Οι «δρόμοι» μας: «Έργα» και ημέρες

Οι «δρόμοι» μας: «Έργα» και ημέρες

Γράφει : Ανδρέας Καππάτος

Από τη  μια οφείλω να παραδεχτώ την προσπάθεια για ξήλωμα της παλαιάς ασφάλτου και επανασφάλτωση σε κάποιες οδούς της πόλης μας όπως πχ στην οδό Χαροκόπου ή στην οδό που ξεκινάει από το Κολυμβητήριο.

Από την άλλη, όμως, παρατηρώ την αθλιότητα ορισμένων δρόμων. Δρόμοι με “σκασίματα” και με “μπαλώματα” στην καλύτερη των περιπτώσεων. Δρόμοι που δεν είναι ασφαλτωμένοι επαρκώς. Θα γίνει άραγε ποτέ  κάτι;

Σίγουρα αυτή η εικόνα δημιουργεί προβλήματα ασφάλειας. Η όλη αυτή η εικόνα υποτιμά τόσο την εικόνα της πόλης όσο και την εικόνα που επιδεικνύει η τοπική κυβέρνηση.

Και η όλη αυτή  εικόνα  σχεδόν σίγουρα  δημιουργεί προβλήματα στην οδήγηση, στη διέλευση των πεζών.

Χρειάζεται ξήλωμα και ξανά επανασφάλτωση των δρόμων μέσα και περιμετρικά της περιοχής των “υπαλληλικών” , ξύλινων, μετασεισμικών κατοικιών προκειμένου να είναι πιο λειτουργικοί οι ίδιοι δρόμοι και να ανταποκρίνονται  στις ανάγκες μιας ομαλότερης και ασφαλέστερης οδήγησης και στη καθημερινή διέλευση των πεζών-πάντα με πιστή εφαρμογή των  αρχών της Οδοποιίας. Θεωρώ ότι είναι πλέον απαραίτητο να επενδυθούν χρηματικά ποσά προκειμένου να έχουμε αξιοπρεπείς δρόμους που θα εξυπηρετούν τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Οι αρμόδιοι ΠΡΕΠΕΙ να δραστηριοποιηθούν άμεσα και  να μην κωλυσιεργούν χωρίς αντικειμενικούς λόγους.

Παρακάτω παραθέτω φωτογραφίες ως τεκμήρια:

(Από αυτό το σημείο και έπειτα, παραθέτω μερικές πιο εξειδικευμένες πληροφορίες για όποι@ ενδιαφέρεται περαιτέρω για την ορθή κατασκευή των οδών γενικά, προκειμένου να υποστηρίξω περαιτέρω τη θέση μου, και μάλιστα σε πιο… πρακτικό επίπεδο.)

Οι άσφαλτοι που χρησιμοποιούνται στα έργα οδοποιίας, τις χωρίζουμε σε τρεις κύριες κατηγορίες:

α) συμβατικές άσφαλτοι,

β) σκληρές άσφαλτοι

γ) τροποποιημένες άσφαλτοι

Σε μια προσπάθεια συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, υιοθετείται ένα πλαίσιο ποιοτικού ελέγχου που περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο την πραγματοποίηση των δοκιμών, ενώ κατά περίπτωση μπορεί να συμπεριλαμβάνει πρόσθετες δοκιμές ελέγχου σε σχέση με τις ιδιαίτερες συνθήκες που συναντώνται σε κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ. Σημειώνεται ότι η ονομασία των διαφόρων τύπων ασφάλτου βασίζεται κατά πρώτο λόγο στη δοκιμή διείσδυσης, καθώς και στη δοκιμή μάλθωσης. Η ονομασία των συμβατικών ασφάλτων καθορίζεται από τη δοκιμή διείσδυσης: για παράδειγμα, η άσφαλτος τύπου 40/60 εμφανίζει βάθος διείσδυσης που κυμαίνεται μεταξύ 40 και 60pen. Υπενθυμίζεται ότι η μονάδα pen αντιστοιχεί σε 0.1mm. Τυπικά, οι συμβατικές άσφαλτοι που χρησιμοποιούνται σε έργα κατασκευής και συντήρησης οδών αφορούν σε υλικά με διείσδυση που κυμαίνεται μεταξύ 20 και 220pen. Στην Ελλάδα ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος τύπος ασφάλτου είναι 50/70. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η επιλογή της καταλληλότερης ασφάλτου θα πρέπει να βασίζεται κυκλοφοριακά δεδομένα και τις κλιματικές συνθήκες που συναντώνται στην περιοχή του έργου.

• Δοκιμή διείσδυσης (Penetration): μετριέται η συνεκτικότητα της ασφάλτου. Στη δοκιμή αυτή μια πρότυπη βελόνα αφήνεται να διεισδύσει σε δοκίμιο ασφάλτου υπό συγκεκριμένο φορτίο, σε σταθερή θερμοκρασία και για ορισμένο χρόνο.
• Δοκιμή μάλθωσης: Το σημείο μάλθωσης είναι μια άλλη ιδιότητα που συνήθως χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της συνεκτικότητας της ασφάλτου. Εδώ, μια μικρή χαλύβδινη σφαίρα τοποθετείται σε ένα δείγμα ασφάλτου που εμπεριέχεται σε ένα ορειχάλκινο δακτύλιο και η διάταξη αυτή τοποθετείται εντός δοχείου ζέσεως που περιέχει νερό ή γλυκερίνη.
• Δείκτης διεισδυτικότητας (Penetration Index: Ip): Όλες οι τύποι ασφάλτου με την αύξηση της θερμοκρασίας γίνονται πιο μαλακές, ενώ σκληραίνουν όταν ψύχονται. Η θερμοκρασιακή ευαισθησία της ασφάλτου, δηλαδή το πόσο εύκολα μαλακώνει με την αύξηση της θερμοκρασίας δεν μπορεί να προσδιοριστεί από τη διεισδυτικότητα ή από το σημείο μάλθωσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι και οι δύο δοκιμές αναφέρονται σε μια συγκεκριμένη θερμοκρασία. Έχει βρεθεί πειραματικά ότι η σχέση μεταξύ του λογάριθμου της διείσδυσης και της θερμοκρασίας είναι γραμμική, ως εξής: log Pen = A*T + β, όπου A: κλίση της καμπύλης που εκφράζει τη θερμοκρασιακή ευαισθησία της ασφάλτου και β: σταθερά. Οι τιμές του A κυμαίνονται μεταξύ 0.015-0.06, το οποίο δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει σημαντική διαφορά στη θερμοκρασιακή ευαισθησία. Οι ερευνητές Pfeiffer και Van Doormaal ανέπτυξαν μια εξίσωση για τη θερμοκρασιακή ευαισθησία, η οποία βασίζεται στη θεώρηση ότι οι κοινές άσφαλτοι λαμβάνουν τιμές περί το 0. Για τον λόγο αυτό, ορίστηκε ο δείκτης διεισδυτικότητας (Penetration Index: Ip) ως εξής:
• A = (20−Ip) (10+Ip) x (1/50) ή,
• Ip = 20x(1−25A) /(1+50A)

Οι τιμές του δείκτη Ip κυμαίνονται από -3 (άσφαλτοι υψηλής θερμοκρασιακής ευαισθησίας) έως +7 (άσφαλτοι χαμηλής θερμοκρασιακής ευαισθησίας)

Οι τιμές των A και Ip μπορούν να υπολογιστούν από μετρήσεις διείσδυσης σε 2 διαφορετικές θερμοκρασίες Τ1 και Τ2, ως εξής:

• A =[ log Pen (T1 )−log Pen(T2 )] /(T1−T2)

Γενικά, μια σωστή βασική δομή του οδοστρώματος αποτελείται από (σύμφωνα με την, παντού εφαρμόσιμη, γερμανική ορολογία):

1. Υπέδαφος: πρόκειται από το φυσικό έδαφος, που προκύπτει στα επιχώματα μετα την αφαίρεση φυτικής γης.
2. Εξυγιαντική στρώση: Έτσι ονομάζουμε τη στρώση πλήρωσης του επιχώματος. Αυτή η στρώση δεν συναντάται στα ορύγματα, Την κατασκευάζουμε σταδιακά και το πάχος της σχετίζεται με τις δυνατότητες των χωματουργικών μηχανημάτων και την ικανότητα συμπύκνωσης του χρησιμοποιημένου υλικού.
3. Επιδομή, ονομάζουμε το σύνολο των στρώσεων πάνω από το υπέδαφος ή την εξυγιαντική στρώση, εξυπηρετώντας διαφορετικούς σκοπούς και έχουν διαφορετική σύνθεση. Εδώ ξεχωρίζουμε 3 στρώσεις επιμέρους στρώσης της επιδομής:

Α) Στρώση κυκλοφορίας με άσφαλτο/ σκυρόδεμα/ λίθους ή κυβόλιθους/ πλάκες.

Β) Ασφαλτική βάση. Με βάση αποτελούμενη από υδραυλικά συνθετικά υλικά (ως σταθεροποίηση, υδραυλικά σταθεροποιημένη βάση ή βάση από σκυρόδεμα)

Γ)  Στρώσεις βάσεις/υπόβασης χωρίς κάποιο συνθετικό υλικό

4. Βάση/υπόβαση: Είναι οι στρώσεις που εξυπηρετούν την μεταβίβαση και διανομή κατακόρυφων φορτίων κυκλοφορίας στην εξυγιαντική στρώση και στο υπέδαφος. Μπορεί να υπάρχουν παράλληλες στρώσεις με διαφορετική σύνθεση και λειτουργία η κάθε μία
5. Αντιπαγετική στρώση, όπου την κατασκευάζουμε πάνω στη συνεκτική στρώση εξυγίανσης ή το υπέδαφος. Αυτή η στρώση δεν αποτρέπει την εισδοχή παγετού, είναι ικανή όμως αφενώς να εμποδίζει τα ανερχόμενα τριχοειδή ύδατα να φτάνουν στην βάση/υπόβαση και αφετέρου να αποστραγγίζει τα ύδατα που εισχωρούν από την επιφάνεια του οδοστρώματος.
6. Συγκολλητική στρώση: κατασκευάζεται μεταξύ της ασφαλτικής βάσης και της στρώσης κυκλοφορίας. Δεν είναι απαραίτητη σε οδούς χαμηλής κυκλοφοριακής επιβάρυνσης. Για λόγους οικονομίας, όμως, η τελική στρώση κυκλοφορίας στα εύκαμπτα οδοστρώματα κατασκευάζεται με πάχος το πολύ 0,04 m (4 εκατοστά).

Για τεχνικούς λόγους, τόσο η τελική στρώση κυκλοφορίας (τάπητας κυκλοφορίας) όσο και η στρώση της ασφαλτικής βάσης κατασκευάζονται με συμπαγή επιφάνεια, πόρους κλειστού τύπου. Συνεπώς, σε περιπτώσεις εξωτερικών, υψηλών θερμοκρασιών (πχ περίοδοι καύσωνα) και με την πίεση μεγάλης κυκλοφοριακής καταπόνησης, οι 2 αυτές επιφάνειες μπορεί να ολισθήσουν μεταξύ τους. Για αυτό το λόγο ακριβώς παρεμβάλλεται η συγκολλητική στρώση,  μιας και έχει μεγαλύτερο ποσοστό πόρων και δρα ως οδόντωση μεταξύ στρώσης κυκλοφορίας και ασφαλτικής βάσης.

7. Στρώση κυκλοφορίας: Η ανώτατη στρώση του οδοστρώματος πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα φορτία που προέρχονται από την κυκλοφορία και ταυτόχρονα να αντέχει στις επιδράσεις των καιρικών συνθηκών. Σημειωτέων ότι στο οδόστρωμα επιδρούν επιπλέον δυνάμεις τροχοπέδησης, επιτάχυνσης, πλευρικής τριβής. Με υλικά να υπόκεινται σε απότριψη, επιδράσεις από τον ήλιο, υγρασία, παγετός, χημικές ουσίες. Απαιτούμενες ιδιότητες (αντοχή σε φθορά και κόπωση, χαμηλή πλαστικότητα κ.λπ.)  επιβάλλουν υψηλών προδιαγραφών επιδιορθώσεις και κατασκευές όλων αυτών των στρώσεων μέσα στην πόλη μας που παρουσιάζουν και τις σχετικές βλάβες.