Περιορισμός των μετακινήσεων και ατομική ευθύνη είναι τα νέα μας όπλα για την αντιμετώπιση των επιδημιών
Γράφει ο Διονύσης Γαρμπής, πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Κεφαλληνίας
Καθώς η επιδημία από τον κορονοιό Covid-19 εξελίσσεται ακάθεκτη στις δυτικές κοινωνίες, ολοένα και περισσότερο προβληματιζόμαστε για την διάρκειά της και για τον τρόπο επανόδου στην καθημερινότητα. Το ερώτημα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον για την κοινωνία των ανθρώπων, για την ελευθερία τους, για την ψυχολογία, για την οικονομία, γι’ αυτήν την ίδια μας την ζωή. Το σύστημα υγείας δοκιμάζεται, η προετοιμασία μας και η οργάνωσή μας αποδείχθηκαν ανεπαρκείς, συνήθεις ιατρικές διαδικασίες έμειναν πίσω ή θεωρήθηκαν επισφαλείς, όπως συνέβη με τα τακτικά χειρουργεία ή με την οδοντιατρική περίθαλψη. Η επάνοδος στην κανονικότητα απασχολεί σημαντικά και τον οδοντιατρικό κλάδο, τον οποίο και εγώ, που γράφω αυτό το κείμενο, υπηρετώ.
Ως προς τον χρόνο λήξης της περιπέτειας αυτής, δεν μπορούν δυστυχώς να γίνουν προβλέψεις. Έχουμε την ελπίδα ότι η επιδημία θα περιοριστεί τους θερινούς μήνες, αλλά μπορεί να επανέλθει το φθινόπωρο. Το δυσμενές σενάριο λέει ότι θα μας απασχολήσει έντονα και στον επόμενο χρόνο. Το βέβαιο είναι ότι ιός θα πάψει να είναι επικίνδυνος όταν θα επιτευχθεί η λεγόμενη «ανοσία αγέλης». Όταν δηλαδή θα βρεθεί εμβόλιο ή όταν θα έχει προσβληθεί από τον ιό ένα υψηλό ποσοστό ανθρώπων, ώστε να μην υπάρχουν πλέον πολλά ευάλωτα άτομα και έτσι να σταματήσει.
Στην αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά σε παγκόσμια κλίμακα ένα νέο όπλο: Ο μεθοδικός, τεχνολογικά υποστηριζόμενος, περιορισμός των μετακινήσεων του συνόλου των ανθρώπων. Και η εν θερμώ ευρεία αποδοχή της ατομικής ευθύνης ως μιας βασικής αξίας για την δημόσια υγεία και ως αναγκαιότητα. Εάν ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα εφάρμοζε με συνέπεια τις υποδείξεις των υγειονομικών αρχών, θα ήταν πολύ πιθανό η επιδημία να έχει διάρκεια 1-2 μόνο μηνών και να εκλείψει χωρίς να δημιουργήσει την επιθυμητή «ανοσία της αγέλης» με την διαδικασία της διασποράς του ιού, μοναδική πιθανότητα λύσης σε παλαιότερες εποχές, όταν οι επιδημίες άφηναν πίσω τους πολλά εκατομμύρια ανθρώπινων θυμάτων.
Ωστόσο, η αναγκαία παιδεία δημόσιας υγείας δεν είναι ακόμη κτήμα όλων των ανθρώπων, ιδιαίτερα στην παγκόσμια κοινότητα. Γι αυτό και η επιδημία εξελίσσεται -και θα εξελίσσεται για αρκετό καιρό- σαν την φωτιά που βρίσκει στον δρόμο της αχυρώνες. Σε μια επόμενη ανάλογη κρίση όμως, η ανθρωπότητα θα είναι περισσότερο έτοιμη. Και θα έχει επιπλέον λυμένα τα ζητήματα δημοκρατίας, που από άλλη σκοπιά προκύπτουν, δημιουργώντας σύγχυση σε περιπτώσεις περιορισμού της προσωπικής ελευθερίας για την εξυπηρέτηση ανώτερων στόχων.
Έχει ειπωθεί -και έτσι είναι- ότι ο δύσκολος αγώνας με τον κορονοϊό αποτελεί έναν ιδιότυπο πόλεμο. Έναν πόλεμο της έλλογης ανθρωπότητας απέναντι σε μια βασικής οργάνωσης μορφή ζωής. Όταν όμως πολεμάς έναν εχθρό, κάποια στιγμή εκτίθεσαι σε αυτόν και τότε ή τον νικάς ή σε καταβάλει. Πόλεμος εκ του ασφαλούς ποτέ δεν έγινε. Κάπως έτσι τελικά θα επανέλθουμε αυτήν τη φορά στην πραγματικότητα. Ιδιαιτέρως αν η κρίση κρατήσει πολύ. Σ’ αυτήν την δύσκολη κατάσταση, πολλοί επαγγελματίες υγείας και ιδιαιτέρως εμείς οι οδοντίατροι, που λόγω ειδικών συνθηκών στα οδοντιατρεία μας είμαστε περισσότερο απ όλους εκτεθειμένοι στον ιό, έχουμε σημαντική πιθανότητα να έλθουμε σε επαφή με αυτόν, με την πρόγνωση που ξέρουμε από τις στατιστικές αναλύσεις.
Πρέπει όμως να εξακολουθούμε όλοι να χρησιμοποιούμε το νέο όπλο που μας έφερε η εποχή: Παιδεία δημόσιας υγείας με ατομική ευθύνη και εφαρμογή των πρωτοκόλλων πρόληψης της διασποράς του ιού! Πρόκειται σήμερα για το μόνο σχέδιο που αποδίδει, τόσο σε συλλογικό όσο και σε οικογενειακό και ατομικό επίπεδο!
