Η όλη συζήτηση κινείται σε όρια ακρότητας: ανάμεσα στον πλήρη περιορισμό κάθε λατρευτικής τελετής και την προσποίηση πως δεν συμβαίνει τίποτα.
Με αφορμή τη λήψη έκτακτων μέτρων για τον περιορισμό της διάδοσης του κορονοϊού, γίνεται πολύς λόγος για τις ορθόδοξες εκκλησιαστικές πρακτικές, μιας και η κρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η Ορθόδοξη Χριστιανική.
Ειδικότερα, το ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στη θεία μετάληψη, τη θεία λειτουργία και την προσκύνηση των εικόνων. Η όλη συζήτηση κινείται σε όρια ακρότητας: ανάμεσα στον πλήρη περιορισμό κάθε λατρευτικής τελετής και την προσποίηση πως δεν συμβαίνει τίποτα. Μετά από μια γόνιμη συζήτηση με ανθρώπους που σέβομαι, είμαι πεπεισμένος πως θα έπρεπε να αναζητηθούν μετριοπαθείς λύσεις, οι οποίες θα συμβάλλουν τόσο στην προαγωγή της δημόσιας υγείας όσο και στη διασφάλιση της λατρείας δίχως δογματικές εκπτώσεις.
Στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες η μετάληψη της θείας κοινωνίας τελείτο διαφορετικά.Ο αρχαιοπρεπής τρόπος, που διασώζεται στην λειτουργία του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, θα μπορούσε, για παράδειγμα, να χρησιμοποιηθεί και σήμερα, χωρίς την ανάγκη Συνοδικής απόφασης. Κατά τον τρόπο αυτό γίνεται ξεχωριστά η μετάληψη του Σώματος του Κυρίου και ξεχωριστά η μετάληψη του Αίματος. Μάλιστα, στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες η μετάληψη γινόταν πιθανότατα με τα χέρια, ενώ το «κουταλάκι» (το κοχλιάριο) καθιερώθηκε περίπου από τον 10ο αιώνα και ύστερα. Συνεπώς, ο τρόπος μετάληψης της θείας κοινωνίας θεωρώ ότι δεν είναι κανονικό ή δογματικό ζήτημα, αλλά απλώς ένα λειτουργικό έθος. Οπότε, θα μπορούσε να υπάρξει κάποιου είδους προσαρμογή στις νέες έκτακτες υγειονομικές συνθήκες. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται εσχάτως μίας χρήσεως «κουταλάκι» για την μετάληψη, ώστε να αποφευχθεί η μετάδοση του νέου ιού. Έγκριτοι θεολόγοι υποστηρίζουν μάλιστα ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε ιερέα να χρησιμοποιήσει τον ένα ή τον άλλο μεμαρτυρημένο στην εκκλησιαστική παράδοση τρόπο μετάληψης, χωρίς καν να λογοδοτήσει στην προϊσταμένη του αρχή.
Όσον αφορά στην θεία λειτουργία, αυτή αποτελεί το κορυφαίο λατρευτικό και ομολογιακό γεγονός της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Δεν είναι μια απλή προσευχή, αλλά πολλά περισσότερα. Είναι τόσο βασική, όσο και η αναπνοή για τον άνθρωπο. Δεν μπορεί να καταργηθεί ή να σταματήσει η τέλεσή της.
Στην Ορθοδοξία όμως ισχύει το ”κατ′ οικονομίαν”. Δηλαδή, ένα ανώτατο εκκλησιαστικό όργανο μπορεί, στο πλαίσιο της εκκλησιαστικής οικονομίας, να αποφασίσει πρόσκαιρη -λογική και συνετή- παρέκκλιση από την ακρίβεια των ιερών κανόνων, χωρίς μετακίνηση των δογματικών ορίων. Αρκεί η παρέκκλιση αυτή να γίνεται από χριστιανική αγάπη και για τη σωτηρία των ανθρώπων.
Στο πλαίσιο αυτό, και εφόσον η εκκλησιαστική οικονομία πρέπει να ασκηθεί χωρίς δογματική μετακίνηση, η αναστολή τέλεσης λατρευτικών συνάξεων και ιερών μυστηρίων, της θείας λειτουργίας προεξαρχούσης, αποκλείεται. Ωστόσο, δύναται η Εκκλησία να προχωρήσει σε προσαρμογές και διευθετήσεις που θα επιτρέψουν τη μείωση του κινδύνου μετάδοσης του κορονοϊού. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να διαμηνυθεί σε ομάδες υψηλού κινδύνου ότι δεν παραβιάζουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα αν αποφύγουν να εκκλησιαστούν μαζικά όσο διαρκεί η επιδημία. Επίσης, θα μπορούσαν να βρεθούν τρόποι καλύτερης διευθέτησης του εκκλησιάσματος, χωρικά και χρονικά. Ούτε αυτό αντίκειται στο δόγμα και το κανονικό δίκαιο.
Τέλος, στο ζήτημα του ασπασμού των εικόνων, η Εκκλησία δύναται να συστήσει στους πιστούς να αποφεύγουν την επαφή με την εικόνα και να κάνουν μόνο τον σταυρό τους ενώπιόν της. Η προσκύνηση των εικόνων είναι ένδειξη σεβασμού, ο οποίος αποδίδεται επαρκώς και χωρίς τον ασπασμό.
Σε ανάλογες διευθετήσεις και προσαρμογές οφείλουν να προχωρήσουν και οι υπεύθυνοι των υπολοίπων δογμάτων και θρησκειών, όσο διαρκούν οι έκτακτες συνθήκες. Πιστοί και μη πιστοί έχουν το ίδιο καθήκον σεβασμού του συνανθρώπου τους. Με καλή διάθεση και θέληση είναι δυνατή η εξεύρεση λύσεων υγειονομικά ορθών, που ταυτόχρονα δεν θα προσβάλλουν καμιά θρησκεία ή δόγμα.
Ω των θαυματων των καινων, ω αγαθοτητος, ω αφραστου ανοχης εκ μερους του Θεου.
Ω της εσχατης απιστιας στην οποια εμπεσαμε .Ω τι αλλο ακομα θα ακουσουμε στους εσχατους καιρους οπου ζουμε. Ω φτανουν ολα τα σημεια των καιρων ολα μαζι! Ω που εφτασαμε και κανουμε τον αρχαιο εχθρο του ανθρωπινου γενους να χορευει και να σαρκαζει απο την καταντια μας τη θρησκευτικη κοντα σε ολα τα αλλα που ζουμε.
Δυστυχως η μεθοδεια του αρχαιου εχθρου ολοενα και κλιμακωνεται και μας περισφιγγει τον τραχηλο ασφυκτικα. Που ειναι η πιστη μας στο Θεο αυτη που χαρακτηριζε τους πιο παλαιους.Η πιστη μας ειναι αληθεια γιατι πιστευουμε σε Θεον ζωντα Θεον των θαυμασιων με πρωτο και κυριο θαυμα τη Θεια Ευχαριστια κατα την οποια κοινωνουμε το Σωμα και το Αιμα του Κυριου μας, που ειναι ο Χριστος ο Ιδιος ο φοβερος Θεος ο την μορφην του δουλου λαβων ος και δια Σταυρου και θανατου καθειλε τον θανατον και κατηργησε τον το κρατος εχοντα του θανατου τουτ’εστιν τον διαβολον κατα τον Αποστολο Παυλο.Ο Ιδιος ο Χριστος ειναι Ζωη Ανασταση ειναι υγεια ειναι χαρα αληθης και αναφαιρετος, ειναι προγευση των αιωνιων αγαθων.Και αν θελει καποιος ειναι θεραπεια απο οιονδηποτε κατεχεται κανεις νοσημα. Τοσα και τοσα θαυματα καταγραφτηκανε αιωνες τωρα που τελειται η Θεια Λειτουργια και που μετα το τελος αυτης ο ιδιος ο λειτουργος ιερευς καταλυει στην Προσκομιδη το εναπομειναν μερος μεσα στο Αγιον Ποτηριον μεχρι και την τελευταια μεριδα στραγγιζοντας το με το ιδιο του το στομα και γλυφοντας την Αγια Λαβιδα( κουταλακι) μεχρι και την τελευταια σταγονα. Ποιος επαθε ποτε τιποτα? ειδε κανενας να παθει κανεις το παραμικρο? Που δεν μας εφταναν ολα τα αλλα τωρα τα βαλαμε και με την Ιδια μας την μητερα και πνευματικη τροφο μας την Εκκλησια που ειναι το απανεμο λιμανι μας και τα μυστηρια της που ειναι θεοσυστατα μας παρεχουν το εφοδιο της αιωνιου ζωης την εσχατη ωρα της εξοδου μας απο τον κοσμο τουτο.
Και να ειπωθει και κατι ακομα με βαση παντα την Αγια Γραφη. Στο κατα Ιωαννην ιερον Ευαγγελιον ο Ιδιος ο Χριστος βεβαιωνει οτι το Σωμα και το Αιμα του το θεορρυτον εκ της αχραντου πλευρας του ειναι η μονη αληθινη βρωσις και ποσις.Ο τρωγων μου την σαρκα και πινων μου το αιμα εν εμοι μενει κ’αγω εν αυτω…. εαν μη φαγητε την σαρκα του Υιου του ανθρωπου και εαν μη πιητε αυτου το αιμα, ουκ εχητε ζωην εν αυτοις.ο Ιδιος ο Κυριος το εδιαβεβαιωσε ρητα και ξεκαθαρα. Ωσακις αν τουτο ποιητε, τον εμον θανατον καταγγελετε.
Ερχομαστε τωρα στον μεγαλο Αποστολο Παυλο το στομα του Χριστου, ο οποιος στην Α προς Κορινθιους επιστολη του λεγει κατηγορηματικα τα εξης. Δοκιμασεσθω ανθρωπος εαυτον και ουτως εκ του Αρτου εσθιετω και εκ του Ποτηριου πινετω. Ο μη διακρινων το Σωμα και το Αιμα του Κυριου κριμα εσθιει και πινει, δια τουτο πολλοι ασθενεις εν υμιν και κοιμωνται ικανοι. Η Θεια Κοινωνια και κατα τον ουρανοβαμωνα Αποστολο και φωτιστη μας Παυλο, ειναι ολα τα παραπανω, με βαση καποιες προυποθεσεις. Και αυτες ειναι η καταλληλη προετοιμασια εκαστου που θελει να μετασχει των φρικτων μυστηριων και να κοινωνησει. Ειναι ζωη και ανασταση και χαρα και προγευση της αιωνιου μακαριοτητας η Θεια Ευχαριστια, αλλα ειναι και δικοπο μαχαιρι! Ειναι αμφιστομος μαχαιρα η Ευχαριστια. Για τους αναξιως προσερχομενους και μη μετανοημενους χριστιανους και μη εχοντας αδεια εκ του πνευματικου εξομολογου δια να προσελθουν. Προξενουν ετσι μεγαλη ζημια στον εαυτο τους , βαζουν κατα τον αγιο Κοσμα τον Αιτωλο φωτια στο κεφαλι τους και καιονται. Η βλαβη κατα κυριο λογο ειναι ψυχικη. Καποιος μη βαπτισμενος πηγε να κοινωνησει καποια φορα ετσι και ως ετυχε και εδαιμονισθη! Αυτο εγινε στους πρωτους χριστιανικους χρονους και αυτος ηταν ειδωλολατρης. Και αργοτερα χρειαστηκε να μετανοησει και να προσευχηθουν αρκετα οι οικειοι του και ετσι προσηλθαν ολοι στον χριστιανισμο και ο δαιμονισθεις μετανοημενος ανεκτησε την υγεια του . Για να πληροφορηθει κανεις επαρκως αξιζει να αναγνωσει ενα βιβλιο με τον τιτλο “Θαυματα και αποκαλυψεις κατα τη Θεια Λειτουργια”για να δει επακριβως ολη την πραγματικοτητα σχετικα με το θεμα αυτο.
Ερχομαστε τωρα στο θεμα του εκκλησιασμου ιδιως αυτη την περιοδο με βαση την κατασταση για τον λεγομενο” κορονουιο”‘.Στην Αγια Γραφη διακηρυσσεται παλι απο τον Ιδιο τον Χριστο(κατα Ματθαιον ευαγγελιον), οτι “οπου δυο η τρεις συνηγμενοι εν τω εμω ονοματι εκει Εγω ειμι εν μεσω αυτων”.Αορατως παρων σε καθε λατρευτικη συναξη ειναι ο Κυριος μας παρεχοντας στους πιστους αορατως την Χαριν του, αναλογα βεβαια με τον βαθμο πιστεως εκαστου.Επεξηγουμαι κανοντας αναφορα σε συναξαρια θαυματων των αγιων της Επτανησου.
Στην Κερκυρα την εποχη της Ενετοκρατιας εγιναν πολλα θαυματα κυριως απαλλαγες θανατηφορων ασθενειων με την εκει αφιξη του ιερου σκηνους του αγιου και θαυματουργου Σπυριδωνος απο την Κων/πολη. Το λεγομενο πρωτοκυριακο του Νοεμβριου μηνος τελειται σε αναμνηση του θαυματος απαλλαγης της Κερκυρας απο την εξ’ Ευρωπης ασθενειας της πανωλους κατανυκτικη και λαμπρα λιτανεια. Ετσι οπως και τωρα και τοτε σημειωθηκαν συν τω χρονω κρουσματα κυριως απο ενα πλοιο προερχομενο απο την Ευρωπη συν τω χρονω εξαπλωνοταν και καθε τοσο πεθαιναν μολυσμενοι οι ανθρωποι. Οι κατοικοι της νησου και της υπαιθρου προσηλθαν στο ναο του αγ Σπυριδωνος να δεηθουν να σταματησει το κακο και παρα το συνωστισμο τα κρουσματα κατα θαυμαστο τροπο μειωθηκαν εως οτου εξηφανισθησαν τελειως. Και εσωθη η νησος απο την επιδημια.
Ο αγιος Γερασιμος κατα παρομοιο τροπο εσωσε την Κεφαλληνια απο παρομοια περισταση συμφωνα με οραμα που ειδε καθ’υπνους η τοτε οικονομος της Μονης του Αγιου μοναχη Ακακια.
Αρα λοιπον η μονη σωτηρια μας παραμενει και ειναι η πιστη στο Θεο που συνεπαγεται την ολοενα και συχνοτερη μεταβαση μας στους τοπους λατρειας ιδιως κατα την περιοδο της αγιας Τεσσαρακοστης που διανυουμε.Και να εννοησουμε και να εγκολπωθουμε το οτι”ει ο Θεος μεθ’ημων, ουδεις καθ’ημων” Καλη αγια και Μεγαλη Τεσαρακοστη και καλη πορεια προς το Αγιον Πασχα.
Αδίκως κουράζεστε . Φωνή Βοώντος εν τη ερήμω . Ουδείς από τους πολέμιους θα πειστεί για αυτό που πιστεύει ως ανορθολογικό ακόμη και αν γινόταν σήμερα η Δευτέρα Παρουσία . Η πόρωση των ανθρώπων αυτών είναι ασύλληπτη …..