Μεσημέρι Παρασκευής και βρίσκομαι στην πλατεία Πάργης των Ιωαννίνων. Ένας δροσερός καφές στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου και κουβέντες για την γύρω περιοχή. Η φίλη μου η Αγγελική δεν αργεί να κάνει την πρόταση. Μετά από λίγα λεπτά, είμαστε στις άνετες θέσεις ενός VolvoV60 και κατευθυνόμαστε προς τα περίφημα Κατσανοχώρια. «Είναι πολύ κοντά στα Γιάννενα. Αμέσως θα φτάσουμε. Και ο δρόμος πολύ εύκολος».
Γράφει ο Δημήτρης Σταθόπουλος
Περνάμε μέσα από την Ανατολή και σιγά – σιγά αρχίζουμε να ανηφορίζουμε. Ναι ο δρόμος μπορεί να είναι επαρχιακός, ωστόσο είναι πράγματι άνετος και πολύ καλής ποιότητας. Ο Βασίλης, ο τρίτος της παρέας, προτείνει να κάνουμε μία μικρή παράκαμψη με βάση τον προορισμό μας που είναι τα χωριά Καλέντζι και Πλαίσια, και να περάσουμε από το χωριό Ελληνικό. Εκεί βρίσκεται και το μουσείο σύγχρονης τέχνης Θεόδωρος Παπαγιάννης. Κατά μήκος της διαδρομής ανά τακτά σημεία, βρίσκονται εγκατεστημένα έργα του γνωστού γλύπτη δημιουργώντας ένα σουρεαλιστικό κατά τα άλλα τοπίο. Το όμορφο πράσινο των πλαγιών δίνει τη θέση του και την προσοχή στα γλυπτά και το ανάποδο.
Μπαίνουμε στο χωριό και κατευθυνόμαστε κατευθείαν στο δημοτικό σχολείο όπου σήμερα φιλοξενείται το μουσείο. «Εκεί που μάθαμε τα πρώτα μας γράμματα, εκεί που άλλοτε στεγαζόταν ένα μελίσσι από 150 παιδιά που έδιναν χαρά και ζωή στον τόπο», σημειώνει ο καλλιτέχνης. Βλέποντας όλα αυτά τα έργα, αναρωτιέμαι πως επέλεξε αυτόν τον τόπο για να εκθέσει τα έργα του. «Θα μπορούσα να προσφέρω αυτά τα έργα σ` ένα πιο κεντρικό Μουσείο στην Αθήνα ή τα Γιάννενα ή οπουδήποτε αλλού. Πιστεύω όμως ότι ο καλύτερος χώρος είναι το σχολείο του χωρίου μας. Γιατί τα έργα που εκθέτουμε αφορούν άμεσα αυτόν τον τόπο. Τα δημιούργησαν οι μνήμες που με σημάδεψαν και με συνοδεύουν σ` όλη μου τη ζωή. Έγιναν από βιώματα δυνατά, που έδωσαν τροφή στη δημιουργικότητά μου.» Ο χώρος σε προκαλεί να μείνεις. Θέλεις να δεις τα έργα, να τους αφιερώσεις χρόνο, να ανασάνει δίπλα τους και να καταλάβεις τις σκέψεις και τις θύμησες αυτού του ανθρώπου. Απλός και καθημερινός βρίσκεται τις περισσότερες ημέρες του χρόνου στο χωριό και χαίρεται να μιλάει για τα δημιουργήματά του.
Φεύγοντας από το Ελληνικό, φέρνω στη μνήμη μου το αγαπημένο έργο με τις δύο μορφές, του γλύπτη Παπαγιάννη που βρίσκεται στην παραλίμνια περιοχή των Ιωαννίνων . Την πρώτη φορά που το είδα, χωρίς να γνωρίζω τον καλλιτέχνη, χωρίς να έχω ακούσει πότε τίποτα για αυτόν, κόλλησα. Το φωτογράφησα πολλές φορές και ακόμη και σήμερα όποτε βρίσκομαι στην περιοχή, θα το θαυμάσω. Όποτε πηγαίνω με παρέα θα τους πάω οπωσδήποτε να το δουν. Και σήμερα βρήκα τη συνέχεια.
Αφήνουμε πίσω το Ελληνικό και μπαίνουμε για τα καλά στα Τζουμέρκα. Σε απόσταση 30 περίπου χλμ. από τα Ιωάννινα, φτάνουμε στο Καλέντζι. Ένα ήσυχο χωριό στις παρυφές ενός λόφου με θέα στο οροπέδιο.
Ο ξενώνας Ροδάμι στο Καλέντζι
Ξεχωριστή νότα στην καθημερινότητα του χωριού ο ξενώνας Ροδάμι (www.rodami.gr). Ένα κτίριο που θεμελιώθηκε το 1833, είναι φτιαγμένο από πέτρα και ξύλο και πριν από 10 περίπου χρόνια μετατράπηκε σε ξενώνα. Τρία ιδιαίτερα διαμερίσματα, σπίτια κανονικά, προσφέρουν την ηρεμία του χωριού, ενώ οι οικοδεσπότες, ο Βασίλης και ο Δημοσθένης, τα δύο αδέρφια, δίνουν και την ψυχή τους για να είναι όλα όπως πρέπει. «Έτσι όπως έχουμε μάθει και εμείς τη ζωή στο χωριό». Τα τρία διαμερίσματα είναι μεγάλα, αυτόνομα και ανεξάρτητα με αυτόνομη θέρμανση, κλιματισμό, κουζίνα πλήρως εξοπλισμένη, Τ.V.(επίγεια και δορυφορική), DVD, Internet, επιτραπέζια παιχνίδια και μπορούν να φιλοξενήσουν 4 έως 6 άτομα το καθένα. Στον περιβάλλοντα χώρο του ξενώνα υπάρχουν : τέσσερις αυλές, πέτρινο αλώνι, στέρνα, ψησταριά, παιδική χαρά, mountainbikes για ποδηλασία, χωρος για τοξοβολια,κήπος 1000 m² με συστάδα πανύψηλων πουρναριών και άλλων δέντρων και φυτών καθώς και άνετος χώρος για ξεκούραση
Στα Πλαίσια
Στην άλλη άκρη του οροπεδίου ο οικισμός Πλαίσια, με μία πανέμορφη πλατεία, ικανή να σε κρατήσει εκεί πολλές ώρες. Είπαμε να δροσιστούμε με μία μπύρα, και βρεθήκαμε να δοκιμάζουμε πεντανόστιμους φρεσκοψημμένους κεφτέδες με δυόσμο και να τους συνοδεύουμε με το καταπληκτικό ηπειρώτικο γαλοτύρι. Σήμερα που εδώ στην Αθήνα έχει καύσωνα, σκέφτομαι εκείνη τη στάση και είναι αρκετό να θέλω να φύγω το δυνατόν συντομότερα για εκεί. Περάσαμε μέσα από το χωριό και μέσω ενός στενού δρόμου που «έσκιζε» το καταπράσινο τοπίο στα δύο βρεθήκαμε στα κλειστό μοναστήρι του Αγ. Ιωάννη. Ο Δημοσθένης, που έχει αναλάβει, μαζί με το Βασίλη το ρόλο του ξεναγού, μας περιγράφουν ιστορίες από το μεγάλο πανηγύρι που γίνεται εδώ κάθε καλοκαίρι. Βγάζουμε φωτογραφίες, ενώ με το drone, αποτυπώνουμε τη μοναδικότητα της στιγμής από τον αέρα.
Στη Μονή Κηπίνας
H Mονή Κηπίνας είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά μοναστήρια της Ηπείρου, χτισμένη στο κοίλωμα κατακόρυφου βράχου, κοντά στο χωριό Καλαρρύτες. Στέγη του είναι ο συμπαγής βράχος που έχει λαξευτεί με τέχνη ώστε να σχηματίζει ένα τέλειο θόλο. Το μοναστήρι χτίστηκε περί το 1212 μ.Χ. και είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Το όνομα της οφείλεται στους κήπους που καλλιεργούσαν κοντά στη μονή οι μοναχοί. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος φθάνει ως τη βάση του βράχου και από εκεί ένα μονοπάτι σκαλισμένο στο βράχο και μια ξύλινη γέφυρα, οδηγούν στο μοναστήρι. Κατά την τουρκοκρατία, η ξύλινη γέφυρα ήταν κινητή και οι μοναχοί την ανέβαζαν με μοχλό ώστε να προστατεύονται από επιδρομές. Ο μικρός ναός της Μονής είναι γεμάτος με αγιογραφίες του 17ου αιώνα. Στον πρόναο του καθολικού βρίσκεται μια μεγάλη σπηλιά, μήκους 240 μέτρων, στην οποία κατέφευγαν οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών για να προστατευτούν τον καιρό της Τουρκοκρατίας.
Το γκρεμισμένο – πλέον- γεφύρι της Πλάκας
Οι έντονες βροχοπτώσεις είχαν ως αποτέλεσμα, πριν από μερικά χρόνια το γεφύρι να πέσει. Ωστόσο, έχουν μείνει μόνο τα δυο βάθρα. Αποτελούσε το μεγαλύτερο πέτρινο μονότοξο γεφύρι στην Ελλάδα (ίσως και στα Βαλκάνια), με τόξο ανοίγματος 40 μέτρων και ύψος περίπου 20 μέτρα. Το γεφύρι χτίστηκε και έπεσε δυο φορές, το 1860 και το 1863 (το 1863 έπεσε την ημέρα των εγκαινίων του). Τελικά ξαναχτίστηκε το 1866 με πρωτομάστορα τον Κώστα Μπέκα. Κατά την διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου το γεφύρι βομβαρδίστηκε σχεδόν στο κέντρο του από τους Γερμανούς. Μεταξύ 1881-1912 όταν ποταμός Άραχθος υπήρξε σύνορο μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας υπήρχε σε μικρή απόσταση από το γεφύρι, φυλάκιο του Ελληνικού στρατού, χάνι και υποτελωνείο το οποίο σώζεται ακόμη και σήμερα.
Στην Παναγία Τσούκα
Η ανδρική Ιερά Μονή Παναγίας Τσούκας, η οποία βρίσκεται κοντά στο χωριό Ελληνικό Ιωαννίνων, χτίστηκε το 1190 από τον αυτοκράτορα Ισαάκιο Άγγελο, σε υψόμετρο 760 μέτρων, δίπλα σε έναν γκρεμό με θέα στην υπέροχη χαράδρα του Αράχθου. Η ίδρυσή της οφείλεται σε θαύμα της ιερής εικόνας της Παναγίας, που έως και σήμερα κοσμεί το εσωτερικό του Καθολικού (17ος αι.) του μοναστηριού με το όμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στη μέση της αυλής του μοναστηριού υπάρχει μια μεγάλη στέρνα και γύρω της εκτείνονται, στη νοτιοδυτική και βόρεια πλευρά, τα κελιά των μοναχών. Στη νότια πλευρά της μονής υπάρχει το παρεκκλήσι της Παναγίας που υπέστη καταστροφές από πυρκαγιά. Σύμφωνα με την ιερά παράδοση στο βράχο «Τσούκα» βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Οι κάτοικοι, θέλοντας να προστατεύσουν την εικόνα, έχτισαν σε κοντινή απόσταση ένα εκκλησάκι και την τοποθέτησαν στο εσωτερικό του. Καταστράφηκε το 1736 και ανακαινίσθηκε το 1779.
Πηγή Κλίφκης
Σε απόσταση μιας ώρας με τα πόδια από το Καλέντζι κοντά στον Άραχθο ποταμό βρίσκεται η πηγή Κλίφκης. Στον Άραχθο ποταμό μπορείτε να κολυμπήσετε στα ” Σταλάματα” , στη “Γύρα” ή στο “Μακρυλιθάρι” και στα σκιερά πλατάνια δίπλα στο παγωμένο νερό της πηγής που ρέει προς το ποτάμι σχηματίζοντας 3 φυσικούς καταρράκτες.
Καστρί
Ο αρχαιολογικός χώρος, βρίσκεται ανατολικά σε απόσταση μιας ώρας με τα πόδια από το χωριό και 10 λεπτών με το αυτοκίνητο. Σε έκταση 70 στρεμμάτων με πολλά ίχνη κτισμάτων και την ακρόπολη να στέκει επιβλητικά με θέα τον Άραχθο ποταμό, τα Τζουμέρκα το Ξεροβούνι και όλα τα γύρω χωριά.
Δραστηριότητες
Στην περιοχή, προσφέρεται ράφτινγκ, πεζοπορία canyoning, τοξοβολία , ποδηλασία , αναρρίχηση, ιππασία. Ειδικά ένα πρόγραμμα rafting που μπορείτε να ακολουθήσετε είναι το παρακάτω. Αναχώρηση από τo Ξενώνα Ροδάμι (Kαλεντζι-Τζουμέρκα) με το λεωφορείο (mini-bus) της εταιρείας rafting. Άφιξη στην γέφυρα Πολιτσάς (περιοχή των Τζουμέρκων) όπου ξεκινάει η διαδρομή για την κατάβαση με τις βάρκες του rafting (βαθμού δυσκολίας III). Πριν ξεκινήσουμε την κατάβαση θα παραλάβετε όλο τον εξοπλισμό(στολές neoprene,παπούτσια neoprene, κράνη, σωσίβια, κουπιά).Το πλήρωμα των βαρκών αποτελείται από minimum 2 άτομα έως maximum 8 άτομα, υπάρχει πάντοτε οδηγός στην βάρκα και μετά από ένα μικρό μάθημα του οδηγού ξεκινάει η διαδρομή. Το μόνο που χρειάζεται να έχετε μαζί είναι ένα μαγιό και μια πετσέτα. Η κατάβαση στο ποτάμι διαρκεί γύρω στην 1.30 με 2 ώρες(ανάλογα με την στάθμη του νερού), στο μέσο περίπου της διαδρομής γίνεται μια μικρή στάση στον καταρράκτη της Κλίφκης για ένα μικρό σνακ (τσάι του βουνού, σοκολάτα). Συνεχίζοντας, θα διασχίσετε το φαράγγι του Αράχθου με τις βάρκες και τελειώνουμε στο ξακουστό γεφύρι της Πλάκας.
