Σήμερα Κυριακή, 25 Φεβρουαρίου, Α’ Κυριακή των Νηστειών, εορτάζεται πανορθοδόξως η αναστήλωση των Ιερών Εικόνων, η οποία καθιερώθηκε το 843 από την Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, τον υιό αυτής Μιχαήλ τον Γ’ και τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μεθόδιο τον Ομολογητή.
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας εορτάζουμε την ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστηλώσεως των ιερών εικόνων, το οποίο επισυνέβη το 843 μ.Χ. στο Βυζάντιο, χάρις στην αποφασιστική συμβολή της βασιλίσσης και μετέπειτα αγίας Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεοφίλου (840 – 843 μ.Χ.).
Αναφερόμαστε στη μεγάλη εικονομαχική έριδα, η οποία συντάραξε κυριολεκτικά την Εκκλησία μας για περισσότερα από εκατό χρόνια.
Το 726 μ.Χ. ο αυτοκράτωρ Λέων ο Γ’ ο Ίσαυρος (717 – 741 μ.Χ.) αποφάσισε να επιφέρει στο κράτος ριζικές μεταρρυθμίσεις. Μια από αυτές ήταν η απαγόρευση προσκύνησης των ιερών εικόνων, επειδή, παίρνοντας αφορμή από ορισμένα ακραία φαινόμενα εικονολατρίας, πίστευε πως η χριστιανική πίστη παρέκλινε στην ειδωλολατρία.
Στην ουσία όμως εξέφραζε δικές του ανεικονικές απόψεις, οι οποίες ήταν βαθύτατα επηρεασμένες από την ανεικονική ιουδαϊκή και ισλαμική πίστη. Η αναταραχή ήταν αφάνταστη. Η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε δύο φοβερά αντιμαχόμενες ομάδες, τους εικονομάχους και τους εικονολάτρες. Οι διώξεις φοβερές. Μεγάλες πατερικές μορφές ανάλαβαν να υπερασπίσουν την ορθόδοξη πίστη. Στα 787 μ.Χ. συγκλήθηκε η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διατύπωσε με ακρίβεια την οφειλόμενη τιμή στις ιερές εικόνες. Σε αυτή επίσης διευκρινίστηκαν και άλλα δυσνόητα σημεία της χριστιανικής πίστεως, έτσι ώστε να έχουμε πλήρη αποκρυστάλλωση του ορθοδόξου δόγματος και να ομιλούμε για θρίαμβο της Ορθοδοξίας μας.
Η εικόνα στην Ορθοδοξία μας δεν αποτελεί αντικείμενο λατρείας, αλλά λειτουργεί αποκλειστικά ως μέσον τιμής του εικονιζόμενου προσώπου. Ακόμα και ο Χριστός μπορεί να εικονισθεί, διότι έγινε άνθρωπος. Μάλιστα όποιος αρνείται τον εικονισμό του Χριστού αρνείται ουσιαστικά την ανθρώπινη φύση Του! Οι μεγάλοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας, που αναδείχθηκαν μέσα από τη λαίλαπα της εικονομαχίας, διατύπωσαν το ορθόδοξο δόγμα με προσοχή και ευλάβεια.
Η προσκύνηση της ιερής εικόνας του Χριστού και των άλλων ιερών προσώπων του Χριστιανισμού δεν είναι ειδωλολατρία, όπως κατηγορούνταν από τους εικονομάχους, διότι η τιμή δεν απευθύνεται στην ύλη, αλλά στο εικονιζόμενο πρόσωπο, καθότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει» (Μ.Βασίλειος P . G . 32,149) και «Προσκυνούμεν δε ταις εικόσιν ου τη ύλη προσφέροντες την προσκύνησιν, αλλά δι΄αυτών τοις εν αυταίς εικονιζομένοις» (Ι. Δαμασκ. P . G .94 1356). Η ευλογία και η χάρη που λαμβάνει ο πιστός από την προσκύνηση των ιερών εικόνων δίνεται από το ζωντανό ιερό πρόσωπο και όχι από την ύλη της εικόνας.
Η εικόνα έχει τεράστια ποιμαντική χρησιμότητα. Μια εικόνα, σύμφωνα με γλωσσική έκφραση, αξίζει περισσότερο από χίλιες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της εκκλησιαστικής εικονογραφίας οι πιστοί βοηθούνται να αναχθούν στις υψηλές πνευματικές θεωρίες και στο θείον.
Βεβαίως η ηρεμία δεν αποκαταστάθηκε, διότι εξακολουθούσαν να βασιλεύουν εικονομάχοι αυτοκράτορες. Στα 843 η ευσεβής αυτοκράτειρα Θεοδώρα, επίτροπος του ανήλικου γιου της Μιχαήλ του Γ΄, έθεσε τέρμα στην εικονομαχική έριδα και συνετέλεσε στο θρίαμβο της Ορθοδοξίας.
Οι Πατέρες όρισαν να εορτάζεται ο θρίαμβος του ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός μας αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός. Νηστεία και ασκητική ζωή έχουν και άλλες αιρέσεις ή θρησκείες, και μάλιστα με πολύ αυστηρότερους κανόνες άσκησης. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν και να ενωθούν με το Θεό. Η σωτηρία είναι συνώνυμη με την αλήθεια, αντίθετα η πλάνη και το ψεύδος οδηγούν σε αδιέξοδα και εν τέλει στην απώλεια.
www.dogma.gr
Κυριακη της Ορθοδοξιας σημερα,μεγαλη ημερα για την Εκκλησια! Η πιστη για ακομα μια φορα εθριαμβευσε και η πλανη της εικονομαχιας εξηφανισθη μεθ’ηχου.Και “οι προφηται ως ειδον,οι Αποστολοι ως παρελαβον,οι διδασκαλοι ως εδογματισαν,η οικουμενη ως συμπεφρονηκεν,η χαρις ως ελαμψεν,η σοφια ως επαρρησιασατο,το ψευδος ως απεληλαται,ο Χριστος ως εβραβευσεν,ουτω φρονουμεν,ουτω λαλουμεεν,ουτω κηρυσσομεν”(Συνοδικον της Ορθοδοξιας).Αλλα αυτη η ημερα αποτελει μια αφορμη για να στρεψουμε τη σκεψη και τη διανοια μας και προς τους λαους εκεινους,οπου και στους οποιους γινεται η ορθοδοξος ιεραποστολη και ερχονται προς το φως του Ευαγγελιου.Οι λαοι της μαυρης ηπειρου βλεπουν Φως Μεγα,φως Χριστου.Αρκει και μονο να δει κανεις την ευλαβεια και την πιστη ολων εκεινων των απλοικων και ευλογημενων ιθαγενων ,τους οποιους ο Θεος εκαλεσε στο φως της θεογνωσιας και”θυραν ηνοιξεν”.Την προσηλωση τους στο Θεο,στο ονομα Του Οποιου βαπτιζονται καθ’εκαστην,το δεος και τη χαρα τους που καθρεπτιζεται στα προσωπα τους ,την ευλαβεια τους μπρος στις αγιες εικονες και στα εκτυπωματα του Χριστου και των αγιων του.Και επισης η σκεψη πεταει και προς την χωρα των Ρωσσων,την “αγια Ρωσσια”με τα τοσα μυριπνοα ανθη της ευλαβειας και της πιστεως στο Θεο.Αξιζει κανεις και σε αυτους να δει το ποσο πιστευουν και προσευχονται,τις μετανοιες τις γονυκλισιες και το σεβασμο τους εμπρος στους λειτουργους ιερεις και τους αρχιερεις.Αξιζει επισης να δει κανεις και την αρχαια αποστολικη συνηθεια την οποια διατηρουν οι νεαρες γυναικες με το καλλυμα της κεφαλης κατα τη Θεια Λειτουργια ,ενω σε εμας θα ελεγε κανεις οτι ξαναπαρατηρειται αυτο το φαινομενο και στις ημερες μας,οταν βλεπει κανεις να προσερχονται ανθρωποι στις ιερες εικονες, να κανουνε ναι μεν το σημειο του σταυρου,αλλα να υποκλινονται μπροστα στην εικονα!Σαν να μη θελουν να αποδωσουν τιμη επι το πρωτοτυπον,γιατι η τιμη της εικονας επι το πρωτοτυπον διαβαινει και ο προσκυνων την εικονα,του εικονιζομενου προσκυνα την υποσταση(αγ.Ιωαννης ο Δαμασκηνος).Υποτιθεται ειμαστε ενας λαος ,οπου διεβξκαν οι αγιοι Αποστολοι του Κυριου,ειδικα δε ο Μεγας και Ουρανοβαμων Παυλος ο “πρωτος μετα τον Ενα”.απο τον οποιο οι Ελληνες σφραγιστηκαν με το σημειο του Τιμιου και Ζωοποιου Σταυρου και επισης ενας λαος για τον οποιο Ο Ιδιος ο Κυριος ειπε προς τους Μαθητες του τον Ανδρεα και τον Φιλλιπο,οτι”εληλυθεν η ωρα ,ινα δοξασθη ο Υιος του ανθρωπου”(κατα Ιωαννην ευαγγελιον).Με βασηυ ολα αυτα να αναλογισθουμε την κληρονομια την πνευματικη που εχουμε σαν περιουσιος λαος σαν “βασιλειον ιερατευμα και λαος εις περιποιησιν”(Αποστολος Παυλος)και να σταθουμε εδραιοι στη πιστη μας κοντρα στα σημερινα οποια ιδεολογικα ρευματα των καιρων.Γενοιτο.