Ταξίδι στην περιπέτεια, τη μουσική, τη φαντασία και την ιστορία στις κατοικίες αληθινών ή φανταστικών προσωπικοτήτων που έζησαν στο Λονδίνο
Τι κοινό έχουν ο μεγαλύτερος κιθαρίστας όλων των εποχών, ένας πασίγνωστος μυθιστοριογράφος, ένας δαιμόνιος ντεντέκτιβ, ένας σημαντικός συνθέτης κι ένας ένδοξος στρατιωτικός ηγέτης; Ή πιο συγκεκριμένα, οι Τζίμι Χέντριξ, Κάρολος Ντίκενς, Σέρλοκ Χολμς, Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ και Άρθουρ Ουέλσλυ, κοινώς Δούκας του Ουέλλινγκτον; Εκτός του ότι διέπρεψε ο καθένας στον τομέα του και χαίρουν ως τις μέρες μας παγκόσμιας φήμης, υπήρξαν όλοι για μεγαλύτερο ή μικρότερο διάστημα κάτοικοι της βρετανικής πρωτεύουσας.
Τα σπίτια μάλιστα όπου διέμεναν, σε διαφορετικές αλλά κεντρικές περιοχές του Λονδίνου, είναι πλέον ανοιχτά στους επισκέπτες που επιθυμούν να «συναντήσουν» τους διάσημους πραγματικούς ή μη κατοίκους τους, να μάθουν περισσότερα για τη ζωή, το έργο, τις προσωπικές συνήθειες και ιστορίες τους και να κάνουν εν τέλει μαζί τους ένα ταξίδι στο παρελθόν μιας πόλης, που δεν έπαψε ποτέ να εξελίσσεται και να αποτελεί πόλο έλξης σημαντικών προσωπικοτήτων. Λειτουργώντας σαν ιδιότυπα μουσεία και διατηρώντας στο μεγαλύτερο βαθμό την αυθεντικότητά τους, αποδεικνύονται ενδιαφέροντα, πρωτότυπα, εντυπωσιακά και διασκεδαστικά, και σίγουρα αξίζουν να ενταχθούν στο πρόγραμμά σας.
Sherlock Holmes, ο φανταστικός ντεντέκτιβ της 221b Baker St
Μπορεί ο χαρακτήρας του διασημότερου ντεντέκτιβ να αποτελεί αποκύημα μυθοπλασίας του Arthur Conan Doyle, τα γράμματα όμως που καταφθάνουν σχεδόν καθημερινά στη διεύθυνση της υποτιθέμενης οικίας του, στο Νο 221b της Baker St στο Merylebone, είναι πέρα για πέρα αληθινά, με κάποια να εκτίθενται και να μπορείτε να τα διαβάσετε. Η περιπέτεια και το μυστήριο είναι τα στοιχεία κλειδιά στην οργανωμένη ξενάγηση στην τετραώροφη, γεωργιανής εποχής αστική κατοικία του 1815, όπου υποτίθεται ότι ο Holmes έζησε μεταξύ 1881 –1904 διαλευκαίνοντας τις διάσημες υποθέσεις του.
Τα πλούσια διακοσμημένα με έπιπλα βικτωριανής εποχής δωμάτια, μεταφέρουν αυτομάτως τον επισκέπτη στον κόσμο του οξυδερκούς ντεντέκτιβ και του πιστού του φίλου Watson: μπροστά στο τζάκι η περίφημη πίπα, το καπέλο και ο μεγεθυντικός φακός που έχουν ταυτιστεί με την εικόνα του, πιο πέρα το γραφείο με το τηλεσκόπιο και τα σύνεργα που χρησιμοποιούσε, το ιατρικό βαλιτσάκι του Γουάτσον, τα σημάδια από την εξάσκηση στη σκοποβολή στον τοίχο. Κάθε λεπτομέρεια, που συνοδεύεται από τη γεμάτη χιούμορ κι ερωτήσεις –σαν κουίζ γνώσεων προς τους επισκέπτες- ξενάγηση, προκαλεί ενθουσιασμό στους φίλους του Holmes που συρρέουν από όλο τον κόσμο.
Κι όσο φανταστικός ήρωας είναι ο Sherlock, άλλο τόσο αληθινοί είναι οι εγκληματίες της εποχής του, τα πορτρέτα των οποίων με τα σχετικά αποκόμματα εφημερίδων κρέμονται στον τοίχο του δωματίου μεταμφιέσεων, με μερικά από τα πιο αναγνωρίσιμα κοστούμια που περιγράφεται στα βιβλία ότι χρησιμοποίησε. Οι πιο διαβόητοι από αυτούς, μαζί φυσικά με το μοχθηρό Moriarty, περιτριγυρίζουν ως κέρινα ομοιώματα τον ατρόμητο ντεντέκτιβ στη σοφίτα, όπου ολοκληρώνεται το διασκεδαστικό ταξίδι στον κόσμο που έπλασε ο Conan Doyle και στη βικτωριανή εποχή όπου τοποθετεί τον ήρωά του.
Μη χάσετε: το διπλανό κατάστημα με καλαίσθητα αναμνηστικά και βέβαια βιβλία με τις περιπέτειες του Holmes.
Διεύθυνση: 221b Baker St, NW1 6XE
Charles Dickens, ο συγγραφέας της πιο όμορφης χριστουγεννιάτικης ιστορίας
Στην ίδια εποχή μεταφερόμαστε λίγο ανατολικότερα, μεταξύ λογοτεχνικού Bloombury και Holborn, στη μοναδική κατοικία που διασώζεται από τα λονδρέζικα σπίτια όπου έζησε ο, γεννημένος στο Πόρτσμουθ, Dickens. Tο ιδιαίτερο μουσείο στο οποίο έχει μετατραπεί η οικία αυτή, περιέχει τη μεγαλύτερη συλλογή αντικειμένων που σχετίζονται με τον σπουδαίο μυθιστοριογράφο, που υπήρξε επίσης μεγάλος φιλάνθρωπος και αγωνιστής κατά των ανισοτήτων και των κοινωνικών προβλημάτων της Βικτωριανής εποχής. Ένα ταξίδι στο χρόνο περιμένει τους επισκέπτες, που μπορούν να περιπλανηθούν στους χώρους όπου έγραψε και παρουσίασε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του, όπως τα Όλιβερ Τουίστ και Νίκολας Νίκλμπι. Περνώντας κανείς την είσοδο και μπαίνοντας στον κόσμο του συγγραφέα, παρατηρώντας σπάνια χειρόγραφα και μέρος της αλληλογραφίας του, φωτογραφίες και αφίσες που διαφήμιζαν αναγνώσεις και ομιλίες του να εκτίθενται εν μέσω αυθεντικής επίπλωσης της εποχής, αποκτά μια μοναδική άποψη για τη ζωή και το έργο του.
Η λογοτεχνική ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα εμφανής στο γραφείο του Ντίκενς. Στο κόκκινο αυτό δωμάτιο, δεσπόζουν τρεις ξύλινες βιβλιοθήκες κι εύκολα μπορεί κανείς να φανταστεί το διάσημο συγγραφέα καθισμένο εκεί, να επιμελείται τα κείμενά του. Στο καθιστικό με το τζάκι και το πιάνο λάμβαναν χώρα οι περίφημες αναγνώσεις των διηγημάτων του που διοργάνωνε ο ίδιος. Στην τραπεζαρία με τα παράθυρα που βλέπουν στο δρόμο και τις βαριές κουρτίνες, βλέποντας το τραπέζι στρωμένο με σερβίτσια της πρώιμης Βικτωριανής εποχής, νομίζεις ότι η οικογένεια επρόκειτο μόλις να καθίσει για γεύμα. Ακολουθώντας την ξύλινη σκάλα στο υπόγειο, υπάρχει η κουζίνα, το δωμάτιο προετοιμασίας του φαγητού και το πλυσταριό, ενώ στους επάνω ορόφους, εκτός από το υπνοδωμάτιο του Καρόλου και της συζύγου του Κάθριν, επισκέψιμο είναι και το δωμάτιο της νύφης του, Μαίρη Χόγκαρθ, που έμεινε μαζί τους σχεδόν δύο χρόνια και ενέπνευσε κάποιους από τους θηλυκούς χαρακτήρες των έργων του.
Μη χάσετε: τη μοναδική χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα, σε μια όμορφα σκηνοθετημένη γιορτινή ξενάγηση στη στολισμένη με γκι και κισσό κατοικία, που σας μυεί στον τρόπο που η οικογένεια γιόρταζε τα Χριστούγεννα. Παλιά στολίδια, ένα έλατο και κάλαντα εποχής συμπληρώνουν το σκηνικό, ενώ στο μικροσκοπικό θέατρο μπορείτε να παρακολουθήσετε κατόπιν προκράτησης, κάποιο έργο του Ντίκενς να ζωντανεύει στη σκηνή. Στο λιτό καφέ του μουσείου θα απολαύσετε ροφήματα και γλυκά όλο το χρόνο και στο κατάστημα εντός του χώρου θα βρείτε ξεχωριστές ιδέες δώρων με πρωταγωνιστή τον γκρινιάρη Σκρουτζ.
Διεύθυνση: 48-49 Doughty St, WC1N 2LX
Duke of Wellington, ο στρατάρχης που νίκησε τον Ναπολέοντα
Μπορεί η πένα του Dickens να γέννησε μερικούς από τους γνωστότερους λογοτεχνικούς ήρωες, το Λονδίνο όμως δεν στερείται πραγματικών ηρώων, ανάμεσα στους σπουδαιότερους κι ο Arthur Wellesley, ευρέως γνωστός ως 1ος Δούκας του Ουέλλινγκτον ή απλά ο στρατηγός που κατατρόπωσε τον Ναπολέοντα στο Βατερλό. Η μεγαλειώδης γεωργιανή έπαυλη όπου έζησε, μεταξύ Hyde Park και Green Park, έχει τη μοναδική διεύθυνση «Number 1 London» και θυμίζει μικρό ανάκτορο όπου σας υποδέχεται μέσω ηχητικού οδηγού ο τωρινός απόγονος του Δούκα. Η αναβίωση της εποχής από το 1815 είναι εκπληκτική κι ο επισκέπτης ζει πραγματικά τον απόηχο της θρυλικής νίκη του Wellesley–η σημαντικότερη από τις πολλές της στρατιωτικής του καριέρας-, και τη δόξα που απολάμβανε.
Αρκεί να παρατηρήσετε τα εκατοντάδες τιμητικά δώρα που λάμβανε από Ευρωπαίους μονάρχες, όπως τα σερβίτσια πορσελάνης με τις παραστάσεις των μαχών του, τα εντυπωσιακά σπαθιά, την εκπληκτικά λεπτοδουλεμένη ασπίδα που παρήγγειλαν Λονδρέζοι έμποροι και τραπεζίτες στους αργυροχόους της πόλης, και θα νοιώσετε το ίδιο δέος όπως οι καλεσμένοι της ετήσιας επίσημης δεξίωσης που παρέθετε ο Δούκας σε ανάμνηση του Βατερλό, οπότε μπορούσαν να τα θαυμάσουν από κοντά. Κάποια από τα δωμάτια διατηρούν τα εντυπωσιακά τζάκια, τα χρώματα στις μεταξωτές ταπετσαρίες και τα γυψανάγλυφα της αυθεντικής διακόσμησης του Robert Adam, όλα όμως φιλοξενούν μέρος της πολύ σημαντικής συλλογής ζωγραφικής του φιλότεχνου Δούκα. Από αυτούς τους 3.000 πίνακες και έργα τέχνης, οι σπουδαίοι Ολλανδοί ζωγράφοι εκτίθενται στο δωμάτιο ψυχαγωγίας όπου το 1824 είχε δώσει ρεσιτάλ o Rossini, ενώ το απόλυτο λάφυρο πολέμου, το επικών διαστάσεων γυμνό άγαλμα του Ναπολεόντα, που φιλοτέχνησε ο Canova απεικονίζοντάς τον σαν το Ειρηνοποιό θεό Άρη, βρίσκεται στη βάση της εσωτερικής σκάλας.
Αυτή οδηγεί στην πολυτελή τραπεζαρία που κοσμείται από τα πορτρέτα των σημαντικότερων ηγεμόνων της εποχής του Wellesley, δώρα των ίδιων προς τον ένδοξο στρατάρχη, που με τη σειρά του τους τιμούσε με επίσημα δείπνα σ’ ένα εντυπωσιακά στολισμένο τραπέζι. Παρατηρώντας κανείς τα ασημένια σερβίτσια, τα περίτεχνα κηροπήγια και διακοσμητικά που έφτασαν μέσα σε 55 κιβώτια από την Πορτογαλία, τα έπιπλα από ξύλο τριανταφυλλιάς και τα πλούσια χαλιά, δεν μεταφέρεται απλώς στο αριστοκρατικό περιβάλλον ενός ήρωα που έχαιρε πρωτοφανούς δημοφιλίας αλλά επιζητούσε την ιδιωτικότητα, γνωρίζει παράλληλα τις τάσεις και το στυλ που επικρατούσαν μεταξύ 1820-30. Η επίσκεψη ολοκληρώνεται στη συναρπαστική ιδιωτική πινακοθήκη, διπλή σε ύψος από τα υπόλοιπα δωμάτια, με φυσικό φωτισμό και σχεδιασμό που μιμείται την Αίθουσα των Κατόπτρων στις Βερσαλλίες. Ανάμεσα στα αριστουργήματα των Velázquez, Goya, De Ribera, Lorrain και Tiziano, αξίζει να αναζητήσετε τα πορτρέτα του Νέλσον, του Βοναπάρτη και βέβαια του ίδιου του Δούκα του Ουέλλινγκτον.
Μη χάσετε: τις περιοδικές εκθέσεις ενδυμάτων του Arthur Wellesley, όπως εκείνα που φόρεσε στη στέψη του Γεωργίου Δ’ ή τις στρατιωτικές στολές του, αλλά και τη θριαμβευτική αψίδα Wellington Arch ακριβώς απέναντι, στην οποία εξιστορείται η μάχη του Βατερλό και συναρπάζει η θέα στα γύρω πάρκα.
Διεύθυνση: 149 Piccadilly, W1J 7NT
George Frideric Handel και Jimi Hendrix, οι μουσικοί που αγάπησαν το Mayfair
Ποιος θα περίμενε ότι ένας από τους θρύλους της ροκ σκηνής θα επέλεγε σκόπιμα ως κατοικία του για το διάστημα που έζησε στο Λονδίνο, το σπίτι ενός σπουδαίου συνθέτη της μπαρόκ λυρικής μουσικής; Μπορεί τις δύο εμβληματικές μορφές να χώριζαν 200 χρόνια κι ένας τοίχος, αλλά τις ένωναν επίσης το πάθος για τη μουσική και η αγάπη για το Λονδίνο. Και όντως έμεναν στην ίδια σχεδόν διεύθυνση τα χρόνια που πέρασαν στη βρετανική πρωτεύουσα, αφού όταν ο Hendrix νοίκιασε το διαμέρισμα στο νο 23 της Brook St στο αριστοκρατικό Mayfair, πίστευε ότι νοίκιαζε το σπίτι του Handel που όμως έζησε στο νο 25.
Πλέον τα δύο σπίτια έχουν ενωθεί και αποτελούν την καλύτερη απόδειξη ότι η μουσική χτίζει γέφυρες και φέρνει κοντά ανθρώπους ανεξαρτήτως υπόβαθρου. Η περιήγηση στο μουσείο Handel Hendrix House ξετυλίγεται πίσω από μια διακριτική κόκκινη πόρτα, σε ένα κτήριο που φέρει δύο από τις χαρακτηριστικές μπλε στρογγυλές πλάκες που σηματοδοτούν τις κατοικίες σημαντικών προσωπικοτήτων στο Λονδίνο, με τη μία να αποδίδεται στη μοναδική επίσημα αναγνωρισμένη οικία του Χέντριξ παγκοσμίως.
Οι πρώτες αναφορές αφορούν τον γερμανικής καταγωγής συνθέτη των αρχών του 18ου αιώνα που αφού είδε τη φήμη του να εκτοξεύεται με σημαντικές όπερες που συνέθεσε και παρουσίασε στην Ιταλία, προσέλκυσε το ενδιαφέρον Βρετανών ταξιδευτών, βρέθηκε στο Λονδίνο όπου παρουσίασε με μεγάλη επιτυχία την όπερα Rinaldo το 1711 και εγκαταστάθηκε μόνιμα πλέον εδώ από το 1713. Tο συγκεκριμένο σπίτι νοίκιασε έναντι 60£ ετησίως δέκα χρόνια μετά, και έμεινε για 36 χρόνια ως το θάνατό του. Οι 4 όροφοι είναι πλέον ανοιχτοί στους επισκέπτες: από το υπνοδωμάτιο ως το σαλόνι όπου ο Χέντελ έκανε πρόβες με τους μουσικούς του και έδινε ανεπίσημα ρεσιτάλ σε φίλους και επιφανείς γείτονες, μπορούν να δουν κάποια πορτρέτα, παρτιτούρες και μπαρόκ μουσικά όργανα του μεγάλου συνθέτη –ξεχωρίζει ένα υπέροχο τσέμπαλο από ξύλο καρυδιάς-, και με τη χρήση ακουστικών να γνωρίσουν αρκετά από τα εκατοντάδες ορατόρια και όπερες που έγραψε, όπως τη «Μουσική για τα βασιλικά πυροτεχνήματα», τον ύμνο για τις βασιλικές στέψεις που ακούγεται ακόμη σε ανάλογες περιστάσεις και το γνωστότερο όλων, «Mεσσία».
Το κλίμα αλλάζει εντελώς όπως είναι φυσικό, ακολουθώντας τη σκάλα για το μποέμ διαμέρισμα στη σοφίτα του κτηρίου, όπου ο Αμερικανός Τζίμι Χέντριξ, τραγουδιστής, συνθέτης και επιδραστικότερος κιθαρίστας στην ιστορία της μουσικής, έζησε μεταξύ Ιουλίου του 1968 και Μαρτίου του 1969. Ήταν η περίοδος μετά το 1966 που πρωτοέφτασε στο Λονδίνο ξεκινώντας μια σειρά εκπληκτικών ζωντανών παραστάσεων στα διασημότερα club και πολλές βρετανικές πόλεις, που τον έκαναν μέσα σε 9 μήνες πασίγνωστο σε όλη την Ευρώπη. Για το επόμενο, ιδιαίτερα δραστήριο καλλιτεχνικά διάστημα, αυτή θα ήταν η βάση όπου ο Χέντριξ θα έδινε συνεντεύξεις, θα έγραφε καινούργια κομμάτια και θα προετοιμαζόταν για τις συναυλίες του στο Royal Albert Hall. Και όπως η Brook St εξυπηρετούσε τον Χέντελ λόγω εγγύτητας στο παλάτι του St James΄ και στο King’s Theatre, έτσι βόλευε και τον Χέντριξ, που περιφέρονταν με τα πόδια ανάμεσα σε θρυλικά στέκια όπως τα Marquee, Speakeasy και The Scotch of St James.
Μπαίνοντας κανείς στο γεμάτο ζωηρά χρώματα υπνοδωμάτιο, που θεωρούσε καταφύγιό του και ζούσε με τη σύντροφό του Κathy, μεταφέρεται απευθείας στα ‘70s, χάρη στην πιστή αναβίωση του χώρου, όπως φαίνεται από φωτογραφίες και προβολές συνεντεύξεων στις γύρω αίθουσες. Λεπτομέρειες όπως το μεταξωτό batik κιλίμι τοίχου, ένα κεντητό βικτωριανό σάλι με κρόσσια πάνω από το κρεβάτι, το ζωηρόχρωμο ριχτάρι όπου κάθονταν οι καλεσμένοι φίλοι κι ο ίδιος ο τραγουδιστής δίνοντας συνεντεύξεις, το ντουλάπι όπου φύλασσε τους στίχους του, τα περσικά χαλιά που αγόραζε από τη Bond St, το πικ απ, η Μονόπολη που αγαπούσε πολύ, η τηλεόραση όπου παρακολουθούσε το σίριαλ «Coronation Street» και κυρίως ο μεγάλος πλεχτός σκύλος -κούκλα που του χάρισε μια θαυμάστρια, ρίχνουν με τον τρόπο τους φως σε μια προσωπικότητα με διεθνές εκτόπισμα αλλά απλές καθημερινές συνήθειες.
Μη χάσετε: το πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό για την καριέρα του Τζίμι Χέντριξ και μέρος της συλλογής δίσκων του που εκτίθεται ξεχωριστά και περιλαμβάνει τα «Messiah» και «Water Music» του Χέντελ που είχε αγοράσει από το δισκοπωλείο One Stop Record Shop στην κοντινή South Molton Street.
Διεύθυνση: 25 Brook Street, W1K 4HB