Το χρώμα του χάρτη
Ήταν απολύτως βολικό για κάποιους το «Όλοι μαζί τα φάγαμε». Δεν είναι όμως η αλήθεια. Η αλήθεια είναι πως όλοι μαζί πληρώνουμε αυτά που έφαγαν κάποιοι.
Κάποιοι επιτήδειοι ή απλώς ανίκανοι.
Αυτό λίγο έως πολύ το έχει συνειδητοποιήσει στο σύνολο της η κοινωνία, μετά από οχτώ χρόνια σκληρής λιτότητας η οποία θα μπορούσε να έχει συμβεί σε μια χώρα μόνο μετά από πολεμική σύγκρουση.
Γράφει ο Αριστοτέλης Μπατιστάτος (*)
Αν όμως δεν μπορέσουμε να αποκωδικοποιήσουμε και να σταθούμε απέναντι τις παθογένειες του πολιτικού συστήματος δεν έχουμε καμία τύχη ακόμη και με απαίτηση από πλευράς των δανειστών για μηδέν τοις εκατό σε πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2060.
Μια άλλη αλήθεια που πρέπει να ειπωθεί είναι πόσο έχει κοστίσει σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό κεφάλαιο το τηλεοπτικό χρώμα του χάρτη τα βράδια των εκλογών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Πρέπει να ειπωθεί γιατί μετά τα εξοπλιστικά προγράμματα και την ιατροφαρμακευτική δαπάνη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση ήταν ο τρίτος πυλώνας χρεωκοπίας της χώρας. Και μάλιστα ήταν εκείνος ο πολιτικός τόπος όπου η επιτηδειότητα έτεμνε την ανικανότητα και παρήγαγε έρημα χωριά και κλειστές κοινωνίες.
Πόση σημασία έχει στα αλήθεια το χρώμα του χάρτη όταν οι μισοί υποψήφιοι Δήμαρχοι σε όλη την επικράτεια δηλώνουν την ανεξαρτησία τους από πολιτικές υιοθεσίες αλλά εξαρτώνται άμεσα από την κομματική συγκατάθεση.
Η υποστήριξη τους από τον δεξιό, αριστερό ή κεντρώο κομματικό μηχανισμό πόση συνάφεια έχει με την διαχείριση των απορριμμάτων, την προστασία της φύσης, την πολιτιστική αναβάθμιση ή την δημιουργία ποδηλατοδρόμων.
Αυτή είναι μια αλήθεια την οποία δεν μπορούν να αμφισβητήσουν ακόμη και εκείνοι οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η συμμετοχική Δημοκρατία την οποία επιφέρει στις τοπικές κοινωνίες η παρούσα νομοθετική μεταρρύθμιση (Κλεισθένης Ι) με την απλή αναλογική θα οδηγήσει νομοτελειακά σε ακυβερνησία. Και δεν μπορούν γιατί θα πρέπει να υπερασπιστούν την μέχρι σήμερα εικόνα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Την εικόνα των υπερχρεωμένων Δήμων με τις ελάχιστες έως ανύπαρκτες ανταποδοτικές παροχές προς τους δημότες τους.
Με Δήμαρχους οι οποίοι αυτοανακηρύσσονται Δήμαρχοι μέχρι το 2029, γιατί έτσι αποφάσισαν οι ίδιοι, ενώ όταν βρίσκονται μπροστά στο ενδεχόμενο απώλειας της Μακιαβελικής ηγεμονίας τους απλώς ντρέπονται που είναι Δήμαρχοι.
Η υπερηφάνεια τους αρχίζει και τελειώνει στην ανάγκη να έχει ο χάρτης το χρώμα της παράταξης του πολιτικού τους μέντορα, μετατρέποντας έτσι τον θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε κακέκτυπο της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Η αριστεία για αυτούς αρχίζει και τελειώνει στην επίκληση της και όχι στην ουσιαστική επιδίωξη της. Γιατί οι πραγματικά άριστοι εκτός από την αριστεία τους έχουν κάτι ακόμη πιο επικίνδυνο. Έχουν άποψη.
Δυστυχώς το μόνο που προκαλεί το υπάρχον εκλογικό σύστημα στις τοπικές κοινωνίες είναι ο αποκλεισμός των αρίστων. Αυτών που θα ήθελαν να προσφέρουν αλλά εμποδίζονται από την άσχετη πολιτική τους επιλογή με το χρώμα του χάρτη.
Δυστυχώς στην Ελλάδα της κρίσης – και αυτό είναι απολύτως γενεσιουργός αιτία της κρίσης – δεν γνωρίζουμε τα πολιτικά αυτονόητα και τα ιστορικά κεκτημένα. Δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει ευθύνη του Πολίτη, συμμετοχική Δημοκρατία, υπερκομματική συνεργασία, ουσιαστική διαφάνεια, πολιτική λογοδοσία.
Ευθύνη του πολιτικού συστήματος είναι πρωτίστως να διαπαιδαγωγήσει την κοινωνία και να την μπολιάσει με αρχές και αξίες. Η συγκεκριμένη νομοθεσία η οποία είναι υπό συζήτηση στο Κοινοβούλιο σαφώς και δεν είναι ούτε η αρχή ούτε το τέλος αυτής της μεταρρυθμιστικής πορείας.
Ο επόμενος σταθμός της θα είναι η επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση και εκεί με ευθύνη όλα τα πολιτικά κόμματα θα καταθέσουν τις προτάσεις τους για την αυριανή μορφή του Κράτους και τη σχέση του με την κοινωνία. Αν δεν εκσυγχρονιστούν οι θεσμοί και οι δομές της δημόσιας διοίκησης είναι δεδομένο ότι και στο μέλλον θα αναζητούμε τρόπους για να μειώσουμε τα ελλείμματα που παράγει το υπερτροφικό, δυσκίνητο και αναποτελεσματικό Κράτος.
Η σχέση του Πολίτη με το Κράτος ξεκινά από το επίπεδο της γειτονιάς, της Τοπικής Κοινότητας, του Δήμου. Διέπεται από τις συνθήκες της καθημερινότητας η οποία επηρεάζει την ποιότητα της ζωής του. Δικαιούται να έχει άποψη για αυτήν.
Δικαιούται να ασκεί κριτική για όλα αυτά που αφορούν στην καθημερινή του επαφή με τις δημόσιες υπηρεσίες, με τους συμπολίτες του, με το περιβάλλον.
Δικαιούται να συμμετέχει στη λήψη των αποφάσεων. Ειδάλλως θα παραμείνει θιασώτης στην πολιτική αλαζονεία του κάθε αυτόκλητου σωτήρα ο οποίος θα είναι Δήμαρχος μέχρι το 2029, το 2039, το 2049…
(*) Μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Εργατικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ
