Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν συχνό φαινόμενο να υπάρχουν κρυφά σχολειά. Ήταν ένας βασικός τρόπος να παρασχεθεί η βασική εκπαίδευση στα παιδιά καθώς δεν υπήρχε κανένα άλλο πρόσφορο μέσο για να γίνει κάτι τέτοιο. Οι δάσκαλοι, που συνήθως ήταν καλόγεροι συγκέντρωναν τα παιδιά σε εκκλησίες ή σκοτεινά κελιά για να μπορέσουν κρυφά να μάθουν έστω και τα βασικά γράμματα, ανάγνωση, γραφή και αριθμητική. Το ρόλο αυτό έπαιζαν, επίσης, λαϊκοί που είχαν τις σχετικές γνώσεις. Όταν δεν μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει σε χώρο εκκλησίας, μπορεί να οργανώνονταν κατάλληλα ακόμη και σπηλιές γι’ αυτό το σκοπό. Ακόμη και μια θαλάσσια σπηλιά όπως και πράγματι έγινε. Και αποτελεί μια πτυχή από την ιστορία της Ελλάδας.
Το ελληνικό «κρυφό σχολειό» που ήταν μέσα σε θαλάσσια σπηλιά
Μια θαλάσσια σπηλιά, λοιπόν, στην περιοχή του Πηλίου είχε μετατραπεί σε κρυφό σχολείο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Ένα ιδιότυπο σχολείο στην βραχώδη ακτογραμμή ανάμεσα στις πανέμορφες παραλίες Νταμούχαρη και Φακίστρα (αν έχεις πάει στο Πήλιο το πιθανότερο είναι ότι της έχεις επισκεφθεί). Εκεί, λοιπόν, υπάρχει μια βραχώδης σπηλιά αρκετά δυσπρόσιτη, που έκρυβε αυτό το μυστικό. Δεν ήταν εύκολο να προσεγγίσει κανείς το σημείο αυτό και γι’ αυτό το λόγο αποτελούσε ιδανικό χώρο για κρυφό σχολειό.
Αν ήθελες να φτάσεις τότε σε αυτό το απόκρημνο σημείο θα έπρεπε αρχικά να προσανατολιστείς, πράγμα καθόλου εύκολο. Στη συνέχεια θα έπρεπε να βρεις το μυστικό πέρασμα για να φτάσεις στη σπηλιά, το οποίο ξεκινούσε από την Τσαγκαράδα. Πλέον τα πράγματα για να προσεγγίσεις την σπηλιά είναι πιο απλά. Υπάρχει ένα μονοπάτι, αρκετά κουραστικό, ωστόσο, το οποίο σε οδηγεί σε αυτή τη μικρή σπηλιά που γράφτηκε ένα κομμάτι από την ιστορία της Ελλάδας.
Δες το βίντεο με τη σπηλιά από το κανάλι Ευτύχης Μπλέτσας στο Youtube.
Ο θρύλος με τον καλόγερο και την εικόνα της Παναγίας
Όπως συμβαίνει συχνά με τα αξιοθέατα της Ελλάδας, μικρότερα ή μεγαλύτερα, υπάρχουν και διάφοροι θρύλοι που τα ακολουθούν. Έτσι λοιπόν και αυτή τη θαλάσσια σπηλιά – κρυφό σχολειό. Λέγεται, λοιπόν, ότι εκεί ασκήτευε ένας καλόγερος ο οποίος είχε για παρέα του μια εικόνα, την εικόνα της Παναγίας Μεγαλομάτας.
Αυτός λοιπόν ο καλόγερος θεωρείτο ο ένας από όλους τους άλλους που δίδασκε γραφή και ανάγνωση στα ελληνόπουλα. Λέγεται μάλιστα ότι για να τα βοηθήσει να προσεγγίσουν τη σπηλιά τοποθετούσε μια μικρή σανίδα στα βράχια για να περάσουν από την Τσαγκαράδα. Πράγμα επικίνδυνο και δύσκολο για τα μικρά παιδιά. Το κρυφό σχολειό λειτουργούσε κυρίως το βράδυ και άφησε πίσω του πολλές ιστορίες.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί πίστευαν πως ίσως κρύβονταν εκεί ακόμη και θησαυροί. Αν καταφέρεις και βρεθείς κάποια στιγμή εκεί θα δεις ότι μέσα στη σπηλιά υπάρχουν ακόμη και σήμερα πέτρινα ερείπια. Πιο δίπλα υπάρχει ακόμη μια μικρή σπηλιά στην οποία σώζεται το εκκλησάκι της Παναγιάς της Μεγαλομάτας.
Αν βρεθείς στο Πήλιο αξίζει σίγουρα να γνωρίσεις αυτό το κομμάτι από την ιστορία της Ελλάδας…