Ένα μαγευτικό ταξίδι στα μικρά και «ακριβά» νησιά του Ιονίου
Ακόμα κι αν δεν έχετε ταξιδέψει στη Λευκάδα, σίγουρα θα γνωρίζετε το Σκορπιό, το νησί του Αριστοτέλη Ωνάση, που φιλοξένησε μεγάλες προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής σκηνής, της τέχνης και των επιχειρήσεων. Αν τον είχατε δε, επισκεφτεί πριν «αγοραστεί» από το Ριμπολόβλεβ, θα έχετε κολυμπήσει στα νερά του. Και ίσως θα είχατε ήδη την τύχη να επισκεφτείτε και τα υπόλοιπα μικρά και «ακριβά» νησιά εκεί γύρω! Αν όχι, μην απογοητεύεστε, γιατί υπάρχουν αμέτρητα μικρά νησάκια στο Ιόνιο που σας περιμένουν να τα ανακαλύψετε ή … να τα αγοράσετε, καθώς το Ιόνιο έχει τα περισσότερα ιδιωτικά και προς πώληση νησιά στην Ελλάδα, ένα καθεστώς που –όπως φαίνεται- κληροδοτήθηκε από τους Ενετούς ευγενείς. Τα περισσότερα από αυτά ανήκουν στα συμπλέγματα των Τηλεβόων και των Εχινάδων νήσων, που απλώνονται στο Ιόνιο Πέλαγος από τη Λευκάδα ως τις εκβολές του Αχελώου στην Αιτωλοακαρνανία.
Κείμενο / φωτογραφίες: Ελένη Φωτίου
Ο μόνος τρόπος για να μάθετε τα πάντα σε μία μέρα για τα νησιά αυτά είναι να ταξιδέψετε με το εκδρομικό καΐκι του Καπετάν-Γιώργου από το Νυδρί της Λευκάδας. Ο καπετάνιος του «Νικόλαου», παλιός βατραχάνθρωπος με πολλές ώρες θάλασσα στις πλάτες του, θα σας δώσει στοιχεία για την ιδιοκτησία των νησιών και θα σας αποκαλύψει πολλές πτυχές της πολιτικής και στρατιωτικής ιστορίας του συγκεκριμένου τόπου. Και πού ξέρετε; Μπορεί να θαυμάσετε το Σκορπιό, αλλά να αγαπήσετε το Μεγανήσι, τον Κάλαμο και τον Καστό…
Στα Πριγκηπονήσια: Μεγανήσι, Σκορπιός, Σκορπίδι, Σπάρτη, Μαδουρή
Βγαίνοντας από τον κόλπο του Νυδριού, στα δεξιά μας βρίσκεται η χερσόνησος Γένη, στην άκρη της οποίας, το όμορφο εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής όλο το καλοκαίρι ευλογεί γάμους και βαφτίσεις. Στην πίσω πλευρά και με θέα στο Σκορπιό, θα δείτε πολλές βίλες πλουσίων που μάλλον δεν κατάφεραν να έχουν το δικό τους νησί!
Το Νυδρί και η χερσόνησος Γενή από ψηλά
Το πρώτο μεγάλο νησί είναι ο περίφημος Σκορπιός, ένα νησί που όταν αγοράστηκε από τον Αριστοτέλη Ωνάση ήταν άγονο και ξερό. Ο ίδιος το μετέτρεψε σε «κήπο της Εδέμ» με όμορφες αμμουδιές και σπάνιο φυσικό πλούτο. Ο νέος ιδιοκτήτης του νησιού, Ντμίτρι Ριμπολόβλεβ, έχει σεβαστεί το χαρακτήρα και την ιστορική σημασία του νησιού και έχει δείξει μεγάλη φροντίδα στα φυτά και τα υφιστάμενα κτίρια, όπως το «Ροζ Σπίτι». Στο λιμάνι, εκεί που άραζε κάποτε η θαλαμηγός «Χριστίνα», σήμερα βρίσκεται η θαλαμηγός «Άννα» της κόρης του Ριμπολόβλεβ, Εκατερίνα. Όμως, το καθεστώς προσέγγισης του νησιού έχει αλλάξει, καθώς παλιότερα επιτρεπόταν το μπάνιο σε δύο παραλίες του Σκορπιού, ενώ σήμερα απαγορεύεται ακόμα και η προσέγγισή του από τουριστικά σκάφη. Η περίμετρος δε, οριοθετείται από κόκκινες σημαδούρες και φυλάσσεται από εκπαιδευμένους φρουρούς. Το διπλανό Σκορπίδι, του Σπήλιου Λιβανού και η Σπάρτη, το δεύτερο νησί του Ωνάση, που είχε αγοράσει ως δώρο στο γιο του, Αλέξανδρο, όπως και η Μαδουρή, του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, προσεγγίζονται για μπάνιο από τα εκδρομικά καΐκια και τα ιδιωτικά σκάφη, καθώς και τις αμέτρητες βάρκες που νοικιάζονται από το λιμάνι του Νυδριού.
Μεγανήσι: η «Ύδρα» του Ιονίου
Πράγματι! Πρόκειται για το καταπράσινο νησί του Ιονίου που φιλοξενεί τους διάσημους και σκαφάτους όλου του κόσμου. Αν δεν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, το Μεγανήσι και πάλι φιλόξενο είναι. Υπάρχει σταθερό δρομολόγιο επιβατηγού/οχηματαγωγού πλοίου (Μεγανήσι ΙΙ) από το Νυδρί της Λευκάδας για τα δύο λιμάνια του νησιού, Σπήλια και Βαθύ, 2 με 3 φορές την ημέρα ανάλογα με την εποχή. Μπορείτε να πάρετε και το αυτοκίνητο για να δείτε περισσότερες από μία παραλίες. Σε περίπτωση που ταξιδέψετε χωρίς αυτοκίνητο, αποβιβαστείτε στην παραλία Σπηλιά. Δίπλα από εκεί που δένει το πλοίο υπάρχει ταβέρνα, και λίγο παρακάτω, στην παραλία, βρίσκεται το beach bar «Άγριος» και η ταβέρνα «Σπηλιά» κυριολεκτικά πάνω στον αφρό της θάλασσας. Αυτή είναι η ιδανικότερη παραλία για μπάνιο με παιδιά, καθώς το βότσαλο είναι ψιλό και η θάλασσα δεν βαθαίνει απότομα.
Αη Γιάννης Ρηγανάς Μεγανησίου και στο βάθος η Θηλιά και η Λευκάδα
Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο, φτάνετε στο δεύτερο λιμάνι του νησιού, το γραφικό και όμορφο Βαθύ με πολλές ταβέρνες, φρέσκο ψάρι και πολλά καφέ. Φιλοξενεί κόσμο από τα σκάφη και έχει και παιδική χαρά. Στη συνέχεια, στην ενδοχώρα, βρίσκεται ο δεύτερος σε μέγεθος οικισμός του νησιού, το Κατωμέρι. Αφού μπλεχτείτε λίγο στα σοκάκια του -συναντήσετε αυτοκίνητο με αντίθετη κατεύθυνση και κάνετε πολλές μανούβρες- ακολουθώντας την ανάλογη σήμανση, βγαίνετε στο φιορδ του Αθερινού. Στην έξοδό του, βρίσκεται η παραλία Φανάρι, με beach bar ξαπλώστρες, παιδική χαρά και όλα τα καλά για φαγητό και ποτό. Η παραλία έχει μεγάλο άσπρο βότσαλο και στο ένα μέτρο από την ακτή, σχηματίζει χαοτικό βάραθρο, επικίνδυνο για παιδιά που δεν κολυμπούν καλά, παράδεισος γι’ αυτά που είναι στη φάση να εξερευνούν το βυθό με μάσκα! Είναι από τις λίγες παραλίες με στάθμευση για κινητικά ανάπηρους – η οποία γίνεται σεβαστή- αναπηρικό καρότσι στο χώρο στάθμευσης και ειδικά διαμορφωμένο διάδρομο πρόσβασης στο νερό. Από την πίσω μεριά της χερσονήσου, βρίσκεται η Λουτρολίμνη. Είναι παραλία που χωράει αυστηρά ένα ζευγαράκι. Μόνο ένα. Αν έχετε παιδιά, αφήστε το καλύτερα!
Φανάρι Μεγανησίου στο φιορδ Αθερινού
Παραλία Σπηλιά Μεγανήσι
Πόρτο Ελιά-Μεγανήσι
Από το Κατωμέρι, μπορείτε να πάτε επίσης στην παραλία του Πόρτο Ελιά. Η παραλία είναι με βότσαλο, έχει ενοικιαζόμενα δωμάτια και είναι ιδανική για οικογένειες και παρέες με παιδιά, καθώς είναι πιο ήσυχη συγκριτικά με τις υπόλοιπες και δεν παρεμβάλλεται δρόμος μεταξύ καταλυμάτων και παραλίας. Η επόμενη παραλία είναι το Λιμονάρι, όπου κι εκεί φτάνει αυτοκίνητο.
Ακολουθώντας το δρόμο στην ενδοχώρα, φτάνετε στο Σπαρτοχώρι, την «πρωτεύουσα» του νησιού. Αν θέλετε να δείτε την όμορφη θέα, να πιείτε κάτι σε κάποιο από τα καφενεία του και να ψωνίσετε από το μικρό «Σκλαβενίτη» που βρίσκεται στον τόπο καταγωγής του ιδιοκτήτη της αλυσίδας των γνωστών σούπερ μάρκετ, αφήστε το αυτοκίνητό σας στο χώρο στάθμευσης, αλλιώς θα μπλέξετε! Μπορείτε να ακολουθήσετε το μονοπάτι με τα σκαλάκια για να κατεβείτε στη Σπηλιά και να ψάξετε για τη σπηλιά που διεκδικεί το μύθο του Κύκλωπα.
Μεγανήσι, στο βάθος το Σπαρτοχώρι
Το Σπαρτοχώρι ψηλά και η παραλία Σπηλιά στο βάθος Μεγανήσι
Από το Σπαρτοχώρι ξεκινάει δρόμος για τον Αη Γιάννη Ρηγανά, μια παραλία με το ίδιο άσπρο βότσαλο που έχουν και οι άλλες (εκτός από τη Σπηλιά) με θέα στο στενό της Λευκάδας και στο μικρό -προς πώληση- νησάκι Θηλιά. Στην παραλία βρίσκεται το μοναστηράκι του Αη Γιάννη του Ρηγανά και υπάρχουν δυνατότητες για διαμονή και φαγητό πάνω στην παραλία. Με το αυτοκίνητο ακολουθήστε τον παραλιακό δρόμο για τη Σπηλιά, και θα δείτε στα αριστερά σας μαγικούς μικρούς όρμους με άσπρα μεγάλα βότσαλα. Προς το Ακρωτήρι Κεφάλι, το «πόδι» του Μεγανησίου, δεν υπάρχει δρόμος και η πεζοπορία είναι δύσκολη, καθώς το έδαφος είναι τραχύ και διόλου επίπεδο. Είναι το σημείο του νησιού με τα περισσότερα σπήλαια, μερικά από τα οποία θεωρούνται από τα πιο εντυπωσιακά στην Ελλάδα, όπως του Γιοβάνη και του «Παπανικολή». Το δεύτερο, όπου κρυβόταν το υποβρύχιο «Παπανικολής» στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μπορείτε να επισκεφτείτε με τα εκδρομικά καΐκια που κάνουν ημερήσιες κρουαζιέρες από το Νυδρί. Κάποια από αυτά σας δίνουν χρόνο για να κολυμπήσετε κιόλας. Απλώς έχετε υπ’ όψη σας ότι το βάθος δεν είναι σήμερα το ίδιο με τότε που κρυβόταν ο «Παπανικολής», καθώς η οροφή του σπηλαίου κατακρημνίστηκε σε κάποιο σεισμό. Στα νότια του Μεγανησίου βρίσκονται τα νησιά Πεταλού και Κύθρος. Περνώντας ανάμεσα από αυτά τα δύο νησάκια του Ιονίου Πελάγους, άκουσα για πρώτη φορά (με αφορμή έναν ασυνείδητο οδηγό ταχυπλόου) τη φράση «Φυλάξου από πλώρη καραβιού και από κώλο μουλαριού»!
Κάλαμος και Καστός: τα ξεχασμένα νησιά
Αν έρχεστε με εκδρομικό καΐκι ή σκάφος από το Νυδρί και κατευθύνεστε προς Κάλαμο και Καστό, κάντε μια στάση στη Φορμέκουλα, το αγαπημένο νησί του Τηλέμαχου, του γιου του Οδυσσέα. Στο νησί ξεχειμωνιάζουν φώκιες Μονάχους Μονάχους και στο νότιο μέρος του βρίσκεται μια όμορφη παραλία με γαλαζοπράσινα νερά, που προστατεύεται από ανέμους. Πέραν του κάβου, προσοχή στα δυνατά ρεύματα.
Κάλαμος όπως φαίνεται από το Μύτικα
Μπροστά σας φαίνεται πλέον καθαρά ο μεγάλος ορεινός όγκος του Καλάμου και ο μακρόστενος Καστός. Τα νησιά είχαν τελείως διαφορετική μοίρα από το γειτονικό τους Μεγανήσι. Οι περισσότεροι κάτοικοί τους τα εγκατέλειψαν τη δεκαετία του 1970 γιατί έψαχναν την «Ιθάκη» τους, πρώτα στην Ιθάκη και μετά στην Αυστραλία. Στην τελευταία απογραφή, ο Κάλαμος είχε 100 ενώ ο Καστός 12 κατοίκους. Κανένα από τα δύο νησιά δεν έχει ασφαλτοστρωμένους δρόμους, ούτε αυτοκίνητα, καθώς δεν υπάρχει οχηματαγωγό που να τα μεταφέρει στο νησί. Έχουν όμως και τα δύο δυνατότητες διαμονής, ταβέρνες και καφέ. Οι παραλίες προσεγγίζονται με σκάφος ή τζιπ (αν έχετε γνωστό που έχει σπίτι στο νησί), ενώ εμείς οι «κοινοί θνητοί» μπορούμε να τις επισκεφτούμε με τα εκδρομικά καΐκια από το Νυδρί.
Ασπρογυάλι Καλάμου
Ο Κάλαμος είναι ένα καταπράσινο νησί που ενδείκνυται για πεζοπορία, με τρία χωριά: το πρώτο που συναντάτε στα νότια και δυτικά είναι το εγκαταλελειμμένο Κεφάλι. Το δεύτερο είναι το κυρίως χωριό με το λιμάνι, ο Κάλαμος, όπου δένουν όλα τα καΐκια, εκδρομικά από Νυδρί και «της γραμμής» από Μύτικα Αιτωλοακαρνανίας, ενώ το τρίτο που βρίσκεται στην πίσω μεριά του νησιού, είναι η Επισκοπή, που έχει θέα το Μύτικα. Πριν την Επισκοπή, βρίσκεται το καστρομονάστηρο με τον τάφο της μητέρας του Γεωργίου Καραϊσκάκη. Στην πιο όμορφη παραλία του νησιού, το Ασπρογιάλι, τα πεύκα κατεβαίνουν μέχρι τα άσπρα βότσαλα και μπορείτε να πάτε με σκάφος ή με τα εκδρομικά καΐκια από το Νυδρί.
Κάλαμος και στο βάθος ο Μύτικας
Κάλαμος
Ο Καστός έχει ένα ζωντανό λιμανάκι και χωριό κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Στην είσοδο του λιμανιού, βρίσκεται ένας αναπαλαιωμένος μύλος, που λειτουργεί ως καφετέρια και λαογραφικό μουσείο, ενώ στο λιμανάκι υπάρχουν 2-3 ταβέρνες, καφέ και ένα «μαγαζάκι» με χειροποίητα είδη. Σε όλη τη νότια πλευρά του νησιού απλώνονται πανέμορφες παραλίες με άσπρο βότσαλο, οι οποίες προσεγγίζονται μόνο με σκάφος. Η πιο όμορφη είναι η Λίμνη, όπου κάνουν στάση τα εκδρομικά καΐκια από το Νυδρί.
Στο βάθος φαίνεται το νησί Αρκούδι, όπου ένας μεγιστάνας του εξωτερικού έφτιαξε καζίνο και ελικοδρόμιο, αλλά λόγω της κρίσης εγκατέλειψε τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του και το νησάκι έχει πλέον ερημώσει. Το πιο ψηλό και πιο μεγάλο από τα ιδιωτικά νησιά, με τρεις ευδιάκριτες κορυφές, είναι το νησί Άτοκος, του εφοπλιστή Τσάκου, το οποίο δεν είναι επισκέψιμο, παρά μόνο κατόπιν προσκλήσεως!
Καστός
Καστός
Αν δεν έχετε σκάφος (ή δεν ανήκει σε εσάς ή σε κάποιο φίλο σας κάποιο από τα παραπάνω νησιά), χρήσιμο είναι να γνωρίζετε ότι το καλοκαίρι, τρία καΐκια κάνουν εκδρομές από το Νυδρί προς τον Κάλαμο και τον Καστό: ο «Νικόλαος», η «Χριστίνα» και το «Nidri Star» και όχι κάθε μέρα. Άλλος τρόπος να επισκεφτείτε τα δύο αυτά νησιά είναι με τοπικό πλοιάριο από το Μύτικα Αιτωλοακαρνανίας, που δεν είναι τουριστικό, αλλά εκτελεί καθημερινό δρομολόγιο προς εξυπηρέτηση των ντόπιων. Ενημερωθείτε για τα δρομολόγια, καθώς δεν μπορείτε κάθε μέρα να έχετε την ευκαιρία για ημερήσια εκδρομή από το Μύτικα και θα πρέπει να διανυκτερεύσετε σε ένα από τα νησιά!
Από το Μύτικα στον Αστακό και στις Εχινάδες Νήσους
Αν βρεθείτε στη μεριά της Αιτωλοακαρνανίας για διανυκτέρευση, οι παραλίες βόρεια του Μύτικα είναι πεντακάθαρες, με άσπρο βότσαλο, όπως και στα απέναντι νησιά και με μεγάλο βάθος μετά από τα πρώτα 2-3 βήματα μέσα στο νερό, αντίστοιχο με το βάθος του Αθερινού στο Μεγανήσι (που παρεμπιπτόντως βρίσκεται ακριβώς απέναντι). Στην παραλία «Παλιόβαρκα» βρίσκεται το Thesmos Village, ιδανικό μέρος για οικογενειακές διακοπές. Μεταξύ του Μύτικα και του Αστακού, παραλία με δυνατότητα διαμονής και ταβέρνα είναι η Αγριλιά, ενώ στον Αστακό, πάνω στην πλαζ, βρίσκεται το ξενοδοχείο «Στράτος», (μην έχετε υψηλές απαιτήσεις όμως!). Ένα όμορφο ταβερνάκι υπάρχει και στην παραλία Γούλια, περίπου 1 χιλιόμετρο από τον Αστακό προς το Μύτικα.
Μύτικας
Παραλία Αγριλιά Αιτωλοακαρνανίας
Απέναντί σας και μέχρι το Μεσολόγγι, απλώνονται οι Εχινάδες Νήσοι. Το πιο μεγάλο νησί από αυτά είναι η Οξιά, που ανήκει στον Εμίρη του Κατάρ. Είναι ένας ορεινός όγκος που υψώνεται ευδιάκριτα στο –κατά τα άλλα- επίπεδο τοπίο των εκβολών του Αχελώου. Τα περισσότερα νησιά του συμπλέγματος είναι προς πώληση και δεν είναι επισκέψιμα, παρά μόνο αν αποφασίσετε να τα αγοράσετε (παρουσία του μεσίτη-φαντάζομαι) ή αν πάτε με ιδιωτικό σκάφος. Τα νησιά αυτά έχουν ιστορική σημασία, καθώς στα στενά τους έγινε η καθοριστική Ναυμαχία της Ναυπάκτου του 1571 (και όχι στη Ναύπακτο). Λέγεται μάλιστα ότι εκείνα τα χρόνια η μορφολογία των νησιών ήταν πολύ διαφορετική, καθώς ο Αχελώος μεταβάλλει το τοπίο με αρκετά γρήγορους ρυθμούς. Στις εκβολές του Αχελώου, βρίσκεται η πανέμορφη παραλία του Λούρου (με beach bars και ξαπλώστρες), ενώ το Αιτωλικό αξίζει σίγουρα μια στάση για καφεδάκι!
Εχινάδες Νήσοι όπως φαίνονται από τον Αστακό
Οξιά όπως φαίνεται από τις εκβολές του Αχελώου
Tip για το ταξίδι με παιδιά: Αν ταξιδεύετε με παιδιά σε αυτά τα μέρη, τα κουβαδάκια (ειδικά αυτά με τα οποία φτιάχνετε κάστρα στην άμμο), θα σας είναι παντελώς άχρηστα. Όλες οι παραλίες έχουν βότσαλο, και κάποιες -μετρημένες στα δάχτυλα- είναι με χαλικάκι. Πιο χρήσιμα θα σας είναι τα γυαλάκια θαλάσσης, οι μάσκες και οι αναπνευστήρες και για τα μικρότερα παιδιά, οι μπογιές για να ζωγραφίσετε τα πραγματικά πανέμορφα και λεία άσπρα βότσαλα!
