Σπίτι δροσερό είναι το βιοκλιματικό

Δεν είναι τόσο εξωτικό όσο ακούγεται. Το βιοκλιματικό σπίτι δροσίζεται με φυσικούς τρόπους, εύκολους στην εφαρμογή τους.

Kτίρια σχεδιασμένα για να προσφέρουν δροσιά το καλοκαίρι και ζεστασιά το χειμώνα, αλλά και να παρέχουν, εντελώς δωρεάν, την περισσότερη από την ενέργεια που χρειάζεται το σπίτι για τον κλιματισμό του. Αυτή είναι η νέα τάση στο χώρο της αρχιτεκτονικής, που είναι γνωστή ως βιοκλιματική ή οικολογική. Με ορισμένες επεμβάσεις σε ήδη υπάρχοντα κτίρια, και φυσικά μέσω της κατασκευής του σπιτιού εξαρχής, μπορεί να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό η θερμότητα που εισέρχεται στο εσωτερικό, ενώ εξοικονομείται ενέργεια σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει και το 80%. Αποτέλεσμα; Καλύτερη ποιότητα ζωής, μικρότερο κόστος, αλλά και περιορισμός της καταστροφής του περιβάλλοντος.

Η μόνωση με την «πράσινη» ταράτσα

Στην Ελλάδα οι ακτίνες του ήλιου είναι κατά κύριο λόγο κάθετες, με αποτέλεσμα να «χτυπάνε» απευθείας τις οροφές των σπιτιών. Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό η στέγη να είναι καλά μονωμένη (είτε πρόκειται για μονοκατοικία είτε για πολυκατοικία), ώστε να προστατεύει το κτίριο από τη βροχή και την υγρασία, να έχει την απαραίτητη κλίση, ώστε να απομακρύνονται τα νερά και να παρέχει θερμική προστασία. Ένα «φτωχά» μονωμένο δώμα χρειάζεται επιπλέον ενίσχυση και προστασία με πλακίδια από φυσικό υλικό (κεραμικά ή από πέτρα). Φυσικά, μπορείτε να αλλάξετε και εξολοκλήρου τη μόνωση του σπιτιού σας. Oι ειδικοί προτείνουν ένα οικολογικό μονωτικό από ξυλόμαλλο, που κοστίζει το ίδιο με τα κοινά μονωτικά. Μια πιο εναλλακτική λύση είναι το «πράσινο δώμα». Η σκιά που δημιουργούν τα φυτά, αλλά και το χώμα, το οποίο έχει και μονωτικές ιδιότητες, συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της εξωτερικής θερμοκρασίας.

Τα φυτά συγκρατούν την υγρασία, η οποία στη συνέχεια εξατμίζεται, λειτουργούν δηλαδή σαν κλιματιστικά! Σύμφωνα μάλιστα με μελέτες, η κατανάλωση ενέργειας για τις ανάγκες του κλιματισμού στον τελευταίο όροφο μειώνεται κατά 30%, ενώ στους υπόλοιπους η μείωση φτάνει το 10%.

Η μόνωση είναι εξαιρετικά αποτελεσματική με στρώσεις διαφορετικών υλικών, ώστε να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα στεγανότητας, ενώ το βάρος του χώματος και των φυτών εκτιμάται από τους ειδικούς ανάλογα με το είδος του κτιρίου. Μάλιστα, η διαδικασία αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμα και σε κατοικίες με κεραμίδια. Μια ενδεικτική τιμή που συμπεριλαμβάνει τα υλικά, την τοποθέτηση και το αυτόματο πότισμα είναι 50-60 ­ ανά τ.μ.

Βάλτε διπλά τζάμια
Η αντικατάσταση των παλιών κουφωμάτων με νέα, υψηλής αεροστεγανότητας, συμβάλλει στο να διατηρείται δροσιά στο εσωτερικό του σπιτιού τους καλοκαιρινούς μήνες και να μην υπάρχουν απώλειες θερμότητας το χειμώνα. Για να είναι ασφαλής ο αερισμός, τα κουφώματα πρέπει να έχουν ανακλίσεις και σήτες. Αν μένετε σε παλιά πολυκατοικία, είναι πολύ πιθανό να έχετε μονά τζάμια. Αντικαταστήστε τα με διπλά, που μειώνουν σε μεγάλο βαθμό τη θερμότητα που εισέρχεται στο σπίτι, ενώ ταυτόχρονα μειώνουν το θόρυβο και κοστίζουν περίπου 35 ­ το μέτρο. Αν μπορείτε να διαθέσετε περισσότερα χρήματα, επιλέξτε τζάμια χαμηλής εκπεμψιμότητας, που επιτρέπουν να περάσει το φως, αλλά όχι η θερμότητα (κοστίζουν 160-180 ­ το μέτρο).

 Δροσιστείτε φυσικά
Κατά τους θερινούς μήνες, η χρήση κλιματιστικού ενδέχεται να αυξήσει το λογαριασμό ρεύματος μέχρι και 50%! Την ημέρα πρέπει τα παράθυρα να μένουν κλειστά, ώστε να διατηρείται η εσωτερική θερμοκρασία του κτιρίου, που είναι χαμηλότερη από την εξωτερική. Αντίθετα, το βράδυ, που η εξωτερική θερμοκρασία είναι χαμηλότερη, ωφελεί το άνοιγμα των παραθύρων και ο διαμπερής αερισμός του κτιρίου. Μάλιστα, σύμφωνα με στατιστικές, με αυτό τον τρόπο μειώνεται η θερμοκρασία κατά 1-2 βαθμούς και το ψυκτικό φορτίο από 40 έως 80%, ανάλογα με το είδος του κτιρίου.

Μια ακόμα ιδέα για εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι και 70% είναι η χρήση ανεμιστήρα οροφής. Κοστίζει γύρω στα 20-150 ­ και καταναλώνει περίπου την ενέργεια που χρειάζεται ένας κοινός λαμπτήρας. Αν πάντως μένετε σε περιοχή που η χρήση κλιματιστικού είναι αναγκαία, τουλάχιστον περιορίστε τη στους χώρους με δυτικό προσανατολισμό που τους «χτυπάει» πιο πολύ ο ήλιος ή στα δωμάτια που χρησιμοποιείτε περισσότερο κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Δημιουργήστε σκιά
Η ηλιοπροστασία ενός κτιρίου εξασφαλίζει κατά μέσο όρο μείωση του ψυκτικού φορτίου σε ποσοστό 30%. Τοποθετήστε εξωτερικά σκίαστρα (περσίδα, τέντα, πέργκολα κλπ.) και προσαρμόστε τα ανάλογα με τον προσανατολισμό. Στα νότια ανοίγματα πρέπει να υπάρχουν οριζόντια προς τον ήλιο σκίαστρα, ενώ στα ανατολικά και στα δυτικά, όπου ο ήλιος πέφτει με μεγαλύτερη γωνία, τα σκίαστρα πρέπει να βρίσκονται σε κατακόρυφη θέση. Την πιο πρακτική επιλογή αποτελούν οι τέντες που συνδυάζουν ακρυλικές και πολυεστερικές ίνες, οι οποίες φθείρονται και πολύ δύσκολα.

Κρατήστε τα σκίαστρα κλειστά τις ώρες με μεγάλη ηλιακή ακτινοβολία (12.00-16.00), κυρίως στην ανατολική και δυτική πλευρά. Τα εξωτερικά είναι πιο αποτελεσματικά από τα εσωτερικά (φυτά, κουρτίνες κλπ.). Αυτό συμβαίνει γιατί στα εσωτερικά η ηλιακή θερμότητα συσσωρεύεται μεταξύ τζαμιού και σκιάστρου, με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη εισροή θερμότητας στους χώρους του σπιτιού. Αν διαθέτετε κήπο, μπορείτε να φυτέψετε σε νότο και δύση φυλλοβόλα δέντρα, που λειτουργούν ως μέσο σκίασης, περιορίζοντας την ανάπτυξη υψηλών θερμοκρασιών.

Επιλέξτε το σωστό χρώμα
Αν θέλετε δροσιά τους καυτούς μήνες του καλοκαιριού, ξεχάστε τα σκούρα χρώματα σε κάθε εξωτερική επιφάνεια του σπιτιού σας. Τοίχοι και τέντες σε άσπρο ή ανοιχτό χρώμα αντανακλούν το μεγαλύτερο μέρος των ηλιακών ακτίνων, μειώνοντας έτσι την εισερχόμενη θερμότητα. Χρησιμοποιήστε πιστοποιημένα οικολογικά χρώματα, που δεν εκλύουν επικίνδυνες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον χημικές ουσίες. Στην Ελλάδα μόνο το λευκό και οι παλ αποχρώσεις είναι 100% οικολογικά και κοστίζουν όσο και τα συμβατικά χρώματα (περίπου 13 ­ τα 5 κιλά).

Ποντάρετε στο πράσινο
Για να μειώσετε τη θερμοκρασία στο εσωτερικό του σπιτιού μέχρι περίπου 2ο C, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στη βεράντα ή στον κήπο σας φυλλοβόλα αναρριχώμενα φυτά, όπως η κληματαριά, ο παρθενόκισσος ή η μπουκαμβίλια. Αφήστε τα να καλύψουν τους τοίχους. Το καλοκαίρι κρατάνε τον τοίχο δροσερό, ενώ τους χειμωνιάτικους μήνες επιτρέπουν στον ήλιο να τον ζεστάνει. Oμαδοποιήστε τα φυτά που έχουν παρόμοια ανάγκη σε νερό και δημιουργήστε παραπετάσματα για προστασία από τον αέρα.