Στα 1.150 μέτρα κάτω από την κορυφή του Πάρνωνα, «αγκαλιάζεται» από το πράσινο ένα όμορφο, ιστορικό χωριό με αρκετά παράξενο όνομα, ο ξακουστός Κοσμάς Κυνουρίας.
Ο παραδοσιακός αυτός οικισμός αποτελεί ένα αναλλοίωτο στο χρόνο παραμυθένιο σκηνικό με πετρόχτιστα σοκάκια, κόκκινες σκεπές και κατάλευκες αυλές. Με δύο λόγια, πηγαίνοντας εκδρομή στον Κοσμά θα νιώσεις πως κάνεις ταξίδι στις δεκαετίες του 60’ και του 70’.
Η μεγάλη ιστορία του Κοσμά
«Κοσμάς», «Μπαλκόνι της Κυνουρίας» ή αλλιώς «Ο δρόμος των 100 ημερών». Με τον τελευταίο προσδιορισμό ταυτίζονται περισσότερο οι κάτοικοι του οικισμού, αλλά και όσοι γνωρίζουν την βαριά ιστορία που κρύβει πίσω του.
Από την περίοδο της Κατοχής και μέχρι το 1951, το χωριό ήταν πλήρως αποκομμένο από την υπόλοιπη χώρα, με τις υποσχέσεις των «τοπικών αρχόντων» να διαδέχονται η μία την άλλη, χωρίς φυσικά αποτέλεσμα. Τότε οι κάτοικοι, απελπισμένοι, αποφάσισαν πως θα πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, με πείσμα, υπομονή και ένα όραμα, παρακάμπτοντας τις δεσμεύσεις του κράτους.
Με τα χέρια τους, λοιπόν, έβαλαν σκοπό το χωριό να έχει δικό του δρόμο μέχρι την 1η του Ιούλη, μέσω του οποίου θα έφτανε η εικόνα των Αγίων Αναργύρων ανήμερα τις γιορτής τους στην πλατεία του χωριού με αυτοκίνητο.
Μέσα σε 100 ημέρες το όραμά τους πήρε σάρκα και οστά. Μέχρι και σήμερα, ο δρόμος αυτός ενώνει τον Κοσμά με τη βορειοανατολική Πελοπόννησο και τη Λακωνία.
Τι θα δεις στον Κοσμά
Η πλακόστρωτη πλατεία του Κοσμά καλύπτεται απόλυτα από 7 αιωνόβια πλατάνια, τα οποία κάνουν το σκηνικό ακόμα πιο μαγικό. Εκεί βρίσκεται και η ξακουστή εκκλησία των Αγίων Αναργύρων.
Πίσω από την εκκλησία, βρίσκονται τα Λιοντάρια, οι παραδοσιακές βρύσες που αναβλύζουν νερό από τις γύρω πλαγιές. Τα γραφικά καφενεδάκια και τα όμορφα ταβερνάκια είναι εκεί για να σε ξεκουράσουν και να σε φέρουν σε… επαφή με τα τοπικά εδέσματα – τα οποία είναι κάτι περισσότερο από εξαιρετικά.
Γύρω από την πλατεία, το σημείο συνάντησης των κατοίκων, ανάμεσα στα πέτρινα μονοπάτια στέκουν αγέρωχα τα παραδοσιακά σπιτάκια. Πολύχρωμες αυλές, χρωματιστές σκεπές και χρώματα που ενώνονται όλα μαζί και συνθέτουν ένα αριστουργηματικό τοπίο, από πλευράς αισθητικής και αρχιτεκτονικής.
Κάπου εκεί θα συναντήσεις τη μεγάλη βιβλιοθήκη του χωριού, τον καστανιώνα και το Λαογραφικό Μουσείο.
Μη χάσεις την ευκαιρία να κάνεις πεζοπορία ανάμεσα στα δάση καστανιάς, που ειδικά αυτή την εποχή είναι πιο πλούσια από ποτέ.
Μία εκδρομή στον Κοσμά θα σε διδάξει πολλά. Περισσότερο το ότι η ομορφιά βρίσκεται στην απλότητα, την παράδοση και την ιστορία κάθε τόπου. Παίρνοντας στην εκδρομή στον Κοσμά τα παιδιά σου, θα τους χαρίσεις γνώση, εικόνες και ιστορίες που δεν θα πάρουν σε καμία σχολική αίθουσα.
Για αυτό, τώρα που το φθινόπωρο μας χαρίζει τις πρώτες ψύχρες, προγραμμάτισε μία εξόρμηση και απόδρασε για δύο μέρες σε ένα από τα πιο όμορφα χωριά της χώρας μας.
Και μην ξεχνάς! Το βράδυ στην πλατεία του χωριού, το τσίπουρο ενδείκνυται και είναι εξαιρετικό.
