Μάκης Φόρτες: Μετά την απομυθοποίηση του αντι-Κλεισθένη τι;
Με την κατάθεση του νομοσχεδίου του αντι-Κλεισθένη από την Κυβέρνηση σχετικά με την διακυβέρνηση των Δήμων (και των Περιφερειών) όχι μόνο απομυθοποιήθηκε μία ακόμη προεκλογική εξαγγελία της Νέας Δημοκρατίας και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά και ενίσχυσε με το δικό της νομοθέτημα τις βασικές αρχές του Κλεισθένη του νόμου του ΣΥΡΙΖΑ που τόσο πολεμήθηκε.
Ιδού το γιατί με τρία μόνο παραδείγματα:
- Κανένας Κλεισθένης και καμία απλή αναλογική δεν καταργήθηκαν, όπως υποσχόταν ο ίδιος ο Μητσοτάκης και το Δημαρχιακό κομματικό κατεστημένο.
Αντίθετα μάλιστα ενισχύθηκε ο πυρήνας της απλής αναλογικής και του Κλεισθένη η συνεργασία των παρατάξεων.
Με τον αντι-Κλεισθένη θεσμοθετείται αυτό που δεν τόλμησε ούτε ο Κλεισθένης και ο ΣΥΡΙΖΑ, με την δυνατότητα δύο ή περισσότερες δημοτικές παρατάξεις να μπορούν να συμπράξουν, εφόσον μια από αυτές είναι η παράταξη με την οποία έχει εκλεγεί ο Δήμαρχος και μάλιστα η νέα παράταξη «να λογίζεται ως η παράταξη με την οποία εξελέγη ο δήμαρχος, για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων» !
Τώρα ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκος αρκείται να δηλώνει πως «Η ενθάρρυνση των συμπράξεων και της συνεργασίας μεταξύ των παρατάξεων, ώστε να υπάρξουν πλειοψηφίες είναι η βασική ουσία της παρέμβασης μας» ξεχνώντας αφενός τι έλεγαν προεκλογικά ενώ προσγειώνει όλους όσους είχαν επενδύσει στην αξιοπιστία των λόγων της Ν.Δ. και αφετέρου θεσμοθετεί, με βαρύγδουπη μάλιστα ορολογία, «την σύμπραξη των παρατάξεων» στο πρώτο – πρώτο άρθρο του νέου νόμου.
- Καμία «ακυβερνησία» Δήμων δεν αντιμετωπίζεται με τον αντι-Κλεισθένη όπως και καμία «κυβερνησιμότητα» δεν κατοχυρώθηκε νομοθετικά αφού δεν υπήρχε μέγα πρόβλημα με τον Κλεισθένη όπως ισχυρίζονταν.
Αντίθετα με τα όσα είχαν εξαγγελθεί περί κυβερνησιμότητας των Δήμων και ενίσχυσης της οικονομικής επιτροπής με μεταφορά αρμοδιοτήτων από το Δημοτικό Συμβούλιο, τελικά με τον αντι-Κλεισθένη μεταφέρονται ήσσονος σημασίας αρμοδιότητες και την ίδια ώρα περικόπτονται ουσιαστικές αρμοδιότητες της οικονομικής επιτροπής αποδυναμώνοντας τη λειτουργία της.
Χαρακτηριστικότερο όλων παράδειγμα: Εκεί που η οικονομική επιτροπή ανέκαθεν, ακόμη και η προκάτοχό της δημαρχιακή επιτροπή, διενεργούσε όλες τις δημοπρασίες, τώρα αυτή την αρμοδιότητα θα την έχει μέχρι του ποσού των 60.000 ευρώ και από κει και πάνω οι δημοπρασίες μεταφέρονται ….στο δημοτικό συμβούλιο αυξάνοντας την γραφειοκρατία και το χρόνο ολοκλήρωσης των δημοπρασιών, προκαλώντας δυσλειτουργία στην παραγωγή έργου.
Η πολιτική βούληση της Κυβέρνησης της ΝΔ για ευελιξία της οικονομικής επιτροπής (και της ΕΠΟΙΖΩ) με σκοπό την «κυβερνησιμότητα» των Δήμων εξαντλήθηκε στη μείωση του αριθμού των μελών της με ταυτόχρονο τον αποκλεισμό παρατάξεων της αντιπολίτευσης από τη σύνθεσή της.
- Καμία μέριμνα από μεριάς ΝΔ για τις Κοινότητες σήμερα που είναι Κυβέρνηση, όταν το 1997 με την ψήφιση του Καποδίστρια και τη συνένωση των κοινοτήτων σε Δήμους διακήρυσσε ότι «όταν έλθει στην Κυβέρνηση θα επαναδημιουργήσει τις Κοινότητες».
Σε αντίθεση με τα προηγούμενα, όχι μόνο όταν επανήλθε στην εξουσία η Νέα Δημοκρατία το 2004 δεν «επαναδημιούργησε τις Κοινότητες», αλλά και σήμερα ακόμη που επανακάμπτει, με τον αντι-Κλεισθένη αποδυναμώνει τις Κοινότητες.
Συγκεκριμένα καθιστά την αποφασιστική αρμοδιότητα των Κοινοτήτων, στην κατανομή του αναλογούντος προς αυτές ποσοστού των κεντρικών αυτοτελών πόρων (ΚΑΠ) που προορίζονται για τις επενδυτικές ανάγκες του δήμου ….εισηγητική. Αυτό σημαίνει ότι υποβαθμίζεται ο ρόλος των Κοινοτήτων και αφαιρείται από αυτές μία σημαντική αποφασιστική αρμοδιότητα που είχε να κάνει με το ποιος αποφασίζει για την ανάπτυξη των χωριών.
Αυτά είναι τρία βασικά σημεία απομυθοποίησης του αντι-Κλεισθένη σε μια συνολική και όχι αποσπασματική προσέγγιση των όσων νέων εισάγει και ας δούμε στη συνέχεια ….την προσγείωση στα δικά μας !
Δύο μήνες μετά τις Δημοτικές Εκλογές και λιγότερο από ένα μήνα από την εκκίνηση της νέας Δημοτικής περιόδου και δεν έχει υπάρξει καμία πρωτοβουλία από τον εκλεγμένο Δήμαρχο κ. Μιχαλάτο ως όφειλε, για να εξευρεθούν κοινά σημεία μεταξύ των πέντε παρατάξεων προκειμένου να λειτουργήσει εύρυθμα ο Δήμος από την πρώτη μέρα στα νόμιμα πάντα πλαίσια.
Σε κάθε περίπτωση τρία είναι τα δεδομένα που θα καθορίσουν την κυβερνησιμότητα του νέου Δήμου Αργοστολίου όπως διαμορφώνονται με τον Κλεισθένη και τώρα με τον αντι-Κλεισθένη.
1ον. Εν αρχή ην η συνεργασία
Πρώτα απ’όλα κάποιες αλήθειες που σκοπίμως αποκρύπτονται.
- Στις 2 Ιουνίου οι ψηφοφόροι εξέλεξαν τον Δήμαρχο και μόνο τον Δήμαρχο.
- Οι δημοτικοί σύμβουλοι, εξελέγησαν στις 26 Μαίου με το σύστημα της απλής αναλογικής και στο δημοτικό συμβούλιο αποτυπώνεται για πρώτη φορά η λαϊκή βούληση στην γνήσια μορφή της.
- Οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις ήταν διακριτές και όποιος δεν θέλει (ή δεν μπορεί) να το καταλάβει προσφέρει κάκιστες υπηρεσίες στην εύρυθμη λειτουργία του Δήμου.
- Στο νέο θεσμικό πλαίσιο για την αυτοδιοίκηση δεν υπάρχει πλέον πλειοψηφία και μειοψηφία και κατ’επέκταση δεν υπάρχει συμπολίτευση και αντιπολίτευση, όπως προσπάθησε να εισάγει ατυχέστατα ο νεοεκλεγείς κ. Μιχαλάτος. .
- Ο Δήμαρχος συνδέεται στην εκτέλεση των καθηκόντων του ελάχιστα έως καθόλου με την παράταξή του, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι τώρα.
- Η θεσμική νομιμοποίηση για την κυβερνησιμότητα του Δήμου δεν ανήκει πλέον αποκλειστικά στην παράταξη του Δημάρχου (εκτός βεβαίως και έχει εκλεγεί από την πρώτη Κυριακή κάτι το ποίο δεν συμβαίνει στην δικιά μας περίπτωση του Δήμου Αργοστολίου) αλλά στη συνεργασία των διαφόρων παρατάξεων ακόμη και την σύμπραξη τους σύμφωνα με τον αντι-Κλεισθένη.
- Πανελλήνια, από τους 332 Δήμους οι 231 (το 69%) εξέλεξαν Δήμαρχο, μεταξύ των οποίων και στο Δήμο Αργοστολίου αλλά και στους άλλους δύο Δήμους της Κεφαλονιάς, την δεύτερη Κυριακή, οπότε και δεν διαθέτουν την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο.
- Μάλιστα, σε 69 εκ των 231 Δήμων που εξέλεξαν Δήμαρχο στον β’ γύρο της εκλογικής διαδικασίας εξελέγη τελικά ο δεύτερος εκ των δύο αντιπάλων, όπως στην περίπτωση του Δήμου Αργοστολίου, με αποτέλεσμα η παράταξη του Δημάρχου να έχει λιγότερους δημοτικούς συμβούλους από ότι η παράταξη του υποψηφίου που πλειοψήφησε κατά τον α’ γύρο (στην περίπτωση μας Μιχαλάτος 9 έδρες, Παρίσης 10 έδρες).
Τα πράγματα λοιπόν είναι απλά: Άλλο ο Δήμαρχος και άλλο η παράταξή του !
Είναι πρόδηλο λοιπόν ότι για να υπάρξει σταθερή διακυβέρνηση του Δήμου και εύρυθμη λειτουργία του όπου η παράταξη του Δημάρχου δεν έχει την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο, όπως στην περίπτωση του Δήμου Αργοστολίου, ο Δήμαρχος και η παράταξή του οφείλουν να συνεργαστούν προγραμματικά και θεσμικά με τις άλλες παρατάξεις στη βάση της λαϊκής βούλησης, όπως αυτή έχει εκφραστεί με την αναλογική εκπροσώπηση στο Δημοτικό Συμβούλιο και αποτελεί τη βούληση του νομοθέτη τόσο στον Κλεισθένη όσο και στον αντι-Κλεισθένη.
Οποιαδήποτε άλλη επιδίωξη για την διακυβέρνηση του Δήμου αποτελεί θεσμική εκτροπή η οποία αλλοιώνει τη λαϊκή βούληση, όπως η προσωπική συναλλαγή η οποία κατά κανόνα συνοδεύεται με μοίρασμα «καρεκλών».
2ον. Ο συνδυασμός του εκλεγέντος Δημάρχου το μόνο ουσιαστικό προνόμιο από τον Κλεισθένη που είχε είναι ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου να προέρχεται από τα μέλη του και αυτό όμως με τον αντι-Κλεισθένη άλλαξε όταν ο Πρόεδρος θα είναι από τα μέλη …..της νέας παράταξης, που σημαίνει ότι μπορεί να είναι σύμβουλος από οποιαδήποτε άλλη παράταξη αρκεί να έχει συμπράξει με την παράταξη του Δημάρχου.
Σε κάθε περίπτωση η επιλογή του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου επιβάλλεται πλέον να είναι πέρα από πρόσωπα, εναρμονισμένη με το νέο πνεύμα της συνεργασίας που απαιτεί η παραταξιακή διαφορετικότητα στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Ο Πρόεδρος είναι πλέον ο Πρόεδρος όλου του Δημοτικού Συμβουλίου και επιβάλλεται να έχει τη δεδηλωμένη όσων περισσοτέρων παρατάξεων και μελών του συμβουλίου και όχι μόνο της παράταξής του και των μελών της όπως συνέβαινε συνήθως μέχρι τώρα.
Εν ολίγοις είναι αδύνατον να σταθεί Πρόεδρος στο Δημοτικό Συμβούλιο Αργοστολίου έχοντας την δεδηλωμένη του …1/3 των συμβούλων και της μιας εκ των πέντε παρατάξεων, δηλαδή των 9 μόνο συμβούλων της παράταξης Μιχαλάτου.
Και αυτό το θέμα σίγουρα θα πρέπει να απασχολήσει προσωπικά τον κ. Μιχαλάτο.
Όσον αφορά τη σύνθεση του συμβουλίου των Δημοτικών Νομικών Προσώπων ΔΕΥΑΚ, Λιμενικό Ταμείο, ΟΚΑΠ, ΚΕΔΗΚΕ με τον αντι-Κλεισθένη η παράταξη του Δημάρχου αποκτάει «δώρο – άδωρο» με ….3 μέλη μπόνους στα 15 .
Εκτός του Γηροκομείου Αργοστολίου το οποίο διατηρεί τη νομική μορφή που είχε και την ΕΔΑΚΙ η οποία με το σημερινό καθεστώς λειτουργίας μπορεί όλα τα μέλη της διοίκησης να μην ανήκουν στην παράταξη του Δημάρχου, τα τέσσερα προαναφερθέντα Νομικά Πρόσωπα θα έχουν Διαδημοτικό χαρακτήρα (οι τρεις Δήμοι της Κεφαλονιάς) και μέσα στα δύο πρώτα χρόνια πρέπει να αποφασιστεί αν θα συνεχίσουν έτσι ή όχι.
Το μόνο προνόμιο του Δημάρχου Αργοστολίου σε αυτά είναι ότι είναι Πρόεδρος, έχοντας όμως τη δυνατότητα να ορίσει άλλο Δημοτικό Σύμβουλο και αυτόν από οποιαδήποτε παράταξη.
Αντιπρόεδρος είναι ο Δήμαρχος Ληξουρίου και από τα 15 μέλη του κάθε συμβουλίου τα 11 είναι αιρετοί (4 από τον Δήμο Αργοστολίου συν ο Δήμαρχος εκ των οποίων μόνο δύο από την παράταξη του Δημάρχου και από 3 οι άλλοι δύο Δήμοι) ενώ τα άλλα 4 μέλη είναι ένας εκπρόσωπος των εργαζομένων (μόνο στη ΔΕΥΑ), ένας εκπρόσωπος κοινωνικού φορέα και δύο πολίτες, με τους τρεις τελευταίους να ορίζονται από το Δημοτικό Συμβούλιο Αργοστολίου που σημαίνει ότι οι μη Δημαρχιακές παρατάξεις έχουν τη δυνατότητα να ορίσουν όποιους θέλουν.
3ον. Οι Αντιδήμαρχοι (μέχρι πέντε στο Δήμο Αργοστολίου) μπορεί να προέρχονται πλέον από όλες τις δημοτικές παρατάξεις και όχι μόνο του Δημάρχου.
Στην Αιτιολογική Έκθεση του «Κλεισθένη» καθίσταται σαφής η πρόθεση του νομοθέτη: «Να μπορούν πλέον να οριστούν ως αντιδήμαρχοι δημοτικοί σύμβουλοι όχι μόνο από την παράταξη του δημάρχου, όπως γινόταν μέχρι τώρα, αλλά από όλες τις δημοτικές παρατάξεις προκειμένου να μπορεί να αποτυπώνεται και σε επίπεδο διοίκησης η τυχόν σταθερή συνεργασία περισσότερων της μίας παρατάξεων».
Και μάλιστα, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα προσωπικής συναλλαγής και διάλυσης των παρατάξεων εξαιτίας προσωπικών στρατηγικών, ο ορισμός αυτός θα πρέπει να εγκρίνεται από την πλειοψηφία των συμβούλων της παράταξης στην οποία ανήκει ο οριζόμενος αντιδήμαρχος.
Το συμπέρασμα
Η εξασφάλιση της θεσμικής ομαλότητας είναι ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΟΛΩΝ και από κοινού των συμμετεχόντων στο Δημοτικό Συμβούλιο και των παρατάξεων που ανήκουν και όχι μόνο του ενός και της μιας παράταξης.
Σε τελική ανάλυση, αν ο νομοθέτης (και όχι μόνο του Κλεισθένη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του αντι-Κλεισθένη της ΝΔ) της σημερινής λειτουργίας του Δήμου ήθελε όλη η εξουσία να ασκείται από τον Δήμαρχο και την παράταξή του, όπως κάποιοι θέλουν να πιστεύουν, θα διατηρούσε το νομοθετικό πλαίσιο διοίκησης του Καλλικράτη.
Η ΝΔ δυστυχώς γιαυτούς που είχαν επενδύσει στις προεκλογικές της εξαγγελίες περί κατάργησης του Κλεισθένη, ΔΕΝ ΤΟΛΜΗΣΕ να ακουμπήσει τον πυρήνα του Κλεισθένη την απλή αναλογική και να αλλοιώσει την αποτύπωση της λαϊκής βούλησης στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Έτσι λοιπόν ουδείς Δήμαρχος εκ των 231 (συμπεριλαμβανομένου και του Δημάρχου Αργοστολίου) που δεν διαθέτουν την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο δεν νομιμοποιείται πολιτικά και θεσμικά να διαπραγματεύεται το μοίρασμα θέσεων, αλλοιώνοντας βίαια τη λαϊκή βούληση.
Ας γίνει κατανοητό από όλους: Η συνεργασία των παρατάξεων (σύμπραξη την θέλει η ΝΔ με πιο βαριά ορολογία) με αρχές και πρόγραμμα δράσης αποτελεί πλέον μονόδρομο για το συμφέρον του Δήμου και των πολιτών.
Μπορεί δε να κατακτηθεί δίχως σκιές αν γίνει στη βάση της λαϊκής βούλησης όπως αυτή αποτυπώνεται με την αναλογική εκπροσώπηση στο Δημοτικό Συμβούλιο και αποτελεί και τη βούληση του νομοθέτη, τόσο του ΣΥΡΙΖΑ με τον Κλεισθένη όσο και της Νέας Δημοκρατίας με τον αντι-Κλεισθένη.
Ανενδοίαστα λοιπόν ΤΟ ΝΑΙ στη συνεργασία και ΤΟ ΟΧΙ στη συναλλαγή αποτελούν μονόδρομο.
Υπό αυτήν την έννοια προτάσεις για αντιπροσώπευση όλων των παρατάξεων βάση της λαϊκής εντολής στα αξιώματα, τις επιτροπές και τα Νομικά Πρόσωπα, έχουν βάση και μπορεί να συζητηθούν όχι φυσικά μεμονωμένα αλλά συνολικά, γιατί αλλοίμονο και αν σαλαμοποιηθεί το μέγα ζήτημα της συνεργασίας των παρατάξεων και μαζί της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας του Δήμου και αρκεστούμε στην εκπροσώπηση μόνο στις δύο επιτροπές του Δημοτικού Συμβουλίου και το μοίρασμα «καρεκλών».
Ως επιμύθιο
Το πολιτικό περίγραμμα της νέας Δημοτικής περιόδου που ξεκινάει σε λιγότερο από μήνα μπορεί να συνοψιστεί σε λίγες γραμμές.
Η άρτια εκκίνηση του νέου Δήμου Αργοστολίου (αλλά και συνολικά των 231 Δήμων σε όλη την Ελλάδα που βρίσκονται στην ίδια πλευρά) η εύρυθμη λειτουργία του στη συνέχεια και η κυβερνισιμότητά του εξαρτάται κυρίως από την προγραμματική συνεργασία (ή σύμπραξη με το νέο νόμο) όσο το δυνατόν περισσοτέρων δυνάμεων αυτών που εκπροσωπούνται στο Δημοτικό Συμβούλιο στη βάση του σεβασμού στη λαϊκή βούληση όπως εκφράστηκε με την εκλογή των 27 Δημοτικών Συμβούλων αρχικά στις 26 Μαίου και την διακριτή ανάδειξη στη συνέχεια του Δημάρχου στις 2 Ιουλίου και
Και κάτι ακόμα: Εκ της θέσεως του ο Δήμος Αργοστολίου έχει μερίδιο ευθύνης στην ομαλή λειτουργία των άλλων δύο Δήμων της Κεφαλονιάς αυτών του Ληξουρίου και της Σάμης.
Και φυσικά ισχύει πως η επιτυχημένη λειτουργία των Δήμων Ληξουρίου και Σάμης αφορά ΚΑΙ τον Δήμο Αργοστολίου.
Γιαυτό και οι πληροφορίες που θέλουν…. «ο κάθε Δήμος να τραβήξει την δικιά του πορεία και με δικά του Νομικά Πρόσωπα» είναι το λιγότερο άστοχες αν είναι αληθείς και δείχνουν αδιαφορία για το τι μέλλει γενέσθαι συνολικά για την Κεφαλονιά επιστρέφοντας η αυτοδιοίκηση στο νησί την εποχή που ο καθένας αυτοπροσδιοριζόταν σχετικά με την διαχείριση των απορριμμάτων, των υδάτων, των λιμανιών κ.λ.π.
