Μιχάλης Χατζηγιάννης: «Το τραγούδι θα περιμένει, δεν γίνεται να το συνδυάσω με το υπουργείο»

Περισσότερα από είκοσι χρόνια πριν, κάπου εκεί στην αυγή της νέας χιλιετίας, σε ένα γραφείο τής τότε δισκογραφικής εταιρείας BMG, στη λεωφόρο Μεσογείων, συνάντησα για πρώτη φορά τον Μιχάλη Χατζηγιάννη για τις ανάγκες μιας συνέντευξης. Το όνομά του είχε ήδη ακουστεί χάρη στην ερμηνεία του στο τραγούδι των τίτλων της δημοφιλέστατης τηλεοπτικής σειράς της εποχής «Άγγιγμα Ψυχής», σε μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου.

Στην πρώτη εκείνη συνάντησή μας δύο πράγματα μου είχαν κάνει μεγάλη εντύπωση: η ιδιαίτερη, μεστή, βαθιά και ώριμη, για τα δεδομένα της νεαρής ηλικίας του, φωνή του και ο συγκροτημένος χαρακτήρας του, ο οποίος, αναμφισβήτητα, δεν παρέπεμπε σε έναν φιλόδοξο 20χρονο.

Πολύ σύντομα ο Μιχάλης Χατζηγιάννης εξελίχθηκε σε έναν από τους πλέον επιτυχημένους καλλιτέχνες της γενιάς του, δημιούργησε νέα σχολή στην ελληνική ποπ, «προικίζοντάς» την με τις όμορφες μελωδίες που ο ίδιος έγραφε αλλά και προσεκτικά επιλεγμένους στίχους, ηχογράφησε δίσκους που σημείωσαν τεράστια εμπορική επιτυχία, έδωσε συναυλίες, εντός κι εκτός Ελλάδας, σε ασφυκτικά γεμάτα θέατρα, συναυλιακές αίθουσες και στάδια, συνεργάστηκε με σημαντικά ονόματα του ελληνικού τραγουδιού. Εν ολίγοις, άγγιξε την κορυφή!

Σε όλη αυτή τη διαδρομή, ωστόσο, συνέχισε να διατηρεί χαμηλούς τόνους, τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική του ζωή, παρέμεινε ευγενής και προσιτός, απέφυγε συνειδητά τους κοσμικούς κύκλους και κράτησε δίπλα του μόνον τους ανθρώπους που είχαν κερδίσει την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη του.

Σε αυτό το τελευταίο βρίσκεται η απάντηση στο εύλογο ερώτημα γιατί ένας δημοφιλής καλλιτέχνης αποφάσισε να πατήσει «pause» στην καριέρα του και να εμπλακεί με την ενεργό πολιτική. Όπως προκύπτει από την πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε στο «ΘΕΜΑ» ως νέος υφυπουργός Πολιτισμού της χώρας που τον γέννησε, το τολμηρό αυτό «ναι» που είπε οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε έναν άνθρωπο τον οποίο ο ίδιος εκτιμά, σέβεται, θαυμάζει και εμπιστεύεται απόλυτα, τον νέο Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη. Αλλά και στην επιθυμία του να συνδράμει, με όλες του τις δυνάμεις, στην υλοποίηση ενός συλλογικού, εθνικού οράματος.

-Η ανακοίνωση του ονόματός σας ως νέου υφυπουργού Πολιτισμού της Κύπρου αποτέλεσε, αναμφισβήτητα, μια μεγάλη έκπληξη. Πώς προέκυψε αυτός ο νέος σημαντικός και εξαιρετικά υπεύθυνος ρόλος;
Με τον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη γνωριζόμαστε από το 1998, τότε που ήρθα στην Αθήνα για το «Άγγιγμα Ψυχής». Εκείνος έκανε τη διατριβή του και εγώ ξεκινούσα εμφανίσεις με τον Γιώργο Χατζηνάσιο σε γνωστό χώρο της Αθήνας. Ένα βράδυ ήρθε με την παρέα του να μας ακούσει, κατέβηκε στα καμαρίνια να χαιρετήσει και εκεί ξεκίνησε μια δυνατή φιλία, που εξελίχθηκε σε στενή οικογενειακή σχέση. Όταν, πέρυσι, άρχισε την προεκλογική του εκστρατεία η φιλία μας πέρασε σε μια νέα φάση, που είχε να κάνει, αναπόφευκτα, με πολύ σοβαρότερες συζητήσεις, όπως το εθνικό μας θέμα, που τόσο καλά γνωρίζει ως πρώην υπουργός Εξωτερικών, τον Πολιτισμό, την Παιδεία, την οικονομία, και ως επιστέγασμα το κούρεμα των τραπεζικών καταθέσεων.

-Είχατε εμπλακεί ενεργά στο κίνημα για την αποκατάσταση της οικονομικής ζημίας από το κούρεμα των καταθέσεων το 2013, στην Κύπρο.

Αυτό που συνέβη τότε ήταν ένα αδιανόητο έγκλημα για 35.000 οικογένειες οι οποίες βρέθηκαν με τη θηλιά στον λαιμό, βλέποντας ό,τι αποταμίευσαν για το μέλλον τους να εξαφανίζεται μέσα σε μια νύχτα. Και, ναι, σε αυτό το κίνημα ενεργοποιήθηκα ευθύς εξαρχής όχι μόνο επειδή είχα κι εγώ απώλειες, αλλά διότι ένιωθα την μεγάλη αδικία εις βάρος τόσων χιλιάδων αναξιοπαθούντων συμπολιτών μου. Θεωρούσα ότι, επειδή ήμουν αναγνωρίσιμο πρόσωπο, τα κόμματα δεν θα μπορούσαν να με αγνοήσουν. Όμως τελικά, παρά τις υποσχέσεις, τίποτα δεν έγινε.

-Θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις σε αυτό το ζήτημα με τη νέα κυβέρνηση;
Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Έχουμε συζητήσει με τον Νίκο Χριστοδουλίδη για αυτό το θέμα, πριν εκλεγεί, και πιστεύω ότι με την αξιοπιστία και την ευθύνη που τον διακρίνουν θα στηρίξει τους πολίτες που επλήγησαν οικονομικά. Πιστεύω ακράδαντα ότι ο νέος Πρόεδρος μπορεί να οδηγήσει την Κύπρο σε έναν καλύτερο δρόμο. Θα παλέψει για να καταργήσει πολλές αδικίες, θα επιμείνει σε ανοικτά ζητήματα που έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο και τη στήριξη των πολιτών.

-Γιατί θεωρείτε ότι σας επέλεξε ο Νίκος Χριστοδουλίδης;
Θα είμαι ειλικρινής. Όταν μου πρότεινε το αξίωμα του υφυπουργού Πολιτισμού θεώρησα πως παίρνει ένα μεγάλο ρίσκο και μάλιστα εν πληρεί γνώση του. Όταν μοιράστηκα μαζί του αυτή τη σκέψη μου, προς μεγάλη μου έκπληξη, έλαβα την εξής απάντηση: «Έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στον πολιτικό που κρύβεις μέσα σου. Τόση, όση η αυτοπεποίθηση που έχεις στη μουσική σου δημιουργία».

-Η σχέση σας με την πολιτική ποια ήταν από τα νεανικά σας χρόνια μέχρι σήμερα;

Πάντοτε ήμουν πολιτικό ον, δεν υπήρξα όμως ποτέ φανατικά κομματικοποιημένος. Ποτέ δεν βγήκα σε διαδήλωση ή διαμαρτυρία ακολουθώντας τα λάβαρα κάποιου κόμματος. Νεαρός πήγαινα σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για την Κύπρο, όπως αυτές που γίνονταν για την ανακήρυξη του ψευδοκράτους.

-Είχατε σκεφτεί ποτέ στο παρελθόν να ασχοληθείτε ενεργά με την πολιτική;
Η πολιτική, γενικά ως χώρος, ανέκαθεν με ενδιέφερε αλλά δεν είχα βλέψεις να ασχοληθώ ενεργά. Ίσως βαθιά μέσα μου να υπήρχε η επιθυμία αλλά να μην το τολμούσα. Φαίνεται πως τώρα ήρθε η σωστή ώρα, η σωστή στιγμή. Νιώθω πιο ώριμος, πιο δυνατός και κυρίως με εμπνέει ο σύγχρονος τρόπος σκέψης και αντίληψης του Προέδρου Χριστοδουλίδη, το όραμά του και η επιμονή του στη σκληρή και αποτελεσματική δουλειά. Πιστεύω βαθιά πως θα έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα.

-Σας είχαν προσεγγίσει κόμματα από την Ελλάδα στο παρελθόν;
Είχα και έχω σχέσεις με αρκετούς Έλληνες πολιτικούς. Βολιδοσκοπήσεις μού έγιναν, αλλά ποτέ μια επίσημη πρόταση, προφανώς διότι ήταν φανερό ότι δεν θα άφηνα τη μουσική για την πολιτική.

-Σε τι διαφέρει το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας από αυτό της Κύπρου και ποια κοινά υπάρχουν ανάμεσά τους;
Κατ’ αρχάς η Κύπρος έχει διαφορετικό πολίτευμα από αυτό της Ελλάδας. Είναι Προεδρευόμενη Δημοκρατία με τον Πρόεδρο σε εκτελεστικό ρόλο να διορίζει Υπουργικό Συμβούλιο και τη Βουλή να εκλέγεται σε ξεχωριστές εκλογές. Επίσης, η Κύπρος έχει πολλές ιδιομορφίες, διότι είναι ημικατεχόμενη και στρατοκρατείται από τον τουρκικό στρατό σχεδόν μισό αιώνα. Έχουμε αγνοούμενους πεσόντες και πρόσφυγες και το 35% του εδάφους είναι υπό κατοχή. Το κοινό που υπάρχει με την Ελλάδα είναι, δυστυχώς, η διατήρηση, και στις δύο περιπτώσεις, του παλαιοκομματικού πελατειακού συστήματος, το οποίο όμως, εκτός όλων των άλλων δεινών, μπορεί να γίνει η αιτία ακόμα και για εθνικές τραγωδίες.

-Μια τέτοια εθνική τραγωδία βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες στην Ελλάδα με το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη. Ποια είναι τα δικά σας συναισθήματα απέναντι σε ένα τέτοιο τραγικό γεγονός;
Θα ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής στους συνανθρώπους μας που χάθηκαν στην τραγωδία των Τεμπών, να εκφράσω τα θερμά συλλυπητήριά μου στις οικογένειές τους και να ευχηθώ γρήγορη ανάρρωση στους τραυματίες. Βρίσκονται όλοι τους στη σκέψη μου και στην καρδιά μου. Τίποτε και κανείς δεν μπορεί να αλλάξει το μεγάλο αυτό τραύμα της Ελλάδας. Ωστόσο η Δικαιοσύνη θα πρέπει οπωσδήποτε να διερευνήσει σε βάθος τις πραγματικές αιτίες του δυστυχήματος, να εντοπίσει τους ενόχους, δίνοντας το έναυσμα για μια ουσιαστική αλλαγή νοοτροπίας πέρα και πάνω από κόμματα.

-Πώς κύλησαν οι πρώτες ημέρες σας στο νέο σας πόστο; Ποια είναι η κατάσταση και το κλίμα που αντιμετωπίσατε;
Είναι πολύ νωρίς να μιλήσει κανείς για την υπάρχουσα κατάσταση. Είμαστε ακόμα στην αρχή. Το υφυπουργείο Πολιτισμού είναι ένα υπό διαμόρφωση οικοδόμημα, δημιουργήθηκε την 1η Ιουλίου 2022 και όπως είναι φυσικό ακόμα χτίζεται. Ταπεινά αλλά και με μεγάλη χαρά το αναλαμβάνω γνωρίζοντας ότι οι στόχοι είναι πολύ μεγάλοι. Δεν υπόσχομαι περισσότερα από αυτά που μπορούμε να κάνουμε. Θα μελετήσουμε όλα τα ζητήματα και θα προσπαθήσουμε για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

-Ποια είναι η γνώμη σας για το έργο του προκατόχου σας, Γιάννη Τουμαζή, ενός ανθρώπου με βαθιά γνώση για την τέχνη και τον πολιτισμό;
Ο Γιάννης Τουμαζής ξεκίνησε από το μηδέν και στους οκτώ μήνες της θητείας του έβαλε τα θεμέλια στο υφυπουργείο. Παραμένει, ωστόσο, υποστελεχωμένο. Ξεκινώντας από την κορυφή να σας πω ότι η πρώτη διευθύντρια του υφυπουργείου είναι σήμερα η νέα υπουργός Παιδείας. Έτσι λοιπόν, μετά την αλλαγή της κυβέρνησης, η στελέχωση, που ξαναρχίζει σχεδόν από το μηδέν, ξεκινά από την κορυφή της διοικητικής πυραμίδας και θα φτάσει μέχρι και το τέλος.

-Ποιο είναι το γενικό όραμά σας για τον Πολιτισμό στην Κύπρο;
Η βασική μου θέση για τον Πολιτισμό είναι ότι θα πρέπει να δημιουργεί υλικό έτσι ώστε η κοινωνία να αναβαθμίζεται μέσα από αυτόν. Δηλαδή ο Πολιτισμός να επηρεάζει τους πολιτικούς και να γεννά Πολιτική, και όχι το αντίστροφο. Για τούτο όμως χρειαζόμαστε την έμπνευση, αλλά και τη συνέργεια των ανθρώπων του Πολιτισμού, με τις ιδέες, τις εμπειρίες ζωής και το φως της δημιουργίας τους.

-Ποιοι είναι οι πρώτοι τομείς στους οποίους θα ρίξετε βάρος;
Αρχικά σκοπεύουμε να στηρίξουμε όσο μπορούμε τους καλλιτέχνες. Θα καθιερωθεί επίσης η έκδοση κάρτας νέων για δωρεάν πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μια κάρτα αξίας 350 ευρώ ετησίως. Μέσα στα άμεσα σχέδιά μας είναι και η απαλλαγή από φορολόγηση των ποσών που προσφέρονται ως χορηγίες σε πολιτιστικές εκδηλώσεις από εταιρείες, οργανισμούς αλλά και ιδιώτες. Πρόκειται για μέτρα τα οποία ισχύουν εδώ και καιρό σε πολλές χώρες της Ευρώπης και συμπεριλαμβάνονται στις πρώτες εξαγγελίες προς υλοποίηση του Προέδρου.

-Πώς σκοπεύετε να διαχειριστείτε ορισμένους τομείς τους οποίους δεν γνωρίζετε σε βάθος, όπως για παράδειγμα το αρχαίο πολιτιστικό απόθεμα;
Υπάρχουν εξαιρετικά καταρτισμένοι επιστήμονες αλλά και τεχνοκράτες στους οποίους μπορεί να προστρέξει κάποιος. Έτσι, με συμπράξεις, συνεργασίες και συνθετικές δράσεις που θα στηρίζονται από το υφυπουργείο Πολιτισμού, σκοπεύουμε να διαχειριστούμε όλους τους τομείς, ιδιαίτερα αυτούς που κι εγώ δεν γνωρίζω καλά.

-Η ανάληψη αυτής της θέσης σημαίνει αυτόματα αλλαγή τρόπου ζωής για εσάς. Πώς σκοπεύετε να το διαχειριστείτε όλο αυτό;
Είναι αλήθεια ότι ο τρόπος ζωής και η καθημερινότητά μου άλλαξαν μέσα σε μία νύχτα. Μετά από σχεδόν 25 χρόνια διαμονής στην Ελλάδα επέστρεψα μόνιμα στην Κύπρο. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η ευθύνη που έχω αναλάβει είναι πολύ μεγάλη και απαιτεί ολοκληρωτική αφοσίωση. Βεβαίως, πρέπει να παραδεχτώ πως είναι ιδιαίτερα δύσκολο για μένα να διακόψω τη σχέση που έχω αναπτύξει όλα αυτά τα χρόνια με το αγαπημένο μου κοινό και να απομακρυνθώ από στενούς φίλους και συνεργάτες. Πιστεύω όμως ακράδαντα πως ό,τι είναι αληθινό τίποτε δεν μπορεί να το διαλύσει, ούτε η απόσταση. Εξάλλου, πρόκειται για μια μικρή ανάπαυλα, μια άνω τελεία.

-Δηλαδή δισκογραφία και συναυλίες τέλος για τον Μιχάλη Χατζηγιάννη για το διάστημα που θα είναι υφυπουργός Πολιτισμού;
Η σοβαρότητα του καθήκοντος που ανέλαβα δεν μου επιτρέπει την επιλογή να τα συνδυάσω. Το αξίωμα και το φορτίο που κουβαλά, κρίνω ότι καθιστούν αναγκαία μια ανάπαυλα από το τραγούδι και τις ζωντανές εμφανίσεις. Κανένας και τίποτε, όμως, δεν θα με εμποδίσει την ώρα της έμπνευσης να καθίσω στο πιάνο μου ή να πάρω την κιθάρα μου και να γράψω μουσική. Έτσι θα είμαι ενεργός συνταξιδιώτης και εραστής της έμπνευσης, η οποία ευτυχώς δεν με εγκαταλείπει.

-Ο χώρος της πολιτικής είναι σκληρός. Νιώθετε έτοιμος να αντιμετωπίσετε ενδεχόμενα εμπόδια, ακόμη και σκληρές επιθέσεις;
Συνηθισμένα τα βουνά στα χιόνια! Επιθέσεις έχω δεχτεί πολλές ούτως ή άλλως. Και εμπόδια μεγάλα έχω συναντήσει. Θέλω να πιστεύω ότι στην Πολιτική όσο επιδεικνύεις ουσιαστικό έργο τόσο θα μειώνεται η κριτική. Κι εγώ σκοπεύω να δουλέψω σκληρά για τον Πολιτισμό. Διαφορετικά δεν θα υπήρχε λόγος να βάλω σε παύση μια καλλιτεχνική διαδρομή 25 χρόνων. Σήκωσα τα μανίκια και μαζί με τους συνεργάτες μου μπαίνουμε στον λαβύρινθο χωρίς φόβο.

-Από που αντλείτε δύναμη κάθε φορά που αναλαμβάνετε να φέρετε εις πέρας μια νέα, δύσκολη αποστολή;
Από μια ακαθόριστη πηγή ενέργειας, η οποία δεν ξέρω πραγματικά από πού προέρχεται. Αυτή τη φορά η αποστολή μου είναι εντελώς διαφορετική από τις προηγούμενες. Αυτή τη φορά νιώθω να παίρνω δύναμη από τον κατεχόμενο Πενταδάκτυλο, με την πατημασιά του Ακρίτα, όπως λέει και ο ποιητής.