ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΟΥΛΑ ΑΚΡΙΒΑΚΗ
Κάθε γωνιά της Ελλάδας γιορτάζει το Πάσχα με μεγαλοπρέπεια και κατάνυξη, δεν υπάρχει εκκλησία που να μην μπείτε και να νιώσετε αυτή τη μοναδική μυσταγωγία που μόνο οι λειτουργίες του Πάσχα μπορούν να προσφέρουν. Υπάρχουν όμως και μερικά μέρη στη χώρα μας που το Πάσχα γιορτάζεται με ξεχωριστό τρόπο και που αξίζει πραγματικά να το ζήσετε έστω και μια φορά. Εδώ που τα λέμε, αν τα Χριστούγεννα θέλουν βόλτες και ψώνια στην πόλη, το Πάσχα θέλει βόλτες στους αγρούς και σουβλιστό αρνί στο χωριό ή κατσικάκι γεμιστό στον ξυλόφουρνο στα νησιά.
Κέρκυρα
Το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι μια από τις εμπειρίες που πρέπει οπωσδήποτε να ζήσετε. Η άνοιξη ταιριάζει πολύ στο νησί και σε συνδυασμό με τα πασχαλινά του έθιμα, που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στην Ελλάδα, κάνουν τις γιορτές εδώ υπέροχες. Στην Κέρκυρα συναντιούνται τα έθιμα από το ενετικό παρελθόν της με αυτά της ορθόδοξης πίστης σε μια φουλ κατανυκτική, αλλά και γιορτινή ατμοσφαίρα. Για τον εορτασμό επιστρατεύονται οι φιλαρμονικές του νησιού, κάπου 18 στον αριθμό, τα κανόνια του κάστρου αλλά και οι ντόπιοι που φροντίζουν να τηρούν τις παραδόσεις. Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά των επιταφίων με τις φιλαρμονικές να παίζουν έργα του Albinoni και το πένθιμο εμβατήριο του Chopin, ενώ το βράδυ της Ανάστασης η λειτουργία στην Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στην Σπιανάδα συνοδεύεται από πυροτεχνήματα που κάνουν τη νύχτα μέρα.
Το πιο εντυπωσιακό έθιμο όμως είναι αυτό των μπότιδων, των πήλινων δηλαδή κανατιών γεμάτων νερό που πετιούνται από τα μπαλκόνια των σπιτιών το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου μετά την ακολουθία της πρώτης Ανάστασης και την περιφορά του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα υπό τους ήχους κανονιοβολισμών. Το έθιμο αυτό λέγεται πως έχει τις ρίζες του στο χωρίο του Ευαγγελίου «Συ δε Κύριε Ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως». Σεργιανίστε στα καντούνια της πόλης, πιάστε τραπέζι στα όμορφα γραφικά καφέ των στενών ανάμεσα στα πενταώροφα κτίρια, περπατήστε στο Λιστόν και στη Σπιανάδα και απολαύστε κάθε λεπτό της άνοιξης και του Πάσχα στο νησί.
Ρόδος
Το μεσαιωνικό στυλ της Ρόδου ταιριάζει απόλυτα με το μυστικιστικό ύφος του Πάσχα. Την Μεγάλη Παρασκευή η πιο κατανυκτική περιφορά επιταφίου είναι αυτή του Αγίου Φανουρίου που περνά μέσα από τα στενά της μεσαιωνικής πόλης και είναι ίσως από τις πιο μυσταγωγικές περιφορές που έχετε παρακολουθήσει. Ιδιαίτερη είναι και η ατμόσφαιρα του επιταφίου στην Παναγία Καθολική στην Κρεμαστή. Πολύ ενδιαφέρον έχει και το έθιμο των βουρνών στον Άγιο Ισίδωρο του δήμου Ατταβύρων που ξεκινά το Μεγάλο Σάββατο και τελειώνει τη Δευτέρα του Πάσχα. Το έθιμο θέλει τους ανύπαντρους άνδρες του χωριού να πρέπει να διατηρήσουν κάποιες συνήθειες, όπως το να φέρουν μεγάλους κορμούς δέντρων για να ανάψει η φωτιά του καλαφούνου το Μ. Σάββατο και να κρεμάσουν το ομοίωμα του Ιούδα στην πλατεία του χωριού. Την ίδια μέρα εκλέγουν και το προεδρείο του «δικαστηρίου» το οποίο θα δικάσει τους ελεύθερους τη Δευτέρα του Πάσχα. Την Κυριακή του Πάσχα τώρα, αυτός που πρόκειται να παντρευτεί, και θα συμμετέχει τελευταία φορά στο έθιμο, είναι αυτός που βάζει φωτιά στον Ιούδα. Την επόμενη μέρα το «δικαστήριο» δικάζει τους συμμετέχοντες και όσοι δεν έχουν τηρήσει τους κανόνες πρέπει να πληρώσουν ένα χρηματικό πρόστιμο διαφορετικά τους επιβάλλεται η ποινή της βούρνας, δηλαδή τους ρίχνουν σε μια γούρνα με νερό. Τα χρήματα που συγκεντρώνονται πάνε σε κοινωφελείς σκοπούς. Αν επισκέπτεστε για πρώτη φορά το νησί, μια συμβουλή έχω να σας δώσω, περπατήστε όλη την μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, κάθε στενό από το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου μέχρι και περιμετρικά την τάφρο, είναι απλά μαγική.
Μύκονος
Το νησί της Μυκόνου, σίγουρα δεν έχει την ίδια κατανυκτική ατμόσφαιρα με αυτήν της Κέρκυρας και της Ρόδου, συνδυάζει όμως άψογα το Πάσχα με τη διασκέδαση. Η Μύκονος τα συνδυάζει όλα και παράδοση και τα χριστιανικά εθιμοτυπικά του Πάσχα, αλλά και μια ανάλαφρη ατμόσφαιρα που θυμίζει λίγο καλοκαίρι. Αν δεν πάτε μόνο για το σεργιάνι στα σοκάκια και στα μπαρ, η πιο καλή επιλογή για να παρακολουθήσετε τις λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας και φυσικά της Ανάστασης είναι το Μοναστήρι του Παλαιόκαστρου στην Άνω Μερά αλλά και στη Μητρόπολη της Αλευκάντρας. Στη Χώρα η περιφορά του επιταφίου γίνεται στα ολόλευκα στενά των Ματογιάννιων και μαζί με τις υπόλοιπες ενορίες συναντιούνται και καταλήγουν μαζί στο Γιαλό στο παλιό λιμάνι. Την Κυριακή του Πάσχα συνήθως γίνεται το κάψιμο του Ιούδα στη Μητρόπολη της Χώρας οπότε, μετά το παραδοσιακό τραπέζι, είναι μια ωραία εμπειρία να το παρακολουθήσετε. Καλό θα ήταν να κάνετε κράτηση για το δείπνο της Ανάστασης αλλά και για την Κυριακή του Πάσχα καθώς το νησί κατακλύζεται από κόσμο αυτή την εποχή και είναι κρίμα να μείνετε νηστικοί τέτοιες μέρες.
Ύδρα
Αν προτιμάτε ένα μικρότερο σε μέγεθος νησί, η Ύδρα είναι ο προορισμός σας. Δεν έχετε να ανησυχείτε για κίνηση, για παρκάρισμα και για μποτιλιάρισμα αφού στο νησί δεν επιτρέπονται αυτοκίνητα. Ξέγνοιαστοι, λοιπόν, μπορείτε να απολαύσετε ένα υπέροχο Πάσχα στη γραφική Ύδρα. Εδώ η πιο εντυπωσιακή παράδοση είναι ο Θαλασσινός Επιτάφιος στα Καμίνια, αφού η περιφορά του, μετά το πέρασμα από τα καλντερίμια στις γειτονίες, καταλήγει μέσα στη θάλασσα ώστε να αγιαστούν τα νερά και να έχουν καλά ταξίδια οι ναυτικοί. Οπότε φροντίστε να είστε στο νησί νωρίς τη Μεγάλη Παρασκευή για να προλάβετε την περιφορά. Την Κυριακή του Πάσχα, μετά το πατροπαράδοτο τραπέζι, γίνεται το κάψιμο του Ιούδα στο λιμάνι μπροστά από τη Σχολή των Εμποροπλοιάρχων με τα πυροτεχνήματα να βάφουν τον ουρανό σε κόκκινα, κίτρινα και μπλε χρώματα.
Πάτμος
Δεν είναι μόνο το νησί με τα όμορφα στενά σοκάκια και τις λουλουδιασμένες αυλές είναι και αυτή η ιδιαίτερη ενέργεια που δίνει το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, η οποία το Πάσχα είναι δέκα φορές μεγαλύτερη. Αν λοιπόν, θέλετε να ζήσετε το Πάσχα με όλη τη μεγαλοπρέπεια που του αξίζει δεν έχετε παρά να πάτε στην Πάτμο, εδώ που ο Ευαγγελιστής Ιωάννης έγραψε το βιβλίο της Αποκάλυψης. Από τα πιο ιδιαίτερα έθιμα της Πάτμου είναι η Τελετή του Νιπτήρος και η αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου που γίνονται το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης. Στην πλατεία Ξάνθου στήνεται η εξέδρα όπου ο ηγούμενος της μονής αναπαριστώντας τον Χριστό ραντίζει συμβολικά τα πόδια των μοναχών οι οποίοι παριστάνουν τους μαθητές του Ιησού. Πρόκειται για ένα έθιμο που ξεκινά από τον 4ο αιώνα και γίνεται κυρίως σε μοναστήρια ενώ την εποχή του Βυζαντίου το έθιμο τελούσαν και οι εκάστοτε αυτοκράτορες πλένοντας τα πόδια φτωχών πολιτών. Η περιφορά των επιταφίων συνοδεύεται από το ράντισμα των νοικοκυρών από ανθόνερο ενώ την Κυριακή του Πάσχα στον Εσπερινό της Αγάπης το ευαγγέλιο διαβάζεται σε 7 γλώσσες. Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας γίνονται στο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη. Η πιο κατανυκτική Ανάσταση όμως γίνεται στο προαύλιο της γυναικείας μονής του Ευαγγελισμού όπου οι καλόγριες ψάλλουν χωρίς μικρόφωνα, ενώ λείπουν και τα βεγγαλικά.
