Οι ειδικοί κάνουν αυτή την ερώτηση εδώ και χρόνια. Ιδού τι γνωρίζουμε (μέχρι σήμερα).
Ερώτηση: Πέρασα μια δύσκολη περίοδο πριν από δύο χρόνια και τα μαλλιά μου από τότε έγιναν πολύ πιο γκρίζα. Θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα του άγχους;
Είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι το άγχος (και η στεναχώρια) συμβάλλει στο να γκριζάρουν (ακόμα και να ασπρίσουν) τα μαλλιά μας. Απλά, ας δούμε τους διάφορους προέδρους (σ.σ. των ΗΠΑ) που αποχώρησαν από τα καθήκοντά τους με πολύ περισσότερες ασημένιες τούφες από ότι όταν ανέλαβαν.
Αλλά αν «σκάψουμε» στις σχετικές έρευνες, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν λίγες μελέτες για το συγκεκριμένο θέμα. Και ενώ ορισμένοι έχουν βρει συσχετίσεις μεταξύ του πρόωρου γκριζαρίσματος και του στρες, καμία έρευνα δεν έχει αποδείξει τη συγκεκριμένη σχέση.
«Υπάρχουν ακόμη πολλά που δεν γνωρίζουμε», λέει ο δρ Παράντι Μιρμιράνι, δερματολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Kaiser Permanente Vallejo στη Βόρεια Καλιφόρνια.
Η επιστήμη του στρες και του γκριζαρίσματος
Σε μελέτες που προηγήθηκαν, οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια σχετικά με το χρώμα των μαλλιών τους και τα επίπεδα άγχους τους με σκοπό στη συνέχεια οι επιστήμονες να δοκιμάσουν να δουν αν (τα παραπάνω) ήταν δυνατόν να συνδεθούν.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016, για παράδειγμα, οι επιστήμονες εξέτασαν περισσότερους από 1.100 νεαρούς Τούρκους ενήλικες και διαπίστωσαν ότι οι 315 που ανέφεραν ότι είχαν γκριζάρει πρόωρα είχαν υψηλότερα επίπεδα στρες. (Εκείνοι με πρόωρο γκριζάρισμα είχαν επίσης ιστορικό χρήσης αλκοόλ και χρόνιας νόσου και είχαν γονείς που γκριζάρισαν σε νεαρή ηλικία).
Αλλά μια μελέτη σε ποντίκια που δημοσιεύθηκε το 2020 πήγε την έρευνα ένα βήμα μπροστά. Σε αυτή, οι ερευνητές προκάλεσαν στρες στα ποντίκια με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης και της ένεσης σε αυτά με μια χημική ουσία που προκάλεσε την αντίδραση «μάχη ή φυγή» (στην απειλή). Αυτό τους έκανε να απελευθερώσουν την ορμόνη του στρες που ονομάζεται νορεπινεφρίνη, η οποία, με τη σειρά της, μείωσε στους θύλακες των τριχών τους τα βλαστοκύτταρα που εμπλέκονται με την προσθήκη χρωστικής ουσίας στη γούνα του ποντικιού. Στη συνέχεια, οι τρίχες έγιναν γκρίζες.
Οι ερευνητές κατέδειξαν παρόμοια αποτελέσματα υψηλών επιπέδων νορεπινεφρίνης σε ανθρώπινα βλαστοκύτταρα επίσης σε εργαστήριο, υποστηρίζοντας την ιδέα ότι η ορμόνη του στρες συνδέεται με το γκριζάρισμα στους ανθρώπους, δήλωσε ο Για-Χιχ-Χσου, καθηγητής βλαστοκυττάρων και αναγεννητικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και ένας από τους συγγραφείς αυτής της έρευνας.
Ωστόσο, οι μελέτες σχετικά με αυτό το θέμα είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν σε ανθρώπους, επειδή δεν είναι ηθικά σωστό οι ερευνητές να προκαλέσουν τεχνητά υψηλές αντιδράσεις στρες στους ανθρώπους όπως κάνουν στα ζώα, λέει ο δρ. Χσου.
Μια μικρή μελέτη πάνω σε ανθρώπους που δημοσιεύθηκε το 2021 εξακολουθούσε να προωθεί τη συγκεκριμένη αφήγηση: Οι ερευνητές μάδησαν διάφορες τρίχες από 14 εθελοντές που είχαν τουλάχιστον λίγα γκρι μαλλιά. Αρκετές ήταν εντελώς γκρι, κάποιες ήταν μερικώς γκρι και κάποιες δεν είχαν γκριζάρει καθόλου. Στη συνέχεια οι επιστήμονες δημιούργησαν ψηφιακές εικόνες υψηλής ανάλυσης των τριχών και υπολόγισαν πότε γκριζάρει κάθε τρίχα χρησιμοποιώντας εκτιμήσεις για το πόσο γρήγορα μεγαλώνουν τα μαλλιά.
Ζήτησαν επίσης από τους συμμετέχοντες να ανακαλέσουν αγχωτικές εμπειρίες του περασμένου έτους σε ένα χρονοδιάγραμμα και να τις κατατάξουν από τη λιγότερο στην περισσότερο οδυνηρή. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν μια τρίχα έγινε γκρι συχνά (αυτή η αλλαγή) αντιστοιχούσε στην πιο αγχωτική στιγμή του προηγούμενου έτους αυτού του εθελοντή.
Αυτή ήταν η πρώτη φορά που μια μελέτη συνέδεσε συγκεκριμένα αγχωτικά γεγονότα με την ακριβή στιγμή που τα μαλλιά αρχίζουν να γκριζάρουν, δήλωσε ο Μάρτιν Πίκαρντ, αναπληρωτής καθηγητής συμπεριφορικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Columbia και συγγραφέας της μελέτης.
(Η μελέτη) προσέφερε «την πρώτη πραγματική απόδειξη ότι ίσως το στρες, στην πραγματικότητα, παίζει ρόλο για μερικούς ανθρώπους», λέει η δρ Βικτόρια Μπαρμπόσα, αναπληρώτρια καθηγήτρια δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο.
..Χρειαζόμαστε ακόμα περισσότερες και μεγαλύτερες σε όγκο μελέτες πάνω σε ανθρώπους για να επιβεβαιώσουμε τη σχέση (μεταξύ άγχους και γκριζαρίσματος μαλλιών) καταλήγει η δρ Μπαρμπόσα.
Η μελλοντική έρευνα ίσως διαλευκάνει γιατί το στρες συνδέεται με το γκριζάρισμα των μαλλιών σε κάποιους ανθρώπους, αλλά όχι σε κάποιους άλλους, συμπληρώνει η δρ Σιντχούγια Σομινίντι Νταμοντάραν, δεσματολόγος στο Mayo Clinic στο Ρότσεστερ της Μινεσότα.
Είναι επίσης πολύ νωρίς για να μάθουμε η μείωση του στρες θα μπορούσε να φρενάρει ή ακόμα και να αναστρέψει το γκριζάρισμα.
Αλλες αιτίες που προκαλούν γκριζάρισμα
Για τους περισσότερους ανθρώπους, η γενετική είναι ο κύριος μοχλός του γκριζαρίσματος των μαλλιών, λέει η δρ Μπαρμπόσα. Εάν έχουμε γονέα που έχει γκριζάρει σε νεαρή ηλικία, είναι πιθανό το ίδιο να συμβεί και σε εμάς.
Επίσης, ορισμένες ιατρικές καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν την πρόωρη απώλεια χρωστικής (ουσίας) των μαλλιών, συμπληρώνει η ίδια. Αυτές περιλαμβάνουν τη λεύκη, η οποία προκαλεί απώλεια χρώματος και «μπαλώματα» του δέρματος και την γυροειδή αλωπεκία, έναν τύπο τριχόπτωσης. Ο υπερ-ή υπολειτουργικός θυρεοειδής και οι θεραπείες χημειοθεραπείας μπορούν επίσης να συμβάλουν στο πρόωρο γκριζάρισμα, λέει η δρ Νταμοντάραν. Οι ελλείψεις σε σίδηρο, ασβέστιο και στις βιταμίνες Β12 και D συσχετίζονται επίσης με το να γκριζάρουμε νωρίς, δήλωσε ακόμα, καθώς επίσης η παχυσαρκία και το κάπνισμα.
