Η μυστικιστική χειμωνιάτικη γοητεία της Μονεμβασιάς

Η Άνω Πόλη, ο Γουλάς, η Αγία Σοφία και η εκπληκτική θέα

Ένα στριφογυριστό καλντερίμι που διέρχεται από την πλατεία του Ελκόμενου Χριστού και δύο ενδιάμεσες πύλες οδηγούν από την Κάτω στην Επάνω Πόλη, το πάλαι ποτέ διοικητικό κέντρο της καστροπολιτείας και τόπο κατοικίας των αριστοκρατικών οικογενειών. Εδώ, η φαντασία θα μας βοηθήσει να σχηματίσουμε την εικόνα των πύργων και των οχυρωματικών έργων που προστάτευαν αυτό το ψηλότερο σημείο του βράχου: από τον τετράγωνο βυζαντινό πύργο πάνω από την θολωτή πύλη εισόδου, τον μικρό προμαχώνα και το δυτικό τείχος που επιτηρούσε την κύρια πύλη της Κάτω Πόλης, ως την «Ακρόπολη» ή «Γούλα», τη βυζαντινή οχύρωση της πόλης με τα τείχη που προσέθεσαν Ενετοί και Τούρκοι, σε υψόμετρο 300 μέτρων.

Το Πορτέλλο, ο φάρος και το «μυστικό» μονοπάτι

Συναρπαστική δεν είναι μόνο η θέα από ψηλά, αλλά και από το ύψος των τειχών που προστάτευαν την Κάτω Πόλη. Στη νότια πλευρά τους, μια σχεδόν κρυμμένη καμάρα, ένα μικρό άνοιγμα, το Πορτέλλο, οδηγεί στο σημείο που λειτουργούσε ως λιμάνι ανεφοδιασμού του κάστρου, αλλά και ως ο μόνος χώρος όπου μπορούσαν να κάνουν μπάνιο οι κάτοικοι της Μονεμβασιάς. Το καλοκαίρι αποτελεί δημοφιλές σημείο για μια αναζωογονητική βουτιά, αλλά και το χειμώνα αν ο άνεμος το επιτρέπει, γίνεται το ιδανικό ησυχαστήριο για να ρεμβάσετε και να αδειάσετε για λίγο τις σκέψεις σας.

Μαγευτικό σημείο και η θέση Λειψώνα στο ανατολικό άκρο της χερσονήσου, όπου θα φθάσετε περπατώντας λίγο περισσότερο από μισό χιλιόμετρο από την είσοδο της καστροπολιτείας. Εδώ, θα βρείτε τον φάρο της Μονεμβασιάς που λειτουργεί από το 1897 και δεν αποτελείται μόνο από τον ύψους 7 μέτρων πύργο, αλλά και την παλιά, πέτρινη κατοικία του φαροφύλακα, μικρότερα βοηθητικά κτήρια, ένα πέτρινο φούρνο και τη δική του στέρνα για τη συλλογή νερού. Σε ένα παρακείμενο μικρό κτίσμα λειτουργεί καθημερινά εκθετήριο με θέμα το ελληνικό δίκτυο φάρων.

Από το σημείο αυτό, τον ακοίμητο φάρο που φωλιάζει κάτω από τον αγέρωχο βράχο, ξεκινά μια συναρπαστική πεζοπορική διαδρομή, ένα «μυστικό» μονοπάτι που διατρέχει περιμετρικά το κάστρο της Μονεμβασιάς. Την απόσταση των 2 περίπου χιλιομέτρων σηματοδοτούν κόκκινα βέλη και εκτός από την ολισθηρότητα κοντά στην άκρη του βράχου του φάρου, η διαδρομή δεν παρουσιάζει άλλη δυσκολία, απαιτώντας μόνο κατάλληλα παπούτσια. Και εδώ, η θέα καθόλη τη διάρκεια του περιπάτου θα σας χαρίσει μερικές από τις ωραιότερες εικόνες του ταξιδιού σας.

Ο μύθος του θρυλικού, γλυκόπιοτου κρασιού

Στην όπερα «La Principessa di Trebizonda» του 1869, ο περίφημος Μαλβαζίας οίνος που ξεκίνησε από τη Μονεμβασιά και κατέκτησε Ανατολή και Δύση, αναφέρεται ως το «ελληνικό κρασί με το ρόδινο χρώμα που αποκαλείται κρασί της αγάπης». Σχεδόν τρεις αιώνες νωρίτερα, ο Σαίξπηρ έγραφε στο «Ριχάρδο Γ΄» για τη δολοφονία του Δούκα του Κλάρενς: «Θα σε μαχαιρώσω και θα σε πνίξω σε ένα βαρέλι Μαλβαζία», ενώ ο Γερμανός νομπελίστας Τόμας Μαν στο έργο του «Buddenbrooks» βάζει τον πρωταγωνιστή να φέρνει από το κελάρι «δύο φιάλες με γλυκό, χρυσοκίτρινο Μαλβαζία». Είναι εμφανές ότι –όπως και η ίδια η Μονεμβασιά– η ΠΟΠ τοπική οινική ποικιλία έχει ξεχωριστή ιστορία και μοναδικό χαρακτήρα.

Πραγματικά δεν υπάρχει γευστικότερη συντροφιά από το γλυκό, αρωματικό κρασί που όπως ταξίδευε από τον 13ο αιώνα από τη βυζαντινή Μονεμβασιά αρχικά στη Βενετία και κατόπιν σε όλη την Ευρώπη, έτσι ταξιδεύει κι όποιον απολαμβάνει σήμερα τη μοναδική του γεύση, σε ιστορίες γεμάτες μυστήριο, μύθους, παράδοση και γοητεία. Διάσημος ήδη από τον 12ο αιώνα, με στοιχεία να δείχνουν την προέλευσή του από την περιοχή της καστροπολιτείας και τους πρόποδες του Πάρνωνα και με την οινοποίησή του -αν και σταμάτησε για αιώνες- να αναβιώνει στις αρχές του 21ου αιώνα χάρη στο μεράκι, την αγάπη και την ακούραστη δουλεία των ντόπιων οινοποιών και φορέων, ο οίνος Μαλβαζίας είναι πλέον ένας σύγχρονος μύθος ηλικίας 1.000 ετών αλλά και το όχημα να εντρυφήσουμε στην πλούσια ιστορία του μοναδικού αυτού τόπου.

Τα περί μύθων και θρύλων, χαρακτηριστικών που διακρίνουν το εξαιρετικό αυτό κρασί και των τρόπων καλλιέργειάς του, μπορείτε να τα πληροφορηθείτε σε μια άλλου είδους περιπλάνηση, οινική αυτή τη φορά, στους βιολογικούς αμπελώνες και το οινοποιείο της Έλλης και του Γιώργου Τσιμπίδη, των ανθρώπων που κυριολεκτικά έχουν ταχθεί στην αναβίωση και ανάδειξη του οίνου Malvasia. Στους φροντισμένους χώρους της «Οινοποιητικής Μονεμβασίας» που ίδρυσαν το 1997, στους κήπους που ευωδιάζουν λεβάντα, στους ζεστούς χώρους οινογνωσίας και στα κελάρια με το πολύτιμο νέκταρ, οι ευγενικοί, φιλόξενοι ιδιοκτήτες θα σας μιλήσουν με μεταδοτικό ενθουσιασμό για το πώς κατάφεραν να αναγνωριστεί από το 2010 ως ΠΟΠ ο λευκός γλυκός οίνος από λιαστά σταφύλια και ο οίνος λικέρ από λιαστά σταφύλια, όσο θα δοκιμάζετε τοπικές ποικιλίες όπως το Ασπρούδι, το Μαυρούδι, την ολοένα ανερχόμενη Κυδωνίτσα και βέβαια το καμάρι της περιοχής, τον Malvasia οίνο.

Με τον ίδιο ενθουσιασμό θα σας ενημερώσουν και για το σχέδιο «Μαλβαζίας Οίνος» στο οποίο συμμετέχουν ενεργά και το οποίο συντονίζει η Αναπτυξιακή Πάρνωνα Α.Ε., μια διακρατική συνεργασία που στοχεύει στην αξιοποίηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του φημισμένου οίνου, μέσα από την καταγραφή ιστοριών και παραδόσεων από όλες τις περιοχές παραγωγής του. Μάλιστα, ο συνολικός μύθος και η τόσο ξεχωριστή ιστορική διαδρομή του Μαλβαζία όπως και ο αμπελοοινικός πολιτισμός της περιοχής γενικότερα, βρίσκουν ιδανικό τρόπο έκφρασης και προβολής σ΄ ένα νέο θεσμό που γεννήθηκε το καλοκαίρι, το «Malvasia Festival Monemvasia», το πρώτο διεθνές φεστιβάλ για τον Μαλβαζία στην Μονεμβασιά, που σηματοδότησε την επιστροφή του περιώνυμου οίνου στη γενέτειρά του. Οι γευσιγνωσίες εγχώριου και διεθνούς Μαλβαζία, αλλά και τοπικών προϊόντων και εδεσμάτων, οι ξεναγήσεις στην καστροπολιτεία, τα πλούσια πολιτιστικά και καλλιτεχνικά δρώμενα και οι εκδηλώσεις που τον περασμένο Ιούνιο άφησαν θαυμάσιες εντυπώσεις στους επισκέπτες, είναι η καλύτερη αφορμή για να επιστρέψουμε για την επόμενη, ακόμη πλουσιότερη διοργάνωση. Ως τότε, θα απολαμβάνουμε την υποβλητική, χειμερινή αλλά πάντα παραμυθένια ατμόσφαιρα, της πέτρινης αγκαλιάς της Μονεμβασιάς.