Το example #1, ένα πρότζεκτ ανακαίνισης ενός χώρου μόλις 36 τ.μ. σε κτίριο του ’70 στην Βουλιαγμένη, είναι έργο του αρχιτεκτονικού γραφείου Oblique, που ίδρυσαν η Στέλλα Λιβιεράτου και ο Δημήτρης Χατζηωακειμίδης.
Το example #1 πήρε το βραβείο του interior design στα Grail Αwards στην κατηγορία των διαμερισμάτων κάτω των 100 τ.μ. Το κατάφεραν τολμώντας να το αλλάξουν εντελώς δημιουργώντας το ουσιαστικά από την αρχή. Ξεκινήσαμε τη συνέντευξη μας προσπαθώντας να αποσαφηνίσουμε αυτό που υπήρχε στην αρχιτεκτονική περιγραφή του έργου: “Ο εξαιρετικά περιορισμένος χώρος αποτέλεσε αφορμή για ριζική αναδιοργάνωση της κάτοψης, προκειμένου να εξυπηρετεί τις ανάγκες του χρήστη αλλά παράλληλα να αποφευχθεί η δημιουργία ενός τυπικού διαμερίσματος σε σμίκρυνση”. Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Χατζηωακειμίδη.
Καταρχήν έφυγε ό,τι υπήρχε στο χώρο και αφαιρέσαμε τα χωρίσματα προκειμένου να ξεκινήσουμε σε ένα λευκό καμβά. Ήμασταν και τυχεροί γιατί έδινε ένα αυστηρό παραλληλόγραμμο ο χώρος, οπότε μπορούσαμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Λέγοντας “ριζική αναδιοργάνωση” εννοούμε πως δεν προσπαθήσαμε να φτιάξουμε μια μικρογραφία ενός κλασικού διαμερίσματος, με σαλόνι, μπάνιο, κουζίνα, υπνοδωμάτιο όπου απλά θα μειώναμε τα αντίστοιχα τετραγωνικά του κάθε προβλεπόμενου χώρου. Προσπαθήσαμε να θέσουμε προτεραιότητες δεδομένου ότι είναι ένα μικρό σπίτι και αφού αυτό έχει ο πελάτης με αυτό θα πορευόμασταν. Κάνοντας μια προτεραιοποίηση των χρήσεων, λέγοντας τι είναι πιο σημαντικό σε αυτά τα τετραγωνικά και δώσαμε βάση στο συναίσθημα που σου δίνει η αίσθηση ότι φαίνεται μεγαλύτερο από ότι είναι.
Στην πράξη προσπαθήσαμε όλες τις δευτερεύουσες χρήσεις να τις “εγκιβωτίσουμε”, δηλαδή πέρα από τις εντοιχισμένες συσκευές, πέρα από όλα τα έπιπλα που θα μπορούσε να έχει ένα διαμέρισμα και τα οποία μπήκαν μέσα σε αυτό το αρχιτεκτόνημα που αποκαλούμε ως “μπλε κουτί”, προσπαθήσαμε να εντάξουμε και κύριες χρήσεις όπως ένα υπνοδωμάτιο ή ένα μπάνιο. Με αποτέλεσμα αυτές οι χρήσεις να “μαζευτούν” και να πούμε: “το δωμάτιο το θέλουμε για να κοιμόμαστε”. Άρα εντάξαμε το κρεββάτι στον ενιαίο χώρο για να κοιμάται ο κάτοικος του σπιτιού άνετα. Έτσι μεγιστοποιήσαμε τους “χώρους διημέρευσης” όπως το σαλόνι, ή την κουζίνα και αυτό μας βοήθησε να έχουμε έναν ενιαίο ανοιχτό χώρο που κάνει το διαμέρισμα να φαίνεται ουσιαστικά διπλάσιο.
Στην ουσία η αρχιτεκτονική είναι έπιπλο. Δεν το είδαμε σαν σχεδιασμό επίπλου. Αλλά αντιμετωπίσαμε το έπιπλο σαν αρχιτεκτονική. Οπότε το “μπλε κουτί” το θεωρούμε σαν υπερμεγέθες έπιπλο-αρχιτεκτόνημα.
Συγκεκριμένα τώρα είναι ένας καναπέ που έχει αγοράσει ο πελάτης και η κουζίνα. Μια ντουλάπα, τα συρτάρια του κρεβατιού, όλα είναι ένα πράγμα και μέρος του “μπλε κουτιού”.
– Χαρακτηρίσατε το έργο ως “καμβά”. Για να δημιουργήσετε πάνω του είχατε μια πηγή έμπνευσης. Ποια ήταν αυτή;
Η επάνδρωση μας επαγγελματικά έγινε μέσα στην περίοδο της κρίσης και μπολιάστηκε με ερωτήματα του τύπου “πως μπορούμε να προσδιορίσουμε χώρους;” πληροφορίες όπως “δεν υπάρχουν τετραγωνικά”, “το real estate έχει ακριβύνει”, επομένως μας απασχολούσε πώς μπορούσε να γίνει καλύτερα αυτό που λέμε ως “micro-living”. Eίχαμε πολλές αναφορές έργων από μικρά διαμερίσματα που προσπαθούν με έναν “compact” στέρεο τρόπο να κάνουν καλύτερη τη ζωή και σε αυτόν που δεν μπορεί να αποκτήσει κατοικία με περισσότερα τετραγωνικά. Είναι περισσότερο μια φιλοσοφία και σχολή αρχιτεκτονικής παρά μια παράθεση κατοικιών που έκανε κάποιος.
Η εμπειρία τού να ζεις σε αυτόν τον χώρο με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες. Φαίνεται πάντως σαν έργο πολυτελείας. Αλλά δεν είναι κάτι τέτοιο. Είναι θέμα προσέγγισης. Η υλικότητα δεν παίζει σημασία, όσο η οπτική γωνία του αρχιτέκτονα. Γι’ αυτό το ονομάσαμε “παράδειγμα”. Γιατί έχει εφαρμογές και σε άλλους χώρους.
Λίγα λόγια για το γραφείο
Οι Oblique είναι ένα αρχιτεκτονικό γραφείο με έδρα την Αθήνα. Ιδρύθηκε το 2018 και απαρτίζεται από τον Δημήτρη Χατζηιωακειμίδη και την Στέλλα Λιβιεράτου. Το έργο τους πραγματεύεται την παραγωγή χώρου σε όλες τις αρχιτεκτονικές κλίμακες (έπιπλο, εσωτερικοί χώροι, κτίριο, αστικός σχεδιασμός, διαμόρφωση τοπίου), μέσα από την πράξη και την έρευνα. Συνδυαστικά, η εργασιακή τους εμπειρία και οι σπουδές τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Βρυξέλλες, Ρότερνταμ, Λονδίνο), επιτρέπει την προσφορά αρχιτεκτονικών υπηρεσιών για όλες τις φάσεις ενός έργου, από τον σχεδιασμό μέχρι την επίβλεψη και την κατασκευή.
oblq.org, @oblique_architecture/Instagram
Φωτογραφίες: Πηνελόπη Γερασίμου