Με αφορμή το κλείσιμο του κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών στην Ζάκυνθο, πάγωσε για λίγες μέρες η αποκομιδή των απορριμμάτων στον Δήμο Ζακύνθου. Στην Ελλάδα λειτουργούν δεκάδες ολοκληρωμένα τέτοια εργοστάσια από ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες συνάπτουν συμβάσεις εκατομμυρίων με το δημόσιο για την εναπόθεση των απορριμμάτων.
Γραφει ο Γιάννης Βασιλακάκης
Τα μεγαλύτερα εργοστάσια απορριμμάτων βρίσκονται σε μεγαλουπόλεις, στις οποίες οι ποσότητες των απορριμμάτων είναι κατά πολύ μεγαλύτερες. Μέχρι στιγμής κέντρα επεξεργασίας σε νησιά υπάρχουν μόνο στο Ηράκλειο Κρήτης, στην Ρόδο, στη Κέρκυρα, στη Ζάκυνθο και σε 5 ακόμα νησιά όπου στα περισσότερα δεν βρίσκεται ανάδοχος για την λειτουργία τους.
Είναι γεγονός πως η αποκομιδή απορριμμάτων στα νησιά, γίνεται με την κλασσική συλλογή με το απορριμματοφόρο, και στην συνέχεια απορρίπτονται ή σε τοπικούς ΧΥΤΑ ή μεταφέρονται σε νταλίκες οι οποίες ταξιδεύουν τις περισσότερες φορές σε Κ.Δ.Α.Υ. μεγαλουπόλεων. Την δεκαετία ΄90 ο Κωνσταντίνος Κωστούλας, γνωστός επιχειρηματίας του κλάδου είχε προτείνει στον υπουργό του ΠΕΧΩΔΕ την διαχείριση απορριμμάτων εν πλω για τα νησιά του Αιγαίου. Δηλαδή εναπόθεση απορριμμάτων σε πλοία τα οποία θα διαχειρίζονταν τα σκουπίδια κατά την διάρκεια του ταξιδιού προς την πρωτεύουσα. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα υπήρχαν ΧΥΤΑ στα νησιά και θα υπήρχε εξοικονόμηση χρόνου ως προς την μεταφορά. Το έργο αυτό δεν προχώρησε καθώς σύμφωνα με πληροφορίες τα έξοδα θα υπερείχαν των εσόδων. Έτσι διατηρήθηκαν ενεργές αρκετές παράνομες χωματερές στα νησιά για τις οποίες η Ελλάδα επιβαρυνόταν με καθημερινά πρόστιμα. Γνωστό παράδειγμα αποτελεί η χωματερή του Κουρουπητού στην Κρήτη.
Οι ιδιώτες ανακυκλωτές
Η κατασκευή ενός κέντρου ανακύκλωσης απαιτεί αρκετές αδειοδοτήσεις, και ένα πλήθος μηχανημάτων (δεματοποιητές, ταινίες, μαγνήτες, πρέσες, σιλό) για την ολοκληρωμένη επεξεργασία. Στον ελληνικό χώρο τα περισσότερα κατασκευάστηκαν από ιδιωτικές εταιρείες, καθώς με την οικονομική ύφεση το δημόσιο αδυνατούσε να κατασκευάσει τέτοια εργοστάσια. Τα μεγαλύτερα εργοστάσια μηχανικής ανακύκλωσης βρίσκονται σε κομβικά σημεία στην Ελλάδα και ανήκουν σε μεγάλους ελληνικούς και πολυεθνικούς ομίλους. Η Ε.Ε.Α.Α. κατέχει τα περισσότερα τα οποία τα αναθέτει σε εργολάβους, η εταιρεία Ηλέκτωρ μέλος του ομίλου Ελλάκτωρ κατέχει το ΚΔΑΥ δυτικής Μακεδονίας και το ΚΔΑΥ Άνω Λιοσίων, ο όμιλος Κωστούλα λειτουργεί κέντρα διαλογής στον Ασπρόπυργο, την Λάρισα και την Θεσσαλονίκη μέσω των θυγατρικών Ελληνική Ανακύκλωση ΑΕΒΕ και Thessalia Recycling, η Alpha Green τα ΚΔΑΥ Πάτρας και ένα στον Ασπρόπυργο, η εταιρεία Σακαντάρης κατέχει μονάδες στα Οινόφυτα και τα Άνω Λιόσια και η εταιρεία Watt λειτουργεί το πρώην εργοστάσιο Τζιλαλή.
(φωτο: σκουπίδια στη Ζάκυνθο)
