Σε λίγες μέρες, λόγω της αργίας της 28ης Οκτωβρίου, υπάρχει ένα «παράθυρο» για μία τριήμερη φθινοπωρινή εκδρομή. Αυτή μπορεί να είναι απλά μία αφορμή για να ανακαλύψουμε (ή να επισκεφθούμε ξανά) κάποιο από τα πανέμορφα ελληνικά νησιά σε μια εποχή λιγότερο τουριστική για αυτά.
Τα ελληνικά νησιά δεν είναι μόνο παραλίες. Είναι και υπέροχα ορεινά ή ημιορεινά χωρία, με πλούσια φύση, παραδοσιακή αρχιτεκτονική και δική τους πολιτιστική ταυτότητα, διαφορετική από εκείνη των παραθαλάσσιων. Ακολουθούν 6 τέτοια χωριά στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τον προορισμό σας για μία φθινοπωρινή εκδρομή.
Μαίνητες, Άνδρος
Η κοντινή στην Αττική αρχοντική Άνδρος είναι ιδανικός προορισμός ακόμα και για μια εκδρομή που θα αποφασιστεί την τελευταία στιγμή. Εδώ θα αναφερθούμε στο πράσινο κομμάτι της. Περίπου δεκαπέντε λεπτά με το αυτοκίνητο από τη Χώρα της Άνδρου βρίσκεται ένα μικρό χωριό γεμάτο τρεχούμενα νερά, αιωνόβια πλατάνια και καρυδιές. Ένα αλλόκοσμο σκηνικό αν σκεφτεί κανείς πως βρισκόμαστε σε κυκλαδονήσι.
Στην είσοδο του χωριού συναντάμε κεφαλές λεόντων από των στόματα των οποίων βγαίνει νερό που γεμίζει τα ρυάκια που διασχίζουν όλο το χωριό. Οι πηγές αυτές είναι χτισμένες κάτω από την εκκλησία της Παναγίας της Κουμούλου, με το μεγάλο ψηλό καμπαναριό. Η εκκλησία θεωρείται ότι χτίστηκε στη θέση που υπήρχε στην αρχαιότητα ναός αφιερωμένος στον Διόνυσο, άλλωστε μια δημοφιλής θεωρία για την προέλευση της ονομασίας του χωριού είναι ότι προέκυψε από τις «Μαινάδες», τις νύμφες του Διονύσου. Το μόνο βέβαιο είναι ότι εδώ είδαμε μία άλλη πράσινη εικόνα της Άνδρου, πέρα από τα αρχοντικά των σπουδαίων ναυτικών οικογενειών και τις υπέροχες παραλίες. Μικροί καταρράκτες και ένα πέτρινο γεφύρι αποτελούν τα καλύτερα τοπία για να αποτυπωθούν φωτογραφικά με το φθινοπωρινό φως.
Καρυά, Λευκάδα
Ίσως περισσότερο από κάθε άλλο ελληνικό νησί η Λευκάδα είναι συνυφασμένη με την έννοια «υπέροχες παραλίες». Οπότε η πρώτη μας επίσκεψη στην Καρυά, μετά από κάτι λιγότερο από μισή ώρα οδήγησης από την πόλη της Λευκάδας ήταν μία πραγματικά «αποκαλυπτική» εμπειρία. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 500 μέτρων και περιβάλλεται από πολύ πράσινο. Η βόλτα στο χωριό μια φθινοπωρινή μέρα είναι μια εξαιρετικά χαλαρωτική εμπειρία καθώς τα πέτρινα σπίτια με τις κεραμοσκεπές και οι πολλές όμορφες εκκλησίες θα χορτάσουν το μάτι σας. Σημείο αναφοράς του χωριού είναι φυσικά η πλατεία με τα μεγάλα πλατάνια, τα καφενεία και τις ταβέρνες. Αν έρθετε εδώ φθινόπωρο ή χειμώνα είναι η ιδανική εποχή για να δοκιμάσετε το trademark προϊόν της Καρυάς. Τα λαθούρια ή λαθύρια, το όσπριο που καλλιεργείται εδώ και αιώνες στον κάμπο του χωριού. Δεν είναι όμως το πλέον γνωστό προϊόν της Καρυάς, καθώς το λευκαδίτικο κεφαλοχώρι υπήρξε φημισμένο σε όλη τη χώρα για τα κεντήματα του, τα οποία φτιάχνονται με την τεχνική της Καρσάνικης Βελόνας στο ένα χέρι.
Εδώ ιδρύθηκε το 1912 Σχολή Κεντήματος και τα εργόχειρα που φτιάχνονταν στόλισαν τα σπίτια και τα σαλόνια όλης της χώρας. Τέτοια μπορείτε να προμηθευτείτε ακόμα και σήμερα σε κάποιο από τα καταστήματα παραδοσιακών ειδών του χωριού.
Απείρανθος,Νάξος
Εξίσου φημισμένη με την «παραλιακή» Νάξο είναι και η γεωργική και κτηνοτροφική. Οι πατάτες, τα τυριά και τα κρέατα του νησιού είναι ξακουστά και αγαπητά σε όλη τη χώρα. Για εμάς το καλύτερο μέρος να τα απολαύσετε το φθινόπωρο είναι με μία επίσκεψη στην Απείρανθο. Το «μαρμάρινο χωριό» σε υψόμετρο 600 μέτρων ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική του, άλλωστε διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την εικόνα που είχε την περίοδο της Ενετοκρατίας. Το μάρμαρο εδώ δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο για φτιαχτούν κτίρια αλλά επίσης υπέροχα καλντερίμια.
Ξεχωρίζει επίσης για τον sui generis πολιτιστικό χαρακτήρα του. Διαθέτει πέντε μουσεία, τη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη των Κυκλάδων και ένα τοπικό γλωσσικό ιδίωμα που αποδίδεται στην κρητική, σφακιανή και ανωγειανή καταγωγή των παλαιότερων κατοίκων του. Ακόμα και αν αυτή η θεωρία δεν είναι εύκολο να επιβεβαιωθεί το σίγουρο είναι ότι στα γλέντια της Απειράνθου υπάρχουν συνήθως κρητικές λύρες ενώ ευδοκιμούν και οι μαντινάδες τις οποίες εδώ ονομάζουν «κοτσάκια».
Πυργί, Χίος
Το πανέμορφο μεσαιωνικό χωριό της νότιας Χίου, περίπου 25 χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού είναι μια κατηγορία μόνο του.
Τη σημερινή του μορφή το χωριό την πήρε τον 13ο αιώνα όταν οι κατακτητές της Γαληνότατης Δημοκρατίας της Γένοβας ένωσαν τους παλαιότερους διασκορπισμένους βυζαντινούς οικισμούς για να τους προστατεύσουν από τις πειρατικές επιθέσεις, κυρίως όμως να πετύχουν καλύτερη οργάνωση και εκμετάλλευση της μαστιχοπαραγωγής. Το Πυργί ονομάστηκε έτσι από τον μεγάλο και ψηλό πύργο του, γύρω από τον οποίο χτίστηκε το σημερινό χωριό. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι η διακόσμηση των οικοδομημάτων που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλάδα. Πρόκειται για τα ξυστά, γεωμετρικές διακοσμήσεις στις προσόψεις των σπιτιών.
Η διακοσμητική τεχνική αυτή βασίζεται στη μαύρη άμμο του επιχρίσματος, η οποία αφού ασπριστεί, ξύνεται ακολουθώντας τα μοτίβα, με αποτέλεσμα να δίνει μαύρα θέματα πάνω σε λευκό φόντο. Για την καταγωγή της τεχνικής ερίζουν ακόμα και σήμερα οι ειδικοί -αν είναι ιταλική ή ανατολίτικη. Το βέβαιο είναι ότι περπατώντας στα σοκάκια του χωριού νομίζαμε ότι περπατάμε ανάμεσα σε σπίτια που δεν έχουν χτιστεί, αλλά κεντηθεί στο χέρι.
Λεύκες, Πάρος
Σε απόσταση 11 χιλιομέτρων από την Παροικιά βρίσκονται οι Λεύκες, η παλαιότερη πρωτεύουσα του νησιού. Όποια εποχή και να βρεθείτε εδώ, σε όποιο σημείο του χωριού και να καθίσετε, θα βρείτε κάτι να θαυμάσετε. Οι Λεύκες είναι χτισμένες με τέτοιο τρόπο ώστε όπου να βρίσκεστε να έχετε εξαιρετική θέα προς το Αιγαίο Πέλαγος και τη Νάξο ή προς το ίδιο το πανέμορφο χωριό με μερικούς από τους παλαιότερους ανεμόμυλους των Κυκλάδων.
Θα δείτε πανέμοφες εκκλησείς από τις οποίες η πιο εντυπωσιακή είναι εκείνη της Αγίας Τριάδας με τα δύο επιβλητικά μαρμάρινα κωδωνοστάσια και το εξαιρετικής ομορφιάς επίσης μαρμάρινο τέμπλο του ναού. Από τις Λεύκες ξεκινά και το διασημότερο μονοπάτι της Πάρου, το βυζαντινό μονοπάτι.
Στρωμένο με πλάκες από παριανό μάρμαρο, έχει ιστορία περίπου 1000 ετών και ενώνει τις Λεύκες με τον Πρόδρομο. Το καλοκαίρι του 2021, μια πυρκαγιά έπληξε μέρος του φυσικού περιβάλλοντος που το περιβάλλει, δηλαδή ελαιώνες και αμπελώνες, αλλά σταδιακά η φύση αναγεννάται.
Καμιναράτα, Κεφαλονιά
Το τελευταίο χωριό αυτού του αφιερώματος είναι και το λιγότερο γνωστό. Οι παραλίες της Κεφαλονιάς είναι γνωστές σε όλο τον κόσμο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει και το όμορφο ημιορεινό κομμάτι της. Σε υψόμετρο 360 μέτρων και σε απόσταση 15 λεπτών από το Ληξούρι βρίσκονται τα Καμιναράτα.
Χτισμένο αμφιθεατρικά πάνω σε μια χαράδρα, το χωριό είναι γνωστό και ως «το μπαλκόνι της Παλικής» καθώς από εκεί η θέα προς το Ληξούρι, το Αργοστόλι και το βουνό Αίνος (ειδικά όταν αυτό είναι χιονισμένο) είναι καταπληκτική.
Η γύρω περιοχή είναι φυτεμένη με ελιές, πεύκα και καρυδιές και σε συνδυασμό με τις κόκκινες στέγες των σπιτιών φτιάχνεται ένα πολύχρωμο τοπίο. Αξίζει να έρθετε εδώ και να απολαύσετε τον καφέ σας λίγο πριν δύσει ο ήλιος. Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε το παλιό ελαιοτριβείο του χωριού που έχει μετατραπεί σε λαογραφικό μουσείο, όπως και τη Μονή Κηπουραίων λίγο έξω από το χωριό χτισμένη δίπλα σε ένα εντυπωσιακό ακρωτήρι.