…«Τα ονόματα των ποιητών Γιώργου Σεφέρη και Διονυσίου Σολωμού πήραν δύο κήποι της περιοχής Σαν Ντονάτο – Σαν Βιτάλε της ιταλικής πόλης Μπολόνια»…
Μπράβο στο Δήμαρχο της Μπολόνια και εύχομαι η συγκεκριμένη κίνηση να προωθήσει το πνεύμα φιλίας και πολιτισμού μεταξύ όλων των χωρών της Ευρώπης.
“Una faccia una razza“, ( ούνα φάτσα ούνα ράτσα) με τους Ιταλούς όπως μου επαναλαμβάνει και ο Μιλανέζος φίλος μου Giuseppe, αλλά τα γράμματα κάποτε εμείς τους τα μάθαμε, μη το ξεχνάνε…
Μέχρι και στη Βόρεια Ιταλία πάνω από το Μιλάνο στη λίμνη του Κόμο (Como) «φιγουράρει» το όνομα Άσσος και Nessos.
Από Κεφαλλονίτες της εποχής του Ιουλίου Καίσαρα τάχα που τους μάθανε τη καλλιέργεια της ελιάς και τον βοηθήσανε να περάσει το Ρουβίκωνα ή ακόμα παλαιότερα από τη μεταφορά της Ελληνικής λέξης και έννοιας Νέσος (νήσος) μέσω των Κελτών ή αρχαίων Ελλήνων εποίκων;
Έτσι για να μαθαίνουμε και κάνα κομμάτι της ιστορίας μας μια και για όσους μπορούν ακόμα να σκέπτονται κάτι διδάσκει.
Σπύρος Ρόκκος
Kefaloniapress: Ευνασμα για ψάξιμο μας έδωσε άλλη μια φορά ο αγαπητός μας Σπύρος Ρόκκος. Ενα – δυο κλικ και ορίστε! Το χωριό “Ο Ασσος” της Ιταλίας, από την https://it.wikipedia.org . Η μετάφραση ειναι αυτόματα απο τη google.
Από όσα διαβάσαμε δεν μένει παρά ο πρόεδρος του χωριού Ασσου της Κεφαλονιάς να πεταχτεί ίσαμε με τον Asso του Μιλάνου και να αδελφοποιηθούν τα δυο χωριά.
Ελπίζουμε να δώσουν περισσότερο φως στη σχέση των δυο χωριών o Σπύρος Ρόκκος και ο Τάκης Τόκκας.
Το (Ο) ΑΣΣΟ
Το Asso (AFI: [ˈasːo], Ass στο Vallassinese dialect [5], AFI: [ˈas]) είναι μια ιταλική πόλη με 3.664 κατοίκους [2] στην επαρχία Κόμο της Λομβαρδίας. Αυτό το αρχαίο χωριό (οι πρώτοι οικισμοί χρονολογούνται από το 2000 π.Χ.) είναι η πρωτεύουσα της κοιλάδας Assina ή Vallassina, σε απόσταση από τους δύο κλάδους της λίμνης Κόμο και προικισμένος από αμνημονεύτων χρόνων με θρησκευτική-διοικητική αυτονομία με τη μορφή ενορίας αρχιεπισκόπου (ακόμα Σήμερα, ο πρόβολος του Άσσο έχει τον τίτλο του monsignor σωστά καθ ‘όλη τη διάρκεια της θητείας του). Από το 1183 είχε το δικό του αστικό και ποινικό καταστατικό, υπό την επιφύλαξη “in temporalibus et spiritualibus” [6] στον αρχιεπίσκοπο του Μιλάνου. Η χρονική κυριαρχία των αρχιεπισκόπων τελείωσε υπό τον Τζιοβάνι Μαρία Βισκόντι, η οποία το 1409 έδωσε στη Βαλάσινα τον Φάσινο Κανένα και, στη συνέχεια, στον Λουίλι Νταλ Βέρμ. Τον δέκατο όγδοο αιώνα, κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας, ο Άσο έγινε η πρωτεύουσα του τέταρτου καντονιού της IV περιοχής του Λάριο. Η συγκέντρωση των μεγάλων κλασμάτων Scarenna και Pagnano στον Δήμο Asso χρονολογείται από τα έτη 1878-1880. Από αυτά τα χρόνια το χωριό ήταν κέντρο διακοπών, ειδικά για τους Μιλάνο. Η οικονομία της χαρακτηρίζεται από την τεχνική και μηχανική βιομηχανία, μεταξύ των οποίων η μεταξωτική υφαντική δραστηριότητα της εταιρείας Oltolina έχει ιδιαίτερη σημασία.
H ΠΕΡΙΟΧΗ
Το Asso βρίσκεται στη συμβολή των κοιλάδων του ανώτερου Lambro, σε μια στρατηγική θέση στο κέντρο μιας λεκάνης που επικοινωνεί στα βόρεια με τη Civenna και το Bellagio και στα νότια με την ακραία άκρη του τριγώνου Lariano. Τα περισσότερα χωριουδάκια, με εξαίρεση το Scarenna, βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο από το ιστορικό κέντρο. Brazzova, Ca ‘Nova, Fraino, Gemù, Mudronno, που βρίσκονται λίγο πιο κάτω από το Sormano, σχηματίζουν με αυτόν τον δήμο, το Caglio και το Rezzago το “Monti di Sera”. Το Scarenna βρίσκεται, αντίθετα, σε μια πεδιάδα νοτιοδυτικά του κέντρου, που ονομάζεται “Terra Rosa” Από την πόλη μπορείτε να φτάσετε στα διάφορα βουνά που την περιβάλλουν: Corni di Canzo, Mount Megna, Palanzone, Dosso Mattone, Barzaghino και Croce Pizzallo.
Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ «ASSO”
Προέλευση του ονόματος Το αρχικό τοπωνύμιο “Ass” (στα Λατινικά, Axium, τον δέκατο έκτο αιώνα, “Assio” και, από το 1763, Asso) θεωρείται κελτικής προέλευσης. [7] Για τον Giorgio Luraschi μπορεί να συνδεθεί με το επίθετο της Λιγουρίας asco-asca, για να δείξει βοσκότοπους μιας κοινότητας. Για τους Gaffuri και Boselli προέρχεται από την κελτική ρίζα ως “νερό”, “πηγή”. Υποστηρίζοντας αυτήν την τελευταία υπόθεση, ο Flaminio Pagani προτείνει άλλα τοπωνύμια που σχετίζονται με το νερό (Belas, Bellagio, Domas and Menas, Menaggio). Ο Boselli, ωστόσο, προτιμά την παραγωγή του τοπωνύμου από το σωστό όνομα Ascius, μια υπόθεση που απορρίφθηκε από τον Olivieri, ο οποίος επίσης απορρίπτει και την μία από τη μονοφωνική Asc γραμμένη στην πινακίδα που βρέθηκε σε μια παραλία μεταξύ Onno και Vassena, και αυτή από την λέξη assus (“ξηρό”, “ξεραμένο”). Piero Paracchi, στο Caglio, Rezzago, Sormano: Monte di Sera, αποδίδει στη ρίζα ως την έννοια της «έναρξης» ή της «πρώτης».
Στην πραγματικότητα, η πιο πιθανή υπόθεση είναι αυτή που βλέπει σε αυτόν τον πρωτο-κελτικό όρο που σημαίνει “στόμα” [8], ένα σημασιολογικό πεδίο που χρησιμοποιείται στο κελτικό λεξιλόγιο επίσης για να αναφέρεται στις εκβολές και τις συρροές ποταμών [9]. Η αναφορά θα ήταν λοιπόν η θέση της στον πυθμένα της κοιλάδας και συνεπώς στη συμβολή των δύο ημι-κοιλάδων (Valle della Menaresta και Valbrona) από τις οποίες αποτελείται η Valassina. Αυτό θα επιβεβαιωθεί από το γεγονός ότι τα πολύ παλαιότερα αρχαιολογικά ερείπια του Assesi [10] βρέθηκαν στην τοποθεσία του Cranno, που βρίσκεται κοντά στον καταρράκτη Vallategna, όπου συγκλίνουν το Montano Lambro και το Foce, ο χείμαρρος Valbrona. Από το όνομα Asso προέρχεται το τοπωνύμιο “Val Assina”, τώρα “Valassina” ή “Vallassina”, ήδη γραμμένο στον Μεσαίωνα όλα τα συνημμένα (Vallis Vallaxine). [11] [12] Το όνομα των κατοίκων του Άσσου μπορεί να είναι είτε assesi είτε assini. Το παραδοσιακό ψευδώνυμό τους στην τοπική γλώσσα είναι το spatapulée, το οποίο μπορεί να μεταφραστεί ως “κλέφτες κοτόπουλου”. [13]
H ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
Τα πιο αρχαία ανθρώπινα ίχνη έχουν βρεθεί στην τοποθεσία του Cranno di Asso γύρω στο 6500 π.Χ., αλλά υπάρχουν ενδείξεις μεταγενέστερων προϊστορικών σταθερών οικισμών (από το 3500 π.Χ. έως το 400 π.Χ.) επίσης σε άλλα χωριά όπως η Μπραζόβα, το Ντόσο και το Παγκάνο. [14 ] Διατηρούνται δύο ενδιαφέροντα επιγραφή από τη ρωμαϊκή περίοδο, το ένα σώζεται τώρα στον πύργο του κάστρου, [7] και το άλλο στο συμβούλιο του δημαρχείου, καθώς και τα ερείπια ενός αγωγού, ένα νόμισμα του αυτοκράτορα Δεκίου και ίχνη πεζοδρομίου. [15] Ο Άσο ήταν η κύρια έδρα του ρωμαϊκού pago όπου εισήχθη η χριστιανική ενορία, στη συνέχεια, τον 3ο αιώνα, [16] αιώνας που είδε την εισαγωγή αυτής της θρησκείας, που επιβεβαιώθηκε οριστικά στο τέλος του V. [17] Μέσω του Mediolanum-Bellasium πέρασε από το Ascium, το λατινικό όνομα Asso, συνδέοντας το Μιλάνο με το Μπελάτζιο. Την εποχή του Αρχιεπισκόπου Ariberto da Intimiano (11ος αιώνας), ο Άσσος έπαιξε σημαντικό ρόλο χάρη στις οχυρώσεις του, που το έβαλαν στο επίκεντρο ενός τεράστιου στρατηγικού-στρατιωτικού συστήματος, που σήμερα μαρτυρείται από οχυρωμένα σπίτια και έναν επιβλητικό πύργο, που ξαναχτίστηκε σε πολλά μέρη, μέρος του κάστρου. [16] Η συμμετοχή του Ασσίη στις Σταυροφορίες δεν είναι ιστορικά τεκμηριωμένη, αλλά λέγεται ότι η λατρεία του προστάτη αγίου της χώρας γεννήθηκε από ένα δόντι της Αγίας Απολλωνίας από την Παλαιστίνη. [18] Το 1183 το αστικό και ποινικό καταστατικό κατέστησε την Asso μια αυτόνομη κοινότητα. [16] Όπως επιβεβαιώθηκε σε ένα έγγραφο με ημερομηνία 1311 του Cassono Della Torre, η κοινότητα όφειλε ωστόσο να πληρώσει τα δέκατα υπέρ της Επισκοπής του Μιλάνου. [7] Το καταστατικό επιβεβαιώθηκε το 1380 από τον Αρχιεπίσκοπο Antonio da Saluzzo. [7] [16] Η είσοδος στο σπίτι Magnocavallo, μια οικογένεια που διατηρείται από την πανούκλα στην επιδημία του 1574 Το 1314 η πόλη Asso επηρεάστηκε από τους αγώνες για εξουσία που πραγματοποίησε ο Matteo I Visconti, ο οποίος υποβλήθηκε σε απόλυση. [7] Η χώρα επλήγη πολλές φορές από την πανούκλα. Το πρώτο κύμα συνέβη το 1361. Ιδιαίτερα σοβαρό ήταν το 1549. Τα lansquenets προκάλεσαν μετάδοση το 1630. [19]
Η αρχιεπισκοπική χρονική κυριαρχία τελείωσε υπό τον Τζιοβάνι Μαρία Βισκόντι, η οποία το 1409 έδωσε στη Βαλασίνα ένα φέουμ στον Φάσινο Κάνε. [7] Τρία χρόνια αργότερα, ο θάνατος του τελευταίου ώθησε τη Φίλιππο Μαρία Βισκόντι να παντρευτεί τη χήρα του Beatrice και, στη συνέχεια, με τον Luigi Dal Verme. [7] Έφερε ως προίκα στον Fregosino Fregoso στο δεύτερο γάμο της Chiara Sforza (χήρα του Pietro II Dal Verme) μεταξύ του 1533 και του 1534, η κοιλάδα πωλήθηκε στον Francesco Sfondrati, στους οποίους οι κληρονόμοι η κοιλάδα παρέμεινε σε φέουδο μέχρι το 1788 [7]. Στο Asso, το γραφείο της Ιεράς Εξέτασης ήταν επίσης ενεργό σε αυτούς τους αιώνες, αναζητώντας αιρετικούς και βλασφημιστές, οι οποίοι, το 1675, διευθύνονταν από τον προβάτη Antonio Crivelli, με τη βοήθεια του Crocesegnati. [16] Μια πινακίδα, με ημερομηνία 1796, που βρίσκεται στον πύργο του κάστρου είναι αφιερωμένη στη γέννηση της Δημοκρατίας της Κισαλπίνης. [20] Κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας, ο Άσσος έγινε η «πρωτεύουσα» του IV καντονιού της περιοχής Lecco, [16] ενώ το 1805 έγινε η πρωτεύουσα του ομώνυμου καντονιού (ή Vallassina), το οποίο ήταν μέρος της συνοικίας IV και του Lario τμήμα του Ιταλικού Βασιλείου. [21] Το 1878 και το 1880, αντίστοιχα, Scarenna και Pagnano ενσωματώθηκαν. [16] Το 1922 δημιουργήθηκε μια ομάδα τολμηρών ανδρών υπό την ηγεσία του Luchino Visconti, του μελλοντικού τοπικού γραμματέα του Fascio. [22] Το 1944 ιδρύθηκε η τοπική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, χάρη στην ώθηση του τυπογράφου Gioachino Oleotti, ιδιοκτήτη του τυπογραφείου «La Vallassinese», όπου η La Disfida τυπώθηκε κρυφά. Έφυγε θαυμαστικά από το SS. [23]
√ H συνέχεια του κειμένου στα Ιταλικά , εδω κλικ
Dear Spiros Rokkos,
in Italy you can find many “toponimos” with the word “Asso” or “Asse” which refer to a course of water, to a torrent or a river.
I list you some:
Tuscany : River Asso with his valley having the same name and a village named Asciano;
Liguria: Boccadasse, small fisherman’s village in Genova located where the torrent Asse once flowed;
Calabria: river Assi close to the ancient greek colony of Kaulon on Ionian Sea. From this river Kauolon extracted silver!
And if you find more accurately I think one can find in Italy many others places with similar ethimologies referred to this meaning.
Probably, as you said, is a Celtic root for water or river..
I think in Assos (Kefalonia) too, probably the name can be referred to a water course, as unfortunately we noticed in September with Ianos who filled a road that was perhaps once the bed of a river with millions liters of water.
And you can add this informations:
ap [s] / * au [s].
Ινδο-ευρωπαϊκή ρίζα * ap / * aps / * au / * aus = νερό, πηγή, ρεύμα, ποτάμι (IEW 1 και 51-52).
Osco-Sabino * μετά-
Apsos / Apsus: Αλβανικός ποταμός, σήμερα Seman; Ρουμανική τι = νερό.
Λατ. μεσαιωνική αψέλα = κανάλι μύλου (Du Cange).
Αυτή η ρίζα βρίσκεται στην Ιλλυρία και στις ακτές της Ιταλικής Αδριατικής και στις περισσότερες περιπτώσεις αποδίδεται σε πλάγια ή ενετικά στρώματα.