Περί «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ» ο λόγος και των συμπαρομαρτούντων…. Γράφει ο Μάκης Φόρτες

Γραφει ο Μάκης Φόρτες , πρ. Δήμαρχος Αργοστολίου

Πολλά λέγονται και γίνονται αυτόν τον καιρό με αφορμή το νομοσχέδιο «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ» για τη «Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

Όμως θεωρώ ότι ανεξάρτητα από την καταστροφολογία που καλλιεργείται τεχνηέντως κανένας δεν πιστεύει στην πραγματικότητα ότι όλα όσα περιλαμβάνονται στον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ» είναι άδικα και λανθασμένα. Υποθέτω ότι όποιος ανατρέξει καλόπιστα στις διατάξεις του θα βρει και θετικές προβλέψεις- όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο (όπως η πλειοψηφία του Δήμου Κεφαλλονιάς) μάλλον αδικούν τις απόψεις τους, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τοπικά την Κεφαλονιά …..

Ο «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ» πρώτα και κύρια φέρνει μία από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις στην ιστορία της Ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Την απλή αναλογική !

Παρ’όλα αυτά είναι από μόνη της αρκετή; Ασφαλώς όχι. Για δύο λόγους:

Πρώτον, επειδή πάσχει η λογική του νομοσχεδίου. Αντί να επιδιώξει να αναδείξει το μεταρρυθμιστικό του χαρακτήρα με την απλή αναλογική και 3 – 4 ακόμη σημαντικές μεταρρυθμίσεις (π.χ. τη θεσμική κατοχύρωση των χωριών/Κοινοτήτων, τα νέα κριτήρια και διαδικασία κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) που ευνοούν την Κεφαλονιά, τη θεσμική συνεργασία όμορων Δήμων η οποία θα βοηθήσει την Κεφαλονιά στην περίπτωση που σπάσει ο Δήμος όπως έχει ανακοινωθεί, τη θεσμική ενίσχυση της κυβερνησιμότητας των Δήμων παρά τις εκ του αντιθέτου αιτιάσεις και τα χονδροειδή ψέματα) επικεντρώνεται σε μια εκτεταμένη και εν πολλοίς ανούσια αντικατάσταση ή και κατάργηση 120 άρθρων από τα 284 άρθρα του «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» (συν 6 άλλων νόμων) !

Ασφαλώς το να ξηλώνεις ένα νόμο είναι ευκολότερο από το να δημιουργείς ένα νόμο, αλλά κανένας δεν είπε ποτέ ότι γίνεται αρεστή μία κυβέρνηση για το πρώτο.

Άλλωστε η ΝΔ υποσχόταν το 1997 κατά την ψήφιση του «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ», από την οποία μάλιστα απείχε με θορυβώδη τρόπο (!), ότι «όταν έλθει στην Κυβέρνηση θα επαναδημιουργήσει τις Κοινότητες» και το μόνο που έπραξε το 2006 ήταν να επανασυστήσει …. τέσσερεις όλες κι όλες Κοινότητες  και το 2010 καταψηφίζοντας τον «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» υποσχόταν με θορυβώδη τρόπο ότι θα ξαναδημιουργήσει τους καταργηθέντες Δήμους, το οποίο φυσικά και δεν έπραξε όταν επανήλθε το 2012 και το μόνο που πράττει σήμερα είναι δια του στελέχους της και προέδρου της ΚΕΔΕ Πατούλη να απειλεί την Κυβέρνηση «Μην τολμήσει να ανοίξει το χωροταξικό των Δήμων το ΥΠΕΣ» !

Αντίστοιχα το ΠΑΣΟΚ φρόντισε όταν συγκυβέρνησε με τη ΝΔ, να ακυρώσει στην πράξη το δικό του δημιούργημα τον «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» και μάλιστα στο άκρως σημαντικό κεφάλαιό της απόδοσης των πόρων προς Δήμους και Περιφέρειες και να τον αδρανοποιήσει σε μια σειρά από κρίσιμα θέματα (π.χ. ελεγκτής νομιμότητας, επιχειρησιακό πρόγραμμα υποστήριξης ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ «ΕΛΛ.Α.Δ.Α.») !

Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ φέρνει τον «αντιΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» με τη μορφή του «ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗ» τροποποιώντας ….τα μισά σχεδόν άρθρα του 3852/2010 (ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ) και δεν ανοίγει το χωροταξικό (όπως είχε υποσχεθεί….) παρά μόνο στα μεγάλα νησιά (μεταξύ των οποίων και την Κεφαλονιά) και μάλιστα με άλλο νομοσχέδιο που ….ΘΑ φέρει προς ψήφιση, ενώ παραπέμπει το κρίσιμο θέμα του ανακαθορισμού των αρμοδιοτήτων μεταξύ Δήμων και Περιφερειών….σε μια επιτροπή που θυμίζει το «όταν δεν θέλεις να κάνεις κάτι …φτιάξε μια επιτροπή».

Με το απαρχαιωμένο θεσμικό καθεστώς των αρμοδιοτήτων μεταξύ Δήμων και Περιφερειών, αυτές της ημέρες γινόμαστε μάρτυρες στην Κεφαλονιά του ακραίου αλλά υπαρκτού παραδείγματος η Περιφέρεια να αποφασίζει για τη λειτουργία της πόλης του Αργοστολίου και να καθορίζει αυτή ….που θα γίνει η παρέλαση της 21^ης Μαΐου !

Ύστερα γίνεται ένα τεράστιο λάθος από την Κυβέρνηση και μια σκόπιμη αποσιώπηση από τους Δημάρχους.

Άλλο πράγμα ο «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» και μαζί ο «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» και άλλο ο «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ».

Τα δύο πρώτα νομοσχέδια που έχουν προηγηθεί (το πρώτο το 1997 και το δεύτερο το 2010) είχαν να κάνουν με την διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (λιγότεροι Δήμοι, αιρετός δεύτερος βαθμός Αυτοδιοίκησης αρχικά με τη Νομαρχία και στη συνέχεια με την Περιφέρεια).

Το σημερινό αφορά μια ΜΟΝΑΔΙΚΗ μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και έρχεται ως φυσική συνέπεια της ολοκλήρωσης των διοικητικών αλλαγών με τους  δύο προηγούμενους νόμους και ως σύγχρονη ανάγκη των τοπικών κοινωνιών.

Ο λόγος για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος και την καθιέρωση της απλής αναλογικής που αποτελεί το ανώτερο στάδιο της εξελικτικής διαδρομής της Ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Οι όποιες άλλες μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνονται στον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ» εκ των πραγμάτων ακολουθούν.

Δεύτερον, η καθιέρωση της απλής αναλογικής δεν είναι αρκετή, επειδή η «Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης» και ειδικότερα η καθιέρωση ου νέου εκλογικού συστήματος δεν αντιμετωπίζεται από την Κυβέρνηση ως εξελιγμένη ανάγκη των τοπικών κοινωνιών για περισσότερη Δημοκρατία, συνεργασία των τοπικών πολιτικών δυνάμεων και σύγκλιση των διαφορετικών απόψεων και ταυτόχρονα ως διαχρονική δέσμευση της αριστεράς, αλλά ως μία αφορμή «ρήξης με τα κατεστημένα στην Αυτοδιοίκηση».

Αποτέλεσμα; Η κυβέρνηση μπορεί να κατάθεσε τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ» αλλά δεν είναι απίθανο να βάλει τόσο «νερό στο κρασί της» λόγω της αντίδρασης των Δημάρχων (κυρίως) επειδή θίγεται η ανεξέλεγκτη παντοδυναμία τους, ώστε η πολυδιαφημισμένη μεταρρύθμιση «να ξεφουσκώσει».

Το πρόβλημα δεν έχει να κάνει με συγκεκριμένες επιλογές, αλλά με την πολιτική φυσιογνωμία της σημερινής κυβέρνησης.

Αν κάνει πίσω θα επιβεβαιωθεί ένας παλαιοκομματικός τρόπος σκέψης, πολιτικής αντίληψης και ιδεολογικής παραδοχής.

Αν όμως ΣΥΡΙΖΑ και Τσίπρας επιμείνουν στη θέση της  διαχρονικής αξίας της αριστεράς, της παντιέρας της αριστεράς, την απλή αναλογική, θάχουν κάνει ένα σημαντικό, ένα μεγάλο, ένα πρωτόγνωρο για τα δεδομένα του Ελληνικού πολιτικού συστήματος βήμα !

Ταυτόχρονα το ερώτημα είναι, πώς η αντιπολίτευση (κυρίως η αξιωματική με τα δεκανίκια της…) θα χειριστεί τις εξελίξεις.

Πώς θα μπορέσει, δηλαδή, να αντιπαραθέσει στη μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική αλλαγή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση από συστάσεως Ελληνικού Κράτους και πάνω σε ένα συγκεκριμένο  πολιτικό θέμα, τη δική της σύγχρονη πολιτική φυσιογνωμία με μια ρηξικέλευθη πρόταση προοπτικής .

Προς το παρόν αρκείται στο συντηρητισμό και το φανατισμό !

Στην ξεπερασμένη θέση για διατήρηση του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος, να συνεχίσουν να κυβερνούν του Δήμους οι μειοψηφίες όπως για παράδειγμα στην Κεφαλονιά το 30% των ψηφισάντων και το 18% του εκλογικού σώματος και στην ανακόλουθη θέση με βάση της στάσης της στον «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ» και τον «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» για …. «καμία αρμοδιότητα και κανένας πόρος στα χωριά» και «όχι άνοιγμα του χωροταξικού των Δήμων» !

Είναι κρίσιμο, αλλά δεν είναι απλό.

Η αντιπολίτευση (κυρίως ΝΔ και δευτερευόντως Κίνημα Αλλαγής/ΠΑΣΟΚ) είναι υποχρεωμένη να αντιπαρατεθεί με την Κυβέρνηση στο πεδίο της μεταρρύθμισης και όχι της στασιμότητας και της  συντήρησης. Και σε αυτή την περίπτωση το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο αφού η ιστορία των θεσμών μόνο στάσιμη δεν είναι…

Ειδικά για το πάλαι ποτέ κίνημα των μεγάλων μεταρρυθμίσεων στο χώρο της Αυτοδιοίκησης το ΠΑΣΟΚ η συντηρητική του στροφή ως «Κίνημα Αλλαγής» και συνοδοιπόρος τα τελευταία χρόνια της συντηρητικής παράταξης, οι εξελίξεις θα είναι οδυνηρές και ιδιαίτερα επώδυνες στον προνομιακό του χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις επερχόμενες εκλογές το 2019 γιαυτό και η σφοδρή αντίδραση εκ μέρων των σημερινών Δημάρχων του.

Εν ολίγοις η αντιπολίτευση με οποιαδήποτε σύνθεση κινδυνεύει να υποστεί ό,τι υπέστη με όλες τις μεταρρυθμίσεις του Ελληνικού Κράτους από το 1981 μέχρι σήμερα.

Να χαρίσει τη μεταρρύθμιση στην Κυβέρνηση και η ίδια να μείνει με την στείρα αντιπαράθεση και το φανατισμό των Δημάρχων της.

Με μια διαφορά: Παλαιότερα η Κυβέρνηση των μεταρρυθμίσεων ήταν το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ αντιπολίτευση του μηδενισμού και ο Συνασπισμός (ΣΥΡΙΖΑ) της διαμαρτυρίας.

 Σήμερα τις μεταρρυθμίσεις τις κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το ΠΑΣΟΚ έχει πάρει τη θέση του πάλαι ποτέ Συνασπισμού ως στείρα διαμαρτυρόμενο και η ΝΔ με συνέπεια συνεχίζει το μηδενιστικό της λόγο στις μεταρρυθμίσεις.

Και εδώ είναι το πολιτικό πρόβλημα.

Οι σημερινοί Δήμαρχοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία διαπερνώνται από ποικίλες αρχαϊκές και παλαιοκομματικές αντιλήψεις και ταυτόχρονα ενθαρρύνονται από τον πολιτικό τους χώρο (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) να μετατρέψουν την πολιτική τους δράση σε έναν ιδιότυπο διαγωνισμό «αγωνιστικότητας» με… τον Τσίπρα !

Αν επικρατήσει μια τέτοια αντίληψη με αφορμή τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ», δεν είναι σίγουρο ποιος θα βγει κερδισμένος. Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι δεν χρειάζεται να ψάχνουμε τον χαμένο: είναι ήδη γνωστός.