Ένα μοναδικό ταξίδι στην πανέμορφη συμπρωτεύουσα που συνδυάζει βόλτες, ιστορία, πολιτισμό και γαστρονομία
Μόλις ξημέρωσε! Έπρεπε να είμαι στο αεροδρόμιο γύρω στις 8 το πρωί. Πέρασα γρήγορα τους ελέγχους και είμαι ήδη στην αναμονή για επιβίβαση. Το ταξίδι στη Θεσσαλονίκη είναι πάντοτε μία ιδανική ανάπαυλα, ακόμα και αν αυτό περιλαμβάνει κάποιες υποχρεώσεις. Λίγο μετά την άφιξή μου στην πόλη, ξεκίνησε ένα ξεχωριστό daytrip.
Περνάω από το ναό των Αγίων Αποστόλων, ένα μνημείο της αρχιτεκτονικής, το οποίο συνδέει την πόλη με το Βυζάντιο. Χτίστηκε το 1310, και στο πέρασμα των αιώνων, ακολούθησε τη μοίρα και των υπολοίπων αντίστοιχων μνημείων, καθώς υπέστη καταστροφές από τους Οθωμανούς, ενώ για σχεδόν 10 χρόνια, το 1520 έως το 1530, λειτούργησε ως τζαμί.
Σε ένα από αυτά, στο Little Cup, στην οδό Ζεφύρων 20, κάνω μία σύντομη στάση. Πρόκειται για ένα boutique καφέ, με στοιχεία που εντείνουν την urban οπτική και ενδυναμώνουν το οικείο και φιλόξενο περιβάλλον. Πέρα από τον αρωματικό και άρτια εκτελεσμένο καφέ που έρχεται από την ελληνική εταιρεία καφέ Dimello, το μαγαζί έχει πεντανόστιμα γλυκά, όπως μηλόπιτα και πάστα φλώρα, τραγανά μπισκότα και διάφορα εξαιρετικά συνοδευτικά του καφέ. Στέκομαι για λίγο, παρατηρώ τον χώρο, τα βιβλία, τα διάφορα ετερόκλιτα ενδεχομένως, αλλά καλά δεμένα μεταξύ τους, διακοσμητικά αντικείμενα. Αν ήμουν στην πόλη, αυτό θα ήταν σίγουρα ένα από τα αγαπημένα spot και για το cool της υπόθεσης αλλά και για το off the beaten track που πάντα με γοητεύει.
Γεύμα στο Όλυμπος Νάουσα
Το μεσημέρι της πρώτης ημέρας θα συναντηθώ με τη Δέσποινα. Το είχαμε σχεδιάσει εδώ και καιρό, ότι θα φάμε μαζί. Είχαν πέσει διάφορες προτάσεις στο τραπέζι, ωστόσο το Όλυμπος Νάουσα, έπαιξε από την αρχή πολύ δυνατά. Έφθασα νωρίτερα. Κάθισα μπαίνοντας δεξιά στο πρώτο τραπέζι, δίπλα στη τζαμαρία και με θέα τη θάλασσα, το λιμάνι της πόλης και τους γερανούς, έφερα στο μυαλό μου όλα εκείνα που καθιστούν αυτή την πόλη μοναδική. Αναρωτήθηκα για τις σελίδες της ιστορίας που έχουν γραφτεί με την ίδια αυτή θέα. Οι σκέψεις αυτές διακόπηκαν καθώς η Δέσποινα είχε ήδη φθάσει. Επιλέξαμε για κρασί ένα ξινόμαυρο νέας γενιάς από τη Δυτική Μακεδονία και σηκώσαμε τα ποτήρια εις υγείαν όλης της ομάδας των ανθρώπων που αναβίωσαν αυτό το σπουδαίο τοπόσημο της πόλης, το καινούριο Όλυμπος Νάουσα.
Ξεκινήσαμε το γεύμα με μία χωριάτικη σαλάτα, την οποία ο σεφ Δημήτρης Τασιούλας στήνει με ολόκληρη αποφλοιωμένη ντομάτα, φέτα αγγούρι και sauce ελιάς. Συνεχίσαμε με τον εξαιρετικό πολίτικο ντολμά, με σέσκουλο και κουκουνάρι. Το highlight του γεύματος ήρθε αμέσως μετά και ήταν ο κόκορας ραγού με χειροποίητο λαζάνι. Φιλέτο κόκορα κοκκινιστό και παλαιωμένη παρμεζάνα Μετσόβου. Το μακεδονίτικο χοιρινό με πρασοσέλινο ήταν ακόμη ένα εξαιρετικά εκτελεσμένο πιάτο, τιμή στην παραδοσιακή μακεδονίτικη κουζίνα. Αγναντεύαμε το Θερμαϊκό και αισθανθήκαμε περήφανοι για αυτό το γαστρονομικό διαμάντι της πόλης.
Το vibe της αγοράς και τα λουλουδάδικα
Αφήσαμε το εστιατόριο, πήραμε γεύση Χριστουγέννων από την στολισμένη πλατεία Αριστοτέλους και κατευθυνθήκαμε στην απαστράπτουσα Αγορά Μοδιάνο.
Δοκιμάσαμε τις αέρινες και γευστικές καριόκες του Θωμά από την Ξάνθη, στο myCava μελετήσαμε τα ξινόμαυρα και τα ασύρτικα του βορά, και στο Olicatessen αγοράσαμε ένα από τα πιο φημισμένα πανετόνε που κυκλοφορούν στην αγορά. Στη συνέχεια, περάσαμε μπροστά από τα λουλουδάδικα, ένα από τα πιο όμορφα και ευωδιαστά τοπόσημα της πόλης.
Δίπλα στο περίφημο Γιαχουντί Χαμάμ ή αλλιώς Παζάρ Χαμάμ, τέσσερα πλέον μικρά «περίπτερα» γεμάτα ολόφρεσκα λουλούδια χαρίζουν χρώμα σε όλη τη γειτονιά. Το πανέμορφο ιστορικό χαμάμ του 15ου αιώνα στέκει στο φόντο και ψιθυρίζει ιστορίες του παρελθόντος. Μιας και αισθανόμουν στο ξενοδοχείο σαν το σπίτι μου, δεν αντιστάθηκα και πήρα ένα ματσάκι με κυκλάμινα. Συνεχίσαμε προς την παλιά αγορά με τα υφασματάδικα και αποχαιρετιστήκαμε στην Εγνατία.
Μπουγάτσα, ένα γαστρονομικό σύμβολο της Θεσσαλονίκης
Μπουγάτσα με τυρί ή με κρέμα. Μπουγάτσα με κιμά ή με χόρτα. Όπως και να έχει η Θεσσαλονίκη είναι συνυφασμένη με αυτό το μοναδικό έδεσμα, το οποίο έχει αξία διαχρονική, μετατρέποντας απλά υλικά όπως είναι το αλεύρι, το γάλα ή το τυρί, σε ένα μοναδικό γευστικό αποτέλεσμα. Ποια είναι όμως η διαδικασία για να δημιουργηθεί; Πόσο ρόλο παίζει η τεχνική; Οι πρώτες ύλες; Βρεθήκαμε δίπλα στον Φίλιππο Μπαντή, ο οποίος αποτελεί την δεύτερη γενιά μιας οικογένειας, που έχει αναδείξει από το μακρινό 1969, την ποιοτική μπουγάτσα και έχει καταφέρει να φέρει στο σήμερα, μία γεύση που έρχεται από πολύ παλιά. Παρούσα στο εργαστήριο και η τρίτη γενιά, τα παιδιά του Φίλιππου, τα οποία είναι πίσω από τον πάγκο και μαζί με κάποιους ακόμη συνεργάτες, σερβίρουν τα προϊόντα.
Στο εργαστήριο αλλά και πωλητήριο που διατηρεί στην οδό Παναγίας Φανερωμένης στην Καλλιθέα όλα γίνονται στο χέρι. Και επειδή η καλή μπουγάτσα ξεκινάει από το φύλλο, βρεθήκαμε εκεί, όπου ο φιλόξενος Φίλιππος και τα παιδιά του, μας έδειξαν όλα τα βήματα. Κατεβήκαμε στο εργαστήριο και είχαμε τη μοναδική εμπειρία να ανοίξουμε, ή τουλάχιστον να προσπαθήσουμε να ανοίξουμε, αυτό το αέρινο φύλλο της μπουγάτσας. Ευτυχώς, δεν βαθμολογηθήκαμε για τις προσπάθειες μας και οι ευγενέστατοι οικοδεσπότες μας τρατάρανε όλες τις γεύσεις τους, αλμυρές και γλυκές. Τραγανό φύλλο, νόστιμη γέμιση, ιδανικό ψήσιμο. Ο κόσμος δεν σταματούσε να έρχεται λεπτό. Οι μερίδες έφευγαν η μία μετά την άλλη. Αυτό το εξαιρετικό έδεσμα είναι μία γεύση που την έχω ακόμη στη γευστική μου μνήμη, παρόλο που έχουν περάσει τόσες ημέρες.
Στο εμβληματικό Κτήμα Γεροβασιλείου
Φεύγοντας από την πόλη, έχουμε ως κατεύθυνση το εμβληματικό κτήμα Γεροβασιλείου στην Επανομή, 25 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης. Η διαδρομή είναι πανέμορφη. Τα χρώματα της χειμωνιάτικης φύσης του βορά, είναι μαγεία. Φθάνουμε στο Κτήμα. Εδώ, ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου, από τους πρωτεργάτες της οινικής άνοιξης της Ελλάδας, το 1981 ξεκινά την αναβίωση των 25 στρεμμάτων του οικογενειακού αμπελώνα. Φυτεύει κατά κύριο λόγο ελληνικές αλλά και κάποιες διεθνείς ποικιλίες. Το 1986, γίνεται η πρώτη οινοποίηση στο σύγχρονο οινοποιείο που έχτισε μέσα στον αμπελώνα. Από το μπαλκόνι της αίθουσας γευσιγνωσιών βλέπω τους ατελείωτους αμπελώνες. Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε φωτογραφίες με αμπέλια, όταν αυτά είναι φορτωμένα με σταφύλια και έχουν καταπράσινα φύλλα.
Κι όμως η εικόνα ενός αμπελώνα στα μέσα του Δεκεμβρίου, παραμένει μοναδική, αναδεικνύοντας με εμφατικό τρόπο την αναγέννηση της φύσης και ταυτόχρονα τη δύναμή της. Διάσπαρτα μέσα στον αμπελώνα βρίσκονται έργα τέχνης. Εκτός από τα σπουδαία κρασιά του Κτήματος, o Βαγγέλης και η σύζυγός του, Σόνια Γεροβασιλείου έχουν δημιουργήσει ένα εκπληκτικό Μουσείου Οίνου. Το μουσείο, εκτός από εκατοντάδες εκθέματα που σχετίζονται με όλο τον κύκλο της ζωής του κρασιού, διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή ανοιχτηριών σε όλο τον κόσμο. Υποδειγματική μουσειολογική παρουσίαση, συναρπαστική εμπειρία και αξέχαστες οινικές γεύσεις, μία ανάσα από τη Θεσσαλονίκη.
Abelon: Ένα high-end spirit με καταγωγή από τη Χαλκιδική
Φεύγουμε από το Κτήμα με κατεύθυνση τον οικισμό Νέα Γωνιά στη Χαλκιδική. Εκεί, ο Πάγκαλος Καζάκης, δημιουργεί ένα premium παλαιωμένο βιολογικό απόσταγμα brandy με πρώτη ύλη από τους ιδιόκτητους αμπελώνες του στη Χαλκιδική. Πρόκειται για το Abelon, το οποίο αποστάζεται δύο φορές σε χάλκινες δεξαμενές και στη συνέχεια παλαιώνει σε γαλλικά δρύινα βαρέλια για κάτι περισσότερο από 4 χρόνια. Ο Πάγκαλος, έχει ετοιμάσει μία ξεχωριστή γευσιγνωσία κατά την οποία έχουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε το μοναδικό αυτό spirit και ταυτόχρονα να μάθουμε όλα του τα χαρακτηριστικά που το καθιστούν μοναδικό.
Στο Μαιτρ και Μαργαρίτα
Αργά το απόγευμα της ίδιας ημέρας, θα μας βρει στο της ίδιας ημέρας θα μας βρει να δοκιμάζουμε το μενού του εστιατορίου Μαιτρ και Μαργαρίτα στην οδό Φράγκων απέναντι από το Κρατικό Ωδείο της Θεσσαλονίκης. Οφείλει το όνομά του στο ομώνυμο βιβλίο του Ρώσου συγγραφέα, Μ. Μπουλγκάκοφ, ενώ η διακόσμηση του χαρακτηρίζεται από απλότητα και λιτές γραμμές. Παρόλο που φθάσαμε αργά το εστιατόριο ήταν γεμάτο με κόσμο. Το τραπέζι μας περίμενε και παρόλη την κίνηση η εξυπηρέτηση ήταν άμεση. Ξεκινήσαμε με ένα πολίτικο κιουνεφέ, με φιστίκια Αιγίνης, σιρόπι από θρούμπι και τζίντζερ. Συνεχίσαμε με λαχανοντολμάδες σχάρας, με καβουρμά και ξινόχοντρο, αλλά και με ένα χειροποίητο και νόστιμο γκιουζλεμέ με χόρτα εποχής ξηρό ανθότυρο και αυγό. Κατά κοινή ομολογία, το κουνουπίδι με ρόδι και μπλε τυρί Θεσσαλονίκης ήταν ένα από τα δύο highlight του γεύματος. Το άλλο ήταν η κατσικομακαρονάδα. Δοκιμάσαμε επίσης χταπόδι με γλάσο μπούκοβο και κρέμα φασολάδα, καθώς και μοσχαρίσιο συκώτι με κρέμα αχλάδι και demi-glace κρεμμύδι.
Στον Λευκό Πύργο, στα Κάστρα και στον Άγιο Δημήτριο
Η Κυριακή είναι μία ημέρα που μου αρέσει να περπατάω στην πόλη. Αυτή τη φορά στη Θεσσαλονίκη, ο καιρός είναι ιδανικός για βόλτα. Ξεκινάμε με πρώτη στάση στο Λευκό Πύργο και περπάτημα Νέα Παραλία. Μπροστά στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, 3 παιδιά κάνουν skate. Η μία προσπάθεια διαδέχεται την άλλη. Κάποιες πετυχημένες κάποιες όχι. Κάποιες προσπάθειες μπορεί να καταλήγουν σε πτώση, ωστόσο δεν το βάζουν κάτω.
Φεύγοντας από το παραλιακό μέτωπο, ανεβαίνουμε στα Κάστρα και έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε τη θέα και να μάθουμε για τα τείχη της πόλης τα οποία απλώνονταν σε μήκος σχεδόν 8 χιλιομέτρων. Σήμερα, διασώζοντας μόλις τα 3 χιλιόμετρα και 60 πύργοι. Στη συνέχεια, κάνουμε μία στάση στον Άγιο Δημήτριο, τον πολιούχο της πόλης όπου στο υπόγειο του ναού βρίσκεται ο χώρους μαρτυρίου του Αγίου. Τα οστά του αγίου βρίσκονται μέσα σε αργυρή λάρνακα όπου φυλάσσονται εκεί από το 1978, όταν και επέστρεψαν από την Ιταλία.
Στην Ακτή Ντοβίλ στο Καραμπουρνάκι
Η επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη, με έφερε στο Καραμπουρνάκι, την ιστορική αυτή περιοχή, γνωστή σήμερα ως Ακτή Ντοβίλ, όπου λειτουργεί και το ομώνυμο εστιατόριο. Από εδώ απολαμβάνουμε τη θέα σε όλη την πόλη, ενώ παράλληλα δοκιμάζουμε νόστιμες συνταγές, σε ένα περιβάλλον μοντέρνο, καλαίσθητο και φιλικό. Παράλληλα, διαθέτει πλούσια wine list αλλά και cocktail pairing.
Ποιοτική Ψαροφαγία στο Τριζόνι
Το Τριζόνι, αποτέλεσε μία πολύ γνωστή ψαροταβέρνα της Χαλκιδικής, η οποία πλέον λειτουργεί και με μεγάλη επιτυχία στη Χαλκιδική. Ιδρύθηκε το 1983 από τον ψαρά Γιώργο Σούσουρα, ο οποίος μετέτρεψε το σπίτι του σε εστιατόριο, σερβίροντας φρέσκα θαλασσινά και μεζέδες. Σήμερα, ο γιος του, Αστέριος, συνεχίζει την παράδοση, επεκτείνοντας το Τριζόνι στη Θεσσαλονίκη, σε ένα χώρο άνετο, φιλόξενοα και ποιοτικό. Το εστιατόριο προσφέρει μια πλούσια γκάμα από ωμά και όστρακα, διαθέτοντας επίσης έναν fish cellar. Το μενού περιλαμβάνει παραδοσιακές γεύσεις, όπως την πηχτή κακαβιά αλλά και δημιουργικές πινελιές διατηρώντας πάντα τον στόχο που είναι να θυμίζει οικείες γεύσεις.
Κλείνουμε με την επιτομή της απλότητας, το Κουλούρι
Κλείνοντας αυτό το ταξίδι στη Θεσσαλονίκη, θα ήθελα να σημειώσω ότι σε διάφορες στιγμές της ημέρας, μας συνόδευσε το περίφημο κουλούρι Θεσσαλονίκης, το οποίο είναι συνυφασμένο με τη γεύση της πόλης. Είναι ένα ιδανικό και ελαφρύ πρωινό, ο καλύτερος σύντροφος για το πρώτο ελληνικό καφεδάκι στο γραφείο, παρηγορητικό στο πρώτο διάλειμμα στη σχολή, σε ετοιμότητα ώστε να ηρεμήσει το στομάχι μετά από ένα δύσκολο ραντεβού. Το κουλούρι σεμνό, απλό, αλλά χορταστικό, είναι πάντα στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.
Στο Βυζάντιο, εποχή που οι πόλεις ακμάζουν και το εμπόριο φέρνει εκατοντάδες ανθρώπους κάθε πρωί στο δρόμο, φούρνοι στη Κωνσταντινούπολη αρχίζουν και ζυμώνουν μία μικρή ποσότητα ζυμαριού, πασπαλισμένη με λίγο σουσάμι, ικανή για να χορτάσει έναν άνθρωπο, που βρίσκεται μακριά από το τραπέζι της οικογενειακής του εστίας. Η συνήθεια γρήγορα μεταφέρετε στη Θεσσαλονίκη και από εκεί, εξαπλώνεται σε όλη την Ελλάδα.
Σήμερα, οι φούρνοι της πόλης, κάθε χάραμα μοσχοβολούν από το ψημένο ζυμάρι και το φρέσκο σουσάμι. Το κουλούρι περιέχει αλεύρι, μαγιά, νερό, αλάτι και λίγη ζάχαρη. Μόλις ζυμωθεί και πλαστεί σε σχήμα μπαστουνιού, βουτιέται στο νερό και αμέσως μετά στο σουσάμι. Ψήνεται και ξαμολιέται στους δρόμους για να συναντήσει τους φανατικούς θαυμαστές του.
Αυτά ήταν τα κύρια σημεία μίας εκδρομής στη Θεσσαλονίκη, που τα είχε όλα. Ήταν μία εκδρομή που πάνω απ’ όλα μας έφερε πιο κοντά στην αλήθεια της πόλης. Μας έφερε κοντά στο vibe μίας πόλης που αγρυπνά, που αντιστέκεται στη μονοτονία και που την ίδια στιγμή καλείτε να ξεπεράσει χρονίζοντα προβλήματα σε σχέση με την καθαριότητα, με την κίνηση με το δημόσιο χώρο. Η Θεσσαλονίκη ωστόσο παραμένει στις καρδιές όλων μας και είμαστε διατεθειμένοι να βάλουμε στην άκρη τα κακώς κείμενα και να μείνουμε στα θετικά και τη μοναδικότητά της.
