Οι λάτρεις του ελληνικού κινηματογράφου έβλεπαν στο πρόσωπο του Νίκου Ξανθόπουλου έναν δικό τους άνθρωπο και αυτός ήταν ο λόγος που πολλοί τον αποκαλούσαν «παιδί του λαού», κάτι που θεωρείται λογικό καθώς ο εκλιπών είχε πρωταγωνιστήσει σε πλήθος δραματικών ταινιών με βασική θεματική τους τη φτώχεια, την ξενιτειά αλλά και τον ξεριζωμό από τις χαμένες πατρίδες.
Ο Νίκος Ξανθόπουλος γεννήθηκε στην Νέα Ιωνία το 1934 και ήταν παιδί προσφύγων από τον Πόντο. Σπούδασε στη Σχολή Εθνικού Θεάτρου και από το ’57 μέχρι το ’63 έπαιζε σε θεατρικές παραστάσεις. Ωστόσο στη συνέχεια αφιερώθηκε στον κινηματογράφο. Από το 1964 μέχρι το 1971 συνεργάστηκε αποκλειστικά με τον Απόστολο Τεγόπουλο (Κλακ Φιλμ), σε μουσικές δραματικές ταινίες.
Γνώρισε την επιτυχία στην καριέρα του, ωστόσο παρέμενε προσγειωμένος και είχε εξομολογηθεί για τις φορές που περπατούσε ανάμεσα στον κόσμο «για να δει τι τραβάει και πώς περνάει» λέγοντας στον εαυτό του ότι «αξιώθηκε να δει αγάπες και χαρές που δεν τις έβαζε ο νους του».
«Πολλές φορές έπαιρνα το λεωφορείο – αυτοκίνητο δεν είχα ακόμη- και πήγαινα στο Μαρούσι κι από τη στάση, με ψιλόβροχο, περπατούσα μέχρι το στούντιο για να μην ξεχνιέμαι, να είμαι κοντά στον κόσμο, μέσα στον κόσμο, να βλέπω τι τραβάει, πώς περνάει. Έλεγα στον εαυτό μου, περπάτα κερατά, για να μην παίρνουν τα μυαλά σου αέρα και να θυμάσαι πάντα ότι αξιώθηκες, εσύ, ο γιος του κυρ Παναγιώτη του τσαγκάρη, να δεις αγάπες και χαρές που δεν τις έβαζε ο νους σου, και που δεν ξέρουμε σε τελευταία ανάλυση αν τις άξιζες κιόλας» είχε δηλώσει παλαιότερα.
Στα τέλη του 2005 εξέδωσε σε βιβλίο την αυτοβιογραφία του «Όσα θυμάμαι και όσα αγάπησα». Στο συγκεκριμένο βιβλίο είχε γράψει ότι αποκάλυψε το αληθινό του πρόσωπο «σαν να τα εξομολογήθηκε στον πνευματικό του». Άλλωστε, αν και οι περισσότεροι τον είχαν ταυτίσει ως έναν μονίμως λυπημένο και «βαρύ» άνδρα, ο ίδιος δεν ήταν έτσι.
«Δεν με ξέρετε, κανένας δεν με ξέρει. Η εικόνα μου δεν είναι αυτή που δημιούργησαν, ίσως να φταίω κι εγώ που δεν αντιδρώ, δεν μιλάω. Η καλή μου η Ελένη Ζαφειρίου, που έκανε τη μάνα μου στις ταινίες, μου ‘λεγε, “Χαμογέλα, βρε. Ενώ είσαι τόσο καλό παιδί, έτσι που σε βλέπουν μουτρωμένο, βάζουν χίλια δυο στο μυαλό τους. Μην αδικείς ο ίδιος τον εαυτό σου”», είχε δηλώσει.
Ο Νίκος Ξανθόπουλος έπαιξε σε πλήθος ταινιών όπως οι παρακάτω:
«Αγάπησα και πόνεσα»
«Η οδύσσεια ενός ξεριζωμένου»
«Ο κατατρεγμένος»
«Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη»
«Ταπεινός και περιφρονημένος»
«Η καρδιά του πατέρα»
Η τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση έγινε το 1995 στην ταινία του Γιώργου Ζερβουλάκου «Με τον Ορφέα τον Αύγουστο» μετά από απουσία 24 ετών.
Μετά το 1971 σταμάτησε τις εμφανίσεις του στον κινηματογράφο και μεταπήδησε σε νέα καριέρα στο λαϊκό τραγούδι. Συνολικά έχει κυκλοφορήσει εννέα άλμπουμ και 55 σινγκλς. Η δισκογραφία του περιλαμβάνει γύρω στα 300 τραγούδια με σπουδαίους δημιουργούς όπως ο Απόστολος Καλδάρας η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Χρήστος Νικολόπουλος.
Τα τέσσερα παιδιά του
Ο Νίκος Ξανθόπουλος είχε κάνει δύο γάμους και απέκτησε συνολικά τέσσερα παιδιά, τρεις γιους τους: Αντώνη, Γιώργο και Δημήτρη και μία κόρη, την Μαρία
Ο πρώτος του γάμος ήταν με την ηθοποιό, Ελένη Καρπέτα, ενώ ο δεύτερος με την Εριφύλη Ξανθοπούλου.