Τρεις ημέρες με την σημερινή καίει η τοξική φωτιά στον ΧΥΤΥ(Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) της Θηνιάς και βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια κατάσταση άνευ προηγουμένου για τα χωριά μας αλλά και την υπόλοιπη Κεφαλονιά.
Τέσσερις δεκαετίες που οι εγκαταστάσεις βρίσκονται στην Παλλοστή, τέσσερις σχεδόν δεκαετίες που την διαχείριση τους είχε η δική μας Διαδημοτική-σημερινή ΕΔΑΚΙ- και τέτοιας έκτασης περιβαλλοντική καταστροφή δεν είχαμε βιώσει ποτέ μέχρι τώρα.
Ξαφνικά όμως τέσσερις μήνες πριν και μέσα στην νύχτα, χωρίς την παραμικρή διαβούλευση με την τοπική κοινωνία δημιουργείται από την κυβέρνηση ένας νέος Περιφερειακός Φορέας Διαχείρισης των Απορριμμάτων. Καταργείται η ΕΔΑΚΙ, της παίρνουν αρμοδιότητες και περιουσία και όλα αλλάζουν από την μια ημέρα στην άλλη με συνοπτικές διαδικασίες.
Εκείνο όμως που για εμάς του Θηνιάτες έπρεπε να είναι αδιαπραγμάτευτο αφορά τις εγκαταστάσεις του ΧΥΤΥ στην Παλλοστή, ο οποίος πέρασε στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του νέου φορέα μαζί με την υπόλοιπη κινητή κι ακίνητη περιουσία της ΕΔΑΚΙ.
Περιμέναμε όλοι αλλά δεν είδαμε δυναμικές κινητοποίησεις από τον Βουλευτή, τον Αντιπεριφεριεάρχη, τον Δήμαρχο που απείλησε με παραίτηση και τους Προέδρους της ευρύτερης περιοχής της Θηνιάς, εκλεγμένοι οι περισσότεροι με την σημαία της Νέας Δημοκρατίας, που θα μπορούσαν να ασκήσουν πολύ μεγαλύτερη πίεση για να αποτραπεί κάτι τόσο αρνητικό για τον τόπο μας.
Εξαιρούνται φυσικά οι εργαζόμενοι κι ο πρόεδρος της ΕΔΑΚΙ, που αγωνίζονται να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις παρά τις αντίξοες συνθήκες και το τετελεσμένο καθεστώς στο οποίο βρέθηκαν εντελώς ξαφνικά.
Οι άνθρωποι λέμε ότι ορίζουμε την μοίρα μας σύμφωνα με τις σκέψεις και τις πράξεις μας, το ίδιο ισχύει και για τους πολιτικούς, που με τις όποιες αποφάσεις κι ενέργειες τους καθορίζουν την μοίρα ενός τόπου.
Κι επειδή ο δικός μας τόπος επιλέχθηκε το 1980 πάλι επί Νέας Δημοκρατίας να αποθηκεύει τα σκουπίδια των νησιών μας, οι Θηνιάτες θεσμικοί μας εκπρόσωποι έπρεπε να είναι αδιάλλακτοι σε ότι αφορά την Παλλοστή και να μην βάλουν το κομματικό τους συμφέρον πάνω από το συλλογικό.
Ο επί τρεις τετραετίες Θηνιάτης δημοτικός σύμβουλος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΑΚΙ κι οι πρόεδροι της Θηνιάς, σε ποιες άλλες ενέργειες προέβησαν εκτός των επιστολών που έστειλαν στα μέσα ενημέρωσης?
Και ιδιαίτερα ο πρόεδρος της Θηνιάς Παναγής Κωνσταντάτος, που αναγάγει τα πάντα σε κομματική αντιπαράθεση ξεχνώντας ότι εκλέγεται από πολίτες όλων των πολιτικών παρατάξεων.
Ο εκπρόσωπος της κοινότητας μας που για κάθε ζήτημα απαντάει με την φωτοτυπία ενός εγγράφου και μονίμως αποποιείται των ευθυνών του δηλώνοντας αναρμόδιος, τι έκανε όλα τα χρόνια που διέτελεσε δημοτικός σύμβουλος αρχικά και πρόεδρος στην συνέχεια για να εξασφαλίσει αντισταθμιστικά οφέλη για την κοινότητα μας?
Πότε έφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο την απαίτηση για επιπλέον οικονομική ενίσχυση των χωριών μας λόγω του ΧΥΤΥ στα όρια μας κι αν ναι, να μας ενημερώσει ποιος και πότε την αρνήθηκαν.
Πότε κατέθεσε στον Δήμο μια αναπτυξιακή πρόταση ώστε να προγραμματιστούν έργα στην περιοχή μας με σκοπό την βελτίωση του βιοτικού μας επιπέδου κι αν ναι, να μας ενημερώσει γιατί δεν υλοποιήθηκαν.
Πότε ζήτησε όλα αυτά τα χρόνια να διοριστούν στην ΕΔΑΚΙ κάτοικοι από τα χωριά μας όταν οι Ζολιάτες απασχολούν 6 άτομα στην επιχείρηση καθαριότητας, 5 μόνιμους κι 1 εποχιακό, που εξασφάλισαν έτσι το εισόδημα τους και ζουν με τις οικογένειες τους στο χωριό.
Η ιστορία δείχνει ότι όποιος θέλει καταφέρνει πολλά για τον τόπο του κι αναφέρω δυο μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Λόγω των σκουπιδιών στην Παλλοστή, επί δημαρχίας Γεράσιμου Φόρτε και προέδρου Γρηγόρη Τζανετάτου διανοίχθηκαν όλοι οι υφιστάμενοι σήμερα αγροτικοί δρόμοι στην κοινότητα μας και λύθηκε δια παντός το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζαμε με το νερό αφού έφτασε και στο τελευταίο σπίτι της Θηνιάς από τη Νερομάνα στο Αργοστόλι μέσα από σωλήνες που κάλυψαν απόσταση 20 χιλιομέτρων.
Η ίδια ιστορία δείχνει ότι όποιος θέλει να καλύψει την δική του απραξία μεταθέτει διαρκώς τις ευθύνες του στους άλλους και χρησιμοποιεί μονίμως καταγγελτικό λόγο.
Δεν γίνεται για τα σκουπίδια ο πρόεδρος της Θηνιάς να δηλώνει υπεύθυνη την ΕΔΑΚΙ αλλά να καλύπτει με την ανοχή του το γεγονός ότι οι κάδοι μετακινούνται επάνω στα Καρδακάτα και ξημερώνονται σε άλλο σημείο από την αρχική τους θέση, επειδή ενοχλούν τους ετεροδημότες ψηφοφόρους του.
Δεν γίνεται ο πρόεδρος της Θηνιάς να αδιαφορεί για τις παραλίες της κοινότητας μας και να μιλάει για υποβάθμιση του περιβάλλοντος και των παραλιών πίσω από τα Ζόλα ενώ οι Ζολιάτες που ζουν και δραστηριοποιούνται τουριστικά σε αυτές δεν έχουν προβεί σε μια καταγγελία όλα αυτά τα χρόνια.
Κακώς η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επέλεξε την περιοχή μας για τα σκουπίδια από τις τόσες πιο απομακρυσμένες που διέθετε το νησί αλλά αφού συνέβη, πολύ σωστά οι μεταγενέστεροι έκαναν ότι καλύτερο μπορούσαν για να εκσυγχρονίσουν τις εγκαταστάσεις στην Παλλοστή ώστε να μην αποτελούν απειλή για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής μας.
Το να μιλούν κάποιοι σήμερα για την απομάκρυνση του ΧΥΤΥ εκτός από ανεδαφικό συνιστά και κοροϊδία διότι η περιοχή αγοράστηκε από Θηνιάτες, που πούλησαν για τον λόγο αυτό τις περιουσίες τους, με αποτέλεσμα οι εγκαταστάσεις να βρίσκονται στον ιδιόκτητο χώρο τους και σαν τέτοιος δυστυχώς, πέρασε στη διαχείριση του νέου φορέα.
Ο ΧΥΤΥ όχι μόνο δεν θα φύγει από την Παλλοστή αλλά με το άρθρο 83 του νόμου 4685/20 που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση, στις εγκαταστάσεις του μπορεί μεθαύριο να έρθουν μέχρι και τοξικά απόβλητα, ή σκουπίδια από άλλες περιοχές που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την διαχείριση τους, όπως η Λευκάδα, η Κέρκυρα κι η Ζάκυνθος, χωρίς μάλιστα να απαιτείται έγκριση από το συμβούλιο του νέου φορέα.
Αντί λοιπόν οι θεσμικοί μας εκπρόσωποι να ξεκαθαρίσουν δυναμικά στην κεντρική εξουσία ότι αυτό συνιστά για εμάς κόκκινη γραμμή, αναλώθηκαν μόνο σε επικοινωνιακά παιχνίδια και κάποιοι για να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη επιλέγουν ακόμη να κατηγορούν αυτούς που έφεραν τα σκουπίδια στη Θηνιά, πριν 40 χρόνια!
Για αυτό παρακάτω θα ανατρέξουμε στο παρελθόν και στην ιστορία του ΧΥΤΥ για να μάθουν επιτέλους μερικοί αδαείς, ποιοι ήταν τότε στα πράγματα σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, ποιοι ευθύνονται που ήρθαν τα σκουπίδια στην Θηνιά και τι έκαναν οι τοπικοί μας εκπρόσωποι όλα αυτά τα χρόνια.
Προσωπικά και σε ότι με αφορά δεν έχει καμμιά σημασία ποιοι έφεραν τα σκουπίδια στην περιοχή μας, το τι κάνουμε εμείς σήμερα και ποιες οι ευθύνες του καθενός θα έπρεπε να μας απασχολεί περισσότερο.
Η ιστορία του ΧΥΤΥ στην Παλλοστή, πρώην ΧΥΤΑ και ποιοι έφεραν τα σκουπίδια στη Θηνιά
Δεκαετία του 1970, μια εποχή που τα σκουπίδια δεν συνιστούν όπως σήμερα κερδοφόρα επιχείρηση και η διαχείρισή τους είναι μεγάλος πονοκέφαλος για το κεντρικό κράτος αφού οι υπαίθριες και παράνομες χωματερές καίνε σε όλη την χώρα ανεξέλεγκτα.
Στην Θηνιά όλοι θυμόμαστε τα σκουπίδια του Ληξουρίου να καίγονται μονίμως κάτω στην θάλασσα στον Σκαβδολίτη και του Αργοστολίου στην Λαγγάδα.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή(1974-1980), δίνει εντολή στους νομάρχες για την εξεύρεση άμεσης λύσης σε περιοχές που υπάρχει πρόβλημα.
Στην Κεφαλονιά, ο δήμαρχος Αργοστολίου Κοσμετάτος Μαρίνος(1975-1982), βρίσκεται σε απόγνωση καθώς οι Φαρακλάδες, Διλινάδες και Δαυγάδες δεν αφήνουν τα απορριμματοφόρα του Δήμου να αδειάσουν τα σκουπίδια στην χωματερή της Λαγγάδας, όπου καίγονταν από το 1965, απαιτώντας την απομάκρυνση τους.
Μπροστά στο αδιέξοδο που δημιουργείται, ο διορισμένος από την κυβέρνηση νομάρχης Παναγιώτης Κουτρέτσης (Ιούνιος 1978-Ιούνιος 1980) ανάμεσα σε τόσες απομακρυσμένες περιοχές του νησιού μας, επιλέγει δυστυχώς την λύση της Παλλοστής ως την πλέον κατάλληλη, επειδή βρίσκεται μακριά από κατοικημένες περιοχές.
Να ενημερώσω εδώ, ότι τα χρόνια εκείνα οι νομάρχες διορίζονταν από την κυβέρνηση και μόλις το 1994 θεσμοθετείται η εκλογή τους από το εκλογικό σώμα. Την ίδια εποχή η Θηνιά ανήκει γεωγραφικά στην επαρχία Πάλης κι η απομακρυσμένη περιοχή της Παλλοστής στα όρια της, επιλέγεται το 1979 για την δημιουργία του νέου χώρου απόθεσης των σκουπιδιών.
Με τη Νέα Δημοκρατία πάλι κυβέρνηση και πρωθυπουργό τον Γεώργιο Ράλλη(1980-1981) την απόφαση του νομάρχη Κουτρέτση υλοποιεί ο επόμενος διορισμένος νομάρχης Νικόλαος Κατακαλίδης (Οκτώβριος 1980-Απρίλιος 1982) με την υπ’ αριθμόν Ε 9488 απόφαση του.
Απόσπασμα από τα πεπραγμένα του Δημάρχου Κοσμετάτου Μαρίνου στο βιβλίο του ”Δυο Δημαρχίες στο Αργοστόλι”
Στην συνέχεια, ο Δήμος προχωράει με την βοήθεια της ΜΟΜΑ στην διαμόρφωση του χώρου, που δεν αποκτήθηκε από απαλλοτριώσεις όπως προανέφερα αλλά από αγοροπωλησίες, τα συμβόλαια των οποίων βρίσκονται για κάθε ενδιαφερόμενο στο Υποθηκοφυλάκειο-Κτηματολόγιο, στο Αργοστόλι.
Φωτογραφία του Δημάρχου Κοσμετάτου Μαρίνου, στο βιβλίο του ”Δυο Δημαρχίες στο Αργοστόλι”
Τι έκαναν οι μεταγενέστεροι
Στα χρόνια που ακολούθησαν η κυβέρνηση της χώρας αλλάζει κι οι επόμενοι δήμαρχοι μη μένοντας απαθείς μετέτρεψαν την Παλλοστή σε ένα σύγχρονο χώρο υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων.
Πέντε χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1985, ο νέος δήμαρχος Αλέκος Καλαφάτης(1983-1986) και (1991-1994) δημιούργησε την πρωτοποριακή για την Ελλάδα Διαδημοτική Επιχείρηση Κεφαλονιάς, που μέχρι τελευταία αποτελούσε πρότυπο Δημοτικής Επιχείρησης για την Ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση, με 35 ιδρυτικά μέλη Δήμους και Κοινότητες της Κεφαλονιάς ανάμεσα στους οποίους και οι δικές μας Κοινότητες Θηναίας, Ζόλων και Νυφίου.
Στην συνέχεια και επί δημαρχίας Γεράσιμου Φόρτε(1995-2006) έρχεται η ολοκλήρωση του οργανωτικού μοντέλου της Διαδημοτικής, ακολούθησε η οργάνωση της λειτουργίας του στόλου της στον δικό της ιδιόκτητο χώρο στη ΒΙΠΕ και μετατρέπεται ο σκουπιδότοπος της Παλλοστής σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) από τους πρώτους που έγιναν στην Ελλάδα.
Ακολουθούν επενδύσεις στον εξοπλισμό και ανανεώνεται ο στόλος της Επιχείρησης με νέα απορριμματοφόρα και μηχανήματα. Ο ΧΥΤΑ επιτυγχάνει ισχυρές χρηματοδοτήσεις από Ευρωπαϊκά και Ελληνικά προγράμματα και με τις πρωτοποριακές εγκαταστάσεις του εργοστασίου με χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής, παύει η υπαίθρια καύση των σκουπιδιών, εξαφανίζεται το φαινόμενο του καπνού και της μυρωδιάς και η Κεφαλονιά αποκτά επάξια τον τίτλο του «Καθαρότερου Νησιού».
Οι ευθύνες των σημερινών θεσμικών μας εκπροσώπων
Σήμερα και 40 χρόνια μετά, πάλι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προωθεί για την περιοχή μας μια νέα, ακόμα πιο αρνητική εξέλιξη αφού χάσαμε την διαχείριση του ΧΥΤΥ, στον οποίον όπως ο νόμος αναφέρει θα μπορούν να έρχονται σκουπίδια κι από άλλες περιοχές.
Στην εποχή μας, τα πλαστικά και τοξικά απόβλητα αποτελούν πλέον τον κύριο όγκο των σημερινών απορριμμάτων για αυτό κι η διαχείριση τους εξελίχθηκε σε μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις, που προσελκύει εύλογα το ενδιαφέρον ιδιωτών.
Από προχτές ο εφιάλτης του τοξικού καπνού αιωρείται πάνω από τα κεφάλια μας και για να τον αντιμετωπίσουμε μας είπαν να κλείσουμε τις πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών μας.
Άφαντοι Βουλευτής, Περιφερειάρχης κι Αντιπεριφερειάρχης, που έπρεπε να έχουν κινητοποιήσει όλο τον κρατικό μηχανισμό και την Πολιτική Προστασία μαζί με επιστημονικούς φορείς ώστε να καταγράψουν τις επιπτώσεις του τοξικού νέφους σε νερό, έδαφος και αέρα για να προστατέψουν αποτελεσματικά την υγεία και το περιβάλλον μας.
Άφαντοι κι όσοι συνέναισαν με επευφημίες για το νέο φορέα, που ίσως τώρα αναλογιστούν τι μπορεί να μας συμβεί στο μέλλον αφού η κυβέρνηση σκοπεύει να εκχωρήσει σε ιδιώτες όλα τα έργα διαχείρισης των σκουπιδιών και δίνει το πράσινο φως για την ξεπερασμένη και περιβαλλοντικά επιζήμια καύση των αποβλήτων.
Παρών μόνο το τοξικό νέφος, που απειλεί την υγεία μας, καταστρέφει το περιβάλλον κι υποβαθμίζει την ποιότητα της ζωής μας, φέρνοντας στο προσκήνιο ένα πρόβλημα που είχαμε φροντίσει να λύσουμε πολλά χρόνια πριν.
Μαρία Μαρκάτου-Αλυσανδράτου, δημότης Θηνιάς
