Τα βιώσιμα ελληνικά brands και οι σχεδιάστριες πίσω από αυτά μας κάνουν περήφανους και μας κρατούν αισιοόδοξους για το μέλλον της βιομηχανίας της μόδας. Γνωρίζουμε 11 πρωτοπόρες Ελληνίδες σχεδιάστριες και τα sustainable brands τους.
Πες μας δύο λόγια για το brand σου.
Η ergon Mykonos γεννήθηκε το 2015 ως μια οργανική προέκταση της αγάπης μου για το design. Χαίρομαι πάρα πολύ γι αυτήν την ερώτηση καθότι το ύφασμα μας είναι από μόνο του ένα αναπόσπαστο κομμάτι του brand. Παράγεται από 100% ελληνικό βαμβάκι και υφαίνεται από Έλληνες υφαντουργούς, μια τέχνη που δυστυχώς βρισκόταν σε δυσμενή θέση μέχρι πρόσφατα παρ όλη τη μεγάλη ιστορία της στη χώρα μας.
Είμαστε πολύ περήφανοι γι αυτό καθώς καταφέραμε μέσω της τεχνικής fil coupé να εμπλουτίσουμε τη χρωματική παλέτα που επέβαλλε ο αργαλειός μέχρι τότε, δημιουργώντας έτσι ένα μοναδικό ύφασμα το οποίο από μόνο του αποτελεί ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα πριν ακόμα πάρει την τελική μορφή του ενδύματος.
Ως προς την ειδίκευση, θεωρώ ότι ρούχα που “υμνούν” τα ταξίδια, τους νέους προορισμούς και τις εμπειρίες είναι το χαρακτηριστικό μας καθώς αποτελούν και τις βασικές πηγές έμπνευσης για τις συλλογές. Επίσης, αγαπώ πολύ τα κοστούμια οπότε κι αυτά είναι κομμάτια που πρωταγωνιστούν σε κάθε συλλογή ergon Mykonos.
Τι ήταν αυτό που σε οδήγησε να πάρεις την απόφαση να δημιουργήσεις ένα βιώσιμο brand;
Η αλήθεια είναι ότι δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να κάνω και διαφορετικά. Η βιωσιμότητα στη μόδα είναι πολύ σημαντική αρχή για εμένα και την ομάδα μου, γι αυτό άλλωστε και η παραγωγή μας είναι περιορισμένη και αριθμημένη. Το ζημιογόνο αποτύπωμα που αφήνουμε στο περιβάλλον επιδιώκω να είναι το μικρότερο δυνατό καθότι βλέπουμε εμφανώς πλέον τα σημάδια της κλιματικής αλλαγής, συνεπώς θεωρώ χρέος όλων μας να βοηθήσουμε στη μείωση του αρνητικού αποτυπώματος όσο μπορούμε.
Από τη μία η χώρα διαθέτει πλούσια κλωστοϋφαντουργική παράδοση, από την άλλη ο κλάδος της βρίσκεται σε διαρκή παρακμή εδώ και δεκαετίες. Τι σημαίνει αυτό για το δικό σου brand;
Όπως προανέφερα, η ergon Mykonos εμπνέεται από το ελληνικό καλοκαίρι μεταξύ άλλων. Για εμάς η πλούσια παράδοση, το μαξιμαλιστικό φολκλόρ παρελθόν, οι μίνιμαλ κυκλαδίτικες φιγούρες και η σύγχρονη ελληνική ιστορία αποτελούν απαραίτητα συστατικά για τη δημιουργία κάθε συλλογής. Συνεπώς, η κλωστοϋφαντουργία, μια τέχνη που έχει συμβάλλει καταλυτικά στο ελληνικό ένδυμα, ήταν σχεδόν μονόδρομος αφού για εμένα θα επανασυστηνόταν με έναν τρόπο που δεν είχε πραγματοποιηθεί μέχρι πρότινος. Φυσικά, αυτή η επιλογή μου έχει ένα τίμημα.
Δυστυχώς η παραγωγή στην Ελλάδα ακόμα χρειάζεται εκπαίδευση, παιδεία αλλά και βοήθεια καθότι οι μεγάλες ελλείψεις καθυστερούν τη δημιουργία κάθε συλλογής με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε εκπρόθεσμοι μερικές φορές στις πιεστικές χρονικές απαιτήσεις της αγοράς του εξωτερικού. Ένα πρόβλημα που πιστεύω αντιμετωπίζουν πολλοί Έλληνες δημιουργοί.
Όλο και περισσότερα brands υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές, ενώ η στρατηγική ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα φαίνεται να δίνει μια ανάσα στον πλανήτη. Είσαι αισιόδοξη για το μέλλον της βιομηχανίας της μόδας;
Χαίρομαι πολύ που όλο και περισσότεροι δημιουργοί ακολουθούν μια πιο βιώσιμη οδό στην παραγωγή τους. Η μόδα, όπως και κάθε μορφή τέχνης, αποτυπώνει την κοινωνία και τις απαιτήσεις της, συνεπώς η επιτακτική ανάγκη να ληφθούν μέτρα για την προστασία του πλανήτη δεν θα μπορούσε να εξαιρέσει τον κλάδο μας. Είμαι αισιόδοξη, λοιπόν, πως όλο και περισσότεροι, και κυρίως νέοι σχεδιαστές, θα χαράξουν μια νέα πορεία για τη μόδα η οποία θα έχει πλέον και οικολογικό χαρακτήρα.
Τι είναι αυτό που σε συγκινεί πιο πολύ στη δημιουργία ενός βιώσιμου ρούχου;
Η οικολογική συνείδηση είναι sine qua non για την ergon Mykonos, γι αυτό με χαροποιεί ιδιαιτέρως να βλέπω να παράγεται ένα προϊόν υψηλής ποιότητας χωρίς να είναι ζημιογόνο ούτε για το περιβάλλον αλλά ούτε για τη luxury διάστασή του, ειδικά αν σκεφτούμε ότι η δημιουργία βιώσιμων ρούχων μέχρι προδφάτως, συνήθως, ήταν συνυφασμένη με ένα ένδυμα χωρίς ιδιαίτερη καλλιτεχνική αξία και “βάθος”. Η βιώσιμη μόδα δεν υστερεί σε τίποτα.
Ποια είναι για σένα η πιο σημαντική αλλαγή που πρέπει να κάνει κάθε γυναίκα στον τρόπο που αντιμετωπίζει τη μόδα για ένα πιο sustainable μέλλον;
Θεωρώ ότι η διαχρονικότητα είναι ο σημαντικότερος άξονας. Η επένδυση στα ρούχα μας είναι η κορωνίδα του sustainability. Κάθε ρούχο μπορεί να αποτελέσει ένα κομμάτι τέχνης που με το πέρασμα του χρόνου όχι μόνο δεν χάνει την αξία του αλλά αντιθέτως εμπλουτίζεται με νέες αναμνήσεις από τον άνθρωπο που το φοράει και περνά από γενιά σε γενιά.
Βαλίσια Γκότση, Στέλλα Παναγοπούλου – 2OW+1NE=2
Πείτε μας δύο λόγια για τα brand σας.
Το 2WO+1NE=2 δημιουργήθηκε το 2017. Εξαρχής επιλέξαμε να χρησιμοποιούμε βιώσιμα υφάσματα και γαλλικές ραφές που συμβάλλουν στην μακροζωία του ενδύματος. Ταυτόχρονα ποτέ δεν ήμασταν οπαδοί των trends και του τι επιτάσσει η μόδα έχοντας ως στόχο τα ρούχα να χαρακτηρίζονται από μια διαχρονικότητα.
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να πάρετε την απόφαση να δημιουργήσετε ένα βιώσιμο brand;
Για εμάς η “επιλογή” να ακολουθήσουμε την κατεύθυνση της βιωσιμότητας ήταν μονόδρομος. Όντας ακόμη φοιτήτριες στη σχολή, είχαμε αποφασίσει την πορεία που θα επιλέγαμε και το concept του brand. Στόχος μας ήταν, και παραμένει, να δημιουργούμε ρούχα σχεδιασμένα και υλοποιημένα έτσι ώστε να επιτυγχάνουν τη βέλτιστη ποιότητα σε όλα τα πιθανά κριτήρια. Πάντοτε ήμασταν κατά του φαύλου κύκλου που επιτάσσει η γρήγορη μόδα αγοράζοντας ρούχα που έχουν ημερομηνία λήξης.
Μας ενδιαφέρει η μακροσκελής διαδικασία που κρύβεται πίσω από ένα ρούχο, η οποία περιλαμβάνει μελέτη, σχεδιασμό, υλοποίηση και συμμετοχή πολλών διαφορετικών ανθρώπων από διάφορες ειδικότητες, γιατί έτσι αναδεικνύεται η μοναδικότητά του αντί για την αναλωσιμότητα που του προσδίδει η γρήγορη μόδα.
Από τη μία η χώρα διαθέτει πλούσια κλωστοϋφαντουργική παράδοση, από την άλλη ο κλάδος της βρίσκεται σε διαρκή παρακμή εδώ και δεκαετίες. Τι σημαίνει αυτό για το δικό σας brand;
Δυστυχώς δεν υπάρχει κρατική μέριμνα για την ανάπτυξη του οποιοδήποτε βιομηχανικού κλάδου στην Ελλάδα. Κατά συνέπεια, η χώρα δεν είναι αυτάρκης στα προϊόντα που χρειάζεται για κατανάλωση και δεν υπάρχει ανάπτυξη της οικονομίας, γενικότερα. Δεν γνωρίζουμε αν η επαναλειτουργία της κλωστοϋφαντουργίας θα οδηγούσε σε μείωση των τιμών των υφασμάτων και των πρώτων υλών. Μέχρι στιγμής, με την επανεκκίνηση της παραγωγής μεταξιού στο Σουφλί αυτό δεν ισχύει.
Πόσο εύκολο είναι για ένα βιώσιμο brand να εντοπίσει την προέλευσης της πρώτης ύλης που χρησιμοποιεί έτσι ώστε να είναι βέβαιο ότι παράγει sustainable ενδύματα;
Είναι πολύ εύκολο διότι υπάρχουν οργανισμοί πιστοποιήσεων όπως το OEKO-TEX που ελέγχουν τον τρόπο παραγωγής των πρώτων υλών.Ακόμη, υπάρχουν εξειδικευμένοι προμηθευτές βιώσιμων υλικών.
Όλο και περισσότερα brands υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές, ενώ η στρατηγική ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα φαίνεται να δίνει μια ανάσα στον πλανήτη. Είστε αισιόδοξες για το μέλλον της βιομηχανίας της μόδας;
Δε νομίζουμε ότι θα υπάρξει μια άμεση στροφή 180°, όσο μεσουρανούν εταιρίες fast fashion και κόσμος που τις στηρίζει. Είναι, ωστόσο, πολύ θετικό το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι προσέχουν περισσότερο τι και πως το καταναλώνουν, ξεκινώντας από τις διατροφικές τους συνήθειες, εν συνεχεία με την προσωπική τους φροντίδα και πιο πρόσφατα βλέπουμε μια στροφή σε πιο ηθικές επιλογές στον τρόπο που επιλέγουν να ντυθούν.
Ζωτικής σημασίας είναι να κατανοήσουμε ότι η βιωσιμότητα δεν αφορά μόνο τους συγκεκριμένους κλάδους αλλά σχετίζεται με τα πάντα που μας περιβάλλουν, μέχρι και στα πιο απλά καθημερινά πράγματα. Το κλειδί είναι να μην αντιμετωπίζουμε την βιωσιμότητα σαν μια ατομική προσπάθεια χωρίς αντίκτυπο αλλά ως ένα συλλογικό βήμα προς ένα ευοίωνο μέλλον, το οποίο έρχεται σύντομα.
Τι είναι αυτό που σας συγκινεί πιο πολύ στη δημιουργία ενός βιώσιμου ρούχου;
Μας ενθουσιάζει το γεγονός ότι δεν είμαστε απλοί παρατηρητές αλλά ότι συμμετέχουμε ενεργά σε κάθε στάδιο δημιουργίας του ρούχου. Ακόμη, η συμπερίληψη τεχνικών -και τεχνιτών- που μέχρι πρόσφατα τις αντιμετωπίζαμε σαν ξεπερασμένες, αλλά στην πραγματικότητα συμβάλλουν στο πάντρεμα παραδοσιακών και νέων μεθόδων δημιουργώντας κάτι φρέσκο και καινοτόμο.
Χριστιάνα Βαρδάκου – Christiana Vardakou
Πες μας δύο λόγια για τα brand σου.
Το brand δημιουργήθηκε το 2019. Είναι το μόνο brand αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί αποκλειστικά φυτικές βαφές για την βαφή των υφασμάτων. Χρησιμοποιούμε μόνο οργανικά υφάσματα όπως το λινό, το βαμβάκι και το μετάξι. Τα συνθετικά υφάσματα εκτός του ότι είναι επιβλαβή ως το περιβάλλον αλλά και στην ανθρώπινη επιδερμίδα, δεν μπορούν να βαφτούν με φυτικές βαφές.
Στο showroom μας στεγάζεται και το εργαστήριο μας. Πιστεύουμε στην απόλυτη διαφάνεια, έτσι κάποιος μπορεί να επισκεφτεί το χώρο μας και να δει όλη τη διαδικασία παραγωγής: ύφανση υφάσματος σε αργαλειό, βαφές υφασμάτων και νημάτων με διαφορετικές τεχνικές στην κουζίνα μας, δημιουργία πατρόν καθώς και ράψιμο. Όλα γίνονται στο εργαστήριο μας, από τη Ματίλντα, τη Βιολέτα και εμένα. Δημιουργούμε αντικείμενα για το σπίτι, αξεσουάρ και γυναικεία ρούχα κατά κύριο λόγο, αλλά έχουμε και υπηρεσία made to order όπου μπορούμε να φτιάξουμε αντρικά και παιδικά ρούχα, ακόμα και νυφικά!
Τι ήταν αυτό που σε οδήγησε να πάρεις την απόφαση να δημιουργήσεις ένα βιώσιμο brand;
Από την αρχή των σπουδών μου (BA: Textile Design, Chelsea College of Arts, London) εντάχθηκα στο κίνημα “Slow Design”, με βασικές αρχές τη βιωσιμότητα στην παραγωγή, την αειφορία και ανακύκλωση στη μόδα, και το zero waste. Στο πανεπιστήμιο άρχισα να πειραματίζομαι με φυτικές βαφές, κάνοντας έρευνα και μαθαίνοντας για τα οργανικά υφάσματα που βιοδιασπώνται, αποφεύγοντας την εφαρμογή τοξικών χημικών, φροντίζοντας για την υγεία μου ως σχεδιάστρια αλλά και την υγεία των καταναλωτών, μιας και οι φυτικές βαφές είναι γνωστό ότι κάνουν καλό στην επιδερμίδα και ότι βοηθούν άτομα με έκζεμα ή αλλεργίες.
Μετά τις σπουδές μου, ήθελα να μάθω περισσότερα για παραδοσιακές τεχνικές βαφής της Νοτιοανατολικής Ασίας, έτσι ξεκίνησα ένα οδοιπορικό το οποίο διήρκεσε 4 μήνες. Ταξίδεψα σε 7 χώρες, κάνοντας μαθήματα και σεμινάρια ύφανσης, βαφής, κεντήματος, κ.ά. Όσο ταξίδευα έβλεπα πολλά εργαστήρια γυναικών όπου μπορούσε κάποιος να δει όλη την διαδικασία παραγωγής, κάτι το οποίο δεν είχα ξαναδεί ποτέ μου.
Ενώ με περίμενε μια δουλειά ως print designer στο Λονδίνο, αποφάσισα ότι θα ήθελα να γυρίσω στην Αθήνα, να δημιουργήσω ένα χώρο παρόμοιο με τους χώρους που είχα δει, όπου κάποιος μπορεί να μάθει για τα υφάσματα και για το πως φτιάχνεται ένα ρούχο, αλλά και να προμηθευτεί μοναδικά χειροποίητα αντικείμενα/ρούχα που δεν θα έχει κανένας άλλος – μιας και λόγω της διαδικασίας είναι αδύνατο να υπάρξει άλλο ίδιο.
Από τη μία η χώρα διαθέτει πλούσια κλωστοϋφαντουργική παράδοση, από την άλλη ο κλάδος της βρίσκεται σε διαρκή παρακμή εδώ και δεκαετίες. Τι σημαίνει αυτό για το δικό σου brand;
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι αυτό που σπούδασα (textile design / σχεδιασμός υφασμάτων), δεν μπορεί κάποιος να το σπουδάσει στην Ελλάδα… Οι σχολές κλωστοϋφαντουργίας έχουν κλείσει, η τελευταία ήταν στο ΤΕΙ Πειραιά που έκλεισε το 2021. Στην Σχολή Κάλων Τεχνών δεν υπάρχει (και ούτε υπήρχε ποτέ) κάποιο τμήμα που να ασχολείται με το ύφασμα, ενώ σε σχεδόν όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες μπορείς να πάρεις πτυχίο σχεδιασμού υφασμάτων πηγαίνοντας σε Σχολή Καλών Τεχνών. Αυτό είναι πρόβλημα για το brand μου γιατί ενώ είμαστε ένα brand ρούχων κατά κύριο λόγο ασχολούμαστε με το ύφασμα, και το ύφασμα είναι αυτό που κάνει το brand μας να ξεχωρίζει.
Όταν θα είμαι έτοιμη να μεγαλώσω την ομάδα μας, θα πρέπει να εκπαιδεύσω κάποιον από την αρχή ή να βρω κάποιον που θα έχει σπουδάσει έξω. Πριν λίγους μήνες είχα την ευκαιρία να προσλάβω κάποιον για πρακτική μέσω ενός προγράμματος που ανήκω (Homo Faber Guide by the Michelangelo Foundation) αλλά έπρεπε να έχουμε το ίδιο πτυχίο σαν όρο του προγράμματος, έτσι αναγκάστηκα να βρω κάποιον από το εξωτερικό αντί να δώσω αυτή την ευκαιρία σε κάποιον από εδώ.
Είναι πραγματικά πολύ κρίμα που δεν μπορεί κάποιος στην Ελλάδα να σπουδάσει κάτι σε σχέση με το ύφασμα, έτσι ώστε να κρατηθούν οι παραδώσεις ζωντανές αλλά και να δημιουργηθούν καινοτόμες επιχειρήσεις και brand, που ενώ γνωρίζουν για τις παραδόσεις, χρησιμοποιώντας τις γνώσεις κάνουν κάτι καινούριο και πρωτότυπο. Έχω ακούσει ότι θα ανοίξουν κάποιες σχολές μέσα στα επόμενα χρόνια και πραγματικά το εύχομαι.
Πόσο εύκολο είναι για ένα βιώσιμο brand να εντοπίσει την προέλευσης της πρώτης ύλης που χρησιμοποιεί έτσι ώστε να είναι βέβαιο ότι παράγει sustainable ενδύματα;
Το ερώτημα αυτό συνδέεται με το παραπάνω, δυστυχώς, ενώ έχουμε την πρώτη ύλη πχ βαμβάκι, τα περισσότερα εργοστάσια παραγωγής νήματος και υφασμάτων από βαμβάκι έχουν κλείσει. Τη δεκαετία του 50 υπήρχαν πάνω από 500 εργοστάσια και βιοτεχνίες στη περιοχή της Νέας Ιόνιας στην Αθήνα μόνο, τώρα στην ίδια περιοχή είναι ζήτημα αν υπάρχουν 4…
Για εμένα είναι πάρα πολύ σημαντικό το να χρησιμοποιώ οργανικά υφάσματα, και ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζω είναι ότι δεν μπορώ να βρω ελληνικά οργανικά υφάσματα με πιστοποίηση, κάθε φορά που ρωτάω μου λένε ότι είμαι η μόνη που ενδιαφέρομαι και κοστίζει πολύ να πάρουν πιστοποίηση οπότε από τη στιγμή που δεν την ζητάνε άλλοι σχεδιαστές τότε δεν έχει νόημα να πάρουν.
Επομένως, για να λύσω κάπως το πρόβλημα μου, πηγαίνω εγώ η ίδια στα εργοστάσια και βλέπω και ρωτάω έτσι ώστε να είμαι σίγουρη ότι είναι η σωστή ποιότητα υφάσματος που θέλω και ότι έχει φτιαχτεί με βιώσιμο τρόπο… Υπάρχει φυσικά και η λύση του να πάρεις υφάσματα από κάποια άλλη χώρα και να ξέρεις ότι έχουν πιστοποίηση, αλλά αν σκεφτεί κάποιος τα μεταφορικά και το αντίκτυπο τους στο περιβάλλον δεν νομίζω ότι αυτό το κάνει sustainable πια.
Όλο και περισσότερα brands υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές, ενώ η στρατηγική ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα φαίνεται να δίνει μια ανάσα στον πλανήτη. Είσαι αισιόδοξη για το μέλλον της βιομηχανίας της μόδας;
Πιστεύω ότι έχουν αρχίσει και γίνονται πολλές προσπάθειες για ένα πιο βιώσιμο μέλλον, και από brands, και από σχεδιαστές, και από την ΕΕ αλλά και από τους καταναλωτές. Από τη μία ναι είμαι αισιόδοξη για το μέλλον της βιομηχανίας, γιατί όλο και περισσότεροι έχουμε κατανοήσει πόσο κρίσιμη είναι η κλιματική αλλαγή. Αλλά συγχρόνως κατά τη γνώμη μου, πρέπει η ΕΕ να αυστηροποιήσει την νομοθεσία σε όλες τις παραγωγικές διαδικασίες στις μεγάλες fast fashion εταιρείες.
Η πραγματικότητα είναι οτι όσο και να υπάρχουν μικρά sustainable brands και όσο και να προσπαθούν να αλλάξουν τη παραγωγή και το “ήθος” της μόδας, από τη στιγμή που υπάρχουν μεγάλες εταιρίες που χρησιμοποιούν φθηνά και τοξικά υφάσματα, χημικές βαφές που μολύνουν τα ποτάμια και τον υδροφόρο ορίζοντα, όπου το εργατικό προσωπικό που ράβει τα ρούχα πληρώνεται υπερβολικά λίγα χρήματα και δουλεύει υπό επικίνδυνες συνθήκες… όλα αυτά πρέπει να αλλάξουν τώρα!
Τι είναι αυτό που σε συγκινεί πιο πολύ στη δημιουργία ενός βιώσιμου ρούχου;
Η κεντρική ιδέα πίσω από τη δημιουργία του brand μου περιστρέφεται γύρω από το emotionally durable design: ήθελα σαν καλλιτέχνης/δημιουργός να δημιουργώ μια σχέση μεταξύ καταναλωτή και προϊόντος. Κάθε χειροποίητο αντικείμενο του brand είναι μοναδικό και φέρει μια ιστορία η οποία συναντά και συμβαδίζει με αυτή του κάθε καταναλωτή.
Έτσι ένα ύφασμα μπορεί να μεταμορφωθεί από ένα αναλώσιμο αντικείμενο σε ένα οικογενειακό κειμήλιο, μια ανάμνηση, κάτι το διαχρονικό. Αυτό που με συγκινεί περισσότερο από όλα είναι όταν κάποιος πελάτης έρχεται και μου ζητάει να φτιάξουμε κάτι συγκεκριμένο για κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. Από κουβέρτες για ένα νεογέννητο, ή ένα μαντίλι που να έχει μια μικρή λεπτομέρεια κεντήματος και να συμβολίζει κάτι ξεχωριστό που μόνο εμείς θα ξέρουμε.
Τέλος, μια από τις πιο αγαπημένες μου στιγμές ήταν όταν η Ξένια μου έστειλε μήνυμα στο ινσταγραμ (χωρίς να με ξέρει προσωπικά) και μου είπε ότι πιστεύει ότι είμαι η μόνη που θα μπορούσε να της φτιάξει ένα νυφικό που να της αρέσει και να νιώθει άνετα, ένα νυφικό που να ταιριάζει με τη προσωπικότητα της και το χαρακτήρα της. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συγκίνηση που ένιωσα διαβάζοντας αυτό το μήνυμα, αλλά και όταν παραδώσαμε το τελικό νυφικό.
Ποια είναι για σένα η πιο σημαντική αλλαγή που πρέπει να κάνει κάθε γυναίκα στο τρόπο που αντιμετωπίζει τη μόδα για ένα πιο sustainable μέλλον;
Πιστεύω ότι όλοι μας πρέπει να αρχίσουμε να προτιμούμε τη ποιότητα έναντι της ποσότητας. Ναι ίσως ένα μπλουζάκι από ένα sustainable brand να κάνει όσο 5 μπλουζάκια από ένα μαγαζί fast fashion… Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε όλη τη ζωή αυτού του ρούχου, πως φτιάχτηκε, που φτιάχτηκε, με τι υλικά και σε τι συνθήκες. Αν το ρούχο είναι κατασκευασμένο από οργανικά υφάσματα (πχ βαμβάκι) κάποια στιγμή θα βιοδιασπαστεί, αντίθετα με ένα πολυεστερικό ύφασμα, που μπορεί να παραμείνει στο πλανήτη για πάνω από 500 χρόνια, αφήνοντας το αποτύπωμα του…
Πρέπει να μάθουμε να προσέχουμε τα πράγματα μας, να προσπαθήσουμε να τα κρατήσουμε για όσο πιο πολύ μπορούμε, ίσως να αρχίσουμε να κάνουμε mending ή να βρίσκουμε τρόπους να δίνουμε στα ρούχα μας μια δεύτερη ζωή είτε επειδή τα έχουμε βαρεθεί, είτε επειδή δεν είναι πια της μόδας, είτε επειδή έχουν χαλάσει σε κάποιο σημείο. Στο εργαστήριο μας για παράδειγμα έχουμε ξεκινήσει μια καινούρια υπηρεσία up-cycling όπου κάποιος μπορεί να μας φέρει κάποιο ρούχο του και να του το βάψουμε, έτσι ώστε να του δώσουμε μία δεύτερη ζωή. Πρέπει επίσης, να σταματήσουμε να ακολουθούμε τα trends τόσο εμμονικά, και να προτιμήσουμε πιο διαχρονικά ρούχα, που εκφράζουν τον χαρακτήρα μας.
Ναταλία Γεωργαλά – WOERA
Πες μας δύο λόγια για τα brand σου.
Η WOERA ιδρύθηκε στα τέλη του 2019 με σκοπό να προσφέρει το τέλειο ανδρικό πουκάμισο για τις γυναίκες. Η ιδέα γεννήθηκε ύστερα από μια απεγνωσμένη προσπάθεια του αγοριού μου να με σταματήσει να “κλέβω” τα πουκάμισα του. Κάνοντας μια έρευνα αγοράς, παρατήρησα πως δεν υπάρχει κανένα brand το οποίο να προσφέρει αποκλειστικά boyfriend πουκάμισα προσαρμοσμένα πάνω στη γυναίκα (τουλάχιστον κάποιο που να καλύπτει τις δικές μου ανάγκες). Και κάπως έτσι πήρα την απόφαση να το λανσάρω εγώ.
Μου πήρε πολύ χρόνο να βρω τον κατάλληλο ράφτη και να τελειοποιήσω το fit γι ’αυτό και άργησε πολύ η υλοποίηση της ιδέας. Όλα μου τα υφάσματα είναι ύψιστης ποιότητας (χρησιμοποιούμε σχεδόν εξολοκλήρου φυσικές ίνες με ελάχιστες εξαιρέσεις) και η κατασκευή γίνεται εξολοκλήρου εδώ στην Ελλάδα μιας και θέλω να στηρίξω την τοπική αγορά, να παρακολουθώ όλη τη διαδικασία παραγωγής, αλλά και να προμοτάρω την χώρα μας όσο μπορώ προς τα έξω.
Τι ήταν αυτό που σε οδήγησε να πάρεις την απόφαση να δημιουργήσεις ένα βιώσιμο brand;
Η απόφασή μου ήταν αποτέλεσμα της πεποίθησής μου ότι η μόδα μπορεί να είναι όχι μόνο όμορφη, αλλά και φιλική προς το περιβάλλον και την κοινωνία. Ήθελα να δημιουργήσω ένα brand που θα προωθεί τη βιωσιμότητα σε όλη τη διαδικασία παραγωγής. Θα είμαι απολύτως ειλικρινής – είναι σχεδόν αδύνατο να είμαστε 100% βιώσιμοι ως μια μικρή εταιρεία, καθώς το κόστος είναι τεράστιο.
Ωστόσο, είμαστε περήφανοι που μπορούμε να είμαστε sustainable, έστω και στο 85%, και ελπίζουμε να βελτιωνόμαστε χρόνο με το χρόνο. Είμαστε αφοσιωμένοι στη διατήρηση ενός επιχειρηματικού μοντέλου που θα συνεχίσει να υποστηρίζει την τοπική παραγωγή, θα περιορίζει το οικολογικό μας αποτύπωμα και θα διατηρεί μια εντελώς διαφανή αλυσίδα εφοδιασμού.
Από τη μία η χώρα διαθέτει πλούσια κλωστοϋφαντουργική παράδοση, από την άλλη ο κλάδος της βρίσκεται σε διαρκή παρακμή εδώ και δεκαετίες. Τι σημαίνει αυτό για το δικό σου brand;
Η πλούσια κλωστοϋφαντουργική παράδοση της Ελλάδας για εμάς αποτελεί πηγή έμπνευσης. Αν και ο κλάδος βρίσκεται σε παρακμή, εμείς το βλέπουμε ως ευκαιρία να αναζωογονήσουμε αυτήν την παράδοση και να την φέρουμε στο σήμερα. Στη WOERA προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε την τεχνογνωσία και την ποιότητα που υπάρχει στην τοπική βιομηχανία, προωθώντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα και την καινοτομία.
Πιστεύουμε ότι μπορούμε να συνδυάσουμε την παράδοση με το μοντέρνο design και τις σύγχρονες τάσεις, δημιουργώντας κάτι που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του σήμερα. Παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος στην Ελλάδα, εμείς παραμένουμε αφοσιωμένοι στην τοπική παραγωγή και στην προώθηση της ελληνικής παράδοσης, προσφέροντας ποιοτικά και βιώσιμα προϊόντα που αντιπροσωπεύουν την κληρονομιά μας και τη διαχρονική αξία της.
Πόσο εύκολο είναι για ένα βιώσιμο brand να εντοπίσει την προέλευσης της πρώτης ύλης που χρησιμοποιεί έτσι ώστε να είναι βέβαιο ότι παράγει sustainable ενδύματα;
Ο εντοπισμός της προέλευσης της πρώτης ύλης μπορεί να αποτελέσει πρόκληση. Παρόλα αυτἀ, εμείς προσπαθούμε να συνεργαζόμαστε με πιστοποιημένους προμηθευτές και επιδιώκουμε ανοιχτή επικοινωνία μαζί τους ώστε να εξακριβώνουμε την προέλευση των υλικών.
Όλο και περισσότερα brands υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές, ενώ η στρατηγική ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα φαίνεται να δίνει μια ανάσα στον πλανήτη. Είσαι αισιόδοξη για το μέλλον της βιομηχανίας της μόδας;
Ναι, είμαι αισιόδοξη για το μέλλον. Η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση για τη βιωσιμότητα και οι προσπάθειες που καταβάλλονται παγκοσμίως από brands και οργανισμούς, όπως η ΕΕ, δείχνουν ότι οι αλλαγές προς την καλύτερη κατεύθυνση είναι εφικτές – αρκεί να υπάρχει θέληση. Η συνειδητοποίηση της σημασίας της βιωσιμότητας αυξάνεται διαρκώς, και αυτό ανοίγει τον δρόμο για μια πιο βιώσιμη μόδα. Απλώς, όλη αυτή η αλλαγή απαιτεί χρόνο.
Τι είναι αυτό που σε συγκινεί πιο πολύ στη δημιουργία ενός βιώσιμου ρούχου;
Το ότι βάζω κι εγώ το δικό μου λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον. Το να γνωρίζω ότι τα προϊόντα μας συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος με κάνει να αισθάνομαι ότι κάνουμε μια θετική διαφορά στον κόσμο που θα ζήσουν τα παιδιά μας.
Ποια είναι για σένα η πιο σημαντική αλλαγή που πρέπει να κάνει κάθε γυναίκα στο τρόπο που αντιμετωπίζει τη μόδα για ένα πιο sustainable μέλλον;
Να επιδιώκει βιώσιμα και υπεύθυνα κατασκευασμένα ρούχα, στηρίζοντας εταιρείες που προωθούν αυτές τις αξίες. Επιπλέον, η επιλογή λιγότερων, αλλά υψηλής ποιότητας κομματιών με μια πιο διαχρονική αισθητική, αλλά και η πρακτική της ανακύκλωσης στην γκαρνταρόμπα μας μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των αποβλήτων και στην εξοικονόμηση των πόρων.
Σοφία Καραγιάννη, Βασιλική Συμεωνίδη – Vathos Apparel
Πείτε μας δύο λόγια για τα brand σας.
Το VATHOS Apparel είναι ένα οικολογικό brand που γεννήθηκε το 2016. H φιλοσοφία μας βασίζεται στου κανόνες του Ethical fashion. Για τα ρούχα μας χρησιμοποιούμε μόνο οργανικά υφάσματα, τα οποία επιλέγονται με αυστηρά κριτήρια που έχουν να κάνουν με τη διαδικασία παραγωγής τους. Τα υλικά μας κατασκευάζονται πάντα σύμφωνα με αυστηρά περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια και προέρχονται από καλλιέργειες χωρίς τοξικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα, ενώ κατά τη διαδικασία της βαφής χρησιμοποιούνται χρώματα εγκεκριμένα από τον Global Organic Textile Standard.
Ο πυρήνας κάθε διαδικασίας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των VATHOS Apparel είναι η κοινωνική ευαισθησία. Οι πρακτικές που εφαρμόζονται στο σύνολό τους δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα προσεγγίζουν ευρύτερα με ευαισθησία το κοινωνικό σύνολο, καθώς στόχος μας είναι να κινούμαστε ηθικά απέναντι τόσο στο περιβάλλον, όσο και στην οικονομία.
Σχεδιάζουμε ρούχα για τη σύγχρονη γυναίκα, που αναζητά άνεση και στυλ στην καθημερινότητα της. Καθαρές και απλές γραμμές, διαχρονικά designs και υψηλή ποιότητας ραφής είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των συλλογών μας. Σκοπός μας είναι να κατασκευάζουμε ρούχα που έχουν διάρκεια στο χρόνο.
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να πάρετε την απόφαση να δημιουργήσετε ένα βιώσιμο brand;
Το brand δημιουργήθηκε μέσα από την ανάγκη μας να δούμε τη μόδα με έναν διαφορετικό τρόπο, ένα διαφορετικό κίνητρο, να αντιμετωπίσουμε αυτόν τον χώρο με μια διαφορετική οπτική. Έτσι έχοντας σαν γνώμονα το πώς μπορούμε να συμβάλλουμε και εμείς με τη σειρά μας στην προστασία του πλανήτη, θέσαμε στους εαυτούς μας μία πρόκληση: να δημιουργήσουμε ρούχα με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον αλλά και να βοηθήσουμε στο χτίσιμο της οικολογικής συνείδησης στον κόσμο της μόδας, πάντα μέσα από μια δημιουργική διαδικασία.
Από τη μία η χώρα διαθέτει πλούσια κλωστοϋφαντουργική παράδοση, από την άλλη ο κλάδος της βρίσκεται σε διαρκή παρακμή εδώ και δεκαετίες. Τι σημαίνει αυτό για το δικό σας brand;
Ξεκινώντας το brand το 2016, τις πρώτες ύλες μας τις προμηθευόμασταν από το εξωτερικό, καθώς δεν υπήρχαν οργανικά υφάσματα στην αγορά της Ελλάδας. Επομένως, για εμάς ήταν μονόδρομος. Η αλήθεια είναι ότι διαπιστώσαμε ότι λείπουν οι φορείς και οι πρωτοβουλίες οι οποίες θα στηρίξουν τον κλάδο γενικά αλλά και μία προσπάθεια παραγωγής βιώσιμων πρώτων υλών.
Πόσο εύκολο είναι για ένα βιώσιμο brand να εντοπίσει την προέλευσης της πρώτης ύλης που χρησιμοποιεί έτσι ώστε να είναι βέβαιο ότι παράγει sustainable ενδύματα;
Μιας και όλα τα υφάσματά επιλέγονται με αυστηρά κριτήρια που έχουν να κάνουν με τη διαδικασία παραγωγής τους και θα πρέπει να κατασκευάζονται σύμφωνα με αυστηρά περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια το σημαντικότερο κομμάτι στην επιλογή των υφασμάτων είναι να έχουν πιστοποίηση για την προέλευση τους. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί κανείς να είναι σίγουρος για την προέλευση της πρώτης ύλης. Θέλει προσοχή και καλή έρευνα.
