Αφιερωμένη στην παραβολή των Δέκα Παρθένων, που συμβολίζει την πίστη και την προνοητικότητα, είναι η Μεγάλη Τρίτη.
Σήμερα στις εκκλησίες της χώρας ψάλλεται το ξακουστό τροπάριο της Κασσιανής. «Η ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» αφιερωμένο στην Κασσιανή ή Κασία (Κασσία), ή Εικασία, ή Ικασία, μία βυζαντινή ηγουμένη, ποιήτρια, συνθέτρια, και υμνογράφο στην οποία και αποδίδεται το κατανυκτικό τροπάριο.
Στον Ιερό Ναό της Αγιας Άννης στη Λακηθρα το κατανυχτικά τροπάριο της Κασσιανής απέδωσαν με εξαιρετική αποδοση και θρησκευτική ευλάβεια οι Ιεροψάλτες του Ναού Βασίλης Καλογεράς και Νικόλαος Κομητας και ενα μικρό τμήμα απο χορωδούς της χορωδίας Λειβαθούς υπο τη διευθυνση του Βασίλη Καλογερά .
ΜΑΚΗΣ ΛΕΚΑΤΣΑΣ
Ακολουθήστε το
kefaloniapress.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Μεγαλη Τριτη σημερα και στην ακολουθια του Νυμφιου ακουμε να γινεται λογος για μια αμαρτωλη γυναικα η οποια εκομισε αλαβαστρον μυρου και κατεχεε επι τους αχραντους ποδας του Σωτηρος αυτου ανακειμενου εν τη οικια Σιμωνος του Φαρισαιου, εκμασσουσα ταις θριξιν της κεφαλης αυτης.Με αφθαστη τεχνικη η υμνογραφος Κασσια η Κασσιανη κανει λογο γιαυτο το γεγονος το οποιο ελαβεν χωρα ολιγο προ του σωτηριου παθους στο πασιγνωστο δοξαστικο αυτης το λεγομενον ”τροπαριον της Κασσιανης”.
Η μοναχη Κασσια η Κασσιανη εζησε στο Βυζαντιο επι της βασιλειας του Θεοφιλου, ο οποιος ενω στην αρχη την επελεξε για κανονικη συζυγο του, αργοτερα προτιμησε την Θεοδωρα μια αλλη επισημο νεα για αυτοκρατειρα. Αιτια ηταν ενα ερωτημα το οποιο και υπεβαλλε ο Θεοφιλος προς την Κασσια”εκ γυναικος προερχονται τα φαυλα”για να λαβει την εξης αποστομωτικη απαντηση”μα εκ γυναικος προερχονται τα βελτιστα”.Η Κασσιανη αργοτερα αποσυρθηκε και αφοσιωθηκε στο μοναχικο βιο ,οπου διεπρεψε ως ποιητρια-υμνογραφος.Λεγεται οτι στη συνεχεια ο Θεοφιλος την αναζητησε στη μονη της μετανοιας της ,οπου εκεινη καταλαβαινοντας την αφιξη του εκρυβη αφηνοντας μισογραμμενο το εν λογω δοξαστικο της.Ο Θεοφιλος διαβαζοντας το επροσθεσε την φραση”τω φοβω εκρυβη”. Η Κασσια δεν το διεγραψε αλλα συνεχισε συμπληρωνοντας πολυ ευστοχα το τροπαριο της ως το τελος.
Στο γεγονος αυτο το σημερινο αξιζει λιγο να προσεξουμε τη σχετικη αντιπαραθεση μεταξυ Θεοφιλου -Κασσιας.
α). Εκ γυναικος προερχονται τα φαυλα.Ο Θεος μετα το περας της καθολου δημιουργιας εποιησε και την κορωνιδα αυτης τον ανθρωπο, συμφωνα με τη διηγηση της Γενεσεως.”Αρσεν και θηλυ εποιησεν αυτους”.Ο τροπος της δημιουργιας της Ευας εκ της πλευρας του Αδαμ δηλωνει την ισοτιμια και συναμα την συνεργια και βοηθεια της γυναικος προς τον ανδρα.Μετα την παρακοη και την πτωση εισηλθεν σε αυτους η θλιψη η οδυνη και ο θανατος. Τα λεγομενα δωρα της αρχεγονου δικαιοσυνης απωλεσθησαν πληρως.Και τουτο γιατι ο Αδαμ και η Ευα απο μεριας τους δεν ωμολογησαν την ενοχη τους ο καθενας απο την πλευρα του με αποτελεσμα την εξωση απο τον Παραδεισο της τρυφης . ο Αδαμ ισχυριζοταν οτι”η γυνη ην εδωκας μετ εμου ”αυτη με παρεκινησε. Η Ευα ”ο οφις με ξεγελασε”, με αποτελεσμα να αποφασισει ο Θεος με δικαιοσυνη την τιμωρια του καθενος. Σε αυτο το σημειο δεν ειχαν ταπεινωση και συντριβη ωστε κατα καποιο τροπο να ”εξομολογηθουν” θα λεγαμε την παραβαση και την παρακοη τους στον Παντογνωστη και ελεημονα Θεον, ενω τους εδοθη αυτη η δυνατοτητα.Επεδειξαν εγωιστικο φρονημα και αλαζονεια και ο καθενας προσπαθησε να αποφυγει την ενοχη του.Συνεπεια η απομακρυνση απο την πηγη της ζωης και της μακαριοτητος που ειναι ο Παναγιος Τριαδικος Θεος γιατι”οπου η βασιλικωτατη Τριας παραγινεται εκει και δωρα βασιλικα πλημμυρουσιν”.Εχουμε διασπαση του ανθρωπου απο τον Θεον αλλα και μεταξυ των ανθρωπινων σχεσεων ,οπως επισης και αναταραχη της ιδιας της δημιουργιας εναντια στον ανθρωπο”η κτισις συστεναζει και συνωδινει αχρι του νυν”(Αποστολος Παυλος).Αλλα κυριως εχουμε το φαινομενο της αντιμετωπισης της γυναικας ως κατι το υποδεεστερο εναντι του ανδρος σε ολους τους χρονους και εποχες ”και προς τον ανδρα σου η αποστροφη σου και αυτος σου κυριευσει”(Γενεσις).
β) Εκ γυναικος προερχονται τα βελτιστα. Στην εποχη της χαριτος της Νεας Διαθηκης λαβαινει χωρα το προαιωνιο σχεδιο για την σωτηρια των ανθρωπων.Το δευτερο προσωπο της Αγιας Τριαδος ο Υιος και Λογος του Πατρος ”εκ Πνευματος Αγιου και Μαριας της Παρθενου”ενηνθρωπησεν ινα ημεις θεοποιηθωμεν.Σε αντιπαραθεση με την παλαια Ευα η Θεοτοκος Μαρια η ”νεα Ευα” με την υπακοη της στο προαιωνιο σχεδιο και την απολυτη εξαρτηση της στο θειο θελημα”γενοιτο μοι κατα το ρημα σου” συνεργει στην αναπλαση και παλιγγενεσια του ανθρωπινου γενους.Ο ”νεος Αδαμ” ο Χριστος γενομενος ανθρωπος με το επι γης σωτηριον εργο Του συντελει στην χριστο-ποιηση και την ” εν Πνευματι” ανακαινιση του ανδρος και της γυναικος.Εξυψωνει πλεον την θεση της γυναικος μεσα απο το ιερο μυστηριο του γαμου μεταποιωντας την σε πηγη ευλογιας και δημιουργιας για τον ανδρα.Σε πολλα βιβλια της Παλαιας Διαθηκης γινεται εμφανης η τιμητικη θεση της γυναικος π. χ. στους Ψαλμους του Δαυιδ ”η γυνη σου ως αμπελος ευθηνουσα εν τοις κλιτεσιν της οικιας σου, οι υιοι σου ως νεοφυτα ελαιων κυκλω της τραπεζης σου”, στο βιβλιο των Παροιμιων”Γυναικα ανδρεια τις ευρησει;Τιμιωτερα εστι λιθων πολυτελων”οπου γινεται εκτενης αναφορα στο πολυ σημαντικο εργο που προσφερει μια συζυγος στο σπιτι και την οικογενεια.Ενω αναφορα στην αγαπητικη σχεση και ισοτιμια ανδρος και γυναικος εχουμε και στο βιβλιο”Ασμα ασματων”οπου συμβολικα αναπαρισταται η αγαπη του Χριστου προς την νυμφη(Εκκλησια).
Στα βιβλια της Καινης Διαθηκης και συγκεκριμενα στο κατα Ιωαννην Ευαγγελιον εχουμε στα τελευταια κεφαλαια τη διηγηση της εμφανισης του Ανασταντος στην Μαρια την Μαγδαληνη,η οποια στην αρχη βλεπει δυο νεους οι οποιοι ησαν αγγελοι και ειχαν οψη κηπουρων η οτι η Μαρια ετσι τους εξελαβε κατα θεια οικονομια. Οι σχετικοι ερμηνευτες της περικοπης λενε οτι στον κηπο οπου ηταν το μνημειο , ο κενος ταφος του Χριστου επρεπε να επανορθωθει η παραβαση , η οποια εγινε στον κηπο της Εδεμ . Εκει γυναικα ηταν η αιτια της απωλειας, εδω παλι γυναικα ηταν η αιτια της σωτηριας αφ ενος η Θεοτοκος Μαρια η νεα Ευα η οποια εκυησεν τον Εναν της Τριαδος και αφετερου η Μαγδαληνη Μαρια η οποια εκομισε χαρας ευαγγελια προς τους Μαθητας και Αποστολους.Η Ευα ηταν εκεινη η οποια ελαβε απο τον Δημιουργο το επιτιμιο”πληθυνων πληθυνω τας λυπας σου. Εν λυπαις τεξη τεκνα”και εδω η Θεοτοκος με την γεννηση Της θεραπευει κατα τον ιερο υμνογραφο της αρχαιας Ευας τας ”εν λυπαις οδυνας”.
Η Παναγια ειναι η κατεξοχην”μονη ευλογημενη εν γυναιξιν”,” κεχαριτωμενη ο Κυριος μετα σου”οπως της αναγγελει και ο αγγελος Γαβριηλ την ημερα του Ευαγγελισμου.Ειναι το ”παναγιον οχημα του επι των Χερυβειμ”, το ”παναριστον οικημα του επι των Σεραφειμ”και τοσα αλλα χιλια μυρια ονοματα τα οποια κυριως ο λαος ο ελληνικος της προσεδωσε τιμωντας την Χαρη Της.
Εξαλλου στην Καινη Διαθηκη υπαρχει και η σχετικη αναφορα του αποστολου Παυλου στην προς Εφεσιους επιστολη οπου χαρακτηριστικα γραφει”οι ανδρες αγαπατε τας εαυτων γυναικας καθως και ο Χριστος ηγαπησεν την Εκκλησιας καθαρισας αυτην τω λουτρω του υδατος ινα παραστηση καθαραν την Εκκλησιαν μη εχουσαν σπιλον η ρυτιδαν η τι των τοιουτων” .
Αλλα και στην ιστορια της Εκκλησιας κυριως κατα τους χρονους των διωγμων αλλα και μετεπειτα νεφος αγιων γυναικων μαρτυρων και οσιων κοσμει το νοητο της στερεωμα. Πολλες αγιες γυναικες αντισταθηκαν με ανδρειο φρονημα στον αρχαιο εχθρο και τα οργανα του π.χ. η αγια Μαρινα η οποια συνετριψε τον πονηρο υπο τους ποδας της μεσα στη φυλακη της σε αντιπαραθεση με την Ευα η οποια εδελεασθη και υπεκυψε στις δολιες συμβουλες του.Ως παραδειγμα λαμπρο μετανοιας και αγιοτητος προβαλλεται η οσια Μαρια η Αιγυπτια η οποια ειχε γινει αιτια απωλειας πολλων ψυχων με ισοβιο πνευματικο αγωνα και προσευχη κατεστη ευπροσδεκτος πρεσβυς και ανεκλειπτος βοηθος πολλων πιστων οσον αφορα την πνευματικη ζωη την σωτηρια και την θεωση εκαστου, με αφορμη την σημερινη αναφορα στο επεισοδιο της αμαρτωλης -μετανοημενης γυναικος της αλειψασης τον Κυριον μυρω.
Αλλα και στην νεωτερη πορεια της Εκκλησιας η γυναικα συμβαλλει κατα πολλα στην πνευματικη ζωη και την σωτηρια ως οσια και μοναχη στα γυναικεια κοινοβια τα οποια ανεδειξαν πολλες φωτεινες μορφες οσιων μητερων ανα τους αιωνας και εως τους εσχατους καιρους οπου διαβιουμε.
Η Εκκλησια του Χριστου εχει να αναδειξει μυρια οσα παραδειγματα τα οποια ειναι η συγκομιδη δια μεσου των αιωνων την οποια συντελει το του Αγιου Πνευματος δρεπανον.
Επομενως λοιπον με βαση τα παραπανω ”εκ γυναικος τα βελτιστα προερχονται”γιατι πηγη του αγιασμου και της σωτηριας ειναι ο ιδιος ο Υιος και Λογος του Θεου ο οποιος”γενομενος εκ γυναικος γενομενος υπο νομον” με το σταυρικο θανατο και την Ανασταση του εδωρησατο την χαρη της απολυτρωσεως και την αιωνιο ζωη την οποια καλουμαστε να γευθουμε επιτυγχανοντας την χριστο-ποιηση και ριζικη ανακαινιση μας ανακαινουμενοι δια των ιερων μυστηριων που η Εκκλησια του Χριστου μας προσφερει απλοχερα, ενωτιζομενοι την μετανοια της αλειψασης τον Κυριον μυρω πορνης γυναικος, πρεσβειαις της Θεοτοκου και παντων των αγιων. Αμην.