ΑΚΟΜΗ ΤΟ 1821 (ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ) ΔΙΧΑΖΕΙ;
Πέτρος Πετράτος
IV. Η «ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΗ» ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Κι ας έρθουμε τώρα σε μια «παράπλευρη» ενέργεια του όλου επεισοδίου. Αναφερόμαστε σε σύντομη ενυπόγραφη επιστολή συμπολίτη μας, που αναρτήθηκε στην ίδια με το αρχικό επίμαχο δημοσίευμα τοπική ενημερωτική ιστοσελίδα στις 30-3-2022, με τίτλο «Βαγγέλης Μαζαράκης: “Τα ορφανά του Στάλιν με τις δεξιές τσέπες και η διαστρέβλωση της αλήθειας μέσα στον Μητροπολιτικό Ναό Αργοστολίου”» και συνοδευόταν με μια φωτογραφία έξοχης σημειολογίας. Σημειώνουμε εδώ ότι είχε στο μεταξύ αναδημοσιευτεί το ίδιο κείμενο από τη σελίδα του συντάκτη του στο facebook σε άλλη τοπική ειδησεογραφική ιστοσελίδα. Από τη στιγμή που η συγκεκριμένη ενυπόγραφη επιστολή δημοσιεύτηκε/αναρτήθηκε, μπορούμε κι εμείς ενυπόγραφα να τη σχολιάσουμε, όπως και όσα εμείς γράψαμε και γράφουμε μπορούν από τον οποιοδήποτε αναγνώστη τους να σχολιαστούν.
Τι μας λέει ο συντάκτης της σχετικής επιστολής;
- 1. Μας πληροφορεί ότι ο ίδιος τα τελευταία χρόνια απέχει από δοξολογίες, επειδή οι «πάσης φύσεως και κατεύθυνσης αριστεροί» ομιλητές «συνηθίζουν να προκαλούν με την ιδεολογική τους εμμονή στην διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων», στα οποία, εννοείται, αναφέρονται αυτοί οι ομιλητές κατά την εκφώνηση του πανηγυρικού τους.
►Λογικό συμπέρασμα: Μόνο οι «αριστεροί» ομιλητές χαρακτηρίζονται από «ιδεολογική εμμονή στη διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων». Προφανώς όλοι οι άλλοι μη αριστεροί ομιλητές, όπως π.χ. οι κεντρώοι, οι δεξιοί, ή οι ακροδεξιοί ομιλητές, δεν έχουν τέτοιες «εμμονές» στη «διαστρέβλωση» «ιστορικών γεγονότων».
►Λογική απορία: Για να μπορεί ο ίδιος ο συντάκτης της σχετικής επιστολής να κρίνει ότι οι «αριστεροί» – μόνο – ομιλητές φτάνουν στη διαστρέβλωση των γεγονότων της ιστορίας, αναρωτιόμαστε ποια ιστορικά συγγράμματα συμβουλεύεται, ποια ιστορικά επιστημονικά συνέδρια παρακολουθεί, με ποια μέθοδο κατανοεί τα πορίσματα της ιστορικής επιστήμης και άρα είναι σε θέση να διαπιστώνει, σχετικά άνετα και εύκολα, όπως φαίνεται, τις διαστρεβλώσεις που οι «αριστεροί» – μόνο – ομιλητές επιφέρουν στα ιστορικά γεγονότα.
- 2. Μας πληροφορεί ότι παλιότερα ο μακαριστός Σπυρίδων διέκοψε τον ομιλητή (δε διευκρινίζει αν ήταν «αριστερός» ή «δεξιός» εκείνος ο ομιλητής), επειδή «τόλμησε», ανήμερα πάλι της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου, να εκφωνήσει «αντιεκκλησιαστικό λόγο» μέσα στο μητροπολιτικό ναό.
►Ενημέρωση πρώτη: ο ομιλητής εκείνος ονομαζόταν Πέτρος Πετράτος.
►Ενημέρωση δεύτερη: ο ομιλητής εκείνος ήταν φιλόλογος, που προσπαθούσε να κάνει σωστά τη δουλειά του στο σχολείο και απ’ ό,τι γνωρίζω «δεν τον πλήρωνε το κράτος για να κάνει γενίτσαρους τα παιδιά» του κόσμου, όπως μας πληροφορεί σε άλλο σημείο της επιστολής του ο συντάκτης της.
►Ενημέρωση τρίτη: Ευτυχώς που τότε δεν έγινε αποδεκτή η πρόταση του μακαριστού Σπυρίδωνα στην Ιερά Σύνοδο και στο Υπουργείο Παιδείας να απομακρυνθεί ο συγκεκριμένος ομιλητής από την Κεφαλονιά, γιατί γύρευε πού θα τον έστελναν: στους Βαρδιάνους ή στο Δία – εκεί δηλαδή που έστελνε ο επί Αγγλοκρατίας προκάτοχός του μητροπολίτης Κοντομίχαλος τους απείθαρχους, ανυπάκουους ριζοσπάστες ή φιλοριζοσπάστες (σαν να λέμε σήμερα τους αριστερούς ή φιλοαριστερούς) ιερωμένους – ή σε κανένα ξερονήσι του Αιγαίου…
- 3. Mας πληροφορεί ότι το γεγονός που συνέβη με τον Η. Τουμασάτο στο μητροπολιτικό ναό δεν το γνωρίζει «από ιδίαν αντίληψη». Ωστόσο, παρόλο που δε γνωρίζει «τον συγκεκριμένο κύριο», έχει το θάρρος να δηλώνει ότι δεν τρέφει κανένα είδος σεβασμού προς τον «κύριο αυτόν», «όποιος κι αν είναι, ό,τι και αν κάνει». …
► Δηλαδή: πάρ’ τ’ αυγό και κούρευτο…
- 4. Μας πληροφορεί ότι υπάρχουν κάποια απροστάτευτα παιδιά, «ορφανά του Στάλιν» τα χαρακτηρίζει, τα οποία, λέει, «ψάχνουν» να βρουν κάποιο ρόλο μέσα στην κοινωνία και τα οποία δεν ξέρουν, λέει, να κάνουν τίποτε άλλο από το «να θέλουν να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου», χρησιμοποιώντας μάλιστα «τη βία», όπως γράφει ο ίδιος ο συντάκτης της επιστολής.
►Ερώτημα πρώτο: Ποιους θεωρεί «ορφανά του Στάλιν»; Μήπως – ρωτάω, δεν ξέρω – τους αριστερούς; Θα μπορούσαμε να τον ρωτήσουμε αν υπάρχουν «ορφανά του Τσώρτσιλ»; Ή μήπως διαφωνεί ο ίδιος ο συντάκτης της επιστολής ότι δεν υπάρχουν «ορφανά του Χίτλερ»; Με παρόμοια λογική με τη δική του θα μπορούσαμε να λέγαμε ότι οι ακροδεξιοί είναι «ορφανά» – «νόμιμα» ή «μούλικα» δεν έχει σημασία – του Χίτλερ; Ερώτηση κάνουμε…
►Ερώτημα δεύτερο: Γιατί οι τρόφιμοι του «σταλινικού ορφανοτροφείου» έχουν «δεξιές τσέπες»; Πέρασαν μήπως από «δεξιό» ράφτη;…. Τα «ορφανά» παιδιά του Χίτλερ λέτε να έχουν «ακροδεξιές» τσέπες – υπάρχουν τέτοιες άραγε; Πάντως… κωλότσεπες έχουν.
- 5. Καταλογίζει ευθύνες
▬ σε «όποιον τον όρισε [τον Τουμασάτο] ως ομιλητή»,
▬ στον Μητροπολίτη για «υποχωρητικότητα και ανοχή», καθώς θα έπρεπε να είχε διακόψει τον ομιλητή (όπως είχε κάνει παλιότερα ο μακαριστός Σπυρίδων) και να έπαιρνε ο ίδιος ο Μητροπολίτης το λόγο και να μιλούσε (πρωτοτυπώντας έτσι σε σχέση με τον μακαριστό Σπυρίδωνα).
- 6. Διαπιστώνει ευθαρσώς ότι «δεν ήλθαν τα άγρια να διώξουν τα ήμερα» – που σημαίνει, με βάση όσα έχει γράψει, ότι δε θα επιτραπεί να έρθουν οι αριστεροί να διώξουν τους δεξιούς ή – θα έλεγα εγώ – τους ακροδεξιούς…
- 7. Και καταλήγει στην προτροπή: «αντίδραση δυνατή χρειάζονται όλοι αυτοί οι τυμβωρύχοι της ιστορίας και όχι υποχωρητικότητα και ανοχή».
►Με άλλα λόγια: «Απάνου τους – Βαράτε τους»…
▬ Κι εδώ «κολλάει» η φωτογραφία που συνοδεύει την «εν λόγω» επιστολή στη συγκεκριμένη ανάρτηση, δίνοντας μια αξιοπρόσεκτη σημειολογία: εικονίζεται ο συντάκτης της επιστολής αυτής σ’ έναν καλονάρκο κάποιας εκκλησίας, με βιβλία εκκλησιαστικά γύρω του και ένα σταυρό από πίσω του – ψάλτης θα είναι, άνθρωπος δηλαδή της Εκκλησίας…
▬ Με το συμπολίτη-συντάκτη της «εν λόγω» επιστολής, όταν μέχρι χτες συναπαντιόμασταν στο δρόμο, ανταλλάσσαμε μια «καλημέρα». Αλλά κι από σήμερα, μετά τη δική του επιστολή και μετά το δικό μου παραπάνω σχολιασμό, εγώ λέω να συνεχίσω να του λέω «καλημέρα», εκτός αν εκείνος θέλει να του πω «καληνύχτα» – όχι «κακηνύχτα».
Ας λάβει, πάντως, υπόψη του ότι είμαι «ορφανό του Στάλιν», «τυμβωρύχος της ιστορίας», «δημιουργός γενιτσάρων», «δεξιοτσεπίτης» (έχω δηλαδή «δεξιές τσέπες»), «εμμονικός ιδεολογικά», «διαστρεβλωτής της ιστορίας»…
►Τελικά: Επειδή το κείμενο που παραπάνω σχολιάσαμε, είναι ένα δείγμα αντικομμουνιστικού λόγου, θα κάνουμε λίγες επισημάνσεις για το φαινόμενο του αντικομμουνισμού. Διευκρινίζω εξαρχής ότι άλλο πράγμα είναι η κριτική, ακόμη και η αυστηρή και σφοδρή κριτική της αριστερής ιδεολογίας και της κομμουνιστικής θεωρίας μέσα στο πλαίσιο ενός σωστού πολιτικού ή ιδεολογικού διαλόγου και άλλο πράγμα ο αντικομμουνισμός.
▬ Ο αντικομμουνισμός και ειδικότερα ο δημόσιος αντικομμουνιστικός λόγος έχει μελετηθεί από ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι διακρίνουν τέσσερις τάσεις αντικομμουνισμού, της αναρχικής πλευράς, των φασιστών, των συντηρητικών και των φιλελεύθερων. Γενικότερα, ο αντικομμουνισμός θεωρείται ως ένα ιδεολογικό ρεύμα, που είναι ενταγμένο σε ένα ιστορικό πλαίσιο και έχει και τις αιτίες του και τους στόχους του.
▬ Στην Ελλάδα – για να αναφέρουμε μερικές κομβικές περιπτώσεις – ο αντικομμουνισμός εγκαινιάζεται με θεσμική υπόσταση το 1924 με το Νομοθετικό Διάταγμα (ΝΔ) της 23ης Απριλίου 1924 «Περί κατοχυρώσεως του δημοκρατικού πολιτεύματος» (Κυβέρνηση Αλ. Παπαναστασίου), παρόλο που αρχική στόχευση των εμπνευστών ήταν οι μοναρχικοί. Σταθεροποιείται με το γνωστό «ιδιώνυμο» του Ελ. Βενιζέλου (Νόμος 4229/1929), το οποίο, εκτός από τη φυλάκιση, εφάρμοζε και την εκτόπιση σε όποιον επιδίωκε «την εφαρμογήν ιδεών εχουσών ως έκδηλον σκοπόν την διά βιαίων μέσων ανατροπήν του κρατούντος κοινωνικού συστήματος ή την απόσπασιν μέρους εκ του όλου της επικρατείας ή ενεργεί υπέρ της εφαρμογής αυτών προσηλυτισμόν». – τιμωρούσε δηλαδή όχι μόνο την ενέργεια της ανατροπής αλλά και τη σκέψη, την ιδέα της ανατροπής…
▬ Η βασιλομεταξική δικτατορία έκανε τον Αναγκαστικό Νόμο (ΑΝ) 117 της 15ης Σεπτεμβρίου 1936 «Περί μέτρων προς καταπολέμησιν του κομμουνισμού και των εκ τούτου συνεπειών», τον οποίο αντικατέστησε με ένα πιο σκληρό νομοθέτημα, τον ΑΝ 1075 της 10ης Φεβρουαρίου 1938 «Περί μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των πολιτών».
▬ Κατά την περίοδο του Εμφυλίου το πράσινο φως για το τρομοκρατικό όργιο από κρατικές και παρακρατικές δυνάμεις δόθηκε με το λεγόμενο Γ΄ Ψήφισμα «Περί εκτάκτων μέτρων κατά των επιβουλευομένων την δημοσίαν τάξιν και την ακεραιότητα του κράτους» και προέβλεπε τη λειτουργία έκτακτων στρατοδικείων, για να κορυφωθεί επί κυβέρνησης Σοφούλη-Τσαλδάρη με τον ΑΝ 509 της 27ης Δεκεμβρίου 1947 «Περί μέτρων ασφαλείας του Κράτους, του Πολιτεύματος, του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών», ο οποίος έθετε εκτός νόμου το ΚΚΕ και τις συναφείς οργανώσεις.
▬ Σε όλη εκείνη την εμφυλιοπολεμική περίοδο αλλά και τις επόμενες δεκαετίες (κυρίως τη δεκαετία του 1950) η χώρα έζησε ένα χυδαίο αντικομμουνισμό, που έκανε λόγο για «ξενοκίνητο» και «προδοτικό» ΚΚΕ, για διακίνηση «πρακτόρων», για «κόκκινα ρούβλια» που έφταναν στη χώρα κ.λπ. Και εντάθηκε κατά τη διάρκεια της εφτάχρονης δικτατορίας των συνταγματαρχών (Χούντα), η οποία επέμεινε σε έναν ιδιότυπο «πατριωτικό» αντικομμουνισμό και έριξε βάρος στο χώρο της νεολαίας αναδιοργανώνοντας ιδιαίτερα το Σώμα Αλκίμων.
▬ Μεταπολεμικά και μέχρι τη Χούντα, ο αντικομμουνισμός αξιοποιήθηκε – λιγότερο ή περισσότερο – από το σύνολο των αστικών πολιτικών δυνάμεων και αρκετές φορές χρησιμοποιήθηκε ως μέσο πόλωσης. Στο δημόσιο αντικομμουνιστικό λόγο θα επικρατήσουν οι απόψεις εκείνες που με απόλυτο τρόπο θα υποστηρίζουν το διαχωρισμό ανάμεσα σε «εθνικόφρονες» Έλληνες και σε μη Έλληνες = κομμουνιστές, τη χρήση «κονσερβοκουτιών» από τους «ξενοκίνητους Εαμοβούλγαρους», που δραστηριοποιούνταν για την παραχώρηση ελληνικών εδαφών σε γειτονικά κράτη. Και έτσι, χιλιάδες Έλληνες είτε άδικα εκτελέστηκαν, είτε άδικα βίωσαν τη βία και τα βασανιστήρια σε φυλακές, στρατόπεδα συγκέντρωσης και τόπους εξορίας, είτε με σακατεμένη τη ζωή τους συνέχιζαν τη βιοπάλη και τον πολιτικό τους αγώνα.
▬ Έπρεπε να πειστεί η κοινωνία και ειδικότερα η νέα γενιά ότι ο αριστερός, ο κομμουνιστής είναι εχθρός της χώρας. Και το Κράτος είχε ρίξει βάρος στο χώρο του στρατού και της εκπαίδευσης, γιατί ήθελε να εμπεδωθεί στη συνείδηση των μαθητών και των νέων ανθρώπων η εικόνα του κομμουνιστή και γενικότερα του αριστερού ως εχθρού, εξωτερικού και εσωτερικού, της χώρας μας. Έτσι, είχε δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος: η εθνικοφροσύνη προϋπέθετε τον αντικομμουνισμό και συγχρόνως ο αντικομμουνισμός εκτρεφόταν από την εθνικοφροσύνη.
▬ Με τη Μεταπολίτευση (1974) ο αντικομμουνισμός στη χώρα μας άρχισε μια φθίνουσα πορεία, χωρίς βέβαια και να εκλείψει, καθώς κάποιες φορές εκφράζεται και από θεσμικούς παράγοντες. Πάντως, με το άρθρο 3 του ΝΔ 59 της 23ης Σεπτεμβρίου 1974 «Περί συστάσεως και επαναλειτουργίας πολιτικών κομμάτων» (Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή) καταργήθηκε ο ΑΝ 509/1947, οπότε και νομιμοποιήθηκε το ΚΚΕ (που είχε τεθεί εκτός νόμου από το 1947). Τελικά, με το νόμο 1863 της 18ης Σεπτεμβρίου 1989 η κυβέρνηση Τζανή Τζανετάκη προχώρησε στην άρση των συνεπειών του Εμφυλίου πολέμου.
► Θα ρωτήσει ίσως κάποιος: τι σχέση έχουν όλα τα παραπάνω με το θέμα μας; Και βέβαια έχουν. Γιατί, η ιστορία, κυρίως η νεότερη, όπως το 1821, χρησιμοποιήθηκε πολλαπλά και πολυεπίπεδα από την αντικομμουνιστική ρητορεία. Δεν μας επιτρέπει ο χώρος να επεκταθούμε περισσότερο. Πάντως, η εναντίωση στην ιστορία, η εναντίωση στη μεθοδολογία της επιστήμης για τη διακρίβωση της αλήθειας είναι ταυτόσημη με την οπισθοδρόμηση, που μπορεί κάποτε να αγγίξει και τα όρια του φασισμού. Με άλλα λόγια, και στο στίβο της επιστήμης «για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή»…
Υ.Γ. Εδώ τελειώνουν όσα θέλαμε να γράψουμε. Εννοείται πως είναι ανοιχτά στο σχολιασμό, στην κριτική ακόμη και στην ανατροπή τους. Σας ευχαριστώ για την υπομονή σας. Επειδή, στο μεταξύ, στην ίδια ειδησεογραφική ιστοσελίδα αναρτήθηκαν μόλις πρόσφατα, στο πλαίσιο προφανώς του διαλόγου για το 1821, δυο κείμενα του παλιού μου μαθητή Τάσου Βαλλιανάτου, δικηγόρου σήμερα στην Αθήνα και Προέδρου της Κεφαλληνιακής Αδελφότητας Αθηνών, θα προσπαθήσω με αμέσως επόμενο κείμενό μου να δώσω κάποιες διευκρινίσεις και απαντήσεις.
Αργοστόλι, 6-4-2022
Πέτρος Πετράτος
