Πρόγραμμα εορτης Αγίου Πνεύματος στον Ι.Ν. Αγίας Τριάδος Ληξουρίου

1. Την ημερα της Κυριακης της Πεντηκοστης αφ εσπερας στην ακολουθια του Εσπερινου ψαλλεται το περιφημο δοξαστικο ”Δευτε λαοι την Τρισυποστατον Θεοτηταν προσκυνησωμεν Υιον συν τω Πατρι και Αγιω Πνευματι.Πατηρ αχρονως εγεννησεν Υιον συναιδιον και συνθρονον και Πνευμα Αγιον ην εν τω Πατρι συν Υιω δοξαζομενον, μια δυναμις μια ουσια μια Θεοτης ην προσκυνουντες παντες λεγομεν.Αγιος ο Θεος ο τα παντα δημιουργησας δι’Υιου συνεργεια του Αγιου Πνευματος Αγιος ισχυρος δι’ου τον Πατεραν εγνωκαμεν και το Πνευμα το Αγιον επεδημησεν εν κοσμω, Αγιος αθανατος το Παρακλητον Πνευμα το εκ Πατρος εκπορευομενον και εν Υιω αναπαυομενον Τριας Αγια δοξα Σοι”.Σε αυτο το δοξαστικο αποτυπωνεται με ποιητικο τονο ολη η ορθοδοξος διδασκαλια περι της Αγιας και Ομοουσιου Τριαδος.
   Ο ιερος υμνογραφος μαλλον εμπνευστηκε το παρον δοξαστικο ιδιομελο εχοντας υποψη του τον λεγομενο Τρισαγιον υμνον το ”Αγιος ο Θεος”το οποιο ψαλλεται σε καθε Θεια Λειτουργια αλλα και με αυτο αρχιζουν και τελειωνουν οι ακολουθιες του εσπερινου και του ορθρου αλλα και καθε πιστος απαγγελλει αυτη την προσευχη ”Αγιος ο Θεος” σε συνδυασμο με την Κυριακη προσευχη”Πατερ ημων”καθε πρωι και βραδυ.Ο υμνος αυτος ειναι παρμενος απο την Παλαια Διαθηκη και συγκεκριμενα απο την περικοπη του βιβλιου του προφητου Ησαιου οπου αναφερει οτι ”Ειδον τον Κυριον καθημενον επι θρονου υψηλου και επηρμενου. Και Χερουβειμ Σεραφειμ κυκλω Αυτου εξ πτερυγες τω ενι και εξ πτερυγες τω ενι και ταις μεν δυσιν κατεκαλυπτον τα προσωπα αυτων ταις δε δυσιν επεταντο και κεκραγεν ετερος προς τον ετερον Αγιος Αγιος Αγιος Κυριος Σαβαωθ πληρης ο ουρανος και η γη της δοξης Αυτου”, ο οποιος υμνος προτυπωνει το τρισσον της Θεοτητος.
   Ειναι αληθεια οτι η πρωιμη χριστιανικη ποιηση ειχε σαν πηγη τους υμνους της Παλαιας Διαθηκης ειλημμενους απο τους Ψαλμους του Δαυιδ και ορισμενους υμνους απο τα βιβλια των προφητων ως ο ανω αναφερθεις τρισαγιος υμνος.Με την παροδο ομως των πρωτων αιωνων και συγκεκριμενα απο την εποχη του Μ .Κωνσταντινου οταν επαυσαν οι διωγμοι και η θεια λατρεια απεκτησε επισημο πλεον χαρακτηρα ως η κυρια και επικρατουσα πιστη τοτε ανεφυησε ενας νεος κινδυνος για την Εκκλησια οι αιρεσεις οι οποιες πρωτα εστραφηκαν κατα του προσωπου του Χριστου-Υιου και Λογου και αργοτερα κατα της Θεοτητας του Αγιου Πνευματος μεσω των αρειανων και μακεδονιανων-πνευματομαχων γεγονος που επεσπευσε την συγκληση των αγιων επτα οικουμενικων συνοδων οι οποιες περιχαρακωσαν την γνησια και ακραιφνη διδασκαλια περι του ομοουσιου της αγιας Τριαδος.Αποτελεσμα πρωτο η συνταξη των αρθρων του συμβολου της πιστεως”Πιστευω” και αργοτερα η δημιουργια κανονων-τροπαριων απο διακεκριμενους ιερους υμνογραφους.Ετσι δημιουργηθηκαν οι κανονες οπου αποτελεσαν την ακολουθια του ορθρου ενω παραλληλα εχουμε και τις καθιερωσεις των μεγαλων δεσποτικων εορτων (Χριστουγεννα Πασχα Θεοφανεια Πεντηκοστη) οπου σε ολες σχεδον διατυπωνεται και η ορθοδοξη δογματικη διδασκαλια περι του ομοουσιου της αγιας Τριαδος με σκοπο την διαφυλαξη της αληθινης και ακραιφνους πιστεως.Ενα παραδειγμα τετοιο ειναι και η σημερινη ”μεθεορτος και τελευταια μεγαλη εορτη ητις εστιν Πεντηκοστη”με το παρον δοξαστικο.
   Στο δοξαστικο αυτο αφ ενος εχουμε την ορθοδοξο διδασκαλια ανεπτυγμενη οτι ο Τριαδικος Θεος ειναι ο κατεξοχην Μονος Δημιουργος ”ο τα παντα δημιουργησας δι Υιου συνεργεια του Αγιου Πνευματος” και την επιδημια του Λογου Χριστου-Υιου στον κοσμο ”δι ου τον Πατεραν εγνωκαμεν και το Πνευμα το Αγιον επεδημησεν εν κοσμω”οπως αποτυπωνεται στο ιερον κατα Ιωαννη Ευαγγελιον ”ο εωρακως εμε (τον Χριστον-Υιον) εωρακεν και τον Πατεραν μου” και ”οταν δε ελθει ο Παρακλητος ον ο Πατηρ πεμψει εν τω ονοματι μου το Πνευμα της αληθειας ο παρα του Πατρος εκπορευεται”. Γινεται λογος δηλ για την αισθητη δημιουργια αλλα και την γνωση εξ αποκαλυψεως του Μονου αληθινου Θεου εν τω προσωπω του Χριστου. Αφετερου εχουμε την διδασκαλια του ομοουσιου ”το Παρακλητον Πνευμα το εκ Πατρος εκπορευομενον και εν Υιω αναπαυομενον”. Γινεται εδω λογος για το ομοδυναμο και ομοουσιο ”μια δυναμις μια Θεοτης μια ουσια”ενω γινεται λογος και για τα ιδιαιτερα γνωρισματα εκαστου προσωπου της Θεοτητος αγεννησια για τον Πατερα γεννηση για τον Υιο εκπορευση για το Αγιο Πνευμα ”το Παρακλητον Πνευμα το εκ Πατρος εκπορευομενον και εν Υιω αναπαυομενον”.Πηγη του Υιου και του Αγιου Πνευματος ειναι ο Πατηρ ο Υιος γενναται εκ του Πατρος ενω το Αγιον Πνευμα εκπορευεται εκ μονου του Πατρος και πεμπεται δια του Υιου αλλα ολα αυτα φυσει και αιδιως και αχρονως ενω ”αμα ο Πατηρ αμα ο Υιος αμα και το Πνευμα το Αγιον” αλλα αυτα τα τρια Ενας Θεος, οπως κατα τους αγιους πατερες ο ηλιος φαινεται ενας- και ειναι ενας και μοναδικος αλλα ο πυρινος δισκος πεμπει ταυτοχρονα με την ανατολη του ακτινες-φως και παραγει δια των ακτινων θερμοτητα και ολα αυτα ταυτοχρονα χωρις το ενα να προηγειται του αλλου. Αυτη την ορθοδοξο διδασκαλια την αναφερει και ο αγιος πατρο-Κοσμας ο Αιτωλος σε μια απο τιςς πεντε διδαχες του τονιζοντας οτι για τη βιωση κατα δυνατον αυτου του ακαταληπτου μυστηριου της Θεοτητος απαραιτητα ειναι η καθαρση η νιψη ψυχης και ο ανωθεν θειος φωτισμος οσο στον ανθρωπο ειναι αυτο δυνατον λογω του πεπερασμενου της φυσεως του.
   Αλλα ενα δευτερο επισης κυριως σημαντικο ειναι οτι ”ο Θεος αγαπη εστι” κατα τον ευαγγελιστη και μαθητη της αγαπης Ιωαννη τον Θεολογο και οτι ”ο μενων εν τη αγαπη εν τω Θεω μενει και ο Θεος εν αυτω”.Στο μυστηριο της αγιας Τριαδος τουτο γινεται εμφανες οτι μεταξυ των τριων προσωπων εν τη Θεοτητι εχουμε αλληλοπεριχωρηση και αγαπητικη κοινωνια μεταξυ των τριων θειων υποστασεων οι οποιες διακρινονται με βαση τα ιδιαιτερα υποστατικα ιδιωματα (αγεννησια γεννηση εκπορευση) και αυτο ειναι και το στοιχειο της σημερινης εορτης η αλληλοπεριχωρηση και η αγαπητικη κοινωνια μεταξυ των μελων της Εκκλησιας που ειναι το μυστικο σωμα του Χριστου ανα τους αιωνας γιατι η εορτη της Πεντηκοστης σηματοδοτει την ενοτητα και αγαπητικη κοινωνια μεταξυ των ανθρωπων απο την στιγμη που ο Υψιστος ”οτε του πυρος τας γλωσσας διεμεινε εις ενοτητα παντας εκαλεσεν”.

Comments are closed.