Καλοκαιρινές εξορμήσεις σε ελληνικά πέτρινα χωριά με μοναδική φυσική ομορφιά, ποταμούς και επιβλητικούς ορεινούς όγκους
Όταν κάποιος θέλει να αναφερθεί στα πέτρινα χωριά της χώρας, πρέπει πραγματικά να είναι αυτό που λέει και η περιγραφή: παλιά, πέτρινα, ατόφια, χωριά της ελληνικής επικράτειας. Γιατί υπάρχουν και τα καινούργια πέτρινα χωριά και κτήρια, φτιαγμένα από αυτή την λευκόξανθη πέτρα, που προσπαθούν να μιμηθούν τα παραδοσιακά πέτρινα ελληνικά χωριά.
Η αναφορά σε αυτά τα πέτρινα ορεινά χωριά, γίνεται διότι το δομικό τους υλικό προέρχεται από την ίδια την περιοχή, δηλαδή έσπαγαν την πέτρα και έχτιζαν τα σπίτια τους. Είναι λογικό να σκεφτεί κανείς ότι είναι μια χειμωνιάτικη αναφορά, που απευθύνεται σε όσους θέλουν να επισκεφθούν αυτά τα χωριά κυρίως για χειμερινές διακοπές. Και όμως δεν είναι έτσι: η κλιματική αλλαγή, που έρχεται με μεγάλη ένταση έχει κάνει πολύ κόσμο και θα κάνει ακόμα περισσότερους, μεταξύ αυτών και εμένα, να επιλέγουν μια μεγάλη περίοδο των καλοκαιρινών τους διακοπών στα δροσερά κατάφυτα βουνά της χώρας μας. Η κλιματική αλλαγή έτσι όπως εκδηλώνεται, κυρίως με καύσωνες και σχετική άνοδο της θερμοκρασίας, κάνει τις καλοκαιρινές διακοπές σε χαμηλά υψόμετρα, ακόμα και κοντά στη θάλασσα, πολλές φορές αφόρητες.
Έτσι, η επιλογή ενός ορεινού χωριού για διακοπές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, γίνεται όλο και πιο ελκυστική, μια που οι θερμοκρασίες εκεί είναι πολύ χαμηλότερες, δεν χρειάζεσαι σχεδόν ποτέ κλιματιστικό, ενώ το βράδυ σχεδόν πάντα είναι απαραίτητο και ένα σεντονάκι για να κοιμηθείς ευχάριστα.
Εμείς τα ψάξαμε λοιπόν όλα αυτά τα χωριά και τα ωραιότερα πέτρινα και αυθεντικότερα από αυτά είναι: το Νυμφαίο, τα δύο αντικριστά χωριά, Συρράκο και Καλαρρύτες, η Βυζίτσα στο Πήλιο, οι διάσημοι Κορυσχάδες στην περιοχή Καρπενησίου, το Δίλοφο Ιωαννίνων στα Ζαγοροχώρια, ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος στην Μακεδονία, το Πολύδροσο ή Τζίτζινα στον Πάρνωνα, και τέλος στην Αρκαδία, τα Άνω Δολιανά, η Στεμνίτσα και τα περίφημα Λαγκάδια.
Νυμφαίο
Εδώ, η αρχοντιά περισσεύει. Δύο αιώνες πριν οι κάτοικοί του, οι οποίοι ταξίδευαν σε όλο τον κόσμο, έχτισαν σπάνια αρχοντικά και τα επίπλωσαν με αντικείμενα από όλες τις μεγάλες πρωτεύουσες της εποχής. Μοιάζει σαν να βγήκε από τα παραμύθια του Ντίκενς, σαν σπάνιο σκηνικό ενός σκηνοθέτη σαν τον Αγγελόπουλο, είναι ίσως ό,τι ομορφότερο μπορεί να δει κανείς από τα πέτρινα χωριά της χώρας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.350 μ. στο Βίτσι, είναι πια διάσημο στους ταξιδιώτες, ενώ αποτελεί ορεινή αποκάλυψη για όσους δεν το έχουν γνωρίσει ακόμα.
Το Νυμφαίο του οποίου η αρχική ονομασία του ήταν Νιβεάστα, (που σημαίνει νύμφη στα Βλάχικα), αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα αργυροχρυσοχοΐας των Βαλκανίων, εξού και ο πλούτος που είναι εμφανής παντού. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 το χωριό αναγεννήθηκε και ζωντάνεψε με τη συμβολή σημαντικών ατόμων που κατάγονται από εκεί και από τότε έχει γίνει πόλος έλξης αξιόλογου τουρισμού.
Με σπάνια αρχοντόσπιτα, που αξίζει αν μπορέσετε να επισκεφθείτε κάποιο από αυτά, με τα παλιά έπιπλα, τους οντάδες και τα ζωγραφιστά ταβάνια, το Νυμφαίο, είναι ίσως το ωραιότερο πέτρινο χωριό της χώρας. Τα βλάχικα αρχοντικά καλοδιατηρημένα, τα καλντερίμια του συνταρακτικά, πετρόκτιστα και αυτά, διασχίζουν όλο το χωριό καθώς και οι εκκλησίες και οι πλατείες φτιάχνουν ένα σύνολο που πραγματικά αποτελεί μοναδικό ελληνικό φαινόμενο. Δεν είναι τυχαίο που είναι ανάμεσα στα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης, σύμφωνα με την UNESCO.
Συρράκο-Καλαρρύτες
Η διαδρομή στις βουνοκορφές της νότιας Πίνδου δεν είναι καθόλου εύκολη, είναι γεμάτη στροφές και αρκετά στενούς δρόμους, αλλά αυτά είναι που την κάνουν να παραμένει αυθεντική και ανέγγιχτη από μια βάρβαρη τουριστική παρέμβαση. Στο τέλος σε αποζημιώνει. Απύθμενες χαράδρες με τον Άραχθο και τον Καλαρρύτη ποταμό να σέρνονται φιδωτά στον πυθμένα τους, η μαύρη γρανιτένια πέτρα της περιοχής και τα τεράστια πουρνάρια δίνουν μια μοναδικά άγρια ομορφιά στο τοπίο. Εδώ, λοιπόν, σε ένα τέτοιο τοπίο θα βρείτε τα χωριά, Συρράκο και Καλαρρύτες, χτισμένα απέναντι το ένα από το άλλο σε δύο πλαγιές, τόσο ενταγμένα στο τοπίο, που με την πρώτη ματιά δεν τα ξεχωρίζεις. Τρομερά Βλαχοχώρια που μοιάζουν λες και τα ζωγράφισε λαϊκός ζωγράφος, πανέμορφα, πετρόκτιστα με τα καλντερίμια τους να επικοινωνούν μεταξύ τους, αφού δεν επιτρέπεται μέσα τους κανένα όχημα.
Παλαιός Άγιος Αθανάσιος
Ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος ή Τσέγανη μέχρι πρόσφατα εγκαταλελειμμένος, είναι ένας παραδοσιακός οικισμός στους πρόποδες του Καϊμακτσαλάν, 10 χλμ. από το Χιονοδρομικό Κέντρο Καϊμακτσαλάν, δίπλα στη λίμνη Βεγορίτιδα, κτισμένος στα 1.200 μ. Η εμφανής παραδοσιακή του μακεδονίτικη αρχιτεκτονική με την πελεκητή πέτρα και το εμφανές ξύλο, κάνουν το χωριό όχι μόνο να είναι πανέμορφο και μοναδικό, αλλά να έχει και την ονομασία το «πέτρινο χωριό». Τα τελευταία χρόνια είναι αγαπημένος προορισμός πολλών επισκεπτών που αγαπούν την παραδοσιακή του αρχιτεκτονική αλλά και το σκι μια που είναι πολύ κοντά στο χιονοδρομικό.
Κορυσχάδες
Είναι ένα από τα ωραιότερα χωριά της περιοχής του Καρπενησίου από όπου απέχει μόλις 5 χλμ., στο δρόμο προς τον Προυσό. Είναι χτισμένο περίπου στα 1000 μ. υψόμετρο με τα μεγαλοπρεπή βουνά της περιοχής να το αγκαλιάζουν με τις ελατοσκέπαστες πλαγιές τους και τα κρυστάλλινα νερά να τρέχουν παντού. Το όνομά του προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη Κόρυς, που σημαίνει περικεφαλαία, διότι στην αρχαιότητα εκεί υπήρχε μετάλλιο από το οποίο έφτιαχναν πολεμικά εργαλεία. Το χωριό είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία της Εθνικής Αντίστασης διότι εκεί πραγματοποιήθηκε, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ύστερα από πανελλήνιες μυστικές εκλογές, το Εθνικό Συμβούλιο το οποίο αποτελούσαν αντιπρόσωποι από όλη την Ελλάδα. Εδώ, λειτούργησε και η πρώτη «Κυβέρνηση του Βουνού» που σύστησε το ΕΑΜ της εποχής. Αξίζει κανείς να επισκεφθεί το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης όπου στεγάζονται όλες οι εργασίες του τότε Εθνικού Συμβουλίου.
Βυζίτσα
Ένα από τα ωραιότερα και αυθεντικότερα χωριά του Πηλίου, με μοναδική πηλιορείτικη αρχιτεκτονική, με τα περισσότερα αρχοντικά να είναι χτισμένα με τη ντόπια χαρακτηριστική πέτρα του Πηλίου. Το βουνό εκτός από την πέτρα που δίνει απλόχερα, δίνει και πολύ ξύλο. Έτσι, βλέπει κανείς τις ξυλοδεσιές αρμονικά δεμένες με την πέτρα, ορατές και περίτεχνες. Τα περισσότερα σπίτια διαθέτουν φούρνο και στάβλο ενώ οι αυλές τους είναι κλειστές και περίτεχνα φτιαγμένες. Οι εξώστες και τα χαγιάτια στα πηλιορείτικα σπίτια δίνουν το στίγμα και οι στέγες με τον χαρακτηριστικό σχιστόλιθο κάνουν τη Βυζίτσα, όπως και τα περισσότερα χωριά του Πηλίου, πραγματικά μοναδικά. Η Βυζίτσα ανεπτυγμένη τουριστικά προσφέρει ό,τι χρειάζεται ένας επισκέπτης για να περάσει καλά στον τόπο διαμονής, όπως ξενοδοχεία, εστιατόρια, μπαράκια, καφενεία και λοιπά, αλλά και μοναδικές βόλτες στο βουνό των Κενταύρων.
Δίλοφο
Το παλαιότερο όνομα του χωριού μέχρι το 1920 ήταν Σοποτσέλι, ονομασία που στα σλάβικα και βλάχικα σημαίνει «τόπος με πολλά νερά», από εκεί και οι πολλές σπαρμένες παντού βρύσες. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 900 μέτρων στις πλαγιές της Τύμφης, ανήκει στο Δήμο Ζαγορίου και είναι ένα από τα ωραιότερα Ζαγορίτικα χωριά της περιοχής. Είναι από τα πιο εύκολα προσβάσιμα χωριά του Ζαγορίου και αυτό σε συνδυασμό με την απαγόρευση κυκλοφορίας των αυτοκινήτων μέσα στον οικισμό, έχει συμβάλει ιδιαίτερα στο να διατηρήσει τον παραδοσιακό του χαρακτήρα, την ταυτότητά του και ομολογουμένως να είναι από τα ωραιότερα χωριά του Ζαγορίου.
Χτισμένο πάνω σε δύο λόφους, εξού και το όνομά του, αναπτύσσεται γύρω από την κεντρική πλατεία από όπου ξεκινούν καλντερίμια που οδηγούν στις τρεις του συνοικίες. Η ζαγορίτικη αρχιτεκτονική είναι εμφανής παντού, αφού όλο το χωριό είναι φτιαγμένο από την ειδική πέτρα, τον τοπικό σχιστόλιθο. Λιθόστρωτα καλντερίμια, πέτρινες βρύσες, αρχοντικά και εκκλησάκια, φτιαγμένα περίτεχνα κάνουν το χωριό πόλο τουριστικής έλξης. Στο Δίλοφο υπάρχουν περίπου 100 αρχοντόσπιτα, πράγμα καθόλου τυχαίο, αφού έχει περάσει σαν χωριό μεγάλες δόξες.
Πολύδροσο
Ο Πάρνωνας είναι ένα βουνό της Ανατολικής Πελοποννήσου περήφανο και καταπράσινο, δύσβατο και αγέρωχο, με χωριά χαμένα μέσα στο έλατο που τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να τα ανακαλύπτει δειλά -δειλά μια τουριστική κίνηση. Πάμε Πάρνωνα λοιπόν, ένα βουνό λίγο παρεξηγημένο αλλά γεμάτο ευχάριστες εκπλήξεις και πεζοπορικά μονοπάτια, που σου επιτρέπουν να απολαύσεις τα καταπράσινα χωριά του με τα έλατα, την μαύρη πεύκη, τις καστανιές και τις καρυδιές. Ένα από τα ωραιότερα χωριά του Πάρνωνα είναι το Πολύδροσο ή Τζίτζινα, που ήταν η παλιά του ονομασία. Το διασχίζουν δύο ποταμάκια, ενώ ενώνουν τις γειτονιές του τρία πέτρινα γεφύρια. Έχει πέτρινα σοκάκια χορταριασμένα, παλιά σπίτια σφιχταγκαλιασμένα και αυλές καταπράσινες και λουλουδιασμένες, τα οποία σου γαληνεύουν την ψυχή.
Στεμνίτσα
Είναι από τα πιο όμορφα χωριά της ορεινής Αρκαδίας, βέβαια και από τα πιο τουριστικά. Από μόνο του το χωριό είναι πολύ όμορφο, ενώ βρίσκεται σε μία πανέμορφη περιοχή της χώρας, με εξαιρετικές εκδρομές να οργανώνονται για εκεί. Το ίδιο το χωριό με φοβερά πυργόσπιτα, φιδωτά καλντερίμια, καμάρες, βρύσες και μία ζωντανή πλατεία γεμάτη καφενέδες και ταβερνάκια, που θα κάνουν τη διαμονή σας αλησμόνητη. Από κει εκδράμετε σε περιοχές όπως ο Λούσιος Ποταμός, το συναρπαστικό ποτάμι της περιοχής, στη Ζάτουνα, χωριό κοντά στη Δημητσάνα όπου έζησε ο Μίκης Θεοδωράκης για ένα διάστημα εξόριστος και φυσικά έγραψε το «Αρκαδία Ζάτουνα», στην Καρύταινα, το συγκλονιστικό πετρόκτιστο κεφαλοχώρι με το φράγκικο κάστρο.
Λαγκάδια
Είναι από τα ωραιότερα χωριά της Πελοποννήσου και όλης της ορεινής Ελλάδας. Κτισμένο σε πλαγιά, κρέμεται στην χαράδρα, στις πλαγιές του Μαίναλου. Καταπράσινο και χαμένο στη βλάστηση, πραγματικά σου κόβει την ανάσα. Εκτός από την φυσική του ομορφιά, είναι πασίγνωστο για την αρχιτεκτονική του στα σπίτια και όχι μόνο, αλλά και για την σπάνια τεχνική των μαστόρων του, των τεχνιτών της πέτρας, που έχουν περιδιαβεί όλη την Ελλάδα χτίζοντας σπάνια κτήρια, εδώ και εκεί. Με σχηματισμούς σε μπουλούκια έφευγαν από το χωριό τους και πήγαιναν να κτίσουν το έργο που αναλάμβαναν όπως σπίτια, εκκλησίες, δημόσια κτήρια, βιβλιοθήκες, αρχοντικά, βρύσες, σχολεία, πλατείες και νερόμυλους. Φθάνεις από ένα φιδογυριστό δρόμο, που ακολουθεί το πρανές του τοπίου, και είναι συναρπαστική διαδρομή από μόνη της. Από δω ακολουθήστε το μονοπάτι του Mainalon Trail, ή επισκεφθείτε τη τεχνητή λίμνη του Λάδωνα, ανάμεσα σε πανέμορφα βουνά.
Άνω Δολιανά
Επίσης ένα αμιγώς πέτρινο χωριό στις παρυφές του Πάρνωνα που έρχεται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια. Καλοδιατηρημένο, με αρκετά καινούργια κτήρια αλλά και πολλά παλιά ανακαινισμένα. Παραδοσιακός οικισμός με γοητευτικά καλντερίμια και ξύλινα χαγιάτια.
