικού Συλλόγου Μαρία Κάλλας, κ. Λιάνα Σκουρλή και τον Δήμαρχο Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη.
Η ομάδα
Το πρώτο Μουσείο Μαρία Κάλλας είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας και εργασίας κορυφαίων επαγγελματιών. Η μελετητική ομάδα αποτελείται από την Ανδρομάχη Γκαζή, καθηγήτρια Μουσειολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, την Ερατώ Κουτσουδάκη-Γερολύμπου, αρχιτέκτονα-μουσειολόγο και τον Αλέξανδρο Χαρκιολάκη, διευθυντή του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής.
Η Τεχνόπολη έχει αναλάβει την υλοποίηση του έργου, την οργάνωση και τον συντονισμό των επιμέρους ομάδων εργασίας (μελετητικές και υλοποίησης) και τη διεκπεραίωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών και εργασιών για την παράδοσή του. Επίσης θα αναλάβει την διαχείριση της λειτουργίας του νέου Μουσείου για τα επόμενα 5 έτη.
Η ομάδα υλοποίησης του Μουσείου αποτελείται από τον Κωνσταντίνο Μπιτζάνη, διευθύνοντα σύμβουλο Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων, τη Μαρία Φλώρου, υπεύθυνη Τομέα Βιομηχανικού Μουσείου, τον Γρηγόρη Γαϊτανάρο, πολιτικό μηχανικό, τη Δέσποινα Ανδριοπούλου, πολιτιστική διαχειρίστρια – μουσειολόγο, και τη Νιόβη Ανδριώτη, μουσειολόγο – επικοινωνιολόγο.
100 χρόνια από τη γέννηση της εμβληματικής προσωπικότητας, το Μουσείο Μαρία Κάλλας εμφανίζεται στο προσκήνιο αποτελώντας το πρώτο επισκέψιμο μουσείο με μόνιμη έκθεση και αυθεντικά αντικείμενα της καλλιτέχνιδος. Το πολυαναμενόμενο Μουσείο ανοίγει τις πύλες του στις 26 του μήνα με την είσοδο να είναι δωρεάν έως και τις 29 Οκτωβρίου.
