Το Konstantis Farm House που ανακαίνισαν πρόσφατα οι Mykonos Αrchitects μας θυμίζει το ελληνικό καλοκαίρι όπως θα έπρεπε να είναι.
Ο Le Corbusier είχε πει κάποτε «Αν δεν έχετε δει τα σπίτια της Μυκόνου, δεν μπορείτε να θεωρείστε αρχιτέκτονες. Ό,τι έχει να πει η αρχιτεκτονική, το λέει εδώ». Το Konstantis Farm House προσφέρει ένα δείγμα αρχιτεκτονικής από αυτό που λάτρεψε ο Corbusier στο νησί.
Μας το περιέγραψε η επικεφαλής αρχιτέκτονας του έργου Aude Mazelin: “Ο ιδιοκτήτης είναι Μυκονιάτης. Αυτό το σπίτι το έχτισε στις αρχές του 19ου αιώνα ο προπαππούς του. Μεγάλωσε μέσα σε αυτό ο άνθρωπος που έγινε και πελάτης μας. Ήθελε να του κάνει ριζική ανακαίνιση αλλά εμείς κρατήσαμε και την παραμικρή λεπτομέρεια του πλούσιου παρελθόντος της κατοικίας που θελήσαμε όμως, να το προσαρμόσουμε και στις σημερινές ανάγκες. Ωραία δουλειά και τεχνικά δύσκολη γιατί είχε γκρεμιστεί σε αρκετά σημεία”.
Το σπίτι είχε οργανωθεί σαν ένα “χωριό” όπως το ονομάζουνε στη Μύκονο γιατί έπρεπε να βγεις έξω για να πας από τον ένα χώρο στον άλλο. “Πρόκειται για μια κύρια αίθουσα που συνοδεύεται από δύο δωμάτια και δύο μπάνια. Και μια κουζίνα που πρέπει να πάλι να βγεις έξω για να βρεθείς μέσα σε αυτήν” συμπληρώνει η Aude.
Κατασκευαστικά όπως ανέφερε και πιο πριν, ήταν πιο δύσκολο γιατί έπρεπε να κρατήσουν αυτούς τους τοίχους που ήταν φτιαγμένοι από πέτρα και χώμα. Δεν χρησιμοποιούσαν τότε λάσπη μέσα στους τοίχους. “Δεν κατεδαφίσαμε τίποτα εκτός από την αντικατάσταση στέγης που ήταν απαραίτητη να γίνει. Τεχνικά, ενισχύσαμε όλους αυτούς τους τοίχους για να τους κρατήσουμε ως είχαν και με αυτό βγήκαν κάποιες πολύ καμπυλωτές και οργανικές μορφές που προέκυψαν μέσα από τον σεβασμό προς την παλιά τεχνογνωσία με την οποία κτίστηκε αρχικά το σπίτι”.
Άραγε αναρωτιόμαστε αν το ελληνικό Καλοκαίρι είχε ήδη προτείνει τη φιλοσοφία του “Less is more” που διατύπωσε αργότερα ο “πολύς” Mies Van De Rohe. Θα λέγαμε ότι είναι από αυτά τα σπίτια της Μυκόνου που λάτρεψε ο LeCorbusier. “Είναι κάτι που έχεις μπροστά σου και το διαμορφώνεις αυτόματα, χωρίς σκέψη, σαν ένα ποίημα φτιαγμένο από υλικά. Είναι ποίηση” μας είπε η Aude. “Μας πήρε δύο καλοκαίρια για να το ολοκληρώσουμε μόλις πέρσι. Στο τέλος, ο πατέρας του ιδιοκτήτη όταν έφτιαχνε το σπίτι μας έλεγε “να μην το αλλάξετε” να μη χαθεί η ταυτότητα του αρχικού σπιτιού. Όταν τελειώσαμε μας έσφιξε στην αγκαλιά του κλαίγοντας” συμπληρώνει.
Το σπίτι είχε στη βόρεια πλευρά του μια μικρή εσοχή από την οποία έμπαινε κρύος αέρας και χρησίμευε σαν φυσικό ψυγείο κι έτσι εκεί έβαζαν τα γαλακτοκομικά προϊόντα της . Τέτοιες ιστορίες τους αφηγείτο ο παππούς της οικογένειας. Οσον αφορά τα υλικά, τα μάρμαρα του δαπέδου τα έφεραν και τα χρησιμοποιήσαν σχεδόν ακατέργαστα από την Τήνο, οι τσιμεντοκονίες είναι φτιαγμένες με τον παλιό τρόπο και φυσικά υλικά.
Τι σημαίνει “χωριό” στην παλιά Μύκονο
Τα “χωριά” (αγροικίες) της Μυκόνου, ενώ χρησιμοποιούν τα ίδια δομικά υλικά με τα σπίτια του οικισμού, εντούτοις αντικατοπτρίζουν μια ιδιαίτερη αισθητική αντίληψη, καθώς, κατάλευκα και αυτά, έρχονται σε εντυπωσιακή αντίθεση με τους γκρίζους γρανιτώδεις βράχους, τις ατελείωτες ξερολιθιές, τις φραγκοσυκιές και τους καλαμιώνες. Η βασική διάταξη του κάθε “χωριού” είναι το κυρίως σπίτι, που συνήθως αποτελείται από δύο ή τρία δωμάτια, τη σάλα, την κουζίνα, την κάμαρα -όπως και στη Χώρα- πάντοτε μικρή και την ασβεστωμένη αυλή, αναπόσπαστο οργανικό μέρος του.
Η κάτοψη του “χωριού”, με μεσημβρινό συνήθως προσανατολισμό, έχει τη μορφή “Γ”, με την αυλή στη θέση του κενού. Βοηθητικοί χώροι και εγκαταστάσεις συμπληρώνουν στη συνέχεια την αγροτική παραδοσιακή κατοικία. Αυτοί μπορεί να είναι, ο αχεριώνας, ο φούρνος, ο σταύλος, το χοιροκέλι, ο περιστεριώνας κι ακόμα το πατητήρι, το αλώνι, ο μάγγανος και η στέρνα, με μικρότερα “στερνάκια” για το πλύσιμο κοντά στο πηγάδι. Συχνά το συγκρότημα συμπληρώνεται και από μια μικρή οικογενειακή εκκλησία, όπου κατά παράδοση εντοιχίζονται τα οστά των προγόνων της οικογένειας.
