Του Αη Νικόλα σήμερα, η γιορτή των ναυτικών, της ναυτοσύνης και ο πιο κατάλληλος για να τιμήσουμε αυτή την μέρα, είναι ο παλαίμαχος ναυτικός και συγγραφέας ναυτικών ιστοριών, συμπατριώτης μας Γαβρίλης Παναγιωσούλης. Τον ευχαριστούμε θερμά για την ιστορία που μοιράζεται με τους Αναγνώστες του Kefalonia press.
Τέλη Νοεμβρίου- αρχές Δεκεμβρίου έγιναν όλα:
Θάταν τέτοιες μέρες κατά τα τέλη Νοεμβρίου το κρύο ήταν τσουχτερό, μας περόνιαζε μέχρι τα κόκκαλα, το βαπόρι αγκομαχούσε ανεβαίνοντας το ποτάμι του Αγίου Λαυρεντίου Καναδά, έπρεπε να προλάβουμε να φθάσουμε στο Μόντρεαλ πριν παγώσει. Ήταν μια εποχή πριν ανοίξουν οι μεγάλες λίμνες.
Ένα μικρό φορτηγό βαπόρι 5000 τόνων γενικού φορτίου General cargo ήταν σχεδόν άδειο, τα φτερά της προπέλας ξεχώριζαν στην επιφάνεια του νερού κι ακουγόταν ο ρυθμικός κρότος καθώς βιδωνόταν στο νερό. Τα δρομολόγια ήταν τακτικής γραμμής ανάμεσα Montreal, Trois Rivieres, Quebec, Bagotville, Port Alfred, Βοστόνη και νότιο Αμερική Κολομβία, μετά περνώντας το κανάλι του Παναμά μέχρι Ισημερινό και Περού. Φορτία γενικό εμπόρευμα, “general cargo” από κάθε λιμάνι φόρτωναν και ξεφόρτωναν πραμάτειες. Ο πάγος είχε αρχίσει να πλέει στην επιφάνεια του ποταμού.
Γράφει ο Γαβριήλ Παναγιωσούλης
Ακριβώς έξω από το Κεμπέκ υπήρχε ένα πιο συμπαγές στρώμα πάγου, η ταχύτητα του βαποριού δεν επέτρεπε να εναντιωθεί, έτσι το στρώμα πάγου άρχισε να σπρώχνει το βαπόρι προς τα πίσω. Ο πιλότος και ο καπετάνιος φουντάρισαν και τις δυο άγκυρες, πράγματι το βαπόρι σταμάτησε το κατρακύλισμα. Αμήχανοι στεκόμαστε κοιτάζοντας όταν βάρκα με τις αρχές του τόπου ήρθαν πάνω στο βαπόρι. Αποφάνθηκαν οι άγκυρες έχουν πιάσει πάνω σε υπόγεια καλώδια και πρέπει να κόψουμε τις καδένες.
Έτσι έγινε, ρυμουλκά μας έπιασαν και μας πήγαν στην άκρη-όχθη έξω από το λιμάνι του Κεμπέκ όπου δέσαμε κάβους. Το κρύο ανυπόφορο, ο πάγος στην κουβέρτα θα είχε πάχος πάνω από ένα πόδι. Τα βίντσια γύριζαν σιγά, σιγά, στο ρελαντί όλη την νύχτα για να μην παγώσουν και σπάσουν οι σωλήνες, θυμάμαι ο λοστρόμος και οι ναύτες ερχόταν κάθε λίγο και λιγάκι κι έμπαιναν στην «γραδελάδα» του «στόκολου» εκεί μες τη μαυρίλα της κάπνας αγκάλιαζαν τους βρώμικους σωλήνες για να ζεστάνουν τα χέρια τους, δάκρυα από το κρύο, έτρεχαν από τα μάτια τους. Πρέπει να δώσω έμφαση ότι η μηχανή του βαποριού δεν μπορούσε να εργαστεί διότι ο πάγος είχε φράξει την είσοδο «αναρρόφηση» του νερού στην «κοντέσα» οπότε δεν κυκλοφορούσε νερό για να κρυώνει. Η λειτουργία της «κοντέσας» είναι κάτι σαν το ψυγείο του αυτοκινήτου, με την μόνη διαφορά ότι το νερό μπαίνει και βγαίνει από και προς τη θάλασσα.
Δεμένοι στην όχθη περιμέναμε, οπότε την δεύτερη νύχτα κατά τις 4 τα ξημερώματα ακούστηκε ένα τρομερό τράνταγμα σε όλο το βαπόρι, ο Νυχτοφύλακας Βατσιμάνης έτρεξε σε όλες τις πόρτες χτυπώντας, φωνάζοντας σηκωθείτε όλοι επάνω, κίνδυνος, πεταχτήκαμε με τα εσώρουχα στην κουβέρτα πάνω στον πάγο, ο καπετάνιος ένας γέρο- Κεφαλλονίτης στη γέφυρα άρχισε τις σφυριξιές με μια βραχνή ατμο-σφυρίχτρα.
Ο πάγος έπαιρνε το βαπόρι σβάρνα κι εμείς πάνω στην κουβέρτα σχεδόν γυμνοί είχαμε γίνει σαν παγωμένες μούμιες Τι είχε συμβεί ένα κομμάτι πάγου μας τρακάρισε στην πλώρη, κόπηκαν οι κάβοι και το βαπόρι ακυβέρνητο κατρακυλούσε μαζί με τον πάγο. Η μηχανή νεκρή.
Ήρθαν ρυμουλκά μας έπιασαν και μας πήγαν τούτη τη φορά μέσα στο λιμάνι του Κεμπέκ. Καθίσαμε συνολικά 11 μέρες, φορτο-εκφόρτωσαν τα εμπορεύματα, μετά έπρεπε να πάμε σε δεξαμενή καθότι είχαν στραβώσει από τον πάγο τα φτερά της προπέλας. Έτσι βάλαμε πλώρη για Χάλιφαξ. Μπροστά μας πήγε ένα καναδικό παγοθραυστικό, αμέσως μετά ακολουθούσε ένα νεότευκτο σουηδικό αυτά με τις τρεις κορώνες στην Φάβα τσιμινιέρα και μετά το βαπόρι μας. Αφού έσπαγαν τον πάγο η μηχανή μπόρεσε να αναρροφήσει νερό και κουτσά, κουτσά, βγήκαμε από τον Άγιο Λαυρέντιο…
Ήταν κάπου εκεί κοντά σε τούτες τις ημέρες στην εορτή του Αγίου Νικολάου προστάτη των ναυτικών Αυτό το κρύο μου έμεινε αξέχαστο, 11 ολόκληρα μερόνυχτα, προσευχόμενοι στον Άγιό μας να μας βοηθήσει να φύγουμε, κάτι που επιτεύχθηκε με τη βοήθεια παγοθραυστικού. Και δεν αρρώστησε κανένας από εμάς έστω κι ας πεταχτήκαμε σχεδόν γυμνοί πάνω στον πάγο!
Εξαιρετικός όπως πάντα. Σε καθηλώνει όταν τον διαβάζεις!