Μετά από έρευνα σε ζώα κατά την οποία διατηρήθηκαν έμβρυα στη ζωή για 12 ημέρες, επιστήμονες στη Βαρκελώνη προσπαθούν να «ξεγελάσουν τη φύση» αναπτύσσοντας τεχνητές μήτρες για εξαιρετικά πρόωρα νεογνά.
Το πρωτότυπο του τεχνητού πλακούντα δεν είναι τίποτα άλλο από ένα διαφανές, βιοσυμβατό δοχείο όπου οι πνεύμονες, τα έντερα και ο εγκέφαλος του εμβρύου μπορούν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται εκεί μέσα. Συνδέεται με έναν μηχανισμό για την κυκλοφορία του αμνιακού υγρού, ο οποίος διατηρεί το έμβρυο προστατευμένο από εξωτερικά ερεθίσματα αλλά που επιτρέπει τον έλεγχο και την παρακολούθησή του με υπερήχους.
Τα μωρά που γεννιούνται στους 6 μήνες ή λίγο αργότερα θεωρούνται πρόωρα και διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο να πεθάνουν ή να μείνουν ανάπηρα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, πάνω από 900.000 τέτοια βρέφη χάθηκαν παγκοσμίως το 2019. «Προσπαθούμε να αναπτύξουμε ένα σύστημα που ναι μεν να μας επιτρέπει να κρατάμε ένα έμβρυο έξω από τη μητέρα, αλλά να παραμένει σε εμβρυϊκές συνθήκες, δηλαδή να συνεχίζει να αναπνέει και να τροφοδοτείται μέσω του ομφάλιου λώρου και γενικά να περιβάλλεται από ένα υγρό σταθερής θερμοκρασίας», δήλωσε στο Reuters ο επικεφαλής του έργου Έντουαρντ Γκρατάκος.
Ο ίδιος ηγείται μιας ομάδας 35 ατόμων στην ιατρική ερευνητική μονάδα BCNatal, η οποία δημιουργήθηκε συνδυάζοντας τα τμήματα μαιευτικής και μητρικής-εμβρυϊκής ιατρικής δύο νοσοκομείων στη Βαρκελώνη και του Fundacion La Caixa, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που υποστηρίζεται από την Caixabank (CABK. MC).
Οι επιστήμονες θα κάνουν δοκιμές σε χοίρους πριν προτείνουν μια κλινική δοκιμή σε ανθρώπους σε λίγα χρόνια. Σε προκλινικά πειράματα με αρνιά, κατάφεραν να επιτύχουν εμβρυϊκή επιβίωση 12 ημερών. «Το εξαιρετικά πολύπλοκο έργο καλύπτει πολλές διαφορετικές ειδικότητες ιατρικής και απαιτεί μηχανικούς διαφορετικών τύπων. Είναι μια πρόκληση, είναι εξαιρετικά λεπτό να ξεγελάσεις τη φύση για να γίνει αυτό δυνατό», είπε ο Γκρατάκος. Μεταξύ μερικών τέτοιων μελετών παγκοσμίως είναι αυτή που πραγματοποίησε μια ομάδα επιστημόνων στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας, η οποία κατάφερε να κρατήσει ζωντανά έμβρυα ζώων για 28 ημέρες.
Σύμφωνα με την Kelly Werner, επίκουρη καθηγήτρια παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο Columbia, τα πολλά υποσχόμενα ευρήματα της ισπανικής ομάδας πρέπει να δοκιμαστούν ενδελεχώς σε ανθρώπους για να αποκλειστούν οι κίνδυνοι και οι δυσμενείς επιπτώσεις. «Αν και είναι μια συναρπαστική εξέλιξη, ο τεχνητός πλακούντας δεν προορίζεται να αντικαταστήσει έναν φυσικό», είπε η Βέρνερ. «Παρά αυτές τις εξελίξεις, θα πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να υποστηρίξουμε την υγεία της μητέρας και να μειώσουμε τους παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε πρόωρο τοκετό».
