Το φθινόπωρο αρχίζουμε τις εξορμήσεις σε πιο μεγάλα υψόμετρα: σε χωριά καμωμένα από πέτρα, περικυκλωμένα από πλούσια φύση που προτάσσουν σεργιάνι στα στενοσόκακα και τσίπουρο στα καφενεία με μεζέ στα κάρβουνα ή με λίγο τυρί και δυο ελιές, έτσι για τη δύναμη, πριν ξεκινήσει η εξερεύνηση της περιοχής.
Η Αθήνα, μάλιστα, έχει την τύχη να έχει αρκετά κοντά της πολλά πετρόκτιστα χωριά που είναι πανέμορφα κάθε εποχή του χρόνου. Τώρα όμως, το φθινόπωρο, που η φύση παίρνει αυτό το χρυσοκίτρινο χρώμα, έχουν μια διαφορετική σχεδόν μυστικιστική γοητεία που πρέπει να ανακαλύψετε.
Στεμνίτσα
Σκαρφαλωμένη στα 1.100 μέτρα υψόμετρο, η Στεμνίτσα είναι ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Ελλάδας καθώς την περικυκλώνει πλούσια φύση γεμάτη καστανιές, καρυδιές και έλατα ενώ έχει διατηρήσει σε εξαιρετικό βαθμό την παραδοσιακή της αρχιτεκτονική. Μιλάμε κυρίως για πέτρινα διώροφα αρχοντικά σε αυστηρό αρχιτεκτονικό ύφος όπως πρόσταζε ο τόπος και η εποχή, τα περισσότερα εξ αυτών χτισμένα τον 19ο αιώνα. Στην ανάπτυξη του χωριού συνέβαλε καθοριστικά και η παράδοση στην αργυροχρυσοχοΐα, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα καθώς εξακολουθούν και υπάρχουν εργαστήρια και καταστήματα με χειροποίητα κοσμήματα, τα οποία εύκολα μπορείτε να ανακαλύψετε με μια βόλτα στα καλντερίμια του χωριού.
Στεμνίτσα/Photo: Shutterstock
Photo: Shutterstock
Η Στεμνίτσα, είναι από αυτά τα χωριά που αξίζει να τα περπατήσετε από άκρη σε άκρη όχι μόνο για να χαζέψετε τα όμορφα αρχοντικά αλλά και για τα κεφαλόβρυσα που είναι ιδανικά για να ξαποστάσετε στις βόλτες σας, για τα ατμοσφαιρικά σοκάκια και για την όμορφη φύση. Πιο γνωστή γειτονιά είναι τα Παλαμηδέικα, ίσως γιατί είναι το πιο γραφικό μέρος του χωριού οπότε μην την παραλείψετε. Αν θέλετε να δείτε το χωριό από ψηλά θα ανεβείτε μέχρι τη θέση Κάστρο κάνοντας πρώτα μια στάση στην Παναγιά Μπαφέρω του 12ου αιώνα. Το χωριό διαθέτει και λαογραφικό μουσείο με φορεσιές, ξυλόγλυπτα, εκκλησιαστικά σκεύη κ.α. που μαρτυρούν τον τρόπο ζωής των ντόπιων αρκετά χρόνια πριν. Όμορφος περίπατος και αυτός στη μονή Ζωοδόχου Πηγής στα βορειοανατολικά του οικισμού.
Λαγκάδια/Photo: Αμαλία Κωβαίου
Λαγκάδια/Photo: Περικλής Μεράκος
Photo: Περικλής Μεράκος
Λαγκάδια
Τα Λαγκάδια φημίζονταν για τους μαστόρους τους, για τους χτίστες που ήξεραν να λαξεύουν την πέτρα καλά, γι’ αυτό και το χωριό είναι γεμάτο από πανέμορφα πετρόκτιστα αρχοντικά, κάποια μάλιστα τετραώροφα τα οποία αποτελούσαν την καλύτερη διαφήμιση για τους Λαγκαδινούς τεχνίτες. Το χωριό θα το βρείτε στα 1.000 μέτρα υψόμετρο στα δυτικά του Μαινάλου να αντικρίζει κατάφυτες πλαγιές. Χωρίζεται δε, στον Πάνω και στον Κάτω Μαχαλά ο οποίος γειτονεύει με τη ρεματιά του Λαγκαδιανού ποταμιού που καταλήγει στον Λάδωνα. Ξεκινήσετε το σεργιάνι από τον κεντρικό δρόμο ανηφορίζοντας τα στενά σοκάκια και φτάστε μέχρι την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου του 1808, που έχει υπέροχη θέα στο χωριό και στις γύρω βουνοκορφές. Πίσω από την εκκλησία μάλιστα βρίσκεται και το σπίτι των Δεληγιανναίων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επανάσταση του 1821. Για ακόμα καλύτερη θέα, όμως, ανεβείτε μέχρι την Αγία Τριάδα.
Στην πλατεία που ουσιαστικά είναι ένα μικρό μπαλκόνι με θέα τα βουνά, θα βρείτε και την πέτρινη εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, με το πανέμορφο καμπαναριό, που χτίστηκε την ίδια χρονιά με τον Άη-Γιάννη τον Πρόδρομο κατασκευάστηκαν μάλιστα σε διάστημα 40 ημερών λόγω χρονικού περιορισμού που έθεσε η οθωμανική διοίκηση. Στον Κάτω Μαχαλά τώρα, την πιο όμορφη θέα θα τη δείτε από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Τέλος, μπείτε στο αυτοκίνητο και κατεβείτε μέχρι το ρέμα και τον συνοικισμό του Αγίου Νικολάου, με τον παλιό ανακαινισμένο νερόμυλο για περπάτημα πλάι στη ρεματιά και γυρίστε στο χωριό για να τιμήσετε τα ταβερνάκια που σερβίρουν τοπικές λιχουδιές.
Το πανέμορφο χωριό της Βάργιανης, στη Φωκίδα/Photo: Ξενώνας Αρχοντόλιθος
Βάργιανη
Η Βάργιανη είναι το κρυμμένο διαμάντι του Παρνασσού. Θα την βρείτε στη βορειοδυτική του πλευρά, στα 890 μέτρα υψόμετρο, να αγναντεύει σε Γκιώνα και Οίτη. Ο φιδωτός δρόμος που ανεβαίνει στο χωριό θα σας βγάλει στην πλακόστρωτη πλατεία του με τα πανύψηλα πλατάνια εκεί που, από τη μια δεσπόζει η όμορφη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και από την άλλη, η παλιά πέτρινη βρύση, παραδίπλα ένα καφενείο και μια ταβέρνα συμπληρώνουν την απλή αλλά τόσο όμορφη εικόνα. Το χωριό το καλοκαίρι είναι πιο ζωντανό, καθώς όσοι μένουν στις πόλεις επιστρέφουν για να ξεκαλοκαιριάσουν στη δροσιά του. Αυτή την εποχή όμως που οι επισκέπτες έχουν επιστρέψει στη βάση τους το χωριό έχει μια γοητευτική ησυχία που είναι ιδανική για την απόλυτη χαλάρωση.
Σε αντίθεση με τη Στεμνίτσα με τα δίπατα πυργόσπιτα, εδώ τα σπίτια είναι μεν πέτρινα όπως προστάζει η παράδοση, ωστόσο κυρίως πιο ταπεινά. Λίγο πιο πάνω από την πλατεία, βρίσκονται και οι πηγές Μπουρμπούλα, επτά πέτρινες κρίνες που αναβλύζουν κρυστάλλινο νερό στη σκιά τεράστιων πλατανιών. Αν έχετε όρεξη για πεζοπορία, ανεβείτε μέχρι τον Προφήτη Ηλία και δεν θα χάσετε, η θέα από εδώ είναι μαγευτική. Υπάρχει βεβαίως και η επιλογή να φτάσετε μέχρι τη Νεραϊδοσπηλιά με τις μικρές λίμνες, τους σταλαγμίτες και τους σταλακτίτες, καλά κρυμμένη στο πυκνό ελατόδασος. Βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Βάργιανης σε υψόμετρο περίπου 1.400 μέτρα, η διαδρομή, που ξεκινά από τις πηγές Μπουρμπούλα, είναι σηματοδοτημένη ωστόσο από ένα σημείο και μετά δυσκολεύει αρκετά.
Βουτύρο/Photo: Νικόλας Μάστορας
Βουτύρο
Το Βουτύρο είναι ένα μικρό χωριό κρυμμένο ανάμεσα σε δυο καταπράσινες κορυφές. Ο δρόμος για να φθάσετε από το Καρπενήσι στο χωριό είναι μόλις 7,5 χιλιόμετρα και κάπως στενός αλλά οι ελατοσκέπαστες πλαγιές αποζημιώνουν. Ένας αστικός μύθος λέει ότι πήρε το όνομά του από το εξαιρετικό βούτυρο που παρήγαγε κάποιος ντόπιος που έκανε γνωστό το χωριό παντού, κάτι που προφανώς δεν επαληθεύτηκε ποτέ, όπως και να έχει όμως, το Βουτύρο είναι πανέμορφο και ιδανικό για να περάσετε μερικές χαλαρές μέρες στη φύση.
Σκεφτείτε να ξυπνάτε το πρωί στην υπέροχη ησυχία και ανοίγοντας το παράθυρο να αντικρίζετε πλαγιές γεμάτες έλατα καλυμμένες από τη φθινοπωρινή ομίχλη. Ως κέντρο του χωριού ορίζεται το σημείο όπου στέκει αγέρωχη και πανέμορφη η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής του 1926 και εκεί παραδίπλα βρίσκεται και ένα μικρό άνοιγμα με παγκάκια, ένα καταπληκτικό μπαλκόνι με θέα το χωριό και τις πλαγιές της Χελιδώνας. Από την κάτω πλευρά της εκκλησίας, βρίσκεται μια από τις πέτρινες βρύσες του χωριού που τρέχει γάργαρο νερό: αν οι βόλτες στις ανηφοριές σας διψάσανε, εδώ είναι ένα καλό σημείο για να ξαποστάσετε. Αν σας αρέσει η πεζοπορία, μπορείτε να φτάσετε στο διπλανό χωριό, το Νόστιμο, μέσω δασικού δρόμου που περνά από ένα πυκνό ελατόδασος.
Μεγάλο Χωριό/Photo: Νικόλας Μάστορας
Photo: Νικόλας Μάστορας
Photo: Νικόλας Μάστορας
Μεγάλο Χωριό
Το Μεγάλο Χωριό, κεφαλοχώρι της Ευρυτανίας, απλώνεται στους πρόποδες του όρους Καλιακούδα στα 720 μέτρα υψόμετρο και περιβάλλεται από συγκλονιστικό πράσινο, το οποίο αποτελείται κυρίως από έλατα, βελανιδιές και καρυδιές. Το χωριό διατηρεί ακόμη την παραδοσιακή του αρχιτεκτονική με τα παλιά πέτρινα σπίτια, τα δίπατα αρχοντικά και τα πλακόστρωτα καλντερίμια του και ο καλύτερος τρόπος για να τα γνωρίσετε όλα είναι, φυσικά, να περπατήσετε στα ατμοσφαιρικά σοκάκια του. Θα αφήσετε το αυτοκίνητό σας στο μεγάλο πάρκινγκ έξω από το κέντρο του χωριού και θα ανηφορίσετε για να ανακαλύψετε τις ομορφιές του.
Η βόλτα θα τελειώσει στην μικρή πλατεία πάνω στον κεντρικό δρόμο, με το μεγάλο πλατάνι και την πέτρινη βρύση. Εδώ θα βρείτε και όμορφα καφέ. Να περάσετε και από το ρολόι σήμα κατατεθέν του χωριού καθώς και από την όμορφη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και εάν το επισκεφθείτε Σαββατοκύριακο, κάντε τον κόπο να πάτε λίγο πιο κάτω από την εκκλησία στο μικρό Λαογραφικό Μουσείο που θα σας μυήσει στη ζωή του χωριού όπως αυτή ήταν κάποια χρόνια πριν. Σταθείτε στα καταστήματα λαϊκής τέχνης και μπείτε σε αυτά με τα παραδοσιακά προϊόντα για τις χειμερινές προμήθειες. Αν σας αρέσουν οι πεζοπορίες ή το αυτοκίνητό σας είναι κατάλληλο για χωματόδρομο, ανεβείτε μέχρι το καταφύγιο στη θέση Λακκώματα, στα 1.500 μέτρα υψόμετρο για λίγη περισσότερη φύση και όμορφη θέα στην Χελιδόνα και το Παλιό Μικρό Χωριό.
