ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΤΡΟΥΔΗ
Αν μια λέξη χαρακτήριζε την Αβάνα, αυτή σίγουρα θα ήταν η λέξη αντίθεση. Μια πόλη των αντιθέσεων. Αντιθέσεις που για κάποιο λόγο έχουν αποτυπωθεί ανεξίτηλα στην αρχιτεκτονική της πόλης που μοιάζει παγωμένη κάπου στα μέσα του 20ού αιώνα. Αποικιακά κτίρια ενός άλλου αιώνα δίπλα σε νεοκλασικές επαύλεις αναμεμειγμένα με σοβιετικού τύπου μπλοκ συνθέτουν τον ορίζοντα της γνωστότερης πόλης της Καραϊβικής. Και στη μέση όλων αυτών βρίσκεται κι ένα Καπιτώλιο ίδιο με αυτό της Ουάσιγκτον. Άντε και λίγο ψηλότερο, όπως θέλουν οι φήμες.
Με πληθυσμό που ξεπερνά τους 2 εκατομμύρια ανθρώπους, η Αβάνα βρίσκεται στο δυτικό άκρο της Κούβας απέχοντας περίπου 100 χιλιόμετρα από το νότιο άκρο της Φλόριντα. Αν και οι δεκαετίες απομόνωσης λόγω του εμπάργκο των ΗΠΑ έχουν αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι στην Αβάνα, η πρωτεύουσα της Κούβας δεν παύει να είναι ένα τέλειο μείγμα αποικιακής Καραϊβικής και ενός πρώιμου μοντερνισμού που πάγωσε στον χρόνο. Όπως κάθε παλιά πόλη, έτσι και η Αβάνα έχει την δική της ιστορική καρδιά, την Παλιά Αβάνα, μια περιοχή στο κέντρο της πόλης που διαθέτει 3.157 κτίρια και πληθυσμό περίπου 74.000 ανθρώπους.
Μιας και η Αβάνα έγινε η πρώτη πόλη της Λατινικής Αμερικής που καθιέρωσε τον φωτισμό των δρόμων, εδώ θα βρείτε και τις ιστορικές λάμπες αερίου με τις οποίες φωταγωγήθηκε για πρώτη φορά η πόλη. Ωστόσο, όσο γραφική κι αν ακούγεται, η Παλιά Αβάνα λίγο έλειψε να φτάσει στο τέλος της την δεκαετία του ’80, πράγμα το οποίο αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή χάρη σε παρέμβαση της UNESCO το 1982 που ανακήρυξε την Παλιά Αβάνα ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Οι δεκαετίες οικονομικής απομόνωσης είχαν καταστήσει την αναστήλωση των κτιρίων αδύνατη με αποτέλεσμα αρκετά από αυτά να βρίσκονται μια ανάσα πριν την κατεδάφιση. Από τότε και με την συνδρομή διεθνών οργανισμών, λίγο λίγο κάποια κτίρια αναστηλώνονται διατηρώντας τον ιδιαίτερο αέρα της καρδιάς της Αβάνας.
Ωστόσο, δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο για το εσωτερικό τους, όπου πολλά κτίρια με την πάροδο των χρόνων διχοτομούνται ή ακόμα και τριχοτομούνται, για να στεγάσουν οικογένειες, μιας και το πρόβλημα έλλειψης νέας στέγασης στην Κούβα είναι τεράστιο.
Επειδή, όμως, περιήγηση στην Αβάνα χωρίς αυτοκίνητα της δεκαετίας του ’60 δεν νοείται, ίσως ο καλύτερος τρόπος, για να βιώσετε την Αβάνα είναι να κάνετε μια βόλτα στην παραλιακή λεωφόρο Malecón. Με θέα στο απέραντο γαλάζιο της Καραϊβικής και στα κουβανέζικα ηλιοβασιλέματα, η συγκεκριμένη λεωφόρος θα μείνει για πάντα στην καρδιά σας. Βέβαια, αξίζει να θυμάστε ότι η λεωφόρος Malecón στην πραγματικότητα δεν ήταν πάντα λεωφόρος.
Ο τόσο εμβληματικός δρόμος της Κούβας δημιουργήθηκε από τις ΗΠΑ περισσότερο από έναν αιώνα πριν, το 1901, με σκοπό να λειτουργήσει ως αντιπλημμυρικό έργο ενάντια στα μανιασμένα νερά που απειλούσαν να πνίξουν την πόλη.
Βέβαια, από τότε μέχρι σήμερα πολλά άλλαξαν και ο δρόμος ταυτίστηκε με ιστορικές στιγμές της Κούβας, ενώ σήμερα δείχνει ένα διαφορετικό πρόσωπο της χώρας, καθώς κατά μήκος του δρόμου μπορούν να δραστηριοποιούνται σήμερα οι πρώτοι Κουβανοί ιδιώτες έμποροι μετά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης.
Μιας και η Αβάνα, όμως, δεν τελειώνει εδώ, λίγο πιο μέσα στο κέντρο της πόλης βρίσκεται η ιστορική Plaza de la Revolucion, ελληνιστί η Πλατεία της Επανάστασης. Η αλήθεια είναι πως η πλατεία αυτή άλλαξε πολλά ονόματα και σχέδια μέχρι να πάρει την σημερινή της μορφή, ενώ έχει συνδεθεί – δικαίως – με τις πιο ιστορικές στιγμές της Κούβας από την πτώση του δικτάτορα Μπατίστα μέχρι τον θάνατο του Φιντέλ Κάστρο.
Εδώ, θα βρείτε το Εθνικό Θέατρο της Κούβας, το Μνημείο του José Martí και την τεράστια μεταλλική προσωπογραφία του Τσε Γκεβάρα που κοιτάζει την κεντρική λεωφόρο της πλατείας. Χωρίς αμφιβολία, μία βόλτα στην ιστορικότερη πλατεία της Κούβας πρέπει να είναι οπωσδήποτε στο to-do list.
Αν και η περιπλάνηση στην Αβάνα πάντα θα καταλήγει στην γραφική Παλιά Αβάνα, περπατώντας μέσα στα μικροσόκακα της παλιάς πόλης που μπορεί να φθάσουν και σε πλάτος μόλις τα τέσσερα μέτρα, βρίσκεται ένα από τα πιο φημισμένα μπαρ του πλανήτη. Ο λόγος για το θρυλικό cocktail bar «El floridita». Γνωστό και ως στέκι του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, το θρυλικό μπαρ είναι ένα από τα παλαιότερα στον κόσμο λειτουργώντας αδιάλειπτα από το 1817 με την ονομασία «La Piña de Plata».
Σήμερα, είναι ένα από τα πιο φημισμένα μπαρ της Αβάνας αποτελώντας No1 στάση για τους τουρίστες που καταφθάνουν στην Κούβα. Άλλωστε, μην ξεχνάτε ότι, μιας και το ρούμι αποτέλεσε διαχρονικά το διαμάντι της κουβανικής κουλτούρας, τα κοκτέιλ και η κουλτούρα των μπαρ αποτέλεσαν από πολύ νωρίς στοιχείο της κουβανέζικης ταυτότητας που, αν και οι πολιτικές αλλαγές στην χώρα περιόρισαν, δεν κατάφεραν να σβήσουν. Γιατί, ως γνωστόν, κάθε κοκτέιλ παρέα με μερικά πούρα έχει και μια ιστορία να σας πει.
