Η πίτσα συμβολίζει χρωματικά τη σημαία της Ιταλίας (πράσινο, λευκό, κόκκινο) αλλά και συγκεντρώνει την απλότητα και την ποιότητα της.
Η Μαργαρίτα είναι η πρώτη που θα σου έρθει στο μυαλό όταν αναλογιστείς την πίτσα. Η προέλευση της ξεκινά πολλούς αιώνες πριν, αλλά η γεύση της παραμένει διαχρονική.
Το κέικ «πίτσα»
Σύμφωνα με τον Diego Zancani, καθηγητή μεσαιωνικών και σύγχρονων γλωσσών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, η ονομασία της πίτσας προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά τα οποία μιλούσαν στην κάτω Ιταλία. Ειδικότερα, στα αρχαία ελληνικά υπήρχε η λέξη «πίσσα» ή «πίττα» που σήμαινε «πρόχειρο ψωμί ή πίτα με ρευστά υλικά».
Στην Ιταλία, ο όρος «πίτσα» ως φαγητό καταγράφεται για πρώτη φορά το 997 μ.Χ. σε ένα έγγραφο ενοικίασης για ένα σπίτι στη Γκαέτα, βόρεια της Νάπολης. Στο έγγραφο αυτό, λέει ο Zancani, ο ενοικιαστής υπόσχεται να πληρώσει τον ιδιοκτήτη με χοιρινό κρέας και «πίτσα». Κατά πάσα πιθανότητα όμως η μυστηριώδης «πίτσα» ήταν ακόμα κομμάτια ψωμιού και όχι το σημερινό πιάτο.
Έπειτα, το 1570, ο επικεφαλής σεφ του Πάπα φέρεται να είχε μια συνταγή για πίτσα, ωστόσο πάλι εκείνη η «πίτσα» δεν είχε σχέση με το σημερινό φαγητό. «Ήταν ουσιαστικά ένα κέικ», λέει ο Zancani, που αποτελούνταν από αμύγδαλο και ζάχαρη.
Το φαγητό των φτωχών
Η πίτσα πήρε τη σημερινή αλμυρή μορφή της στη Νάπολη στις αρχές του 18ου αιώνα. Αρχικά, η ναπολιτάνικη «πίτσα» ήταν απλά ψημένο ψωμί με χοιρινό λίπος (και αργότερα ελαιόλαδο) και τυρί στην κορυφή, αλλά δεν εντυπωσίασε ιδιαίτερα.
Μέχρι που προστέθηκε αυτό που έλειπε: η ντομάτα.
Το 1760 έφτασαν στη Νάπολη οι πρώτες φρέσκες ντομάτες και για πρώτη φορά κάποιος έβαλε ντομάτα στην πίτσα. Αυτή η πίτσα έγινε αμέσως ιδιαίτερα δημοφιλές φαγητό «του δρόμου» και η πίτσα απέκτησε ένα αναντικατάστατο συστατικό της. Με αυτή τη νέα σύστασή, η πίτσα έγινε σύντομα το «φαγητό των φτωχών» που προτιμούσαν σχεδόν όλοι.
Η Βασίλισσα Μαργαρίτα
Εντυπωσιασμένοι οι κάτοικοι από το νέο τους φαγητό ξεκίνησαν να μιλούν παντού για αυτό. Η φήμη της πίτσας διαδόθηκε σύντομα σε όλη την Ιταλία.
Το 1889, Ο βασιλιάς και η βασίλισσα της πρόσφατα ενωμένης Ιταλίας επισκέφθηκαν τη Νάπολη. Η βασίλισσα Μαργαρίτα είχε φαίνεται βαρεθεί να τρώει το γκουρμέ γαλλικό φαγητό των ανακτόρων και βλέποντας τους ντόπιους να τρώνε την πίτσα, θέλησε να την δοκιμάσει.
Τότε κάλεσε τον πιο διάσημο παρασκευαστή πίτσας στη Νάπολη, και του ζήτησε να της ετοιμάσει μια ποικιλία από διάφορες πίτσες. Ο μάγειρας έκανε φυσικά αυτό που του ζήτησε. Από όσες πίτσες είδε, η βασίλισσα διάλεξε εκείνη που περιείχε ντομάτα, μοτσαρέλα και βασιλικό.
Έτσι γεννήθηκε η πιο διάσημη πίτσα: η μαργαρίτα προς τιμήν της βασίλισσας που την επέλεξε.
Στη συνέχεια η μετανάστευση των φτωχών Ιταλών βοήθησε στο να εξαπλωθεί η πίτσα τόσο εντός των Ιταλικών συνόρων όσο και παγκοσμίως.