Παρατηρώντας προσεκτικά μια ομάδα οποιουδήποτε αθλήματος διαπιστώνουμε όλοι μας το αυτονόητο∙ πόσο δεμένο κοινωνικό σύνολο είναι. Αν παρατηρήσεις, όμως, ακόμη πιο προσεκτικά εξετάζοντας τις ικανότητες του κάθε μέλους ξεχωριστά, θα διαπιστώσεις πως και σ’ αυτήν τη περίπτωση το κάθε μέλος είναι εξίσου ικανό ως μονάδα πια να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις και τους στόχους που έχει θέσει η ομάδα.
Τώρα όλα τα παραπάνω κάνε τα εικόνα με εσένα μέσα σε ένα οποιοδήποτε κοινωνικό σύνολο. Θα δεις πως σίγουρα καταφέρνεις πολλά πράγματα στην καθημερινότητά σου ως μονάδα, μαζί με άλλους ωστόσο νιώθεις πως μπορείς να κατακτήσεις το σύμπαν. Τι μας λένε, λοιπόν, όλα τα παραπάνω; Ναι, σίγουρα μπορείς να καταφέρεις πολλά, με την κατάλληλη παρέα όμως όλα γίνονται περισσότερα και σίγουρα πιο ευχάριστα.
Από μικρούς μας μεγαλώνουν με στόχο να αποκτήσουμε ανεξαρτησία κι αυτάρκεια σε πολλούς τομείς της ζωής μας. Μα υπάρχουν στιγμές μέσα σε όλη αυτήν την πορεία εξέλιξής μας που νιώθουμε την ανάγκη να τις μοιραστούμε με άλλους, παρόλο που πρόκειται για πράγματα που μπορούμε πολύ απλά να διεκπεραιώσουμε μόνοι μας. Βλέπεις, ο άνθρωπος είναι απ’ τη φύση του κοινωνικό ον. Μας βγαίνει αβίαστα η ανάγκη αυτή χωρίς να έχουμε ποτέ εμβαθύνει στα «γιατί». Έχεις αναρωτηθεί ποτέ τους λόγους που μας οδηγούν στο να συνυπάρχουμε και να δημιουργούμε δεσμούς;
Είναι ασύγκριτο το συναίσθημα του «ανήκω κάπου». Έχουμε φτιαχτεί γι’ αυτό και σίγουρα το να είμαστε κομμάτι ενός συνόλου, και μάλιστα δραστήριο, μας προσφέρει απίστευτη ικανοποίηση βελτιώνοντας την αυτοπεποίθηση και παράλληλα την αυτοεκτίμησή μας. Σκέψου πόσες φορές ένιωσες έτσι όταν απ’ τα παιδικά σου ακόμη χρόνια χάρηκες με τα κατορθώματα της δικής σου παρέας, αλλά ακόμη κι όταν συνέβη το αντίθετο κι ίσως αποτύχατε σε στόχους κι όνειρα, πάλι όλο αυτό αντιμετωπίστηκε από όλους σας ενισχύοντας ακόμη πιο πολύ την αίσθηση του μοιράσματος.
Ακόμη πιο ασύγκριτο είναι το συναίσθημα του «νιώθω ότι με στηρίζουν». Συνυπάρχουμε και δημιουργούμε δεσμούς δίνοντας αυτόματα καθημερινά κίνητρο στον εαυτό μας για να κάνει πράγματα. Για να πετύχει στόχους και να πραγματώσει όνειρα. Τι πιο όμορφο απ’ το να έχεις γύρω σου ανθρώπους που πιστεύουν σε εσένα, ακόμη κι όταν δεν μπορείς να τα κάνεις όλα μόνος σου. Η ανάγκη, λοιπόν, για προσωπικό κίνητρο μέσα απ’ τις σχέσεις μας με τους άλλους είναι ολοφάνερη, υπαρκτή και τόσο μα τόσο γοητευτική όταν όλα αυτά μπορούν να συνυπάρχουν σε απόλυτη αρμονία.
Καλή η ανεξαρτησία, όμως από μόνη της δε θα φέρει την ώθηση για εξέλιξη. Βλέποντας τον εαυτό μας μέσα στο πλαίσιο μιας σχέσης –είτε μιλάμε για φιλική, είτε επαγγελματική, είτε ακόμη ερωτική– αναπτύσσουμε την ανάγκη για αυτοβελτίωση. Αυτό έρχεται μέσα απ’ την κριτική των υπολοίπων γύρω μας αλλά κι απ’ τη δική μας αυτοκριτική. Θα σε πάω πίσω στα σχολικά σου χρόνια όταν πολλές φορές, ηθελημένα ή ακούσια, έθεσες τον εαυτό σου σε διαδικασία σύγκρισης κι υγιούς ανταγωνισμού με τους συμμαθητές σου κι αυτό σαφέστατα σε πήγε μπροστά. Όπως επίσης κι η κριτική που ίσως δέχθηκες από καθηγητές σου έδωσε μια έξτρα ώθηση, όταν τη χρειάστηκες.
«Συνυπάρχω» σημαίνει «νιώθω πως επικοινωνώ». Η ανάγκη για επικοινωνία είναι τόσο βαθιά κι ουσιαστική που ακόμη κι ο πιο αυτάρκης άνθρωπος στον πλανήτη θα λύγιζε μπροστά στην απουσία της. Και μη νομίζεις πως με το να έχεις πλήρη βούληση κινήσεων κι επομένως ελευθερία στον απόλυτο βαθμό μπορείς να αντικαταστήσεις την αίσθηση της γλυκιάς εξάρτησης από άλλους που με τη σειρά της θα φέρει πραγματική επικοινωνία, ουσιαστική. Μην έχεις αυταπάτες, ίσως και να τα μπορείς όλα να τα καταφέρεις, μα αν δεν έχεις με ποιους να τα μοιραστείς, τι να τα κάνεις;
Και με το «εκφράζομαι» τι γίνεται; Δε νοείται να υπάρξει οποιαδήποτε διαπροσωπική σχέση δίχως να συμπεριλαμβάνει την ανάγκη της εξωτερίκευσης. Φαντάσου πόσο ρομποτικά φτιαγμένη θα ήταν η ζωή μας αν δεν αισθανόμασταν και δεν ικανοποιούσαμε την ανάγκη του να εκφράζουμε φόβους κι όνειρα, πόσο κλειδωμένοι θα ήμασταν.
Ο άνθρωπος είναι απ’ τη φύση του κοινωνικό ον. Ίσως να είμαστε πολύ καλά προγραμματισμένοι στο να καταφέρνουμε πράγματα από μόνοι μας, όμως η ευχαρίστηση του να τα μοιράζεσαι όλα αυτά, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες, δεν αντικαθίσταται. Αποζητάς την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου; Μόνο μέσα απ’ τις σχέσεις σου με τους άλλους θα δεις το πραγματικό είδωλο στον καθρέφτη.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη
