Θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο που αντιμετωπίζονται από την πολιτεία και την αυτοδιοίκηση. Μέσα από το συλλογικό τους όργανο, οι Έλληνες Ρομά έχουν επιλέξει να αφήσουν στο παρελθόν την παθητική καταγραφή προβλημάτων και να περάσουν στην ανάδειξη «καλών πρακτικών» και την ενεργητική μέθοδο της συνεργασίας με τους περιφερειακούς και τοπικούς φορείς για να βρουν λύσεις, με προτεραιότητα στην εκπαίδευση αλλά και την στήριξη ατόμων που χρειάζονται επισιτιστική βοήθεια.
ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας που ανέλαβε στη δεύτερη φάση της πανδημίας να προχωρήσει σε διαβούλευση με τις Περιφέρειες που έχουν πληθυσμό Ρομά στα διοικητικά όριά τους. Μια τέτοια σύσκεψη έγινε για τη Δυτική Ελλάδα πριν από λίγες ημέρες. Αυτό που έκανε εντύπωση στα στελέχη της Ελλάν Πασσέ ήταν η ωριμότητα στις προσεγγίσεις των φορέων της Δυτικής Ελλάδας. Χαρακτήρισαν «προωθημένες» τις τοποθετήσεις που άκουσαν και διαπίστωσαν με ικανοποίηση ότι ξέφευγαν από τη λογική της εικονικής πραγματικότητας και της διασπάθησης πόρων που δεν έφταναν σχεδόν ποτέ στο «πεδίο», δηλαδή στους Έλληνες Ρομά.
ΕΥΑΛΛΩΤΟΤΗΤΑ
Σε θεσμικό επίπεδο ο στόχος της Ελλάν Πασσέ είναι να νομοθετηθεί η ευαλλωτότητα των Ελλήνων Ρομά. Οι εκπρόσωποι της Συνομοσπονδίας Βασίλης Πάντζος (πρόεδρος) και ο νομικός σύμβουλος Ηλίας Γιαννόπουλος μας είπαν ότι το ενδιαφέρον είναι στραμμένο στον πληθυσμό που χρειάζεται πραγματική βοήθεια και όχι σε αυτούς «που είναι πλούσιοι».
Σκοπός της δεν είναι να αποτελέσει «βαρίδι» για το κράτος και την οικονομία του σε μια τόσο δύσκολη περίοδο. Οι δράσεις της Ελλάν Πασσέ είναι προσανατολισμένες στη συμμετοχή της σε ευρωπαϊκά προγράμματα, κρατώντας σαφείς αποστάσεις από τη λογική των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.
ΤΟ “ΠΑΡΤΙ”
«Έγιναν λεηλασίες και πάρτι, αλλά το τανγκό θέλει δύο» λέει ο Ηλ. Γιαννόπουλος και αναφέρεται σε «τσιγγανοπατέρες» που «ξεπούλησαν τη φυλή τους και την κοινότητα». Η συζήτησή μας κατευθύνεται σε μια συζήτηση που έχει ξαναγίνει, αλλά συνήθως κρατάει όσο…οι αυτοδιοικητικές εκλογές. Ο νομικός σύμβουλος της Ελλάν Πασσέ αναφέρεται στην εξαγορά συνειδήσεων και ψήφων των Ελλήνων Ρομά, θυμίζοντας ότι υπήρχε το σύνθημα: Οι Ρομά νοικιάζονται, δεν αγοράζονται. Μια τέτοια περίπτωση, όπως μας είπε, αφορά στην Δυτική Αχαΐα. Στις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019, μετά από δίμηνη συνεργασία της Εισαγγελίας Πατρών, της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αχαΐας και του νομικού της Συνομοσπονδίας καταγράφηκε περιστατικό σύλληψης δύο ατόμων στα Σαγέικα ανήμερα των δημοτικών εκλογών. Η υπόθεση επρόκειτο να εκδικαστεί τον περασμένο Δεκέμβριο αλλά αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας και θα προσδιοριστεί νέα δικάσιμος.
“ΑΟΡΑΤΟΣ” ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ
Ο Ηλ. Γιαννόπουλος μας είπε ότι έχει γίνει δουλειά από τους δήμους της Αχαΐας στο επίπεδο της καταγραφής, αλλά αυτή είναι παλιά, παρωχημένη και αποσπασματική. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που υπάρχει σήμερα ένα «αόρατο» τμήμα πληθυσμού. Ο νομικός σύμβουλος της Συνομοσπονδίας αναφέρεται σε περιπτώσεις συμφώνων συμβίωσης και «λευκών γάμων» ανάμεσα π.χ. σε Έλληνες Ρομά και άτομα άλλων εθνικοτήτων που επιθυμούν να αποκτήσουν νόμιμα έγγραφα για να μείνουν στην Ελλάδα. Αναφέρεται ως αποτέλεσμα σε περιπτώσεις κοριτσιών 12-13 ετών που γίνονται μητέρες πρόωρα, αδυνατούν να πάρουν τα παιδιά τους και αυτά καταλήγουν σε ιδρύματα. «Υπάρχουν τεράστια αστικο-δημοτικά ζητήματα και εκκρεμότητες» μας είπε ο Ηλ. Γιαννόπουλος. Δύσκολες καταστάσεις συνάντησε η Ελλάν Πασσέ στο πρώτο κύμα της πανδημίας όταν προσπάθησαν να κάνουν διασταύρωση των στοιχείων που είχαν οι δήμοι με τα στοιχεία για την επισιτιστική βοήθεια (ΤΕΒΑ) και διαπίστωσαν ότι υπήρχαν άνθρωποι που «δεν ήταν γραμμένοι σε κανένα κατάστιχο».
Η εκπαίδευση θα βελτιώσει τη ζωή των Ρομά
Στη Δυτική Ελλάδα η Συνομοσπονδία αντιμετώπισε κυρίως μεγάλο επισιτιστικό πρόβλημα στη Δυτική Αχαΐα, την Κάτω Συκιά, τον Ποταμό. Αναζητήθηκαν πόροι από διάφορα Υπουργεία, χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Δημιουργήθηκε όμως ένα σύστημα αυτοδιαχείρισης. Με τον Αχαιό αντιπρόεδρο της Συνομοσπονδίας Αντώνη Μπατζαλή λειτούργησε μία αποθήκη στην Κάτω Αχαΐα, στην οποία συγκεντρώθηκαν αγροτικά και άλλα προϊόντα (συνδρομή σε αυτή την προσπάθεια είχε και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σία Αναγνωστοπούλου). Το αίτημα της Ελλάν Πασσέ είναι να της διατεθεί ένα μέρος από τα ΤΕΒΑ, προκειμένου να το προωθήσει κυρίως στον «αόρατο» πληθυσμό των Ρομά. Η Ελλάν Πασσέ τάσσεται υπέρ μιας τριγωνικής σχέσης (π.χ. Περιφέρεια-Διαχειριστική-Ελλάν Πασσέ) και αυτή η άποψη μεταφέρθηκε στην πρόσφατη σύσκεψη με τους αυτοδιοικητικούς.
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ
Η Ελλάν Πασσέ δίνει ιδιαίτερο βάρος στην παρουσίαση «καλών πρακτικών» από μέλη της. Τέτοιες υπάρχουν και στη Δυτική Ελλάδα. Υπάρχει το παράδειγμα της πρώτης ΚΟΙΝΣΕΠ ένταξης που δημιουργήθηκε από τον έφορο της Συνομοσπονδίας, Γιάννη Θεοδωρόπουλου, στη Βάρδα Ηλείας. Φύτεψε έκταση 54 στρεμμάτων με καρπούζι. Στα χωράφια δούλεψαν νέοι Ρομά και ο τζίρος της επιχειρηματικής προσπάθειας ανήλθε στις 100 χιλ. ευρώ. Μια άλλη προσπάθεια έγινε από τους αδελφούς Μπέκους που έχουν τη δική τους βάρκα στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου για αλιεία και ιχθυοκαλλιέργεια. Ο Ηλ. Γιαννόπουλος επισημαίνει ότι περιλαμβάνεται στις υποχρεώσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης να κάνει και απευθείας αναθέσεις μικρών έργων (π.χ. διαμόρφωση πεζοδρομίων, πρασίνου κ.ά.). Καλές πρακτικές υπάρχουν και στον πολιτισμό. Στη γειτονιά Παπακαυκά της Αμαλιάδας οι Ρομά λαογράφοι Νίκος Μπατζαλής και Ντίνος Χηνάς έγραψαν βιβλίο για την ιστορική διαδρομή των Ελλήνων Ρομά.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Το 2021 έχει ανακηρυχτεί από την Συνομοσπονδία «έτος εκπαίδευσης των Ελλήνων Ρομά». Συνέπεσε με την τηλε-εκπαίδευση λόγω της πανδημίας. «Έχουμε πολλά παιδιά εκτός τηλεκπαίδευσης. Σε κάποια σημεία ο αποκλεισμός είναι καθολικός» λέει ο Ηλ. Γιαννόπουλος για το τοπίο στη Δυτική Ελλάδα. Τέτοιες περιπτώσεις καταγράφονται στα Σαγέικα, τη Γαστούνη, το Αίγιο, στη Ναύπακτο, το Μεσολόγγι. Τα προβλήματα οφείλονται στην έλλειψη ηλεκτρονικών συσκευών (κινητά, τάμπλετ, υπολογιστές), την έλλειψη δικτύου (wifi), ακόμα και την έλλειψη ρεύματος, καθώς πληθυσμοί διαμένουν σε καταυλισμούς και μικτούς συνοικισμούς.
Ο Β. Πάντζος δίνει ιδιαίτερο βάρος στην εκπαίδευση των Ρομά και πιστεύει ότι χρειάζεται ευαισθητοποίηση. «Στη συντριπτική πλειοψηφία έχουν κατανοήσει ότι ο μόνος δρόμος για καλύτερη και ποιοτικότερη ζωή είναι η εκπαίδευση. Θέλουν να εκπαιδευτούν…» επισημαίνει και συμφωνεί με την απεμπλοκή της εκπαίδευσης από την επιδοματική πολιτική.
ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΒΑΣΙΛΑΚΗ
vasilak@pelop.gr
Ακολουθήστε το
kefaloniapress.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
