Γράφει Αγης Μάρκου
Εντυπωσιακή αύξηση καταγράφουν τα περιστατικά απάτης μέσω επενδυτικών πλατφορμών, με τις τράπεζες να εκτιμούν ότι η σχετική λεία θα κινηθεί στο σύνολο της εφετινής χρονιάς στα επίπεδα των 20 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν επεξεργαστεί οι συστημικοί όμιλοι, στο α΄ τρίμηνο του 2022 χάθηκαν μέσω της συγκεκριμένης κομπίνας περί τα 6 εκατ. ευρώ.
Το κόλπο στήνεται ως εξής: Οι επιτήδειοι καλούν τα θύματα και τους προτείνουν να επενδύσουν στις διεθνείς αγορές μέσω onlineεργαλείων, υποσχόμενοι υψηλές αποδόσεις.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, όσοι πείθονται να προχωρήσουν, καταθέτουν ένα μικρό ποσό σε πρώτη φάση στον τραπεζικό λογαριασμό της πλατφόρμας, για να δοκιμάσουν την τύχη τους.
Τις πρώτες ημέρες τα θύματα βλέπουν τα χρήματά τους να πολλαπλασιάζονται. Έτσι, με την προσδοκία να βγάλουν μεγαλύτερα κέρδη αυξάνουν τις τοποθετήσεις τους.
Οι υψηλές αποδόσεις συνεχίζονται, γλυκαίνοντας τον επενδυτή, ο οποίος συνήθως ενισχύει ακόμη περισσότερο τη συμμετοχή του. Πολλές φορές μάλιστα παρασύρει και τρίτους, «διαφημίζοντας» τις πολύ καλές του επιδόσεις στο χώρο των επενδύσεων.
Όταν όμως θελήσει να κλείσει τη θέση του, τα χρήματα δεν κατατίθενται στο λογαριασμό του. Και ως δια μαγείας κλείνει και η συνδρομή του στην πλατφόρμα. Έτσι, όχι μόνο τα κέρδη δεν εισπράττει, αλλά χάνει και το αρχικό του κεφάλαιο.
3.500 θύματα
Η συγκεκριμένη απάτη αφορά το 30% περίπου των περιπτώσεων απώλειας καταθέσεων τους πρώτους τρεις μήνες του 2022.
Συνολικά σε αυτήν την περίοδο, με όλες τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι ψηφιακοί πορτοφολάδες, χάθηκαν 23 εκατ. ευρώ από 3.500 καταθετικούς λογαριασμούς.
Το νούμερο είναι εντυπωσιακό αν αναλογιστούμε ότι κατά μέσο όρο καταθέσεις 250.000 έκαναν καθημερινά φτερά το επίμαχο διάστημα.
Μάλιστα, τα νούμερα θα ήταν ακόμη μεγαλύτερα, εάν οι ομάδες ασφαλείας των τραπεζών δεν διέσωζαν 20 εκατ. ευρώ, με το έγκαιρο πάγωμα εμβασμάτων, κατόπιν ενημέρωσής τους από τα θύματα.
Ο χρυσός κανόνας
Η αλήθεια είναι ότι οι επιτήδειοι εξελίσσονται συνεχώς, προσαρμόζονται στα δεδομένα της εγχώριας αγοράς και δημιουργούν απατηλά e-mails ή SMS που κάποιες φορές είναι πολύ δύσκολο να αναγνωριστούν.
Για το λόγο αυτό, σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι, είναι σημαντικό να συνεχιστεί η ενημέρωση των καταναλωτών, οι οποίοι θα πρέπει να ξέρουν ένα βασικό κανόνα:
Η τράπεζά τους δεν θα τους ζητήσει ποτέ τους κωδικούς πρόσβασης στην ηλεκτρονική τραπεζική, ούτε θα επικοινωνήσει μαζί τους με τρόπο που να δημιουργεί τεχνηέντως ένα άγχος, ώστε να αντιδράσουν βιαστικά, αποκαλύπτοντας ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.
Σε κάθε περίπτωση απάτη χωρίς τη συνδρομή του θύματος είναι αδύνατη. Στόχος των επιτήδειων είναι το θύμα να κινηθεί γρήγορα για να λύσει το υποτιθέμενο πρόβλημα και να μην ανακαλύψει κοιτώντας πιο προσεκτικά το μήνυμα πως πρόκειται για απάτη.
Επίσης, όσο πιο γρήγορα ειδοποιήσουν την τράπεζά τους μόλις αντιληφθούν την απάτη, τόσο περισσότερες οι πιθανότητες να πάρουν πίσω τις καταθέσεις τους. Αυτό πρέπει να γίνει μέσα σε λίγα λεπτά.
Πιο συγκεκριμένα, για να εκτελεστεί μια μεταφορά χρειάζονται τα ακόλουθα: τα στοιχεία για την είσοδο στο e-banking και η επιβεβαίωση της συναλλαγής είτε με κωδικό μιας χρήσης ή μέσω ειδοποιήσεων στο κινητό του δικαιούχου του λογαριασμού.
Οι δράστες αποστέλλουν ένα απατηλό e-mail ή SMS, με το οποίο ενημερώνουν τον παραλήπτη ότι πρέπει να μπει στον λογαριασμό του πατώντας συγκεκριμένο link, προφασιζόμενοι ένα πρόβλημα, π.χ. ότι μπλόκαρε η κάρτα ή πάγωσε ο λογαριασμός του.
Αν το θύμα πατήσει στον σύνδεσμο, εισέρχεται σε μια ιστοσελίδα που μοιάζει πολύ με το e-banking της τράπεζάς του. Εφόσον πληκτρολογήσει εκεί τα στοιχεία του, αυτά περιέρχονται σε γνώση των δραστών.
Οι τελευταίοι μπαίνουν την ίδια στιγμή στον πραγματικό λογαριασμό του θύματος και επιχειρούν την εκτέλεση μιας συναλλαγής. Η ολοκλήρωση της ληστείας γίνεται μετά την πληκτρολόγηση στην απατηλή ιστοσελίδα του κωδικού μίας χρήσης που λαμβάνει το θύμα στο κινητό του.
Εναλλακτικά, το θύμα επιβεβαιώνει τη συναλλαγή μέσω της ειδοποίησης που λαμβάνει στο m-banking, θεωρώντας ότι με τον τρόπο αυτόν θα λυθεί το δήθεν πρόβλημα.
