Tο παλάτι Hawa Mahal είναι σκαλισμένο από παστέλ (ροζ) ψαμμίτη. Photo: Wikipedia Creative Commons
ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΜΑΟΥΝΗ
Πρωτεύουσα του ομόσπονδου κράτους Ρατζαστάν (Rajasthan) της Ινδίας, η Τζαϊπούρ είναι μία από τις πιο φημισμένες πόλεις στο βόρειο κομμάτι της χώρας, χτισμένη το 1727 από τον μαχαραγιά Σαουάι Τζάι Σινγκ τον Β’ (Sawai Jai Singh II).
Πρόκειται για έναν θρυλικό και εντυπωσιακό προορισμό, με την ωραιότερη αρχιτεκτονική σε όλη την Ινδία, η οποία θεωρήθηκε πολύ μπροστά από την εποχή της όταν ιδρύθηκε η πόλη και εκφράζεται (κατά κύριο λόγο) με τα περίτεχνα παλάτια των παλιών μαχαραγιάδων και με επιβλητικά οχυρά. Ταυτόχρονα, βέβαια, η Τζαϊπούρ διατέλεσε εμπορικός κόμβος επί αιώνες, οπότε είναι κι ένα μέρος πλούσιο σε πολιτιστική κληρονομιά και αστική ομορφιά. Στοιχεία που εξακολουθούν να γίνονται αισθητά ακόμα και σήμερα, σε διάφορα ιστορικά σημεία.
Από το 1876, επίσης, η Τζαϊπούρ έγινε γνωστή και ως «Ροζ Πόλη», καθώς ο μαχαραγιάς Sawai Ram Singh διέταξε να βαφτεί ολόκληρη στα ροζ, προκειμένου να καλωσορίσει τον τότε Πρίγκηπα της Ουαλίας, Εδουάρδο –τον μετέπειτα Εδουάρδο τον Έβδομο, βασιλιά της Αγγλίας και αυτοκράτορα της Ινδίας. Το χρώμα διατηρήθηκε έπειτα στις προσεγμένες, ευρύχωρες λεωφόρους, που εξακολουθούν να γοητεύουν τους επισκέπτες ακόμα και στις δικές μας ημέρες.
O Σαουάι Τζάι Σινγκ o Β΄ ίδρυσε την πόλη το 1727. Photo: Wikipedia Creative Commons
Περίτεχνη πύλη προς το City Palace. Photo: Shutterstock
Περπατώντας στην Τζαϊπούρ
Η Τζαϊπούρ χαρακτηρίζεται ως «Η Πόλη της Νίκης», κερδίζοντας πραγματικά τις καρδιές των επισκεπτών της με την υπέροχη αύρα την οποία αποπνέει. Εδώ, άλλωστε, το παλιό συναντά αρμονικά το νέο. Από τη στιγμή λοιπόν που θα τη γνωρίσεις, δεν θα την ξεχάσεις ποτέ, καθώς θα κατευθύνεσαι από το γαλήνιο City Palace –το σπίτι της πρώην βασιλικής οικογένειας– μέχρι τα ζωηρά παζάρια, που είναι γεμάτα πολύχρωμα υφάσματα, χειροποίητες χειροτεχνίες και ντόπιο street food παρασκευασμένο με αρωματικά μπαχαρικά. Η Τζαϊπούρ σφύζει από ζωντάνια.
Σταθείτε να θαυμάσετε το παλάτι Hawa Mahal, αφιερωμένο στον θεό Κρίσνα, το οποίο βρίσκεται στην άκρη του City Palace και είναι σκαλισμένο από παστέλ (ροζ) ψαμμίτη, εκτεινόμενο μέχρι και το Zenana, δηλαδή τις γυναικείες αίθουσες. Στις αρχές κάθε άνοιξης, εδώ διοργανώνεται το ετήσιο φεστιβάλ της αγάπης και των χρωμάτων. Γίνονται επίσης θορυβώδη πάρτι στους δρόμους, με παραδοσιακά πανηγύρια και ποικίλες δραστηριότητες.
Επιπλέον, η Τζαϊπούρ είναι κι ένα από τα σημαντικότερα κέντρα χειροτεχνίας στον κόσμο, όντας διάσημη για τα τυπωμένα βαμβάκια, τη μεταλλοτεχνία, τα ζωγραφισμένα στο χέρι πήλινα αγγεία και τα εκλεκτά, εντυπωσιακά κοσμήματα που φτιάχνουν οι τεχνίτες της. Γι’ αυτό και αποτελεί πόλο έλξης τόσο για τους Ινδούς, όσο και για διεθνείς επισκέπτες, όσους έρχονται εδώ αναζητώντας ευκαιρίες.
Μεταξύ 2000 και 2011, ο πληθυσμός της Τζαϊπούρ αυξήθηκε περισσότερο από 25%: «έγινε μια μεγάλη πόλη, πολύ γρήγορα», όπως λένε οι ίδιοι οι Ινδοί. Αλλά, παρ’ όλη την πολυκοσμία και την τρέλα της κίνησης –με ό,τι πιο σκονισμένο και απείθαρχο θα συναντήσετε ποτέ– θα βιώσετε και πολλή ομορφιά μέσα στο χάος: μέχρι σήμερα, η Τζαϊπούρ έχει κρατήσει έντονα την αίσθηση της παλιάς Ινδίας.
Ο απίστευτα όμορφος ήχος των παγωνιών είναι μία από τις πιο έντονες αναμνήσεις μου από την Τζαϊπούρ. Τα παγώνια, φυσικά, δεν είναι τα μόνα ζωντανά που κυκλοφορούν ελεύθερα εδώ: ακόμα και στο κέντρο της πόλης, θα κάνετε άκρη για να περάσουν οι θηριώδεις ελέφαντες, θα σκύψετε μην πηδήσει πάνω σας κανάς πίθηκος, θα χαζέψετε τις κατσίκες, τις αγελάδες και τις καμήλες που θα βρεθούν μπροστά σας. Άλλωστε στις κεντρικές πλατείες που διαθέτουν δέντρα, τα πιθηκάκια και οι μαϊμούδες βρίσκονται παντού –από κλαρί σε κλαρί κι από καρέκλα σε καρέκλα. Είναι εξοικειωμένα με την ανθρώπινη παρουσία και μοιάζουν σχεδόν ανθρωπάκια κι αυτά: ξύνονται ασύστολα, τρώνε φρούτα ή θα έρθουν να σου αρπάξουν ό,τι μπορεί να κρατάς στο χέρι.
Είναι πολύ πιθανό, επίσης, να πέσετε πάνω σε γάμο. Μοιάζει δε να έχει πολλά κοινά με άλλες κουλτούρες, αφού ο γαμπρός, ο οποίος πάει παραδοσιακά να πάρει την νύφη, περιδιαβαίνει τους δρόμους ακολουθούμενος από το σόι και την παρέα του, εν μέσω μουσικών, με διάφορα έθιμα και ευχές.
Το παλιό, το νέο και κάποια ιδιαίτερα αξιοθέατα
Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε πολλές ιστορικές πόλεις της Ινδίας, η συνύπαρξη του παλιού με το νέο υποστηρίζεται από τους κατοίκους της Τζαϊπούρ, οι οποίοι επωφελούνται τόσο από τη συντήρηση, όσο και από τον εκσυγχρονισμό. Στο περίφημο πολυκατάστημα «Gem Palace», ας πούμε, το οποίο υπάρχει από το 1852 και το έχουν επισκεφτεί όλοι οι επώνυμοι του πλανήτη –από την Τζάκι Ωνάση ως τον Mick Jagger– πωλούνται σύγχρονα κοσμήματα μαζί με εντυπωσιακά κομμάτια που άνηκαν στους μαχαραγιάδες.
Στη «Ridhi Sidhi Textiles», πάλι, το πολύχρωμο ουράνιο τόξο των υφασμάτων μεταμορφώνεται σε κομψά ρούχα, ενώ οι πιο ευφάνταστοι ανάμεσα στους επώνυμους σχεδιαστές του σήμερα παρουσιάζουν τα κομψά, χειροποίητα έπιπλά τους (μαζί με άλλα έργα τέχνης) στο «Anantaya Decor». Στις μπουτίκ της πόλης, τέλος, θα βρείτε ρούχα εξαιρετικά φινετσάτα, με μοντέρνα γραμμή.
Birdhichand Ghanshyamdas
Συγκρότημα LAXMI 9, Μ.Ι. Road – 302001
Η διάσημη M I Road φιλοξενεί πολλά εμβληματικά κοσμηματοπωλεία, όπως το «Birdhichand Ghanshyamdas», όπου παράγονται τα ίσως πιο διάσημα νυφικά κοσμήματα της Ινδίας. Αυτοί οι κατασκευαστές πολυτελείας είναι φημισμένοι για τη δεξιοτεχνία τους και για τη σχεδιαστική ιδιαιτερότητα των δημιουργημάτων τους, η οποία τα κάνει μοναδικά. Κάθε κομμάτι Birdhichand Ghanshyamdas είναι ένα μοντέρνο κειμήλιο, που όμως πηγάζει από την ινδική κληρονομιά.
Σκουλαρίκια από σμαράγδια, πλατίνα και διαμάντια. Photo: Gem Palace
Ρούχα παραγωγής Ridhi Sidhi Textiles. Photo: Ridhi Sidhi Textiles
Raniwala 1881
1, Geejgarh Vihar, Hawa Sadak, 302006
Το Raniwala 1881 δημιουργεί παραδοσιακά κοσμήματα με τους καλύτερους πολύτιμους λίθους. Στους πελάτες δίνεται αρκετός χρόνος για να κάνουν την επιλογή τους, μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο πολυτέλεια και χλιδή. Αξίζει να κλείσετε ένα ραντεβού μόνο και μόνο για την εμπειρία –κι ας μην αγοράσετε.
Johari Bazaar
Καθώς η Τζαϊπούρ θεωρείται ως κέντρο του κοσμήματος, εδώ θα βρείτε εκατοντάδες κοσμηματοπώλες και εμπόρους. Οι καιροί, βέβαια, άλλαξαν: η πόλη επεκτάθηκε, η κίνηση μεγάλωσε και πολλοί τεχνίτες βγήκαν από τα τείχη της, αναζητώντας μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα ατελιέ. Όμως η γοητεία του Johari Bazaar δεν έσβησε ποτέ.
Μέχρι σήμερα, λοιπόν, όλοι όσοι επισκέπτονται την Τζαϊπούρ πρέπει οπωσδήποτε να περιπλανηθούν στα μικροσκοπικά σοκάκια της παλιάς πόλης και να εξερευνήσουν τη γοητεία του περασμένου κόσμου, σταματώντας στα εργαστήρια όπου εξειδικευμένοι τεχνίτες συνεχίζουν να δουλεύουν με μαεστρία τα πολύτιμα και ημιπολύτιμα πετράδια, ρουμπίνια, ζαφείρια, ακουαμαρίνους, αμέθυστους, χρυσό, ασήμι και άλλα μέταλλα. Εδώ μπορείτε να δημιουργήσετε μοναδικά, tailor-made κοσμήματα μέσα σε ένα απόγευμα. Φυσικά θέλει ιδιαίτερη προσοχή, διότι, αν δεν ξέρεις τι να ψωνίσεις (ή τις τιμές και τις ποιότητες) και δεν έχεις κάποιον να σε βοηθήσει, ούτε να το συζητάς. Είναι πολύ εύκολο να σε ξεγελάσουν.
Στην Ινδία, γενικά, μπορεί να σου συμβεί το οτιδήποτε, γιατί είναι μια ανοικτή, καλοπροαίρετη κοινωνία, με χαμηλή εγκληματικότητα και καλοσυνάτους ανθρώπους. Την τελευταία φορά που βρέθηκα εκεί, ας πούμε, επισκεφθήκαμε ένα ξενοδοχείο που στους κήπους του γινόταν ένας πλούσιος, παραδοσιακός γάμος. Παρότι ήμασταν ξένοι, οι συγγενείς μας υποδέχτηκαν με χαρά και ήταν όλοι χαρούμενοι που ενδιαφερόμασταν για τα έθιμά τους. Η μουσική, τα φώτα, τα γκονγκ που κουδουνίζουν, η νύφη που κουβαλούσε πάνω της ολόχρυσα κοσμήματα πολλών κιλών, τα τεράστια τραπέζια με τα τοπικά εδέσματα και τα χρώματα των σάρι, συναποτέλεσαν μια αξέχαστη εμπειρία.
Επιλογές για διαμονή
Η γοητεία των ξενοδοχείων που έχουν διαμορφωθεί σε υπέροχα κτήρια πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως συμβαίνει π.χ. με το πολυτελές παλάτι «Rambagh» ή το περίτεχνο «Samode Haveli», είναι πραγματικά αξιοσημείωτη. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, ολοένα και πιο πολλά ανάλογα οικοδομήματα ανακαινίζονται, ώστε να στεγάσουν τους διαρκώς αυξανόμενους τουρίστες.
Πρόσφατα, ας πούμε, το παλιό παλάτι «Suján Rajmahal» των μαχαραγιάδων της Τζαϊπούρ (1729) ανακαινίστηκε, με τον σπουδαίο Ινδό σχεδιαστή Adil Ahmad να αντιπαραβάλλει τη μαξιμαλιστική διακόσμηση με φωτεινές επενδύσεις τοίχων, πολυελαίους αντίκες και υπέρκομψα, μίνιμαλ έπιπλα. Αποκορύφωμα είναι βέβαια το εστιατόριο του ξενοδοχείου, το «51 Shades of Pink», το οποίο συνδυάζει μοναδικά τη ροζ ταπετσαρία με τα έντονα χρώματα και τις γιγάντιες παιώνιες.
Η διαμονή στο «47 Jobner Bagh», πάλι, που αποτελεί ένα κρυμμένο διαμαντάκι της Τζαϊπούρ, αποδείχθηκε απολαυστική. Αυτός ο ξενώνας ωφελείται από την καλή σχέση ποιότητας-τιμής και σχεδιάστηκε με μεγάλη αγάπη και φροντίδα από τον Shiva Gujar, τη σύζυγό του Anita και τους φίλους τους. Σε έναν οικιστικό δρόμο, περιβαλλόμενο από ειδυλλιακό κήπο, το κτήριο είναι αποικιακού στυλ, με υπέροχα κυρτά μπαλκόνια. Το ξενοδοχείο είναι μικρό, με μόλις 10 απλά δωμάτια, σχεδιασμένα από έναν Ιταλό αρχιτέκτονα.
Επιλογές για φαγητό
Η Ινδία στο σύνολό της είναι ένας παράδεισος για τους καλοφαγάδες και η Τζαϊπούρ δεν αποτελεί εξαίρεση. Για το το «51 Shades of Pink» είπαμε πιο πάνω. Για να γευτείτε την παραδοσιακή κουζίνα των παλιών παλατιών, θα κατευθυνθείτε στο εστιατόριο «1135 AD», στον τελευταίο όροφο του Amber Palace.
Για πιο δημιουργική ινδική κουζίνα, πάλι, θα επισκεφθείτε το ρεστοράν «Kigelia Court» –όπου θα βρείτε και καλά κρασιά από την Αργεντινή– ενώ αξίζει να κανονίσετε να φάτε και στο εστιατόριο του ξενοδοχείου «The Royal Heritage Haveli».